Vantshwa Va Vutisa . . .

Xana Ndzi Ta Endla Yini Loko Ndzo Hlangana Ni Loyi Ndzi Nghenaka Na Yena Xikolo?

“Ku ya exikolweni hi Musumbhunuku a swi chavisa. Loko un’wana wa vanghana va mina a ndzi vonile entirhweni wo chumayela, a a ndzi fanele ku kunguhata leswi ndzi nga ta swi vula. Hi xikombiso, ndzi byele vanghana va mina leswaku a ndzi ye ku hlengeleteni ka mali ya Vandla ra Ntirho.”—James, eNghilandhi.

“Loko ndzi ri exikolweni, ndzi hlekuriwe hi vanhu lava va ndzi voneke. Ndzi titwe ndzi tshikilelekile.”—Débora, Brazil.

HIKWALAHO ka yini vantshwa lava, va chava ku voniwa hi vanghana va vona? Xana va tlule nawu? Doo, kambe a va tirha ntirho wa nkoka lowu xiximekaka ngopfu, lowu endliwaka emisaveni namuntlha. A va ri ku tirheni ka ntirho lowu Yesu a leriseke leswaku wu endliwa, u te: “Fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, . . . mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.”—Matewu 28:19, 20.

Hi ku ya hi nkambisiso wa U.S. Gallup, ku tlula 90 wa tiphesente ta vantshwa va ni ripfumelo eka Xikwembu. Kasi kwalomu ka hafu ya vona va ya ekerekeni sonto yin’wana ni yin’wana. Hambileswi vo tala va hlanganyelaka eka mitirho ya kereke, yo fana ni ku yimbelela eka khwayere ni ku bulanyana, kambe a hi vangani lava vulavulaka ni vanghana va vona hi Xikwembu exikolweni. Kambe Timbhoni ta Yehovha, ti tiveka emisaveni hinkwayo hi ntirho wa tona wo chumayela hi yindlu ni yindlu. Magidi ya vantshwa va Timbhoni va hlanganyela entirhweni lowu.

Loko u ri muntshwa la nga Mbhoni, handle ko kanakana na wena se wa katseka eka ntirho wo chumayela. Kambe leswi a swi vuli swona leswaku swa ku olovela ku endla tano. Ku fana ni vantshwa lava boxiweke eku sunguleni, u nga kuma leswaku ku hlangana ni lava u nghenaka na vona xikolo swa tika. Muntshwa wa le Britain la vuriwaka Jennie wa pfumela leswaku, “nchumu lowu a wu n’wi tikela ngopfu a ku ri ku voniwa hi loyi a nghenaka na yena xikolo a ambale xikete, a khome bege yo hoxa tibuku—a languteka a sasekile ku tlula loko a ri exikolweni.”

Loko u chava ku hlangana ni lava u nghenaka na vona xikolo ku nga va mhaka leyikulu, hikuva vantshwa van’wana va Vakreste va vhika hi swona leswaku va nga yi ensin’wini. Muntshwa la vuriwaka Leon u ri: “Ndzi tiva muntshwa un’wana la nga Mbhoni loyi a ambalaka baji leri nga ni xidloko loko a ya evutirhelini, kutani a koka xidloko a tipfala xikandza loko a hlangana ni vanghana va yena lava a nghenaka na vona xikolo.” Kasi vantshwa van’wana va papalate ku chumayela eka vaakelani. Muntshwa la vuriwaka Simon u ri: “Ndzi tsundzuka ndzi khongela leswaku hi nga chumayeli eka patu rin’wana, hikuva patu rero a ri tele hi vanhu lava ndzi nghenaka na vona xikolo, lava a ndzi tiva laha va tshamaka kona.”

Swi tolovelekile ku titwa u chavanyana loko u hlangana ni munhu loyi u n’wi tivaka loko u ri eku chumayeleni. Hikwalaho ko pfumelela ku chava koloko ku ku lawula swi nga ku endla u titwa u vavisekile. Muntshwa wa le Jarimani la vuriwaka Alicia wa pfumela: “A ndzi ri ni langutelo ro biha malunghana ni ku chumayela naswona swi hoxe vumoya bya mina ekhombyeni.”

Loko ku chumayela hi ndlela yin’wana ni yin’wana ku ri ntirho lowu ku tikelaka ngopfu—hikwalaho ka yini u fanele ku wu endla? Ku hlamula xivutiso lexi, a hi kambisiseni leswaku hikwalaho ka yini Xikwembu xi ku nyike ntirho lowu. Kutani hi ta kombisa ndlela leyi swi nga kotekaka ha yona ku hlula ku chava, loko munhu a endla matshalatshala ni ku tiyimisela.

Vutihlamuleri Bya Ku Chumayela

Xo sungula, swi nga ha ku pfuna loko wo xiya leswaku mhaka ya ku byela van’wana hi ripfumelo ra wena a ya sunguli namuntlha. Emikarhini ya khale, vavanuna ni vavasati lava chavaka Xikwembu va swi endlile sweswo. Hi xikombiso, Nowa u tiveka swinene tanihi muaki wa ngalava. (Genesa 6:14-16) Kambe hi ku ya hi 2 Petro 2:5, u tlhele a va “muchumayeri wa leswo lulama.” Nowa a titwa a boheka ku tsundzuxa van’wana hi ta ndzoviso lowu tshinelaka.—Matewu 24:37-39.

Hambileswi Vayuda a va nga nyikiwanga hi ku kongoma xileriso xo chumayela vanhu lava nga riki Vayuda, endzhakunyana vo tala va byele van’wana hi ripfumelo ra vona. Xisweswo, muluveri la vuriwaka Rhuti u swi kotile ku dyondza hi Yehovha. Ku ve ntsako eka n’wingi wa yena wa Muyuda, Nawomi, loko Rhuti a n’wi byela leswaku: “Vanhu va wena va ta va vanhu va mina.” (Rhuti 1:16) Endzhaku, Hosi Solomoni u kombise leswaku vanhu vo tala lava a va nga ri Vayuda a va ta ta va ta twa “Vito lerikulu” ra Yehovha kutani va gandzela etempeleni ya Yena.—1 Tihosi 8:41, 42.

Kutani loko malandza lawa ya Xikwembu ya le minkarhini ya khale ya vulavule ni van’wana—handle ko va ma nyikiwe xileriso xo endla tano—xana Vakreste namuntlha a va fanelanga va titwa va boheka ku chumayela! Hikwalaho hi lerisiwe ku chumayela “mahungu lamanene lawa ya mfumo.” (Matewu 24:14) Na hina ku fana na muapostola Pawulo, ha boheka ku vula mahungu lawa lamanene. (1 Vakorinto 9:16) Ku ponisiwa ka hina a ku nge tiendlekeli. Varhoma 10:9, 10 yi ri: “Loko u ri vula erivaleni ‘rito leri nga enon’wini wena n’wini,’ leswaku Yesu i Hosi, . . . u ta ponisiwa. Hikuva munhu u kombisa ripfumelo hi mbilu leswaku a va la lulameke, kambe u vula erivaleni hi nomu wa yena leswaku a ponisiwa.”

Xana hi kwihi laha u nga “tivulaka erivaleni”? Hambileswi ndlela ya ku chumayela hi xitshuketa yi nga ha tirhisiwaka, vutirheli bya yindlu ni yindlu ya ha ri yona ndlela leyi pfunaka ngopfu eku chumayeleni ka vanhu. (Mintirho 5:42; 20:20) Xana u titwa u nga ri na byona vutihlamuleri bya ku hoxa xandla eka ntirho lowu hi leswi u nga ntsongo? Doo! Bibele yi kandziyisa xileriso lexi eka Tipisalema 148:12, 13: “N’wina majaha na n’wi vanhwana, N’wina vakulukumba na n’wina vafana. A va dzunise vito ra Yehovha.”

Ntlhontlho Wo Chumayela Tintangha

Hakunene, swi nga ku khomisa tingana ni ku titwa u nga ntshunxekanga loko u hlangana ni munhu loyi u n’wi tivelaka exikolweni loko u ri evutirhelini. Phela, i swa ntumbuluko ku lava ku amukeriwa hi vanhu van’wana. Ku hava munhu loyi a lavaka ku vungunyiwa, ku rhukaniwa ni ku soriwa. Muntshwa la vuriwaka Tanya wa hlamusela, “Vana va xikolo va nga va ni tihanyi!” Hikwalaho, u nga ha tivutisa leswaku vadyondzi-kulobye va ta angurisa ku yini loko va ku vona u ambale kahle u khome Bibele. Swi khomisa gome ku vula leswaku ku hava lexi nga va sivelaka ku ku hlekula. Muntshwa la vuriwaka Felipe wa le Brazil wa hlamusela: “A ku ri ni mufana un’wana etlilasini, loyi a hi ri vaakelani. Mufana loyi a ta ku, ‘Hi wena loyi ni Bibele! Xana u khome yini enkwameni wolowo?’”

Ku vungunyiwa a hi mhaka yo hlekisa. Bibele yi hi byela leswaku Isaka, n’wana wa Abrahama a tshamela ku vungunyiwa hi makwavo, Iximayele. (Genesa 21:9) Muapostola Pawulo a nga swi teki ku ri matlangwana loko munhu a khomiwa hi ndlela yo biha. Eka Vagalatiya 4:29, muapostola u swi vitane ‘nxaniso.’

Hilaha ku fanaka, Yesu u tsundzuxe valandzeri vakwe leswaku vanhu van’wana va ta va venga. U te: “Loko misava yi mi venga, ma swi tiva leswaku yi ndzi vengile yi nga si mi venga. Loko a mi ri xiphemu xa misava, misava a yi ta rhandza leswi nga swa yona. Kutani leswi mi nga riki xiphemu xa misava, kambe ndzi mi hlawuleke emisaveni, hikwalaho ka sweswo misava ya mi venga.”—Yohane 15:18, 19.

Tanihi Mukreste, na wena u fanele u swi langutela ku hlangavetana ni minxaniso yo karhi. (2 Timotiya 3:12) Hambiloko u nga si tshama u vulavula ni tintangha ta wena hi Bibele, van’wana va ta ku xanisa hikwalaho ka mahanyelo ya wena lamanene ni hikwalaho ka leswi u nga katsekiki eka mikhuva yo vona yo biha. (1 Petro 4:4) Hambiswiritano, Yesu u hi nyika marito lama chavelelaka loko a ku: “Ma tsaka n’wina loko vanhu va mi rhukana ni ku mi xanisa ni ku mi hembela hi swilo hinkwaswo swo homboloka hikwalaho ka mina.” (Matewu 5:11) Xana ku vungunyiwa ni ku tlhontlhiwa swi nga ku endla u tsaka hi ndlela yihi? Hikuva wa swi tiva leswaku u endla mbilu ya Yehovha Xikwembu yi tsaka! (Swivuriso 27:11) Loko u tsakisa Xikwembu, u ta kuma hakelo ya vutomi lebyi nga heriki!—Luka 10:25-28.

Lexi tsakisaka, a hi hinkwavo—kumbe a va talanga—eka lava u dyondzaka na vona xikolo, lava nga ku xanisaka loko u hlangana na vona evutirhelini. Muntshwa wa le Britain la vuriwaka Angela wa hi tsundzuxa: “Loko u hlangana ni lava u dyondzaka na vona xikolo, hakanyingi hi vona va titwaka va nga ntshunxekanga ku tlula wena!” Entiyisweni, van’wana va nga rhandza ku tiva leswi u lavaka ku va byela swona. Eka swiendlakalo swin’wana, vantshwa vo tala va Vakreste va tsakisiwa hi ku humelela ka vona eku nyikeleni ka vumbhoni eka vadyondzi-kulobye. Xihloko lexi landzelaka xa magazini lowu xi ta hlamusela ndlela leyi na wena u nga swi endlaka ha yona.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 20]

Vantshwa vo tala va chava ku hlangana ni vadyondzi-kulobye loko va ri evutirhelini

[Xifaniso lexi nga eka tluka 22]

U nga pfumeleli ku vungunyiwa ku ku khomisa tingana hikwalaho ka ripfumelo ra wena