Xana Bibele Ya Byi Amukela Vuhlonga? — Watchtower LAYIBURARI YA LE KA WEB SITE

Langutelo Ra Bibele

Xana Bibele Ya Byi Amukela Vuhlonga?

KU RHANDZA vaakelani i yin’wana ya tidyondzo ta nkoka ta le Bibeleni. Hambiswiritano, rirhandzu a ri pfumelelani na kona ku tshikileriwa ka mahlonga. Hi yona mhaka leyi vanhu van’wana va pfilunganyekaka hileswi vuriwaka eBibeleni.

Eminkarhini ya khale, Xikwembu a xi va pfumelela vanhu va xona leswaku va va ni mahlonga. (Genesa 14:14, 15) Hambi ku ri eminkarhini ya vaapostola, Vakreste van’wana a va ri na wona mahlonga naswona van’wana a va ri mahlonga. (Filemoni 15, 16) Xana leswi swi vula leswaku Bibele ya swi amukela ku tshikileriwa ka mahlonga?

Mahanyelo Lama Lwisanaka Ni Milawu Ya Bibele

Eminkarhini ya ku tsariwa ka Bibele, vanhu se a va sungurile ku simeka mahanyelo ni mintirho ya swa ikhonomi leyi lwisanaka ni milawu ya Xikwembu. Hambileswi swiendlo swin’wana leswi a swi endliwa a swi soriwa hi Nawu lowu tsariweke, Xikwembu xi hlawule ku tiyiselela swin’wana swa swona swo tanihi ku va ni mahlonga.

Malunghana ni mahanyelo ya rixaka ra khale ra Israyele, The International Standard Bible Encyclopedia yi ri: “Hlonga a ri fanele ri hanya tanihi vamakwerhu ku ri hava swisiwana naswona swi nga tikombi leswaku ku ni tinoni kumbe vana lava pfumalaka vatswari.” Hambiswiritano, ku tlhandlekela eka mahanyelo lama ana se a ma simekiwile, Nawu wa Xikwembu wu lawule timhaka ta vuhlonga leswaku loko ku tshuka ku va ni mahlonga, ma khomiwa hi ndlela ya vumunhu ni hi rirhandzu.

Mahlonga eMinkarhini Ya Bibele

Xiya milawu leyi landzelaka leyi katsiweke eka Nawu lowu nyikiweke hi ku tirhisa Muxe:

● Loko munhu a tlhakisa munhu ivi a n’wi xavisa a a fanele a xupuriwa hi ku dlayiwa. (Eksoda 21:16) Hambiswiritano, ku nga khathariseki matshalatshala hinkwawo lama endliweke leswaku ku siveriwa vusiwana, Muisrayele loyi a tikumaka a nghene hi nhloko exikweletini, kumbexana hikwalaho ko endla swiboho leswi hoxeke etimhakeni ta swa mabindzu, a a fanele a tixavisa a va hlonga. Eminkarhini yin’wana a a ta a hola mali yo tala leyi a a ta swi kota ku tikutsula ha yona.—Levhitika 25:47-52.

● Lebyi a ku nga ri byona vuhlonga bya ku tshikilela lebyi a byi tolovelekile ematikweni yo tala ku ringana malembe yo tala. Levhitika 25:39, 40 yi ri: “Loko makwenu o tshuka a va xisiwana a ri ekusuhi na wena ivi a boheka ku tixavisa eka wena, u nga tshuki u n’wi tirhisa tanihi mutirhi entirhweni wa vuhlonga. U fanele a va na wena ku fana ni mutirhi la thoriweke, ku fana ni nhlapfa.” Leyi a ku ri ndlela leyinene yo khathalela vanhu lava nga evuswetini eIsrayele.

● Munhu loyi a kumiwaka a ri ni nandzu wo yiva naswona a nga swi koti ku riha hi ku ya hi Nawu, a a ta xavisiwa tanihi hlonga naswona hi ndlela yoleyo a a hakela nandzu wakwe. (Eksoda 22:3) Loko se a wu tirherile, a a ta ntshunxiwa.

● Ku xanisa ni ku endla mahlonga nsele a swi nga amukeleki ehansi ka Nawu wa Xikwembu lowu xi wu nyikeke Vaisrayele. Vini va mahlonga a va nyikiwile ntshunxeko wo tshinya mahlonga ya vona, hambileswi vini va mahlonga a va pfumeleriwa ku ma tshinya, kambe a va nga fanelanga va swi hundzeleta. Loko n’wini o dlaya hlonga a a fanele a ri riha. (Eksoda 21:20) Loko hlonga ro biwa ri kondza ri lamala, ri guleka tino kumbe ri boxeka tihlo, a ri fanele ri ntshunxiwa.—Eksoda 21:26, 27.

● Nkarhi lowu a wu ringanyetiwile wa leswaku Muisrayele a tirha tanihi hlonga a ku ri malembe ya tsevu. (Eksoda 21:2) Mahlonga ya Vaheveru a ma ntshunxiwa endzhaku ka loko ma tirhe malembe ya nkombo. Nawu a wu lerisa leswaku endzhaku ka malembe man’wana ni man’wana ya 50 mahlonga hinkwawo ya Vaisrayele a ma fanele ma ntshunxiwa etikweni hinkwaro, ku nga khathariseki leswaku munhu u ni nkarhi wo tanihi kwihi a ri hlonga.—Levhitika 25:40, 41.

● Loko hlonga se ri ntshunxiwile n’wini wa rona a fanele a ri kombisa malwandla. Deteronoma 15:13, 14 yi ri: “Loko wo tshuka u n’wi tshika a famba a ri la ntshunxiweke, u nga tshuki u n’wi fambisa a nga khomanga nchumu. Hakunene u ta n’wi longisa hi leswi humaka entlhambini wa wena wa tinyimpfu ni le xivuyeni xa wena ni le xikamelweni xa wena xa mafurha ni xa vhinya.”

Hi ku famba ka nkarhi, eminkarhini ya Yesu ni vaapostola vakwe, mahlonga a ma tshikileriwa ehansi ka Mfumo wa Rhoma. Loko Vukreste byi ri karhi byi andza a swi nga koteki leswaku vanhu lava nga mahlonga ni lava nga vini va mahlonga va kuma mahungu lamanene lama nga ta va hundzula va va Vakreste. Hambi ku ri Yesu Kreste ni vaapostola vakwe a va swi kotanga ku chumayela hi ndlela leyi a yi ta hundzula xiyimiso xa nkarhi wolowo. Ku ri na sweswo, mahlonga ni vini va wona a va khutaziwa ku rhandzana tanihi vamakwerhu va moya.—Vakolosa 4:1; 1 Timotiya 6:2.

Ku Hela Ka Vuhlonga

Hilaha swi nga hakona eka swivutiso leswi tlakukaka malunghana ni Bibele, mhaka ya vuhlonga yi fanele yi kambisisiwa hi vuenti. Endzhaku ko kambisisa Matsalwa hi vukheta ku kumiwe leswaku Xikwembu xa karhateka hi ku khomiwa ka vanhu hi ndlela yo biha.

Nkambisiso wolowo wu tlhela paluxa leswaku vuhlonga lebyi a byi endliwa hi vanhu va Xikwembu eBibeleni a byi nga ri bya tihanyi ni ku xanisa mahlonga hilaha vanhu vo tala va swi vonisaka xiswona namuntlha. Naswona Bibele yi kombisa leswaku Xikwembu xi ta hi kutsula eka mixaka hinkwayo ya vuhlonga ku nga ri khale. Kutani vanhu hinkwavo va ta tiphina hi ntshunxeko wa xiviri.—Esaya 65:21, 22.

XANA U TSHAME U TIVUTISA?

● Xana Bibele ya ku amukela ku khomiwa ka mahlonga hi ndlela yo biha?—Levhitika 25:39, 40.

● Xana Vakreste a va fanele va ma khoma njhani mahlonga?—Vakolosa 4:1.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 29]

Xikwembu xa karhateka hi ku khomiwa ka vanhu hi ndlela yo biha

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 29]