Langutelo ra Bibele
Xana Vukreste Byi Tsandzekile?
VAAKA-TIKO vo tala laha misaveni va tivula Vakreste. Hambiswiritano, misava yi avane swinene naswona a ya ha ri na ku rhula nikatsongo. Xana leswi swi vula leswaku Vukreste lebyi Yesu a byi dyondziseke byi ni swihoxo swo karhi? Kumbe, xana xiphiqo xi le ka ndlela leyi vanhu vo tala va tirhisaka tidyondzo ta Kreste ha yona?
Xihloko lexi xi ta bula hileswi Kreste a swi dyondziseke hakunene ni leswi a a lava leswaku valandzeri vakwe va swi endla. Xi ta tlhela xi langutisisa langutelo leri tolovelekeke ra vanhu lava tivulaka Vakreste, leri kahle-kahle ri nga fambisaniki ni leswi ku va Mukreste swi vulaka swona.
Vukreste Lebyi Soholotiweke
Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 400 Yesu a file, Mfumo wa Rhoma wu endle leswaku Vukreste lebyi soholotiweke byi va byona vukhongeri lebyi rhandziwaka. Leswi ntlawa lowu a wu tivitana Vakreste a wu nga ha pfumeleli vanhu van’wana ku va swirho swa wona, wu tikume wu lawula tipolitiki ni vutomi bya siku ni siku bya Varhoma. Varhangeri va kereke vo fana na Augustine, va amukele ku cinca loku hi ku vula leswaku Mfumo wa Xikwembu lowu a wu yimeriwile se wu fikile. Varhangeri volavo va dyondzise leswaku matimba lawa sweswi a va ri na wona eka swa tipolitiki ni swa vukhongeri a ku ri ndlela yo tisa ku rhandza ka Xikwembu emisaveni. Xisweswo, ku kandziyisiwe mhaka ya leswaku munhu a nga kota ku tamela timhaka ta misava leyi.
Hikwalaho ka sweswo, vanhu vo tala a va kholwa leswaku Mukreste a nga hoxa xandla eka tipolitiki ta misava. Leswaku va endla sweswo, vo tala va tshemba leswaku Mukreste u fanele minkarhi yin’wana a rivalanyana hi swin’wana swa leswi a swi pfumelaka, leswaku a ta fambisana ni vanhu lava a hanyaka na vona. Hi xikombiso, vanhu vo tala vo dyondzisa ntsena tidyondzo ta Kreste ta leswaku hi fanele hi rhandzana ni ku tshamisana hi ku rhula, kasi hala tlhelo va seketela tinyimpi to chavisa swinene. Hikwalaho ka sweswo, tikereke ti nga ha khutaza valandzeri va tona leswaku va khongelela Mfumo wa Xikwembu loko hi hala tlhelo ti ri karhi ti seketela mimfumo leyi tshikilelaka.
Vukreste lebyi bya mavunwa a hi byona lebyi sunguriweke hi Yesu. Kambe, byi endliwe hi vanhu naswona byi landzeriwa hi vanhu vo tala lava tivulaka Vakreste namuntlha. Swi le rivaleni leswaku Vukreste lebyi bya mavunwa byi tsandzekile, hileswi vanhu vo tala va nga ha laveki ku twa nchumu hi misinya ya milawu ya Bibele eVujaganini hinkwabyo namuntlha.
Xana Yesu U Dyondzise Yini Hakunene?
Van’wana swi nga ha va hlamarisa ku tiva leswaku kahle-kahle Yesu u vule leswaku valandzeri vakwe a va fanelanga va va ‘xiphemu xa misava, tanihi leswi [na yena] a nga ri xiphemu xa misava.’ (Yohane 17:15, 16) Ha yini Kreste a khutaze vadyondzisiwa vakwe leswaku va nga vi xiphemu xa misava? Mudyondzisiwa loyi Yesu a a n’wi rhandza ngopfu u hi nyikele nhlamulo. U tsale a ku: “Misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya lowo homboloka.”—1 Yohane 5:19.
Xisweswo, tidyondzo ta Kreste ti kongomisa vanhu eka Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni, ku ri wona wu nga ta tisa ku rhula ni ku lulama la misaveni, ku nga ri eka minhlangano ya vanhu. (Matewu 6:10) Hambi Yesu hi byakwe, a nga kalanga a lava ku nghenelela eka mimfumo ya le nkarhini wa yena. U arile loko va lava ku n’wi endla hosi. (Yohane 6:15) A a nga twani ni ku tirhisiwa ka madzolonga tanihi ndlela yo tlhantlha swiphiqo. (Matewu 26:50-53; Yohane 18:36) Yesu a nga tsalanga vumbiwa kumbe milawu leyi lawulaka vanhu. A nga nghenelelanga eka timhaka ta tipolitiki ta nkarhi wa yena. Hi xikombiso, a nga vangi mulweri wa timfanelo ta mahlonga, kumbe ku nghenelela eka ku karhatiwa ka Vayuda hi mfumo wa Rhoma.
Kambe, leswi a swi vuli swona leswaku Yesu a a nga ri na mhaka ni vanhu ni swiphiqo swa vona. Yesu u dyondzise swo tala mayelana ni vutihlamuleri bya munhu eka warikwavo. U khutaze vanhu leswaku va tshembeka loko swi ta eka timhaka ta xibalo nileswaku va fanele va titsongahata eka lava nga le swikhundlheni swa vulawuri. (Matewu 22:17-21) U dyondzise ndlela yo khathalela lava nga ni swilaveko swo karhi. U tlhele a dyondzisa ndlela yo kombisa xichavo eka van’wana ni ku va twela vusiwana, ku va rivalela ni ku va ni musa. (Matewu, tindzima 5-7) I mhaka leyi tiviwaka kahle leswaku, Kreste a a hamba a dyondzisa hi ku rhandza Xikwembu ni ku rhandza warikwenu.—Marka 12:30, 31.
Vukreste Bya Ntiyiso Namuntlha
Loko swi ri tano, xana mulandzeri wa Kreste wa xiviri u fanele a tikhoma njhani? U fanele a endla hilaha Yesu a endleke hakona. Hambileswi a nga ta landzela milawu ya tiko, a nge ngheneleli etimhakeni ta tipolitiki. (Yohane 12:47, 48) A nge pfuki a landzule misinya ya milawu ya Vukreste, hambiloko a ri ehansi ka ntshikilelo lowukulu. (1 Petro 2:21-23) Hambiswiritano, a nga ticheli hi yo titimela. Mukreste wa xiviri wa khathala hi vuhlayiseki bya lava nga ekusuhi na yena, ku fana na Yesu. (Marka 6:34) U ta tirhisa matimba ya yena ni leswi a nga na swona ku pfuna van’wana leswaku va va ni vutomi lebyinene hi ku va pfuna leswaku va twisisa tidyondzo ta Kreste ni ku hanya ha tona.—Yohane 13:17.
Hikwalaho, Timbhoni ta Yehovha ti lwela ku tekelela Kreste eka ndlela leyi ti hanyisanaka ha yona ni vanhu lava ti tshamaka na vona. Hambileswi ti yingisaka milawu ya tiko, a ti vi xiphemu xa misava. Hilaha Yesu a endleke hakona, ti papalata ku hlanganyela eka madzolonga ni mpfilumpfilu wa tipolitiki lowu nga lo bee, namuntlha. Ntshembo wa tona wu le ka Mfumo wa Xikwembu ntsena, leswaku hi wona wu nga ta heta swiphiqo leswi nga kona emisaveni. Vukreste bya ntiyiso byi endla leswaku vanhu va hanya vutomi lebyinene ni ku hanyisana ni vapfumeri-kulobye. (Yohane 13:34, 35) Vukreste bya ntiyiso a byi tsandzekanga nikatsongo.
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
◼ Xana Vakreste va fanele ku nghenela timhaka ta politiki?—Yohane 6:15.
◼ Xana Yesu u bumabumele madzolonga tanihi ndlela yo herisa swiphiqo?—Matewu 26:50-53.
◼ Hi wihi mfungho wa Vukreste bya ntiyiso?—Yohane 13:34, 35.
[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 18]
EL COMERCIO, Quito, Ecuador