Ndzima 1

Vun’we Eku Gandzeleni—Byi Fanele Byi Vula Yini Eka Wena?

1, 2. (a) Vun’we bya ntiyiso bya vugandzeri byi tisiwa hi ndlela yihi namuntlha? (b) Bibele yi swi hlamuserisa ku yini leswi humelelaka?

EMISAVENI hinkwayo ku endliwa matshalatshala lama nyanyulaka ya ku va ni vun’we eku gandzeleni. Ma hlanganisa vanhu va matiko ni swivongo ni va tindzimi hinkwato. Vun’we bya vona a byi tisiwi hikwalaho ko hlanganisa tidyondzo leti hambanaka. A byi tisiwi hi leswi va tshikaka ku sola mahanyelo lawa ma lwisanaka ni Rito ra Xikwembu. Kutani byi tisiwa hi yini? I mhaka ya leswi vanhu va swiyimo hinkwaswo se va tivaka Yehovha tanihi Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso ni ku twananisa vutomi bya vona ni tindlela ta yena to lulama.—Ringanisa Nhlavutelo 15:3, 4.

² Leswi swi hetisisa vuprofeta lebyi tsariweke emalembeni ya kwalomu ka 2 700 lama hundzeke hi muprofeta Mikiya. Loko a vulavula hi ‘xiphemu xo hetelela xa masiku,’ u tsale a ku: “Matiko la’yo tala ma ta ta kona, ma ku: A hi yeni, hi tlhandlukela e nṭhav̌eni ya Yehova, e ndlwini ya Šikwembu ša Yakob, a ta hi dyonḍisa tindlela ta yena, kutani hi famba hi tindlela ta yena.” (Mik. 4:1, 2)a Xana sweswo wa swi vona swi humelela?

3, 4. (a) Xana “matiko” ma hundzukela eka Yehovha, hi ndlela yihi? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi faneleke ku tivutisa swona?

³ A hi vanhu hinkwavo eka “matiko” lawa lava yaka endlwini ya moya ya Yehovha ya vugandzeri. Kambe i vanhu vo karhi, lava humaka eka matiko wolawo. Loko va dyondza hi xikongomelo xa rirhandzu ni vumunhu lebyi tsakisaka bya Yehovha Xikwembu, timbilu ta vona ta khumbeka swinene. Hi ku titsongahata va lava ku tiva leswi Xikwembu xi swi lavaka eka vona. Xikhongelo xa vona xi kotisa xa Davhida, wanuna wa ripfumelo loyi a nga te: “Nḍi letele ku endla le’ŝi ranḍiwaka hi wena! Hikuv̌a u Šikwembu ša mina.”—Ps. 143:10.

⁴ Xana wena u tivona u ri exikarhi ka ntshungu wolowo lowukulu wa vagandzeri va Yehovha? Xana ndlela leyi u hlamulaka ha yona eka ndzetelo lowu u wu kumaka yi komba leswaku wa swi vona hakunene leswaku Yehovha i xihlovo xa wona? Xana u ‘famba etindleleni ta yena’ ku fikela kwihi?

NDLELA LEYI BYI ENDLIWAKA HA YONA

5. (a) Xana vun’we bya vugandzeri byi ta hetelela byi fike kwihi? (b) Ha yini ku ri mhaka ya xihatla leswaku munhu a va mugandzeri wa Yehovha sweswi, naswona hi nga va pfunisa ku yini van’wana leswaku va endla sweswo?

⁵ Xikongomelo xa Yehovha hi leswaku swivumbiwa hinkwaswo swo tlhariha swi va ni vun’we eku gandzeleni—ku nga vi ni munhu loyi a kanganyisiwaka hi mavunwa, ku nga vi ni la fambaka emunyameni hikwalaho ko pfumala xikongomelo xa ntiyiso xa vutomi. Vona ndlela leyi hi ri navelaka ha yona siku leri ha rona hinkwavo lava hanyaka va nga ta dzunisa Xikwembu xa ntiyiso! (Ps. 103:19-22) Kambe ku nga si endleka sweswo, Yehovha u fanele—exikarhi ka swivumbiwa swakwe—a susa lava sandzaka vuhosi byakwe bya rirhandzu ni lava yaka emahlweni va onhela van’wana vutomi. Hi musa u nyika xitsundzuxo ka ha ri emahlweni, xa leswi a nga ta swi endla. Vanhu hinkwavo va ni nkarhi wa ku hundzula ndlela ya vona. Xisweswo namuntlha xirhambo lexi xa xihatla xa endliwa emisaveni hinkwayo: “Chavani Xikwembu, mi xi dzunisa, hikuva nkarhi wa xona wa ku avanyisa wu fikile. N’wi gandzeleni, yena muendli wa tilo ni misava ni wa lwandle ni swihlovo swa mati.” (Nhlav. 14:6, 7) Xana u xi amukerile xirhambo xexo? Loko swi ri tano, i lunghelo ra wena sweswi ku tirha ni nhlengeletano ya Yehovha leswaku u pfuna van’wana va xi amukela na vona.

6. Endzhaku ko dyondza tidyondzo ta xisekelo ta Bibele, hi fanele hi lwela ku endla nhluvuko wihi wun’wana?

⁶ Xikongomelo xa Xikwembu a hi ku tisa vanhu—enhlengeletanweni ya xona—lava vulaka ntsena leswaku va pfumela eka Yehovha ni leswaku va lava ku hanya eParadeyisini kambe lava hi nkarhi lowu fanaka va hambetaka va tiendlela swilo swa vona vini. Xi lava leswaku vanhu va va ni ‘vutivi lebyi kongomeke bya ku rhandza ka xona,’ naswona leswi swi fanele ku vonaka evuton’wini bya vona. (Kol. 1:9, 10) Endzhaku ka loko vanhu lava nga ni ku tlangela, va dyondze tidyondzo ta xisekelo ta Bibele, va fanele va lwela ku wupfa hi tlhelo ra Vukreste. Lexi va xi navelaka i ku tiva Yehovha hi ku helela, ku kurisa ni ku entisa ku twisisa ka vona Rito ra xona, ni ku ri tirhisa swinene evuton’wini bya vona. Va navela ku fana ni Tata wa vona wa le tilweni, va kombisa timfanelo ta yena ni ku languta timhaka hi laha yena a ti langutaka ha kona. Leswi swi va endla va lavisisa tindlela ta ku hlanganyela hi xitalo hi laha va nga kotaka ha kona entirhweni lowu a lavaka leswaku wu endliwa emisaveni namuntlha. Xana hi swona leswi wena u swi endlaka?—Ef. 5:1; Hev. 5:12–6:3; 1 Tim. 4:15.

7. Vun’we bya ntiyiso byi nga kumeka namuntlha, hi tindlela tihi, naswona byi kumisiwa ku yini?

⁷ Bibele yi komba leswaku lava tirhelaka Yehovha va fanele ku va vanhu lava nga ni vun’we. (Ef. 4:1-3) Vun’we lebyi byi fanele ku va kona sweswi, hambi leswi hi hanyaka emisaveni leyi avaneke ni leswi ha ha lwisanaka ni ku nga hetiseki ka hina. Yesu u khongele hi matimba leswaku vadyondzisiwa vakwe va va xilo xin’we, va tiphina hi vun’we bya ntiyiso. Xana leswi a swi ta vula yini? Xo sungula a swi ta vula leswaku va va ni vuxaka lebyinene na Yehovha ni N’wana wa yena. Ni leswaku va va ni vun’we exikarhi ka vona. (Yoh. 17:20, 21) Leswi swi karhi swa endleka loko va tirhisa ndzetelo lowu va wu kumaka “endlwini” ya Yehovha.

HI TIHI TINHLA LETI HOXAKA XANDLA EKA VUN’WE?

8. (a) Xana i yini lexi hi vaka na xona loko hi tirhisa Bibele ku tikumela tinhlamulo ta swivutiso leswi hi khumbaka? (b) Hi ku hlamula swivutiso leswi longoloxiweke laha henhla, kambisisa tinhla leti hoxaka xandla eka vun’we bya Vukreste.

⁸ Tinhla-nkulu tin’wana leti hoxaka xandla eka vun’we ti longoloxiwe laha hansi. Loko u ri karhi u hlamula swivutiso leswi swi ti tlhandlamaka, anakanyisisa hi ndlela leyi yin’wana ni yin’wana yi khumbaka vuxaka bya wena na Yehovha ni Vakreste-kuloni ha yona. Ku anakanyisisa hi tinhla leti hi ku landza matsalwa lama kombisiweke swi ta ku pfuna leswaku u kurisa vuswikoti bya wena byo ehleketa ni ku twisisa hi ndlela leyi Xikwembu xi lavaka ha yona, ku nga timfanelo leti hinkwerhu ka hina hi faneleke ku va na tona. (Swiv. 5:1, 2; Flp. 1:9-11) Kutani kambisisa tinhla leti ha yin’we-yin’we:

(1) Hinkwerhu hi gandzela Yehovha naswona ha pfumela leswaku u ni mfanelo yo veka mpimanyeto wa malunghana ni leswi swi nga swinene ni leswi swi nga riki swinene.

Xana Yehovha a nga swi langutisa ku yini loko hi honisa ndzayo yakwe hi vomu emhakeni leyi hina hi yi vonaka onge a yi nyawuli? (Lk. 16:10; ringanisa Malakiya 1:6-8.)

Xana van’wana va khumbeka loko nkarhi hinkwawo hi nga yi yingisi milawu ya Yehovha? (Ringanisa Varhoma 5:12; Yoxuwa 7:20-26; 1 Tihosi 14:16.)

(2) Kun’wana ni kun’wana lomu hi nga kona emisaveni, hi ni Rito ra Xikwembu leri hi kongomisaka.

Loko hi endla swiboho, hi rihi khombo leri nga kona, loko ho endla leswi hi “ehleketaka” leswaku swi lulamile? (Yer. 17:9; Swiv. 14:12)

Loko hi nga swi tivi leswaku Bibele yi ri yini emhakeni yo karhi, hi fanele ku endla yini? (Swiv. 2:3-5)

(3) Hinkwerhu hi pfuniwa hi nongonoko lowu fanaka wa swakudya swa moya.

Hi swihi swiyimo leswi nga kona exikarhi ka lava va nga ma tlangeliki malunghiselelo ya Yehovha ya swakudya swa moya? (Ringanisa Esaya 1:3; 9:16; 65:14.)

(4) I Yesu Kreste Murhangeri wa hina, loyi hi tshinelelaka Yehovha ha yena evugandzerini, ku nga ri munhu un’wana.

Xana u kona exikarhi ka hina loyi a nga ni xivangelo lexi twalaka xo ehleketa leswaku hina tanihi vanhu hi le henhla ka van’wana? (Rhom. 3:23, 24; 12:3; Mt. 23:8-10)

(5) Ku nga khathariseki leswaku hi tshama kwihi, Mfumo wa Xikwembu hi wu languta tanihi wona ntsena ntshembo wa vanhu.

Xana leswi swi hi sirhelela njhani eka minkucetelo leyi vangaka ku avana? (Mt. 6:9, 10; Mik. 4:3)

(6) Moya lowo kwetsima wu endla vagandzeri va Yehovha va humesa timfanelo leti nga ta nkoka leswaku Vakreste va va ni vun’we.

Xana hi yi pfurisa ku yini ndlela ya leswaku moya wa Xikwembu wu humesa mihandzu eka hina? (Ps. 1:2; Swiv. 22:4; Nhlav. 3:6; Mint. 5:32)

Ku va ni mihandzu ya moya swi byi khumbisa ku yini vuxaka bya hina na Yehovha? Ni vuxaka bya hina ni vamakwerhu? (Gal. 5:22, 23)

(7) Hinkwerhu hi ni lunghelo ra ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu.

Ku tshama hi khomekile hi ntirho lowu wo chumayela kun’we ni Vakreste-kulorhi swi yi khumba njhani ndlela leyi hi titwaka ha yona ha vona? (Ringanisa Vakolosa 4:7, 11.)

9. Xana hi byihi vuyelo lebyi vaka kona loko hi yi tirhisa hakunene mintiyiso leyi evuton’wini bya hina?

⁹ Ku amukela tinhla leti swa olova. Kambe ku hanya hi ku pfumelelana na tona swa nonon’hwanyana. Kambe loko hi endla sweswo, hi tshinela swinene eka Yehovha. Ku hlangana ka hina ni vapfumeri-kulorhi ku tlhela ku va xihlovo xa xikhutazo. Hi laha Pisalema 133:1 yi vulaka ha kona: “Langutani! a hi ku ṭakisa ka ŝona, ni ku nanḍiha, loko mašaka ma hanya ŝiṅwe, ma twanana.” Xana wena a wu si tshama u swi twa leswaku swi phyuphyisa njhani ku huma emisaveni, ni le ka vutianakanyi bya yona hinkwabyo, ivi u va kona eminhlanganweni ni van’wana lava rhandzaka Yehovha hakunene?

PAPALATA MINKUCETELO LEYI PFUXAKA KU AVANA

10. Ha yini hi fanele ku xalamukela ku papalata moya wa vutifumi?

¹⁰ Leswaku hi nga byi onhi vun’we lebyi bya risima, hi fanele ku papalata minkucetelo leyi vangaka ku avana. Eka minkucetelo leyikulu leyi nga kona, wun’wana wa yona i moya wa vutifumi. Yehovha u hi pfuna leswaku hi wu papalata hi ku paluxa musunguri wa wona, Sathana Diyavulosi. Hi yena loyi a nga xisa Evha a n’wi endla a ehleketa leswaku u ta vuyeriwa loko o honisa leswi Xikwembu xi swi vuleke, ivi a tiendlela swiboho swa yena. Adamu na yena u hlanganyele eka ndlela yoleyo ya ku xandzuka. Vuyelo bya kona ku ve khombo eka vona na hina. (Gen. 2:16, 17; 3:1-6, 17-19) Hi hanya emisaveni leyi taleke hi moya wolowo wa vutifumi, kutani hi nga hlamaleni leswi na hina hi fanelaka ku sivela moya wolowo. Yehovha hi rirhandzu rakwe u hi pfuna ku wu sivela hi ku hi nyika ndzayo hi ku tirhisa nhlengeletano yakwe.

11. I yini lexi nga ta kombisa loko hakunene hi tilunghiselela ku hanya eMafambiselweni Lamantshwa ya Xikwembu yo lulama?

¹¹ Hi nhlengeletano yoleyo hi dyondze hi xikongomelo lexikulu xa Yehovha xa ku siva xiyimo xa sweswi hi matilo lamantshwa ni misava leyintshwa laha “ku nga ta va ni ku lulama” kona. (2 Pet. 3:13) Ha tsaka leswi hi tivaka leswaku misava leyi yo biha yi ta hundza ku nga ri khale ni leswaku misava yi ta hundzuriwa yi va Paradeyisi. Kambe xana mahanyelo ya hina ma komba leswaku hakunene hi tilunghiselela ku hanya emisaveni leyi ku lulama ku nga ta va mhaka ya siku na siku? Bibele yi ri: “Mi nga rhandzeni misava, kumbe swilo leswi nge misaveni. Loko munhu a rhandza misava, rirhandzu ro rhandza Tatana a ri kona eka yena.” (1 Yoh. 2:15) I ntiyiso leswaku ku ni swilo swo tala emisaveni leswi hinkwerhu hi nga swi laviki. Kambe xana hi venga ntsena swilo swa misava leswi kavanyetaka ntsako lowu hi nga wu kumaka sweswi evuton’wini? Kumbe xana hi fularhela ni moya wa yona—langutelo ra yona ra vutifumi, ni vitianakanyi bya yona lebyi tlulaka mpimo? Xana hakunene hi swi endla mukhuva wa hina ku yingisa Yehovha ni ku titsongahata eka yena hi mbilu hinkwayo, ku nga khathariseki mimboyamelo yo karhi ya nyama leyi hambukeke? Ndlela ya hina hinkwayo yo hanya—hambi hi kwihi, hambi hi endla yini na yini—yi fanele ku kombisa leswaku miehleketo ya hina yi kongomisiwa hi Xikwembu.—Swiv. 3:5, 6.

12. (a) Ha yini swi ri swa nkoka sweswi ku tirhisa nkarhi lowu nga kona wo dyondza hi tindlela ta Yehovha ni ku ti landzela evuton’wini bya hina? (b) Xana matsalwa lama kombisiweke endzimaneni leyi ma vula yini eka hina?

¹² Loko ku fika nkarhi wa Yehovha lowu vekiweke wa ku lovisa mafambiselo lawa ya swilo yo biha ni hinkwavo lava rhandzaka tindlela ta wona, a nge hlweli. A nge wu hundzuli nkarhi wolowo kumbe a hundzula mimpimanyeto yakwe leswaku a ta ponisa lava va ha ringetaka ku namarhela misava, lava va kanakanaka ku dyondza hi ku rhandza ka Xikwembu ni ku ku endla. Sweswi i nkarhi wo yima hi milenge! (Lk. 13:23, 24; 17:32; 21:34-36) Hikwalaho, a hi ku tsakisa ka swona ku vona “ntshungu lowukulu” wa vanhu lava tirhisaka nkarhi lowu wa risima, va lavisisa vuleteri lebyi Yehovha a byi nyikelaka hi nhlengeletano yakwe ya rirhandzu ivi va famba emintileni ya yena hi vun’we!

[Nhlamuselo ya le hansi]

BULO RO PFUXETA

● Hi xihi xikongomelo xa Yehovha malunghana ni vugandzeri?

● Endzhaku ko dyondza tidyondzo ta xisekelo ta Bibele, hi fanele hi lwela ku endla nhluvuko wihi wun’wana?

● Xana hina hi nga endla yini, leswaku tinhla leti tisaka vun’we leti hi buleke ha tona ti khumba vutomi bya hina hi laha ti faneleke ti byi khumba ha kona?

[Xifaniso lexi tataka tluka hinkwaro lexi nga eka tluka 4]