Langutelo Ra Bibele
Xana Vafi Va Nga Va Pfuna Lava Hanyaka?
I KHALE vanhu va kholwa leswaku vafi va swi kota ku kongomisa lava hanyaka. Xin’wana lexi kombisaka leswaku vanhu va yi tshemba mhaka leyi, i ntsheketo lowu tsariweke hi mutlhokovetseri wa Mugriki la vuriwaka Homer lowu vulavulaka hi Odysseus, loyi nakambe a vitaniwaka Ulysses. Leswi Odysseus a a swi lava hi mbilu hinkwayo ku tiva ndlela leyi a nga tlhelelaka ha yona ekaya exihlaleni xa Ithaca, u ye emasirheni leswaku a ya vulavula ni muvhumbhi la feke.
Leswi vanhu vo tala va tshembaka leswaku va ta kuma tinhlamulo ta swivutiso leswi va karhataka eka vafi, va ya etin’angeni, va etlela emasirheni ya vakokwa wa vona kumbe va phahla. Xana swa koteka ku kuma nkongomiso eka vafi?
Leswi Vanhu Vo Tala Va Swi Pfumelaka
Vukhongeri byo tala lebyikulu byi dyondzisa leswaku swa koteka ku vulavula ni vafi. Encyclopedia of Religion yi vule leswaku “vanhu va tshemba leswaku vafi va swi kota ku va byela swo karhi hi vumundzuku bya vona.” Yi tlhele yi vula leswaku mukhuva lowu wu “tolovelekile.” New Catholic Encyclopedia yi tiyisekise mhaka leyi hi ku vula leswaku “mukhuva lowu wu endliwa emisaveni hinkwayo.” Kutani a swi hlamarisi leswi vanhu van’wana lava tshembekaka etikerekeni to tala va ringeteke ku kuma nkongomiso eka vafi!
New Catholic Encyclopedia yi vula leswaku hambileswi “Kereke a yi swi yirisa [ku vulavurisana ni vafi], swiviko swi kombisa leswaku mukhuva lowu a wu endliwa eMalembeni ya le Xikarhi.” Xana Bibele yi ri yini hi tidyondzo to tano?
Xana U Fanele Ku Vutisa Eka Vafi?
Eminkarhini ya khale, Yehovha Xikwembu u lerise vanhu vakwe a ku: “Ku nga tshuki ku kumiwa eka wena . . . un’wana ni un’wana la vutisisaka lava feke.” (Deteronoma 18:9-13) Ha yini Yehovha a nga swi pfumeleli? Loko a swi koteka leswaku lava hanyaka va vulavula ni vafi, Xikwembu a xi ta va xi kombisa rirhandzu hi ku pfumelela mbulavurisano wo tano. Kambe entiyisweni sweswo a swi koteki. Hi swi tivisa ku yini?
Matsalwa ma kandziyisa leswaku vafi a va tivi nchumu. Xiya Eklesiasta 9:5: “Lava hanyaka va swi tiva leswaku va ta fa; kambe loko ku ri lava feke a va tivi nchumu nikatsongo.” Pisalema 146:3, 4 yi ri: “Mi nga tshembi vanhu va xiyimo xa le henhla, hambi ku ri n’wana wa munhu wa nyama, loyi a tsandzekaka ku ponisa. Moya wakwe wa huma, a tlhelela entshurini wa yena; hi siku rero miehleketo yakwe ya lova.” Hilaha ku fanaka, muprofeta Esaya u vulavule hi lava feke tanihi lava ‘hluriweke hi rifu.’—Esaya 26:14.
Hambiswiritano, vanhu vo tala va vule leswaku va tshame va vulavula ni varhandziwa va vona lava feke hi ku tirhisa vungoma. Sweswo swi tolovelekile naswona i vumbhoni bya leswaku vo tala va tshame va vulavula ni munhu un’wana exivandleni xa moya. Matsalwa lama nga laha henhla ma kombisa leswaku a va vulavulanga na vafi. Xana a va vulavula na vamani?
Va Vulavula Na Vamani?
Bibele yi paluxa leswaku vana va Xikwembu va moya va xandzukele Muvumbi wa vona ivi va hundzuka madimona. (Genesa 6:1-5; Yudha 6, 7) Madimona wolawo ma hlohlotela tidyondzo ta mavunwa ta leswaku munhu wa hanya endzhaku ka rifu. Leswaku ma hangalasa mavunwa lawa, ma tihundzula vanhu lava feke ivi ma vulavula ni lava hanyaka.
Bibele yi vula leswaku endzhaku ka loko Hosi Sawulo wa le Israyele a fularheriwe hi Yehovha hileswi a a nga yingisi, u tirhise vungoma leswaku a ringeta ku vulavurisana na muprofeta Samuwele loyi a feke. Sawulo u ri kumile rungula kambe a ri nga humi eka Samuwele. Entiyisweni, Samuwele a a nga lavi ku vulavula na yena naswona a a nga byi tirhisi vungoma. Rungula leri Sawulo a ri tweke a ri huma eka dimona leri a ri tiendla Samuwele.—1 Samuwele 28:3-20.
Madimona i valala va Xikwembu naswona ku va hi tihlanganisa na wona swi ni khombo. Hikwalaho ka sweswo, Matsalwa ma ri: “U nga tshuki u hundzukela evangomeni naswona u nga tshuki u vutisa vavhumbhi lavakulu va swiendlakalo leswaku u va la nga tengangiki hi vona.” (Levhitika 19:31) Deteronoma 18:11, 12 yi hi lemukisa yi ku: “Un’wana ni un’wana la vutisisaka lava feke,” u endla “nchumu lowu nyenyetsaka eka Yehovha.” Hakunene yin’wana ya mintirho ya ku nga tshembeki leyi endleke leswaku Yehovha a lovisa Hosi Sawulo a ku ri “ku vutisa mungoma.”—1 Tikronika 10:13, 14.
Kutani, xana u nga wu lava eka mani nkongomiso lowunene, loko u langutane ni swivutiso swo tika kumbe u lava ku endla swiboho leswikulu? Matsalwa ma hlamusela Yehovha Xikwembu tanihi “Muleteri Lonkulu.” Loko wena ni varhandziwa va wena mi kambisisa Rito ra yena, ku nga Bibele naswona mi hanya hileswi ri swi dyondzisaka, swi ta fana niloko “tindleve ta n’wina ti . . . twa rito endzhaku ka n’wina ri ku: ‘Ndlela hi leyi. Fambani hi yona.’” (Esaya 30:20, 21) Hambileswi namuntlha Vakreste va nga taka va nga ri twi hi ku kongoma rito ra Xikwembu xa ntiyiso, xi va kongomisa hi ku tirhisa Bibele. Yehovha hi byakwe u ri: ‘Ndzi pfumelele ndzi va mukongomisi wa wena.’
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
● Xikwembu xi titwa njhani loko munhu a ringeta ku vulavula ni vafi?—Deteronoma 18:9-13.
● Xana vafi va nga va pfuna lava hanyaka? Ha yini u hlamula tano?—Eklesiasta 9:5.
● Hi nga wu lava eka mani nkongomiso?—Esaya 30:20, 21.