Langutelo Ra Bibele
Xana Swi Hoxile Ku Tshama Swin’we Mi Nga Si Tekana?
XANA u nga xava sudu kumbe rhoko u nga rhanganga u yi ringanisa? A wu nge swi endli sweswo. Loko wo yi xava kutani u ya kuma leswaku a yi ku ringani, u ta va u tlange hi nkarhi ni mali ya wena.
Vanhu vo tala va ehleketa leswaku xifaniso xexo xa tirha emhakeni ya vukati. Va vona onge swa antswa ku va wanuna ni wansati va tshama swin’we va nga si tekana. Va ri: ‘Loko swilo swi nga fambi kahle, wanuna ni wansati va nga hambana handle ko landzela milawu ya ku dlaya vukati leyi rharhanganeke ni leyi dyaka mali yo tala.’
Kumbexana lava vulaka sweswo va tshame va vona munghana wa vona loyi a tekiweke a tiyiselela ku khomiwa hi ndlela ya tihanyi evukatini. Kumbe va nga ha va va vone vuyelo byo biha lebyi vaka kona loko wanuna ni wansati va nga ha rhandzani. Hikwalaho ka sweswo, va nga ha vona onge ku tshama swin’we va nga tekananga i ndlela ya vutlhari hikuva swi nga ha sivela swiphiqo leswi va nga ha vaka na swona enkarhini lowu taka.
Xana Bibele yi ri yini emhakeni leyi? Leswaku hi hlamula xivutiso lexi, hi fanele hi rhanga hi ku languta leswi Rito ra Xikwembu ri swi vulaka malunghana ni ndlela leyi vukati byi sunguleke ha yona.
“Nyama Yin’we”
Bibele yi khutaza leswaku hi byi xixima hikuva Yehovha Xikwembu hi yena a endleke lunghiselelo ra vukati ni ku byi sungula. (Genesa 2:21-24) Ku sukela eku sunguleni, xikongomelo xa Yehovha hi vukati a ku ri leswaku wanuna ni wansati va va “nyama yin’we.” (Genesa 2:24) Endzhaku ka loko Yesu a tshahe ndzimana ya Bibele leyi vulaka sweswo, u engetele a ku: “Leswi Xikwembu xi swi paneke swin’we, ku nga tshuki ku va ni munhu la swi hambanisaka.”—Matewu 19:6.
I ntiyiso leswaku van’wana lava cataka va ta dlaya vukati hi ku famba ka nkarhi.a Kambe loko sweswo swo endleka, a swi vuli swona leswaku lunghiselelo ra vukati a hi rinene; kambe swi ta va swi vangiwe hileswi un’wana wa vona a tsandzekeke ku hanya hi ku landza swihlambanyo swa vona swa vukati.
Hi xikombiso: A hi nge wanuna ni wansati va ni movha, kambe a va wu khathaleli hi ku ya hi swiletelo swa vaendli va wona. Loko eku heteleleni movha wolowo wu onhaka, i nandzu wa mani? Xana i wa vaendli va wona kumbe i wa vini va wona lava tsandzekeke ku wu hlayisa kahle?
Mhaka leyi ya tirha ni le vukatini. Loko wanuna ni wansati va tiyisa vuxaka bya vona naswona va tiyimisela ku tlhantlha swiphiqo swa vona hi ku tirhisa milawu ya Bibele, a va nge pfuki va dlaye vukati. Loko vanhu vambirhi va tekana va endla xihlambanyo xa leswaku va ta tshama swin’we, xihlambanyo xexo xi va endla va titwa va sirhelelekile. Kutani vukati byi va masungulo ya vuxaka lebyinene.
“Papalata Vumbhisa”
Van’wana va nga ha tivutisa va ku: ‘Ha yini hi nga rhangi hi tshama swin’we hi nga si tekana? Xana loko hi rhanga hi kambela ku vona loko swi ta famba kahle a swi kombisi leswaku ha byi xixima vukati?’
Bibele a yi bi mariri emhakeni leyi. Pawulo u tsarile: “Papalata vumbhisa.” (1 Vatesalonika 4:3) Rito “vumbhisa” ri kombetela eka swiendlo hinkwaswo swa ku tikhoma ko biha hi tlhelo ra rimbewu ni munhu loyi u nga tekanangiki na yena. Sweswo swi katsa vanhu vambirhi lava tshamaka swin’we lava hlanganyelaka timhaka ta masangu va nga tekananga hambiloko va tiyimisele ku tekana. Kutani, hi ku ya hi Bibele swi ta va swi hoxile loko mpatswa wu tshama swin’we wu nga tekananga, hambiloko wu tiyimisele ku tekana hi ku famba ka nkarhi.
Xana leswi Bibele yi swi vulaka swi hundzeriwe hi nkarhi? Van’wana va nga ha ehleketa tano. Hambiswiritano, ematikweni yo tala a swi hoxanga ku va vanhu va tshama swin’we va nga tekananga hambiloko va nga tiyimiselanga ku tekana kumbe va tiyimiserile. Kambe ehleketa hi vuyelo lebyi nga ta va kona. Xana vanhu lava tshamaka swin’we va nga tekananga swi va fambela kahle evukatini? Xana va kuma ntsako ku tlula mimpatswa leyi tekaneke? Xana mimpatswa leyi tshamaka swin’we yi nga tekananga ya tshembana endzhaku ka loko se yi tekanile? Vukambisisi byi kume leswaku a swi tano. Mimpatswa leyi rhangeke yi tshama swin’we yi nga si tekana, kutani hi ku famba ka nkarhi yi tekana, yi langutane ni swiphiqo swo tala evukatini bya yona naswona yi hetelele yi dlaye vukati.
Vakambisisi van’wana va vula leswaku vukambisisi byolebyo byi hoxile. Mutivi un’wana wa mianakanyo u tsale a ku: “Vanhu lava hlawulaka ku nghenela vukati va nga rhanganga va [tshama swin’we va nga si tekana] ana se va ni langutelo leri hambaneke ni ra vanhu lava hlawulaka ku rhanga va [tshama swin’we va nga tekananga].” U vula leswaku ku tshama swin’we a hi mhaka ya nkoka; kambe mhaka ya nkoka i ku va “munhu a swi teka swi ri swa nkoka ku va a nghenele vukati.”
Hambiloko mhaka yoleyo yi ri ntiyiso, kambe yi kandziyisa nkoka wo hlakulela ku languta vukati hi ndlela leyi Xikwembu xi byi langutaka ha yona. Bibele yi ri: “Vukati a byi xiximeke exikarhi ka hinkwavo.” (Vaheveru 13:4) Loko wanuna ni wansati va hlambanya leswaku va ta tshama va ri nyama yin’we kutani va xixima lunghiselelo ra vukati va va ni vuxaka lebyi tiyeke lebyi swi nga ta ka swi nga olovi ku byi herisa.—Eklesiasta 4:12.
Loko hi vuyela eka xifaniso lexiya hi vulavuleke ha xona eku sunguleni, swa twala ku va munhu a rhanga hi ku ringanisa sudu kumbe rhoko a nga si yi xava. Hambiswiritano, xifaniso xexo a xi tirhi emhakeni ya vukati. Ku ri na sweswo, swa antswa ku tinyika nkarhi lowu eneleke wo tiva munhu loyi u lavaka ku tekana na yena. Mhaka leyi ya nkoka i yin’wana ya swihundla swo tala leswi tisaka ntsako endyangwini kambe hakanyingi vanhu a va yi tekeli enhlokweni.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Bibele yi pfumela leswaku munhu a dlaya vukati a tlhela a nghenela byin’wana loko loyi a a tekane na yena a endle vuoswi.—Matewu 19:9.
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
◼ Ha yini Bibele yi vula leswaku i vanhu lava tekaneke ntsena lava faneleke va hlanganyela timhaka ta masangu?—Pisalema 84:11; 1 Vakorinto 6:18.
◼ Hi tihi timfanelo leti u faneleke u ti languta eka loyi u lavaka ku tekana na yena? —Rhuti 1:16, 17; Swivuriso 31:10-31.
[Bokisi leri nga eka tluka 29]
“U DYOHELA MIRI WA YENA N’WINI”
Bibele yi ri: “Loyi a hanyaka hi vumbhisa u dyohela miri wa yena n’wini.” (1 Vakorinto 6:18) Emalembeni ya sweswinyana marito wolawo ma vonake ma ri ntiyiso hileswi vanhu va timiliyoni va feke hikwalaho ka vuvabyi bya AIDS [SIDA] ni mavabyi man’wana lama tlulelaka hi tlhelo ra rimbewu. Kambe sweswo a swi heleli kwalaho. Vakambisisi va vula leswaku swi tolovelekile ku va vantshwa lava hlanganyelaka timhaka ta masangu va va ni gome naswona va ringeta ku tidlaya. Ku hlanganyela timhaka ta masangu swi endla leswaku munhu a tika a nga tiyimiselanga, laha minkarhi yo tala a lavaka ku susa khwiri. Hikwalaho ka sweswo, hi nga gimeta hi ku vula leswaku milawu ya Bibele ya mahanyelo a yi hundzeriwanga hi nkarhi.