Vaendli Va Swilo Va Kope Eka Ntumbuluko

“Ndzi kombela u vutisa . . . swivumbiwa swa matilo leswi nga ni timpiko, swi ta ku byela. . . . Swilo leswi swi endliwe hi voko ra Yehovha.”—Yobo 12:7-9.

NCHUMU wun’wana ni wun’wana lowu swinyenyana swi nga na wona wu tikomba wu endleriwe ku va swi kota ku haha. Hi xikombiso, swimhandzana leswi nga exikarhi ka tinsiva leti nga eka timpapa swi fanele swi byarha ntiko hinkwawo wa xinyenyana loko xi ri karhi xi haha. Swi tisa ku yini leswaku xi va ni timpapa to olova ngopfu kambe ti va ni matimba lamakulu? U nga kuma nhlamulo loko wo tsema ximhandzana xexo hi le xikarhi. Xi fana ni rihlanga ra mavele. Endzeni xi fana ni xiponci naswona ehandle xi tiyerile. Vanjhiniyara va dyondze hi swimhandzana swa tinsiva naswona va tirhisa nchumu lowu vumbekeke ku fana na swona loko va endla swihaha-mpfhuka.

Marhambu ya swinyenyana na wona ma endliwe hi ndlela yo hlamarisa. Yo tala ya wona ma ni mbhovo endzeni ka wona naswona man’wana ma nga ha tiyisiwa hi swimhandzana leswi khomeleleke endzeni ka wona leswi vanjhiniyara va vulaka leswaku swi yime ku fana ni tinsimbhi leti tirhisiwaka hi Warren ku aka rimba ra miako. Phela ku tirhisiwe maakelo lama fanaka eka timpapa ta xibamu-bamu.

Vahahisi va manguva lawa va kota ku swi kongomisa kahle hi ku famba-fambisa swilo swi nga ri swingani etimpapeni ni le ncileni. Kambe nyenyana yi tirhisa misiha ya kwalomu ka 48 leyi nga eripapeni ni le katleni leswaku yi lawula rivilo, mayimelo ni ndlela leyi ha yona yi kavatelaka timpapa ta yona ni risiva ha rin’we, naswona sweswo yi swi endla minkarhi yo hlayanyana hi sekoni. Kutani a swi hi hlamarisi leswi vaendli va swihaha-mpfhuka va navelaka vuswikoti byo haha bya swinyenyana!

Ku haha swi lava matimba yo tala ngopfu-ngopfu loko u suka ehansi. Hikwalaho mbilu ya swinyenyana yi fanele yi va ni matimba swinene. Mbilu ya xona yi ba hi ku hatlisa ku tlula ya xihadyana lexi mamisaka lexi nga ni miri lowu ringanaka ni wa xona, nakambe hi ntolovelo i yikulu naswona yi ni matimba swinene. Nakambe mahahu ya xinyenyana ma tirha hi ndlela leyi nga faniki ni ya swiharhi leswi mamisaka.

Mbilu ya xinyenyana yi tirha njhani? Nchumu lowu kombisaka leswaku xihaha-mpfhuka xi tirha kahle hiloko xi kota ku tlhandluka xi ri ni petirolo yo tala. Loko xihaha-mpfhuka lexi vuriwaka Boeing 747 xi tlhandluka xi teka riendzo ra tiawara ta khume, tiphesente ta kwalomu ka 30 ta ntiko wa xona ku va ku ri petirolo. Hilaha ku fanaka, xinyenyana lexi vuriwaka xihandzamatala xi nga ha lahlekeriwa hi kwalomu ka hafu ya ntiko wa miri wa xona loko xi teka riendzo leri tekaka tiawara ta khume xi rhurhela kun’wana. Kambe loko xinyenyana lexi vuriwaka godwit xi haha xi suka etikweni ra Alaska xi ya eNew Zealand, kwalomu ka hafu wa ntiko wa miri wa xona i mafurha. Lexi hlamarisaka hileswaku xi haha tiawara ta kwalomu ka 190 (masiku ya nhungu) xi nga yimi. Ku hava xihaha-mpfhuka lexi nga endlaka sweswo.