Xana Yi Lo Endliwa?
Nhloko Ya Gongondzwana Leyi Nga Twiki Ku Vava Loko Ri Gongondza Mintsandza
● Loko nchumu wo pima ha wona lowu vuriwaka g-force wu pima matimba lawa munhu a ma tirhisaka loko a ba endhawini yo karhi lama nga exikarhi ka 80 na 100, wu kombisa leswaku matimba wolawo ma nga endla leswaku a lahlekeriwanyana hi miehleketo. Kambe xinyenyana lexi xi tirhisa mpimo wa kwalomu ka 1 200 loko xi ri karhi xi gongondza murhi hi nomu wa xona. Xana xi swi kotisa ku yini ku endla tano handle ko va xi pandziwa hi nhloko kumbe xi lahlekeriwanyana hi miehleketo?
Xiya: Valavisisi va kume swilo swa mune leswi endlaka leswaku xi nga pandziwi hi nhloko kumbe xi lahlekeriwa hi miehleketo:
1. Xi ni nomu wo tiya kambe wo olova
2. Xi ni rhambu leri vuriwaka hyoid—ku nga rhambu ro tiya swinene leri nga exipalapaleni;
3. Xi ni ndhawu leyi nga ni rhambu ro olova exipalapaleni
4. Xi ni ndhawu leyi eka yona ku nga ni swihalaki leswi nga exikarhi ka xipalapala ni byongo
Xin’wana ni xin’wana xa swiaki leswi, swi xi pfuna ku langutana ni swiyimo swo hambana-hambana naswona swi endla leswaku hi sekoni xi kota ku gongondza ntsandza minkarhi ya 22 handle ko vavisa byongo bya xona.
Hikwalaho ko susumetiwa hi nhloko ya xinyenyana lexi, valavisisi va endle nchumu lowu nga ta kota ku tiyisela mpimo wa matimba lowu endlaka 60 000. Sweswo swi nga endla leswaku va hetelela va endle nchumu lowu nga ta sirhelela swilo leswi hlayisaka rungula eka swihaha-mpfhuka, leswi sweswi swi kotaka ku tiyiselela mpimo wa matimba wa 1 000. Kim Blackburn, la nga munjhiniyara eYunivhesiti ya Cranfield le United Kingdom, u vula leswaku swilo leswi se swi tshuburiweke malunghana ni nhloko ya xinyenyana lexi swi nyikela “xikombiso xa ndlela leyi ntumbuluko wu nga ni swilo swa xiyimo xa le henhla ha yona loko ku tiwa emhakeni yo lulamisa swilo leswi eku sunguleni a swi tikomba swi nga koteki.”
U anakanya yini? Xana nhloko ya gongondzwana leyi nga twiki ku vava loko ri gongondza mintsandza yi lo tiendlekela kumbe yi lo endliwa?
[Dayagramu leyi nga eka tluka 19]
(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)
1
2
3
4
[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 19]
Redheaded woodpecker: © 2011 photolibrary.com