Dyondzo 38
Nhluvuko Wa Wena A Wu Vonake
1, 2. Ha yini hinkwerhu hi fanele ku ehleketa hi ku endla nhluvuko?
1 Endzhaku ko dyondza hi vukheta ni ku tirhisa tidyondzo hinkwato leti nga ebukwini leyi, xana sweswi u swi lulamerile ku thwasa eka Xikolo xa Vutirheli bya le Tilweni? Doo, hikuva lowu i nongonoko lowu yaka emahlweni wa ndzetelo wa vutirheli. A ku thwasiwi loko ku tiwa eku hlengeleteni ka vutivi bya Xikwembu ni ku tirhisa leswi u swi dyondzaka. Ku ri na sweswo, tanihi xichudeni lexi chivirikaka u nga hambeta u endla nhluvuko lowu xiyiwaka hi lava va tolovelaneke na wena.
2 Muapostola Pawulo u khongotele mugandzeri-kulobye lontsongo Timotiya ku ‘hambeta a tinyiketela ku hlaya ka le rivaleni, ku khongotela, ku dyondzisa, ku anakanyisisa hi swilo leswi a swi dyondzeke, ku tinyiketela eka swona, leswaku nhluvuko wa yena wu ta vonaka evanhwini hinkwavo.’ (1 Tim. 4:13, 15) Na wena, tanihi mugandzeri wa Xikwembu xexo u nga endla nhluvuko wa wena wu vonaka eka van’wana. U nga ya emahlweni u endla tano handle ko fikelela laha ku nga ha riki na xivandla xo endla nhluvuko. Yehova i xihlovo xa vutivi hinkwabyo bya ntiyiso, naswona xihlovo xexo xi fana ni nseledyana lowu enteke swinene wa mati lama phyuphyisaka. Hambi leswi hi nga ta ka hi nga swi koti ni kan’we ku kuma mpimo wa vuento bya xona hi ku helela, hi nga hambeta hi kuma vutomi ni ku phyuphya eka xona hi masiku ni masiku. (Varhoma 11:33, 34; Esa. 55:8, 9) Kutani ke, xana nhluvuko wa wena wu nga vonakarisa ku yini eka vahlaleri?
3, 4. Xana nhluvuko wu kombisiwa njhani exikolweni xa vutirheli ni le minhlanganweni yin’wana ya bandlha?
3 Tindlela leti nhluvuko wu vonakaka ha tona. Ndlela yin’wana leyi nhluvuko wa wena wu vonakaka ha yona hi le tinkulumeni ta wena ta xikolo xa vutirheli. U nga ha vona onge a wu endlanga nhluvuko lowukulu, kambe van’wana va nga ha xiya nhluvuko wa wena ku tlula leswi wena u wu vonisaka xiswona. Emhakeni leyi hinkwerhu hi fana ni n’wana loyi a navelaka onge ku kula ka yena ku nga va loku nga hlweriki, kambe loko maxaka ma endza, ma hlamala: “N’wananga, u kurile swonghasi!” Ehleketa hi nkulumo yo sungula leyi u yi nyikeleke exikolweni. Xana wa yi tsundzuka? Yi ringanise ni tinkulumo leti wa ha ku ti nyikelaka. Se u dyondze swo tala ni ku kuma ntokoto wa risima ku sukela nkarhi wolowo, xana a swi tano? Hikwalaho yana emahlweni u endla nhluvuko.
4 A hi le ka tinkulumo ta xikolo xa vutirheli ntsena laha nhluvuko wu vonakaka kona. Nakambe wa xiyiwa eminhlanganweni ya bandlha. Xana u va kona eminhlanganweni nkarhi na nkarhi? Loko swi ri tano, swi komba leswaku u endla nhluvuko, leswaku u tlangela malunghiselelo ya Yehova yo endla leswaku hi va lava hlayisekeke hi tlhelo ra moya. Ku tlhandlekela kwalaho, nkoka wa tinhlamuselo leti nyikeriwaka eminhlanganweni wu nga kombisa nhluvuko. Lava nyikelaka tinhlamuselo hi marito ya vona vini, ematshan’wini yo ti hlaya ntsena, va kombisa nhluvuko. Hi laha ku fanaka, lava hlamuselaka hi nkoka ni ntikelo wa rungula leri dyondzisiwaka evuton’wini bya hina va kombisa leswaku va kurisa ku twisisa. Xisweswo, ku va kona nkarhi na nkarhi eminhlanganweni ni ntikelo wa ku hlanganyela ka munhu hi xiyexe eka yona, swi fanela ku lemukiwa loko ku xiyiwa nhluvuko lowu se wu endliweke.
5. I yini leswi kombisaka nhluvuko eka vutirheli bya munhu bya nsimu?
5 Naswona ku vuriwa yini hi nhluvuko lowu u wu endleke evutirhelini bya nsimu? Tsundzuka leswi u titwiseke xiswona loko u tshinelela yindlu liya yo sungula loko u sungula ntirho? Ringanisa sweswo ni vuswikoti bya wena ensin’wini sweswi. Se u endle nhluvuko, xana a swi tano? Nakambe, handle ko tilumaluma wa swi xiya leswaku swa ha koteka ku endla nhluvuko wun’wana wo humelela loko u chumayela ni ku dyondzisa. Nakambe, xana u nga hlanganyela hi xitalo eka swivumbeko hinkwaswo swa ntirho leswi kotekaka eka wena? Muapostola Pawulo u khutazile: “Mi dyondzile eka hina hilaha mi fanelaka ku hanya hakona leswaku mi tsakisa Xikwembu, kutani mi hanyile hi mukhuva wolowo. . . . mi hanyisa sweswo.” (1 Vates. 4:1) Loko u hambeta u endla nhluvuko, u hlanganyela hi laha ku teleke entirhweni wa Yehova, ku chumayela ni ku dyondzisa ka wena a ku nge vi loku humelelaka swinene ntsena kambe ni ku tlangela ka wena ka lunghelo ro tirhela Yehova ku ta dzika. Hambi loko n’wangulo wa vini va miti wu nga ri wunene, wa ha ta swi teka ku ri lunghelo ku va u tirhisiwe hi Yehova ku yisa rungula rakwe evanhwini.
6. Xana bulo ra munhu ri nga ku kombisa njhani ku kula emoyeni?
6 Nhluvuko wa munhu wu tlhela wu vonaka ebulwini. Yesu u vule leswaku ‘leswi mbilu ya munhu yi teleke swona hi leswi nomu wu vulaka swona.’ (Luka 6:45) Loko bulo ra munhu ri yisa nyingiso eka Yehova ni swikongomelo swakwe hi mpimo lowu engetelekeke, swi le rivaleni leswaku se ku ni nhluvuko. Swi komba leswaku munhu yoloye wa kula hi ku tlangela Yehova, leswaku u ya a tshinela ekusuhi na Xikwembu. Naswona loko hi ya hi xi tshinelela swinene, hi laha swi nga ta tirha tanihi xisirhelelo eka hina.
7. Hi kwihi laha nhluvuko wu nga vonakaka kona hi ku tirhisa misinya ya milawu ya Bibele?
7 Nhluvuko nakambe wu vonaka hi ku tirhisa misinya ya milawu ya Bibele evuton’wini bya siku na siku. Xana a hi ntiyiso leswaku sweswi u tikuma u endla swilo hi ndlela leyi hambaneke ku tlula leswi a wu endlisa xiswona u nga si tolovelana ni Rito ra Yehova? Kumbexana nhluvuko lowu eku endleni ka swilo hi ndlela ya Yehova wu kombisiwa hi mintirho ya wena kun’wana ni kun’wana. Wu kombisiwa ekaya ra wena, eku tirhisaneni ka wena ni swirho swin’wana swa ndyangu wa wena. Wu kombisiwa hi ndlela leyi u byarhaka vutihlamuleri bya wena ha yona. Entirhweni wa wena wo tihanyisa u ni vukheta lebyi engetelekeke byo tirhisa misinya ya milawu ya Bibele. Hinkwaswo leswi swi kombisa leswaku u endle nhluvuko lowu xiyekaka. Kambe na kona laha hinkwerhu hi nga tirhela ku antswisa, hi lava ku tirhisa misinya ya milawu ya Bibele hi xitalo.
8, 9. Loko hi tiendla hi kumeka ku pfuna vahuweleri van’wana, xana leswi swi kombisa yini, naswona i minkarhi yihi leyi nga kona yo endla leswi?
8 Tiendle u kumeka. Ndlela yin’wana yo endla nhluvuko wu vonaka i ku tiendla hi kumeka swinene entirhweni wa Yehova. Psalma 110:3 yi ri: “Tiko ra wena ri ta va lera mapfundza siku u hlengeletaka nyimpi ya wena.” Xana sweswo swi tano hi wena? Xana swi nga va tano hi wena nkarhi lowu taka hi laha ku xiyekaka?
9 U nga kombisa ku tinyiketela hi ku va la kumekaka ku pfuna van’wana, u va kombisa nkhathalelo wa xiviri. Vakulu ebandlheni va nga ha ku kombela ku pfuna vamakwerhu va xinuna kumbe va xisati hi ndlela yo karhi. Lava va nga ha lava mpfuno wo ya eminhlanganweni. Xana wa kumeka leswaku u pfuna? U nga yimi ku kala un’wana a ta ku kombela ku ya pfuna. Ha yini u nga tinyiketeri, u pfuna lava vonakaka va lava mpfuno? Xana un’wana wa vabya kumbe u le xibedlhele? A swi laveki leswaku u yima ku kala vakulu va hi tivisa ha swona, kambe u nga teka goza ro va endzela kumbe u pfuna hi ndlela yin’wana loko u tiva xilaveko xa kona. Xana mi na yona dyondzo ya Bibele ya ndyangu ya nkarhi na nkarhi ekaya ra wena? Xana a swi nga ta wu pfuna ndyangu lowu wa ha ku hlanganyelaka lowu nga hava dyondzo yo tano loko a wo wu rhamba ku ta hlanganyela eka dyondzo leyi ni ndyangu wa wena nkarhi na nkarhi? Kumbe loko u ta ya evutirhelini bya nsimu u ri wexe, xana a va kona van’wana lava a va ta famba na wena loko a wo tinyiketela ku famba na vona? Ha yini u nga kunguhati ka ha ri emahlweni ku rhamba muhuweleri un’wana ku famba na wena? Ina, malandza ya Yehova ma gingiriteka swinene masiku lawa, kambe ku tinyiketela ka hina leswaku hi pfuna vamakwerhu van’wana va xinuna ni va xisati i xikombiso xa nhluvuko wa hina. “Hikokwalaho, minkarhi hinkwayo loko swi koteka, a hi endleleni vanhu hinkwavo leswinene, ngopfu-ngopfu va ndyangu wa lava pfumeleke.”—Vagal. 6:10.
10, 11. Ku pfumelelana na 1 Timotiya 3:1, xana vamakwerhu va xinuna va nga tiendla njhani lava kumekaka?
10 Loko u ri makwerhu wa xinuna, u nga tiendla u kumeka hi ku tirhela ku fikelela timfanelo leti xaxametiweke eRitweni ra Xikwembu ta lava rhangelaka ebandlheni. Timotiya wo Sungula 3:1 yi bumabumela lava fanekelaka vulanguteri. Leswi a swi lavi ku tisusumetela emahlweni leswaku u xiyiwa, kumbe ku phikizana ni van’wana. Swi lava ku tirhela ku tikombisa tanihi Mukriste la vupfeke, ‘nkulukumba’ la fanelekaka ni la tinyiketelaka ku tirha eka xivandla xihi na xihi lexi lavekaka. Naswona ku ni xilaveko xa ‘vakulukumba’ ni ‘malandza ya vutirheli’ yo tala eka bandlha rin’wana ni rin’wana leswaku va rhangela eku dyondziseni, ku chumayela ni ku khathalela vutihlamuleri bya bandlha.
11 Lava tinyiketelaka hi ku swi rhandza va nga tsakela malunghelo yo tala ebandlheni. Va nga ha komberiwa ku hlanganyela eminkombisweni ya nhlangano wa ntirho kumbe ku pfuna vakulu, kumbe malandza ya vutirheli hi leswi va tikombiseke va tiyimiserile ku pfuna ni leswi va tikombiseke va ri ni vutihlamuleri eku khathaleleni ka ntirho wun’wana ni wun’wana lowu va nyikiweke wona. Loko xilaveko xi va kona, ku tinyiketela ka vona ni nhluvuko swi nga va fungha tanihi vamakwerhu lava nga bumabumeriwaka ku va vakulu. Ha yini va hlawuriwa? Hi leswi va kombiseke ku tinyiketela ni leswi va endleke nhluvuko, ni leswi va fikelelaka timfanelo leti Yehova a ti andlaleke eRitweni rakwe. Lava vekiweke tanihi vatirheli nakambe va rhambiwa eka Swikolo swa Vutirheli bya Mfumo leswi khomiwaka nkarhi na nkarhi ku ya kuma ndzetelo lowu engetelekeke eku khathaleleni ka timhaka ta bandlha.
12, 13. Hi wahi malunghelo man’wana lama pfulekeleke vo tala lava swi tsakelaka ni ku swi kota ku tiendla lava kumekaka?
12 Ku ni malunghelo lama engetelekeke lawa hinkwavo va nga ha ma kumaka loko va swi rhandza ni loko swiyimo swa vona swi va pfumelela. Xana nkarhi na nkarhi u nga tinyiketela tanihi phayona ra nkarhinyana hi laha van’wana va makume ya magidi va endlaka ha kona? Kumbexana u nga va phayona ra nkarhi hinkwawo kutani u joyina nhlayo ya vona leyi kulaka. Xana swiyimo swa wena hi wexe ni langutelo ra wena hi ntirho wa Yehova i swinene lerova u nga tsakela hambi ku ri ku rhurhela eka ndhawu yin’wana ku ya tirha kona, loko sweswo swi ri leswi lavekaka? Vo tala va endle leswi tanihi maphayona yo hlawuleka, kumbe hi ku ya exikolweni xa Gilead ni ku ya entirhweni wa vurhumiwa, kumbe tanihi vahuweleri lava rhurheke ku ya tirha laha xilaveko xi kuleke kona. Van’wana va nghenele ntirho emakaya yo hambana-hambana ya Bethele emisaveni hinkwayo. Va katekisiwe swinene hikuva va tinyiketele ku tirhela Yehova hi ku swi rhandza.
13 Leyi i minkarhi leyi nyanyulaka ku hanya eka yona. Yehova u endla leswaku ntirho lowu hlamarisaka wo chumayela ni wo dyondzisa wu endliwa emisaveni eka ‘masiku’ lawa ya makumu. Loko, hi nhlengeletano yakwe, Yehova a nyikela xirhambo xa xivumbeko xo karhi xa ntirho, tivutise: “Xana sweswo hi leswi Yehova a swi vulaka eka mina?” Kambisisa swiyimo swa wena ni mbilu ya wena n’wini. Kumbexana ana se u endle nhluvuko wo karhi ni ku kombisa ku tinyiketela ko karhi, naswona sweswo i swinene. Kambe xana ti kona tindlela tin’wana leti nhluvuko wa wena wu nga endliwaka ha tona wu vonaka, hi ku tiendla u kumeka hi mpimo lowu taleke? Loko u ya u kula eku amukeleni ka nkongomiso wa Yehova ni ku tinyiketela eku leteriweni ha yena, u ta katekisiwa hi laha ku fuweke. Malandza lama tinyiketeleke ya Yehova emisaveni hinkwayo ma nga swi kombisa leswaku leswi i ntiyiso. Hakunene, nkateko lowukulu eka hinkwayo, vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyintshwa ya Xikwembu wu titshege hi ku endla ka hina nhluvuko. Hi yona mhaka leyi Rito ra Xikwembu ri khutaza ri ku: “Anakanya timhaka leti, u va ka tona, leswaku ku ya emahlweni ka wena ku voniwa hi vanhu hinkwavo. U tilangutela, wena, ni ku dyondzisa ka wena, kutani u tiya kona, hikuva loko u endlisa sweswo, u ta tihanyisa, u ta hanyisa ni lava ku yingisaka.”—1 Tim. 4:15, 16, BX.