Ndlela yo Lawula Nkarhi Wa Wena

“Xin’wana ni xin’wana xi ni nkarhi wa xona lowu vekiweke.”—Eklesiasta 3:1.

LESWAKU u tikumela nkarhi wo endla swilo swa nkoka, u fanele u tiva leswaku hi swihi swilo sweswo swa nkoka. Swi ta ku olovela loko u yi twisisa kahle milawu ya wena, tipakani ta wena ni mintirho leyi seketelaka swilo sweswo.

Kutani rhanga u twisisa milawu ya wena. U nga ha ringeta ku yi tsala ehansi hinkwayo milawu leyi u yi tsundzukaka, yo fana ni milawu leyi khumbaka ndyangu, xinghana, ku tirha hi matimba, dyondzo, ku humelela evuton’wini, ku saseka, mali, ntsako, vukati, musa, rihanyo ni vukhongeri. Kutani tivutise, ‘Eka milawu leyi, hi yihi leyi nga ya nkoka swinene eka mina?’

Endzhaku ka sweswo, kambisisa tipakani hinkwato leti u nga tsakelaka ku ti fikelela evuton’wini. Hi kwihi ku hambana loku nga kona exikarhi ka milawu ni tipakani? Emhakeni leyi, hi nga vula leswaku milawu yi tshama yi ri kona, kasi tipakani ti nga suriwa endzhaku ka nkarhi loko se ti fikeleriwile.

Hi tihi tipakani leti u nga tivekelaka tona? Xana u lava ku heta nkarhi wo tala ni ndyangu wa wena? Xana u lava ntirho lowunene? Xana u lava ku antswisa vuswikoti bya wena entirhweni lowu u wu rhandzaka? Xana u lava ku kuma ntirho wun’wana lowu u wu rhandzaka? Xana u lava ku hlakulela mfanelo yo karhi? Xana u lava ku teka masiku yo wisa entirhweni? Xana u lava ku hlaya buku yo karhi? Xana u lava ku tsala buku yo karhi?

Endzhaku ka sweswo, hlawula leswaku hi tihi eka tipakani teto leti nga ta nkoka swinene eka wena. Tiyiseka leswaku ti fambisana ni milawu ya wena. Hi xikombiso, loko u tivekela pakani yo lava ku fuwa ngopfu, a swi kanakanisi leswaku u ta tivangela swiphiqo.

Kutani eka tipakani leti u ti hlawuleke, kambisisa mintirho yo hlayanyana leyi nga ku pfunaka leswaku u fikelela ha yin’we ya tona. Hi xikombiso, loko yin’wana ya tipakani ta wena ku ri ku hunguta miri, ntirho lowu nga ku pfunaka ku endla tano i vutiolori.

Swi Nga Ku Pfuna Njhani Ku Tsala Tinhla Leti?

Loko tipakani ta wena ti fambisana ni milawu ya wena naswona u endla mintirho leyi ku pfunaka leswaku u ti fikelela, vutomi bya wena byi ta va ni xikongomelo. U ta kuma leswaku u tirhisa nkarhi wa wena wo tala eka swilo leswi nga swa nkoka eka wena. Kambe sweswo a swi vuli swona leswaku u fanele u nga khathali hi swilaveko swa van’wana. (Vafilipiya 2:4) A swi vuli swona leswaku u ta kota ku swi xiya kahle swilo leswi nga riki swa nkoka kutani u swi fularhela.

I ntiyiso leswaku ku ta va ni swiphiqo. Mintirho yin’wana yi nga ha va yi nga ri ya nkoka kambe swi fanerile leswaku yi endliwa. Yi nga ha va yi tele lerova yi dya nkarhi wa wena hinkwawo, kumbe yi ku siyela nkarhi wutsongo leswaku u wu tirhisela ku endla swilo swa nkoka swinene. Ku nga ha pfuka swiyimo leswi lavaka leswaku u swi lunghisa hi xihatla. Naswona loko swiyimo swa vutomi bya wena swi cinca, swi nga ha endla leswaku xiyimiso xa wena xi kavanyeteka. Loko u teka magoza lama faneleke yo heta nkarhi wo tala u endla swilo swa nkoka, u ta swi kota kahle ku lawula ndlela leyi u wu tirhisaka ha yona nkarhi wa wena naswona u tiphina hi vutomi.

[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 6]

XANA TIKHOMPYUTA LETITSONGO LETI HLELAKA SWILO TI HLAYISA NKARHI?

Ti hlayisa nkarhi wa van’wana kambe ti dya ni wa van’wanyana. Hi xikombiso, tikhompyuta letitsongo leti vitaniwaka ti-PDA (personal digital assistant) ti nga ha va ni khalendara, nxaxamelo wa tinomboro ta tiqingho ni tiadirese, ndhawu yo tsala swilo leswi u lavaka ku swi endla, progreme yo tsala ha yona ya word, ni yo tsala tinhla, khamera, ku tsala ti-e-mail ni ku nghena eka Internet. U nga yi tirhisela ku va yi ku pfuna u hlayisa nkarhi loko u tshamela ku tsala rungula leri nga enkarhini naswona u tshama u yi khomile. Hambiswiritano, u nga dya nkarhi hi ku olova loko u tshamela ku pfula-pfula tiprogeme ta yona swi nga fanelanga ni ku cinca ndlela leyi ti hleriweke ha yona, kumbe loko u xava switirhisiwa swin’wana leswi fambisanaka na yona leswi nga bohiki leswaku u va na swona, kumbe u pfumelela leswaku ndlela leyi u yi tirhisaka ha yona yi kavanyeta vunghana bya wena ni van’wana kumbe vutihlamuleri bya nkoka.

Xitsundzuxo: Endla vulavisisi u nga si yi xava. Loko yi tshamela ku nga tirhi kahle, yi ta lava nkarhi wo tala wo va yi lunghisiwa. Nakambe xitirhisiwa xin’wana ni xin’wana xa elektroniki xa vuyerisa ntsena loko n’wini wa xona a xi tirhisa kahle. Kutani loko u ri na yona, yi tirhisele ku hlayisa nkarhi, ku nga ri ku wu tlangisa.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 4, 5]

Xana u nga tixavela nkarhi wo endla swilo swa nkoka?