I Yini Leswi Kokelaka Vanhu Eka Vangoma?

NHLAMULO ya xivutiso lexi yi nga ha titshega hi nhlayo ya laha munhu a tshamaka kona, vukhongeri byakwe ni ndhavuko wakwe. I yini leswi endlaka leswaku vanhu va le ndhawini ya ka n’wina va ya evangomeni? Kumbexana swi vangiwa hi swivangelo leswi landzelaka.

● Ku navela ku tiva Hi ntumbuluko vanhu va rhandza ku tiva naswona va lava no tiva swilo leswi enteke swa vungoma. Xisweswo, van’wana va tivutisa loko ku ri ni matimba yo karhi lawa vangoma va ma tirhisaka lama nga vonakiki. Van’wana va nga ha tirhisa bodo ya Ouija leswaku va vhumba swilo leswi nga ta humelela hi vutomi bya vona ku vona loko leswi yi swi vulaka swi ri ntiyiso. Xisweswo van’wana va nga ha ya evangomeni ku vona loko va ta swi kota ku burisana ni vanhu lava feke.

● Vuhungasi Emalembeni ya sweswinyana ku ve ni ku andza ka vuhungasi lebyi katsaka tibuku, tifilimi ni mintlango ya khompyuta lebyi sekeriweke eka vungoma ni mihivahivani ya vukhongeri bya khale bya vuhedeni. Byin’wana bya vuhungasi lebyi byi katsa madzolonga ni timhaka ta masangu.

● Ku vilela hi vumundzuku Bibele yi profete yi ku: “Emasikwini yo hetelela ku ta fika minkarhi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona.” (2 Timotiya 3:1) Hakunene minkarhi ya mangava se yi fikile, naswona vanhu vo tala va nghene hi nhloko etimhakeni ta vungoma to tanihi vangoma va swilo swa le mpfhukeni, vafembi, vahlayi va swandla ni vakambisisi va miehleketo naswona vanhu va tshemba leswaku va ta kuma nkongomiso! Mukambisisi un’wana wa miehleketo u te: “Vungoma i rin’wana ra mabindzu lama nga khumbiwiki hi xiyimo xa ikhonomi; Hakanyingi vanhu a va na mhaka na wena loko va tsakile.” Mufembi wa le Canada u te: “Sweswinyana ndzi sungula ku beriwa tinqingho hi van’wamabindzu va xiyimo xa le henhla va ri exihundleni va kombela mpfuno. Lava i vanhu lava eku sunguleni a va nga va tshembi vangoma naswona a va nga swi tsakeli ku vutisa vangoma ni lava hlahluvaka.”

● Vuvabyi Ematikweni man’wana vanhu lava vabyaka swinene hakanyingi va tshike ku ya eka madokodela kutani va ya etin’angeni leti tirhisaka vungoma. Leti nga ha vulaka leswaku va lo loyiwa kumbe u lo rhukaniwa. Leswaku va sivela vuloyi byebyo, vanghana ni maxaka ya muvabyi va nga ha lava mpfuno eka vangoma lava nga ha koxaka mali yo tala swinene.

● Ku lava nsirhelelo ni njombo Vaaka-tiko van’wana va laha Afrika va hirhe “muprofeta” la humaka ekerekeni yo hanyisa hi singita leswaku a ta hlongola mimoya yo biha etikweni. Mihivahivani leyi a nga yi endla a yi katsa ku nwa murhi ni “xiwachu.” Loko hi hala tlhelo vanhu va ya evangomeni leswaku va phahla yindlu leyintshwa kumbe sirha leswaku swilo swi ta va fambela kahle.

● Ku chavisa vana EPapua New Guinea, manana a nga ha ala ku humela ehandle ni ricece ni vusiku. Ha yini? Hi ku chava leswaku mimoya yo biha yi nga ha vavisa ricece. Le Uganda hi ntolovelo manana u boha n’wana wakwe hi xitshungulo eka mahlakala, lexi nga ta n’wi sirhelela eka makhombo.

● Ku loveriwa hi munhu loyi u n’wi rhandzaka Nkulukumba Arthur Conan Doyle, mutsari wa tibuku wa le Britain u loveriwe hi n’wana wa jaha, makwavo, sivara ni ntukulu wakwe eka Nyimpi yo Sungula ya Misava. Leswi a a ri ni gome naswona a heleriwe hi ntshembo, Doyle ni nsati wakwe va ye evangomeni va ri ni ntshembo wa leswaku va ta vulavula ni jaha ra vona leri feke. Namuntlha vanhu vo tala va ya evangomeni va ri ni ntshembo wo vulavula ni varhandziwa va vona lava feke. Ematikweni man’wana, vukhongeri bya xintu ni tikereke leti tivulaka ta Vukreste ti dyondzisa leswaku rifu ri vangiwa hi mimoya leyo biha. Tikereke ti lava leswaku ku endliwa mihivahivana yo karhi leswaku swirho swa ndyangu wa mufi swi ta hakelela mihivahivana yoleyo leswaku swi sivela vanhu va tiko eka mafu yo karhi.

● Ku chava vafi Vanhu vo tala va tivutisa loko vanhu lava feke va ta swi kota ku va pfuna. Xisweswo ematikweni yo tala vanhu va phahla hi tindlela to hambana-hambana, hi hala tlhelo va tixekelela leswaku va kombisa leswaku a va va rhandza ku fikela kwihi vafi. Vanhu van’wana va le Xihlaleni xa Pacific, tinoni ni vavanuna lava feriweke hi vavasati va sindzisiwa ku ambala nala ku ringana tin’hweti to karhi ni ku pfaleriwa endlwini laha va nga pfumeleriwiki ku dya swakudya leswi mufi a a swi rhandza. Vanhu lava endlaka leswi va nga ha tshikileleka, va sika hambi ku ri ku fa.

Entiyisweni ku ni swilo swo tala leswi endlaka leswaku vanhu va ya evangomeni. I swinene leswaku hi tiva hi vuenti lomu tidyondzo leti ta vungoma ti sukelaka kona! Hikwalaho, a hi kambisiseni Bibele ku nga buku leyi nga hi pfunaka ku tiva vuxokoxoko lebyi engetelekeke hi vungoma.