Ku Tirhisa Thelevhixini Hi Vukheta

THELEVHIXINI yi tirha tanihi “mugaringeti lonkulu, mukhathaleri wa vana ni mukuceteri wa ndlela leyi vanhu va vonaka timhaka ha yona,” hi ku vula ka Not in the Public Interest—Local TV News in America, xiviko lexi tsariweke hi ntlawa lowu kambelaka leswi haxiwaka eUnited States. “Kun’wana ni kun’wana laha hi nga kona ku ni TV . . . Yi le moyeni ku fana ni musi lowu humaka eka nchumu wo karhi.” Tanihi leswi swi nga ni khombo ku hefemula musi lowu humaka eka nchumu wo karhi, swi ni khombo ni ku hlalela minongonoko ya TV hi tiawara to tala handle ko hlawula—ngopfu-ngopfu eka vana.

Xiviko lexi fanaka, loko xi vulavula hi vugevenga ni madzolonga lama nga eka TV, xi vula leswaku “vukambisisi byo tala ngopfu byi kombise leswaku ku hlalela mintlango ya madzolonga swa yi onha ndlela ya n’wana yo dyondza, u va ni nkani a nga ha vi na ntwela-vusiwana.” Hi 1992, Vandla ra Vutshunguri ra le Amerika ri vule leswaku “madzolonga lama nga eka thelevhixini i khombo leri xungetaka rihanyo ra vantshwa.”

Xana u nga yi lawula njhani minkucetelo yo biha ya minongonoko ya TV eka vana va wena? Xiviko lexi xi nyikela swilemukiso swin’wana, leswi tekiweke eka swibumabumelo swa tinhlengeletano to hlayanyana ta rihanyo ra vanhu, leswi vulavulaka hi tindlela to tirhisa thelevhixini hi vukheta. Swin’wana swa swilemukiso sweswo swi katsa leswi landzelaka.

◼ Kunguhata naswona u hunguta nkarhi lowu u wu tirhiselaka ku hlalela TV. Veka swipimelo malunghana ni minkarhi leyi vana va nga yi hlalelaka ha wona. U nga veki TV emakamareni ya vana.

◼ Veka rivoni ekusuhi ni TV leswaku vana va ta kambisisa tindhawu leti va ti vonaka eka minongonoko.

◼ Hlalela thelevhixini ni vana va wena leswaku u ta swi kota ku va hlamusela ku hambana exikarhi ka swilo leswi nga swa xiviri ni leswi nga riki swa xiviri. Vana vo tala lava nga ehansi ka malembe ya khume a va tali ku vona ku hambana.

◼ Susa thelevhixini endhawini leyi munhu un’wana ni un’wana a yi vonaka hi ku hatlisa ekaya ra wena. Veka TV endzeni ka khabodo, u yi pfalela. Swi ta endla leswaku swi tikanyana ku yi pfula u cinca-cinca switichi swa yona.