Ndzi Hlawule Ntirho Lowunene

HI KU VULA KA Sonia Acuña Quevedo

Ndzi tshembisiwe ku tlakusiwa entirhweni wa mina ebangi. A ndzi ta kuma xikhundlha ni ku hola mali yo tala. Hambiswiritano, a ndza ha ku rhambiwa ku ya evandlheni ra le kule ndzi ya tirha tanihi phayona ra nkarhi hinkwawo. Loko ndzi ehleketa hi xiboho lexi ndzi xi endleke emalembeni ya 32 lama hundzeke, ndza swi vona leswaku ndzi endle xiboho xa vutlhari.

MANANA u kulele Kerekeni ya Rhoma Khatoliki kambe a a nga eneriseki hi tidyondzo ta yona. A a tivutisa leswaku leswi swifaniso—ku nga swilo leswi endliweke hi vanhu—ha yini swi fanele swi xiximiwa? Ntiyiso wa vukhongeri a wu ri nchumu wa nkoka eka yena, kutani u nghene tikereke to hambana-hambana leswaku a ta kuma tinhlamulo, kambe a ko fana ni kwala.

Siku rin’wana loko a tshamile ekaya le Tuxtla, eMexico, a ri karhi a beriwa hi rimoyana ku fike un’wana wa Timbhoni ta Yehovha. Manana u tsakisiwe hi tinhlamulo to huma eBibeleni leti a nga ti kuma lerova u pfumele leswaku va tlhela va vonana. Loko a vuya, u kume manana a n’wi yimerile a ri ni mufundhisi wa Adventist, mufundhisi wa Khatoliki ni wa Nazareta. U vutise xivutiso mayelana ni Savata, kambe ko va Mbhoni ntsena leyi nyikeleke nhlamulo leyi twalaka ya Matsalwa. Kahle-kahle, a ku ri yona ntsena leyi a yi khome Bibele! Hi 1956, endzhaku ka loko a dyondze Bibele tin’hweti ta tsevu, u khuvuriwile a va un’wana wa Timbhoni ta Yehovha. Mina a ndzi ri ni malembe ya nhungu.

Ku Karhateka Ka Tatana

Tatana a a nga n’wi siveli Manana ku dyondza Bibele. Kambe loko a sungula ku dyondza na hina vana vakwe va mune—vafana vambirhi ni vanhwanyana vambirhi—ni ku ya eminhlanganweni, Tatana u handzulele tibuku ta yena. Leswi a a kholwa leswaku hi le ku xisiweni, u ringete hi ku tirhisa Bibele ya Khatoliki ku kombisa leswaku Timbhoni ti hoxe vito ra Xikwembu—Yehovha—hi vukanganyisi eTibibeleni ta tona. Loko Manana a n’wi komba vito rero eBibeleni ya yena, u hlamale ngopfu, hiloko vonelo rakwe hi Timbhoni ri sungula ku cinca.—Pisalema 83:18.

Le Mexico, loko nhwanyana a va ni malembe ya 15, i nchumu wo hlawuleka swinene. Leswi ku tlangela masiku ya ku velekiwa swi nga fambisaniki ni matsalwa, mina a ndzi tshikile ku tlangela ra mina.a Kambe Tatana u sindzise ku ndzi endlela nchumu wo karhi wo hlawuleka. Ndzi anakanyisise hi mhaka leyi, hiloko ndzi ku, “Ndzi lava leswaku wena u va nyiko ya mina, hi ku famba na mina enhlengeletanweni leyi landzelaka ya Timbhoni ta Yehovha.” U pfumerile, naswona ku tsakela ka yena Bibele ku ye ku kula.

Madyambu man’wana endzhaku ka xidzedze xo chavisa, Tatana u hisiwe hi ntambhu ya gezi yi n’wi vavisa swinene. Loko a ha ri le xibedlhele, Timbhoni a ti n’wi khathalela vusiku ni nhlikanhi—a nga ri rivalanga rirhandzu rolero ra Vukreste. Hi ku famba ka nkarhi u sungule ku chumayela kutani a ti nyiketela eka Yehovha. Khombo ra kona, hi September 30, 1975, ka ha sele n’hweti ntsena leswaku a khuvuriwa, hiloko a fa. Hi swi langutele hi mahlo-ngati ku n’wi amukela loko a pfuxiwa eka lava feke!—Mintirho 24:15.

Nkucetelo Lowunene Ekaya

Sesi wa mina Carmen, i khale a rhandza vutirheli bya nkarhi hinkwawo. Endzhaku ka ku khuvuriwa ka yena hi 1967, u vhele a va phayona ra nkarhi hinkwawo, a heta kwalomu ka tiawara ta 100 ensin’wini n’hweti ni n’hweti. Hi ku famba ka nkarhi u rhurhele le Toluca, enkaveni wa doroba ra Mexico. Mina ndzi kume ntirho ebangi. Ndzi khuvuriwe hi July 18, 1970.

Carmen a a tsaka swinene hi vuphayona bya yena bya nkarhi hinkwawo kutani u ndzi khutaze leswaku ndzi ya tirha na yena le Toluca. A ndzi ri karhi ndzi ehleketa hi mhaka leyi siku rin’wana loko ndzi twa nkulumo leyi a yi kombisa leswaku valandzeri va Yesu va fanele va tirhisa rifuwo ra vona ra moya ku dzunisa Xikwembu. (Matewu 25:14-30) Ndzi tivutisile ndzi ku, ‘Xana ndzi yi tirhisa hi ku helela nyiko ya moya leyi ndzi nyikiweke yona?’ Miehleketo yo tano yi ndzi susumetele ku endlela Yehovha leswi engetelekeke.

Ku Hlawula Exikarhi Ka Tipakani Timbirhi

Hi 1974, ndzi kombele ku tirha tanihi phayona eka nsimu yin’wana. Endzhaku ka sweswo ndzi kume riqingho ro huma eka nkulu un’wana wa Mukreste le Toluca. U te: “I khale hi ku rindzile. Ha yini u nga fikanga haleno?” Ndzi tsake ngopfu ku tiva leswaku ndzi hlawuriwe ku ya tirha le Toluca tanihi phayona ro hlawuleka, kambe papila ra mina ro ndzi tivisa mhaka leyi ri lahleke eposweni! (Maphayona yo hlawuleka ma pfumela ku tirha nkarhi hinkwawo kun’wana ni kun’wana lomu nhlengeletano ya Yehovha yi ma avelaka kona.)

Ndzi tivise bangi hi ku hatlisa leswaku ndzi tshika ntirho. Hiloko muthori wa mina, a tlakusa phepha ro karhi, a ku: “Yimanyana Sonia. Ha ha ku tivisiwa leswaku u wun’wana wa vavasati va nkombo lava hlawuriweke ku va swandla swa mininjhere. I ro sungula khampani ya hina yi veka vavasati eka xikhundlha lexi. Xana a wu xi lavi?” Hilaha ndzi vuleke hakona eku sunguleni ka xihloko lexi, ku tlakusiwa loku a ku ta ndzi nyika xikhundlha ni muholo wa le henhla. Hambiswiritano, ndzi nkhense muthori wa mina ndzi n’wi byela leswaku ndzi langa ku tirhela Xikwembu hi ku helela. Hiloko a ku: “Famba kahle. Kambe u tsundzuka leswaku bangi yi ta ku thola nkarhi wun’wana ni wun’wana loko u lava ntirho.” Endzhaku ka masiku mambirhi se a ndzi ri eToluca.

Vuphayona Byo Hlawuleka Le Mexico

Loko ndzi ya eToluca, Carmen se a a hete malembe mambirhi a ri phayona ro hlawuleka kwalaho. A hi tsake ngopfu ku va swin’we nakambe! Kambe ku hlangana ka hina a ku tlhaveriwanga hi dyambu. Endzhaku ka tinh’weti tinharhu, Manana u weriwe hi mhangu kutani a swi lava a khathaleriwa a ri ekaya. Endzhaku ko kanerisana ni rhavi ra Timbhoni ta Yehovha, mina na Carmen hi pfumelelane leswaku Carmen u ta tlhelela ekaya ku ya khathalela Manana, naswona u n’wi khathalele malembe ya 17. Hi nkarhi wolowo, Carmen a a tirha tanihi phayona ra nkarhi hinkwawo, a rhambela swichudeni swa yena swa Bibele ekaya leswaku a ta kota ni ku khathalela na Manana.

Hi 1976, ndzi rhumeriwe ku ya tirha eTecamachalco, doroba leri avaneke—hikuva swisiwana a swi tshama eka tlhelo lerin’wana kasi swifumi swi tshama eka lerin’wana. Ndzi sungule dyondzo ya Bibele ni mukhegula un’wana loyi a a nga si tshama a tekiwa naswona a a tshama ni ntsongwana yakwe ya xifumi. Loko a byela buti wakwe leswaku u lava ku va Mbhoni, u vule leswaku u ta n’wi hlongola. Hambiswiritano, wansati loyi lonene a swi n’wi chavisanga sweswo, endzhaku ko khuvuriwa, buti wa yena u n’wi hlongorile hakunene. Hambileswi a a ri ni malembe ya 86 hi nkarhi wolowo, u tshembe Yehovha hi mbilu ya yena hinkwayo. Vandlha ri n’wi khathalerile, naswona u tshame a tshembekile ku fikela eku feni.

Xikolo Xa Gilead, Kutani Ndzi Ya eBolivia

Ndzi ma tsakele ngopfu malembe ya ntlhanu lawa ndzi ma tirheke le Tecamachalco. Hiloko ndzi kuma xirhambo xo ya exikolweni lexi a xi ri Rhavi ra Xikolo xa Gilead lexi a xi ta khomeriwa eMexico ro sungula. Hilaha vito ra xona ri kombaka hakona, a ku ri xiyenge xa xikolo lexi a xi khomeriwa le New York. Manana na Carmen va ndzi khutaze leswaku ndzi amukela xirhambo lexi, hiloko ndzi xi amukela kutani ndzi ya erhavini ra le Dorobeni ra Mexico, khoso ya kona yi teke mavhiki ya khume, naswona yi ve yin’wana ya tindzalama evuton’wini bya mina tanihi Mukreste. Tlilasi ya hina yi thwase hi February 1, 1981, naswona ndzi averiwe ku ya tirha le La Paz, eBolivia swin’we na Enriqueta Ayala (sweswi i wa ka Fernández).

Loko hi fika le La Paz, vamakwerhu lava a va fanele va hi hlanganisa a va nga si fika. Hiloko hi ku: “Hi tlangela yini hi nkarhi?” Kutani hi sungula ku chumayela vanhu le rivaleni ra swihaha-mpfhuka. Endzhaku ka tiawara tinharhu hi ri karhi hi tiphina hi ku chumayela, hi hlangane ni vamakwerhu lava humaka erhavini. Endzhaku ko kombela ndzivalelo, va hi byele leswaku mapatu a ma tlimbanile hikwalaho ka ntlango wa vuhungasi lowu nga kona.

Ku Chumayela eHenhla Ka Mapapa

La Paz yi le henhla ka vuandlalo bya lwandle hi 3 625 wa timitara, xisweswo, masiku yo tala a hi va hi ri ehenhla ka mapapa. Leswi moya wa kona a wu kala okisijini leyi ringaneke, a swi endla leswaku ndzi hatla ndzi karhala loko ndzi ri eku chumayeleni. Hambileswi swi ndzi tekeke lembe ku tolovela ndhawu leyi, mikateko ya Yehovha a yi tele ku tlula swiyimo swo nonon’hwa leswi a ndzi langutane na swona. Hi xikombiso, mixo wun’wana hi 1984, ndzi gonye ntshava leyi a yi ri ni maribye ndzi ya emutini lowu a wu ri exihlungwini xa yona. A ndzi nga tikoti hi ku karhala, hiloko ndzi gongondza emutini wun’wana, kutani ku humelela wansati un’wana. Hi ve ni bulo lerinene, naswona ndzi n’wi byele leswaku ndzi ta vuya endzhaku ka masiku ma nga ri mangani.

Hiloko a hlamula a ku: “A ndzi kholwi.” Hambiswiritano, ndzi tlhele ndzi vuyela eka yena naswona wansati yoloye u ndzi kombele leswaku ndzi dyondzisa n’wana wa yena wa nhwanyana Bibele. Hiloko ndzi ku: “Sweswo i ntirho wa vatswari. Kambe ndzi nga ku pfuna loko u swi lava.” U pfumerile a tlhela a amukela dyondzo ya Bibele. Leswi a a nga swi tivi ku hlaya ni ku tsala, hi sungule hi ku dyondza xibukwana lexi nge, Ku Dyondza Ku Hlaya Ni Ku Tsala, lexi lunghiseleriweke hi Timbhoni ta Yehovha ku pfuna vanhu vo tano.

Hi ku famba ka nkarhi ndyangu wa vona wu kurile wu va ni vana va nhungu. Loko ndzi va endzela, van’wana va vana lava a va khomana hi mavoko va ndzi pfuna ku gonya ntshava. Eku heteleleni, ndyangu hinkwawo a wu gandzela Yehovha—tatana, manana ni vana va vona va nhungu. Vana vanharhu va vanhwanyana i maphayona, naswona un’wana wa majaha i nkulu wa vandlha. Loko tata wa vona a lova hi 2000, a a ri nandza wa vutirheli evandlheni. Mbilu ya mina ya tsaka swinene loko ndzi anakanya hi ndyangu lowu lowunene ni ku tshembeka ka wona! Ndzi nkhensa Yehovha hi ku ndzi pfumelela leswaku ndzi va pfuna.

Ndzi Tirha Na Carmen Nakambe

Endzhaku ka ku fa ka Manana hi 1997, Carmen u tlhele a rhambiwa ku ta tirha tanihi phayona ro hlawuleka. Hi 1998, u rhumeriwe eCochabamba, le Bolivia, laha a ndzi phayona kona. Ina, endzhaku ka malembe ya 18 hi hambanile, hi tlhele hi tirha swin’we nakambe, naswona Carmen u nyikiwe xiavelo xa ku va murhumiwa. Hi tiphine ngopfu le Cochabamba, laha maxelo ya kona ma nga manene lerova, ku vuriwa leswaku swinyenyana swa timbewulana a swi suki kona! Swa sweswi hi le Sucre, eBolivia, doroba ro saseka leri nga ni vaaka-tiko va 220 000 lava tshamaka emugangeni lowu tlakukeke. Khale ndhawu leyi a yi vitaniwa Vatican Leyitsongo hikuva a ku ri ni tikereke to tala swinene ta Khatoliki, doroba leri sweswi ri ni mavandlha ya ntlhanu ya Timbhoni ta Yehovha.

Loko mina na Carmen hi hlanganisa malembe lawa hi ma heteke hi ri maphayona, ma endla 60, naswona ha tsaka leswi hi kumeke lunghelo ro pfuna vanhu vo tlula 100 leswaku va khuvuriwa. Ina, ku tirhela Yehovha hi mbilu hinkwayo, swa vuyerisa hakunene!—Marka 12:30.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Ndzi khandziye ntshava leyi a yi ri ni maribye leswaku ndzi ya fambisa dyondzo ya Bibele ni ndyangu lowu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Ndzi ri eku chumayeleni ni sesi wa mina, Carmen (exineneni)