Langutelo Ra Bibele
Hi Yihi Pakani Ya Vatswari?
I YINI leswi u nga tsakelaka leswaku n’wana wa wena wa kondlo-a-ndzi-dyi a va xiswona?
A. A fana na wena.
B. A va muxandzuki.
C. A va munhu lonkulu la endlaka swiboho swa vutlhari.
Vatswari van’wana lava hlawulaka Goza C, swiendlo swa vona swi nga ha vonaka onge va hlawule Goza A. Va sindzisa vana va vona va kondlo-a-ndzi-dyi leswaku va hanya hi milawu ya vona, yo tanihi ku va hlawulela ntirho lowu va faneleke va wu endla. Kambe ku va ni vuyelo byihi? Loko n’wana a kuma ntshunxeko, u tiendlela leswi a lavaka swona. Lexi hlamarisaka, vatswari vo tala lava hlawulaka Goza A va kuma vuyelo bya Goza B.
Lexi Endlaka Leswaku Matshalatshala Yo Lawula Vana Ma Nga Humeleli
U lava leswaku n’wana wa wena a va munhu lonkulu la endlaka swiboho swa vutlhari. Kambe, xana u nga yi fikelela njhani pakani yoleyo? Mhaka leyi nga ta ka yi nga cinci hi leyi: Ku n’wi lawula a swi nge ku vuyerisi. Xiya swivangelo swimbirhi.
1. Hi ku ya hi Matsalwa a swi amukeleki ku n’wi lawula. Yehovha Xikwembu u vumbe vanhu va ri ni ntshunxeko wo tihlawulela. U pfumelela vanhu leswaku va hanya hi ndlela leyi va lavaka ku hanya ha yona, ku nga khathariseki leswaku i yinene kumbe a hi yinene. Hi xikombiso, loko Kayini a hlundzukile kutani a lava ku dlaya makwavo Avele, Yehovha u te: “Loko u hundzuka u endla leswinene, xana u nge tlakusiwi? Kambe loko u nga hundzuki leswaku u endla leswinene, ku ni xidyoho lexi tumbeleke enyangweni naswona xa ku navela; kambe loko ku ri wena, xana u nge xi hluli?”—Genesa 4:7.
Xiya leswaku hambileswi Yehovha a nyikeke Kayini ndzayo, a nga n’wi sindzisanga leswaku a yi amukela. Kayini a a fanele a hlawula ku va a pfumelela vukarhi byi n’wi lawula kumbe a byi tshika. Hi dyondza yini emhakeni leyi? Loko Yehovha a nga swi sindzisi swivumbiwa swakwe leswaku swi n’wi yingisa, na wena a wu fanelanga u endla tano eka vana va wena lava nga emalembeni ya kondlo-a-ndzi-dyi.a
2. Hakanyingi ku n’wi lawula a swi tswali mihandzu leyinene. A hi nge muxavisi u ku sindzisa ku xava nchumu wo karhi. Loko a ya a ku sindzisa, na wena u ya u ala. Hambiloko u wu lava nchumu wa kona, swi nga ha endleka a wu yi tsakeli ndlela leyi a ku xaviselaka ha yona. Wena u lava leswaku a famba.
Ku nga endleka leswi fanaka loko u ringeta ku sindzisa n’wana wa wena leswaku a hanya hi milawu ya wena, a pfumela eka leswi u swi pfumelaka naswona a landzela tipakani leti u n’wi vekeleke tona. Xana u ta ku yingisa? A swi talanga leswaku a ku yingisa. Entiyisweni swi nga ha endleka a endla leswi hambaneke ni leswi u n’wi byeleke swona, naswona a nga yi yingisi milawu ya wena. Minkarhi yo tala vatswari lava ringetaka ku lawula vana va vona va tsandzeka. Kutani i yini leswi u nga swi endlaka?
Ematshan’weni yo ringeta ku lawula n’wana wa wena hi ku n’wi sindzisa leswaku a hanya hi milawu ya wena hilaha a wu endla hakona loko a ha ri ntsongo, n’wi pfune a vona nkoka wo hanya hi ku endla leswinene. Hi xikombiso, loko u ri Mukreste, n’wi dyondzise ndlela leyi ku hanya hi milawu ya Xikwembu swi nga n’wi vuyerisaka ha yona evuton’wini.—Esaya 48:17, 18.
N’wi vekele xikombiso lexinene loko u ri karhi u endla tano. Hanya hi ndlela leyi u nga ta lava leswaku a hanya ha yona. (1 Vakorinto 11:1) Swi veke erivaleni leswaku munhu wa tihlawulela milawu leyi a lavaka ku hanya ha yona. (Swivuriso 4:11) Loko a rhandza Xikwembu ni milawu ya xona, u ta endla swiboho leswinene hambiloko a ri ekule na wena.—Pisalema 119:97; Vafilipiya 2:12.
N’wi Dyondzise Ku Endla Mintirho
Hilaha swi boxiweke hakona eka tluka 2 ra magazini lowu, n’wana wa wena u ta kula—hambileswi u nga ta vona onge swi endleke hi ku hatlisa—naswona u ta “siya tata wakwe ni mana wakwe.” (Genesa 2:24) Tanihi mutswari, u lava ku tiyiseka leswaku u ta swi kota ku tiyimela tanihi munhu lonkulu. Xiya swilo swin’wana leswi u nga n’wi dyondzisaka swona loko a ha ri ekaya.
Mintirho Ya Le Kaya. Xana wa swi kota ku sweka, ku hlantswa, ku ayina swiambalo swakwe, ku basisa kamara rakwe, ku hlela swilo, ku lunghisa swilo swo karhi ni ku lunghisa swilo swin’wana emovheni? Ku tiva swilo leswi swi ta n’wi pfuna leswaku a hlayisa muti wakwe siku rin’wana. Muapostola Pawulo u te: ‘Ndzi dyondze ku eneriseka eka xiyimo xin’wana ni xin’wana lexi ndzi nga eka xona.’—Vafilipiya 4:11.
Ku Hanyisana Ni Vanhu Van’wana. (Yakobo 3:17) Xana n’wana wa wena la nga emalembeni ya kondlo-a-ndzi-dyi u hanyisana kahle ni vanhu van’wana? Xana wa swi kota ku tlhantlha timholovo hi moya wo rhula? Xana u n’wi dyondzisile ku xixima vanhu van’wana? (Vaefesa 4:29, 31, 32) Bibele yi ri: “Xiximani vanhu va mixaka hinkwayo.”—1 Petro 2:17.
Ku Hlayisa Mali. (Luka 14:28) Xana u nga n’wi pfuna n’wana wa wena leswaku a dyondza ntirho wo karhi, a hlela mali ni ku papalata swikweleti? Xana u n’wi dyondzisile ku hlayisa mali leswaku a ta xava swilo leswi lavekaka, a papalata ku tsakisiwa hi ku xava naswona a eneriseka hileswi a nga na swona? (Swivuriso 22:7) Pawulo u te: “Loko hi ri ni swakudya ni swifunengeto, hi ta eneriseka.”—1 Timotiya 6:8.
Vana va kondlo-a-ndzi-dyi lava hanyaka hi milawu ya Xikwembu naswona va tivaka mintirho yo karhi, va swi lunghekerile ku va vanhu lavakulu. Vatswari va vona va yi fikelerile pakani ya vona!—Swivuriso 23:24.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Leswaku u kuma rungula leri engetelekeke, vona Xihondzo xo Rindza xa February 1, 2011, matluka 18-19.
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
● Hi yihi pakani ya mina tanihi mutswari?—Vaheveru 5:14.
● Hi byihi vutihlamuleri lebyi n’wana wa mina wa kondlo-a-ndzi-dyi a nga ta va na byona loko se a kurile?—Yoxuwa 24:15.
[Swifaniso leswi nga eka tluka 25]
I yini leswi u nga tsakelaka leswaku n’wana wa wena wa kondlo-a-ndzi-dyi a va xiswona?
A fana na wena
A va muxandzuki
A va ni vutihlamuleri