Langutelo Ra Bibele
I Mani Mutirheli?
EVUSIKWINI bya le mahlweni ka rifu ra gandzelo ra Yesu, vanghana vakwe lavakulu va phikizane ngopfu. Ku ya hi Luka 22:24, kwalaho “ku pfuka ku kanetana lokukulu exikarhi ka vona malunghana ni loyi a vonakaka a ri lonkulu eka hinkwavo.” A ku nga ri ro sungula vaapostola va Yesu va phikizana hi ndlela yoleyo. Yesu u boheke ku lulamisa ndlela leyi a va ehleketa ha yona eka swiendlakalo swimbirhi leswi hundzeke.
Swi twisa ku vava leswaku evusikwini lebyi byo nonon’hwa swonghasi, Yesu u boheke ku tlhela a va tsundzuxa leswaku mutirheli la nga Mukreste u fanele a va munhu wa njhani. U te: “Lonkulu exikarhi ka n’wina a a ve lontsongo eka hinkwenu, kasi loyi a nga nkulukumba a a ve yena la tirhelaka.”—Luka 22:26.
A swi fanelenga swi hi hlamarisa leswi vaapostola va veke ni mianakanyo leyi hoxeke malunghana ni xikhundlha xa le henhla ni ku va ni ndhuma. Loko Yesu a nga si ta emisaveni, vatsari ni Vafarisi a va ri xikombiso xa vona lexikulu emhakeni ya vurhangeri bya vukhongeri. Ematshan’weni ya ku nyika vanhu nkongomiso hi tlhelo ra moya, vatirheli lava va mavunwa a va nghene va helela emikhuveni ni le milawini leyi ku ngo va xikolokolo nguvu ya pitori, leyi ‘pfalelaka vanhu mfumo wa matilo.’ A va lava xikhundlha xa le henhla, ndhuma naswona a va ri ni vutianakanyi, a va endla mintirho ya vona leswaku va “voniwa hi vanhu.”—Matewu 23:4, 5, 13.
Muxaka Lowuntshwa Wa Mutirheli
Hambiswiritano, Yesu u hlamusele vadyondzisiwa vakwe hi ta vutirheli lebyintshwa bya moya. U dyondzisile: “Mi nga tshuki mi vuriwa Rabi, hikuva mudyondzisi wa n’wina i un’we, kasi n’wina hinkwenu mi vamakwavo. Ku tlula kwalaho, mi nga tshuki mi vitana hambi ku ri mani leswaku i tata wa n’wina la misaveni, hikuva Tata wa n’wina i un’we, Wa le tilweni. . . . Kambe lonkulu exikarhi ka n’wina u fanele ku va mutirheli wa n’wina.” (Matewu 23:8-11) Vadyondzisiwa va Yesu a va nga fanelanga va tekelela varhangeri va vukhongeri va nkarhi wa vona. Loko va lava ku va vatirheli va ntiyiso, a va fanele va tekelela Yesu. Xana u va vekele xikombiso xa njhani?
Hakanyingi Bibele yi tirhisa rito ra Xigriki leri nge di·aʹko·nos loko yi kombetela eka “mutirheli.” The Encyclopedia of Religion yi hlamusela leswaku rito leri “a ri vuli xikhundlha kambe ri vula leswi mutirheli a swi endlelaka loyi a tirheriwaka: ku landzela xikombiso xa Kreste . . . i ndlela ya nkoka leyi Mukreste a kombisaka leswaku u twisisa vutirheli ha yona.”
Ku pfumelelana ni nhlamuselo ya leswi rito “mutirheli” ri vulaka swona, Yesu u hanye vutomi bya yena hinkwabyo a ri karhi a tirhela van’wana. Loko a hlamusela hi ku lehisa mbilu u te: ‘N’wana wa munhu a nga telangi ku tirheriwa, kambe u tele ku tirhela ni ku nyikela moya-xiviri wakwe wu va nkutsulo wa lavo tala.’ (Matewu 20:28) Yesu u tirhise nkarhi, matimba ni vuswikoti bya yena handle ka vutianakanyi, leswaku a pfuna van’wana hi tlhelo ra moya ni ra nyama. Hikwalaho ka yini? Hikuva a a wu twela vusiwana ntshungu lowu khomiweke hi ndlela yo biha hi tlhelo ra moya lowu a wu khitikanela ka yena wu ta n’wi vona. A a lava ku pfuna. Rirhandzu ra musa hi rona ri n’wi susumeteleke evutirhelini byakwe, naswona a a lava leswaku vadyondzisiwa va yena va kombisa langutelo leri fanaka ni ra yena ra ku nyika.—Matewu 9:36.
Hi vutomi bya yena hinkwabyo, Yesu u va vekele xikombiso vatirheli va nkarhi lowu taka. U te: “Ntshovelo i wukulu, kambe vatirhi a hi vangani. Hikokwalaho, kombelani N’wini wa ntshovelo leswaku a rhumela vatirhi entshovelweni wakwe.” (Matewu 9:37, 38) Ina, vatirheli va Kreste a va fanele va va vaendli va ntirho wo hlamarisa lowu misava yi nga si tshamaka yi wu vona—ku nga ku chavelela vanhu hinkwavo hi tlhelo ra moya hi ku chumayela ni ku dyondzisa mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu.—Matewu 28:19, 20.
Ku yisa nyingiso eka ku nyika ni ku tirhela swilaveko swa van’wana hi swona swi endleke leswaku vutirheli bya Kreste byi hlawuleka ngopfu. U dyondzise vatirheli vakwe leswaku va va vatirhi, va va vaphasi va vanhu hi tlhelo ra moya ni ku va varisi ematshan’weni ya ku landzela vukhongeri lebyi nga xihundla ni bya swidyondzeki leswi ambalaka hi ndlela yo hlawuleka, leyi nga ni mimfungho yo karhi.—Matewu 4:19; 23:5; Yohane 21:15-17.
Langutelo Ra Bibele
Lexi twisaka ku vava, eka malembe-xidzana lama hundzeke ku soholotiwe nhlamuselo ya rito leri nge vatirheli, leri vulaka vachumayeri lava pfumalaka vutianakanyi, lava tinyiketeleke ni vadyondzisi. Leswi sunguleke swi ri vutirheli bya Vukreste swi hundzuriwe swi va nchumu lowu xiximekaka ni ku va huvo ya vulawuri. Ku vumbiwe tihuvo ni swikhundlha, ivi swi seketeriwa hi ndhuma ni matimba, naswona a swi tala ku endla vanhu va vungetela rifuwo ro tala. Leswi swi pfuxe ku avana. Ku humelele ntlawa wa vafundhisi lowu a wu tinyiketele ngopfu eku lawuleni minkhuvo ya vukhongeri ni ku tshinya lava hambukaka. Ematshan’weni ya leswaku Vukreste bya lembe-xidzana ro sungula byi hiseka, laha un’wana ni un’wana a a ri mutirheli, loko malembe-xidzana ma ri karhi ma hundza byi hundzuke vukhongeri lebyi nga ha hisekiki, laha vanhu lava a va nyikiwe vuleteri byo hlawuleka ni lava a va chumayela ni ku dyondzisa a va nga tati ni xandla.
Hambiswiritano, ku ya hi Bibele, mutirheli wa Mukreste a nga vonaki hi swiambalo swo hlawuleka, mihivahivana, muholo lowu a wu kumaka kumbe ku va a ri xirho xa hulumendhe, kambe u vonaka hi ku va mutirhi loyi a nga riki na vutianakanyi. Muapostola Pawulo u hlamusele langutelo leri vatirheli va Vakreste va faneleke va ri kombisa. U va khutaze leswaku va nga endli ‘nchumu hi ku tikurisa, kambe hi mianakanyo yo titsongahata.’—Vafilipiya 2:3.
A swi kanakanisi leswaku Pawulo a a tirhisa leswi a a swi chumayela. Tanihi leswi a a namarhela xikombiso xa Kreste, a a nga lavi leswaku ‘ku pfuneka yena, kambe leswaku ku pfuneka vo tala, leswaku va ponisiwa.’ A a swi twisisa ni ku lemuka vutihlamuleri byakwe bya ku “avela mahungu lamanene handle ka nxavo,” tanihi leswi a nga te, “leswaku ndzi nga yi tirhisi hi ndlela yo biha mfanelo ya mina ya mahungu lamanene.” A a nga “ku lavanga ku dzunisiwa loku humaka eka vanhu.”—1 Vakorinto 9:16-18; 10:33; 1 Vatesalonika 2:6.
Hakunene lexi i xikombiso lexi xiyekaka xa mutirheli la nga Mukreste wa ntiyiso! Lava va tekelelaka xikombiso xakwe lexinene va tlhela va famba hi ndlela yo pfumala vutianakanyi hilaha Yesu Kreste a va vekeleke xikombiso hakona, lava tinyiketeleke mahala leswaku va pfuna hi tlhelo ra moya ni ku chavelela van’wana hi mahungu lamanene, va tikombisa va ri vatirheli va ntiyiso va Xikwembu.—1 Petro 2:21.