I Mani Loyi Kahle-kahle A Fumaka Misava?

Vanhu vo tala va nga hlamula xivutiso lexi nga laha henhla hi rito rin’we ntsena—Xikwembu. Kambe hi ku kongoma, eBibeleni ku hava laha ku vuriwaka leswaku Yesu Kreste kumbe Tata wa yena i vafumi va xiviri va misava leyi. Ku hambana ni sweswo, Yesu u te: “Mufumi wa misava leyi ú ta hlongoriwa.” Ivi a engetela: “Mufumi wa misava leyi wa ta; kambe a nga na matimba ehenhla ka mina.”—Yohane 12:31; 14:30; 16:11.

Kutani mufumi wa misava u lwisana na Yesu. Xana ku nga va ku ri mani?

Mfungho Lowu Nyikiwaka Hi Swiyimo Swa Misava

Ku nga khathariseki matshalatshala ya vanhu va swikongomelo leswinene, misava yi xaniseke hi ndlela yo chavisa ematin’wini hinkwawo. Leswi swi vangela vanhu lava anakanyaka kahle ku tivutisa, hi laha David Lawrence, mutsari wa timagazini, a vutiseke ha kona: “‘Ku rhula emisaveni’—vanhu vo tala va ku lava. ‘Vunene eka vanhu’—vanhu vo tala emisaveni va navelelana leswinene. Kutani ke i yini lexi nga onhaka? Ha yini nyimpi yi xungeta ku nga khathariseki ku navela ka vanhu loku va velekiweke va ri na kona?”

Swi vonaka swi nga twisiseki, a swi tano ke? Hambi loko ku navela ka vanhu ka ntumbuluko ku ri ku hanyisana hi ku rhula, hi ntolovelo vanhu va vengana ni ku dlayana—naswona hi vukarhi lebyikulu. Anakanya hi ku pfumala ntwela-vusiwana loku hundzeletiweke, ni tihanyi leti chavisaka swonghasi. Vanhu va tirhise mathanki ya gasi, tikampa ta nxaniso, swibuluki leswi hoxiwaka, tibombo ta napalm, ni tindlela tin’wana leto biha to xanisana ni ku dlayana handle ka ntwela-vusiwana.

Xana wa tshemba leswaku vanhu, lava lavaka ku rhula ni ntsako, hi voxe va nga endla vubihi lebyikulu swonghasi eka van’wana? Hi wahi matimba lama susumetelaka vanhu ku endla swiendlo swa rivengo ro tano kumbe lawa ma va susumetelaka eka swiyimo leswi va endlaka va boheka ku endla swilo swo chavisa hi ndlela leyi? Xana u tshame u tivutisa loko swi nga ha endleka ku ri ni matimba yo biha lama nga vonakiki lama susumetelaka vanhu ku va ni vukarhi byo tano?

Ku Paluxiwa Ka Vafumi Va Misava

A ku laveki ku vhumba emhakeni leyi, hikuva Bibele, hi ndlela leyi twisisekaka, yi kombisa leswaku munhu un’wana wo tlhariha, la nga vonakiki a a ri karhi a lawula vanhu ni matiko. Yi ri: “Misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya Lowo biha.” Naswona Bibele ya n’wi hlamusela, yi ku: “[La] vuriwaka Diyavulosi kumbe Sathana, Mukanganyisi wa misava hinkwayo.”—1 Yohane 5:19; Nhlavutelo 12:9.

Enkarhini wun’wana loko Yesu a “ringiwa hi Diyavulosi,” Yesu a nga kanakananga hi xiphemu xa Sathana xa ku va mufumi wa misava. Bibele yi hlamusela leswi nga humelela: “Diyavulosi a engeta a n’wi yisa entshaveni leyo leha ngopfu, a n’wi komba mimfumo hinkwayo ya misava ni ku dzuneka ka yona, kutani a ku ka yena: ‘Swilo leswi hinkwaswo ndzi ta ku nyika swona loko u ndzi nkhinsamela, u ndzi gandzela.’ Hiloko Yesu a ku ka yena: ‘Suka Sathana.’”—Matewu 4:1, 8-10.

Anakanya hi leswi. Sathana u ringe Yesu hi ku tshembisa ku n’wi nyika “mimfumo hinkwayo ya misava.” Kambe, xana xitshembiso xa Sathana a xi ta va ndzingo hakunene loko Sathana kahle-kahle a nga ri mulawuri wa mimfumo yoleyo? Doo, a wu nga ta va wona. Naswona xiya, Yesu a nga kanetanga leswaku tihulumendhe leti hinkwato ta misava a ti ri ta Sathana, leswi a a ta va a swi endlile loko Sathana a a nga ri mufumi wa tona. Kutani ke, Sathana Diyavulosi hakunene i mufumi la nga vonakiki wa misava! Kahle-kahle Bibele, yi n’wi vitana “xikwembu xa [mafambiselo lawa ya swilo, New World Translation].” (2 Vakorinto 4:4) Kambe swi tise ku yini leswaku munhu wo bihisa xileswi a va eka xikhundlha lexi xa matimba?

Loyi a hundzukeke Sathana a a ri ntsumi leyi vumbiweke hi Xikwembu, kambe u sungule ku navela xikhundlha xa Xikwembu. A tlhontlha ku faneleka ka ku fuma ka Xikwembu. Leswaku a hetisisa leswi, u tirhise nyoka ku xisa wansati wo sungula, Evha, xisweswo u swi kotile ku n’wi hlula ni nuna wa yena, Adamu, leswaku va yima hi tlhelo rakwe ematshan’wini ya tlhelo ra Xikwembu. (Genesa 3:1-6; 2 Vakorinto 11:3) Nakambe u vule leswaku a nga hambukisa vana hinkwavo va Adamu na Evha lava nga siki velekiwaka endleleni ya Xikwembu. Kutani Xikwembu xi nyike Sathana nkarhi leswaku a ringeta ku seketela marito ya yena, kambe Sathana a nga humelelanga.—Yobo 1:6-12; 2:1-10.

Swi le rivaleni leswaku Sathana a nga yexe eka vulawuri bya yena bya misava. U swi kotile ku kucetela tintsumi tin’wana leswaku ti n’wi joyina ti xandzukela Xikwembu. Tona ti hundzuke mademona, vamaendla-swivi-kulobye va moya. Bibele yi vulavula hi tona loko yi khutaza Vakriste: “[Yimani] mi lwa ni mano layo biha ya Diyavulosi. Hikuva a hi lwi ni vanhu va misava leyi, kambe hi lwa ni mimoya leyo biha leyi nge henhla emipfhukeni: Hi lwa ni . . . tihosi leti fumaka ta nguva leyi ya munyama.”—Vaefesa 6:11, 12.

Lwana Ni Mimoya Leyo Biha

Vafumi lavo biha va misava, lava nga vonakaliki, va tiyimisele ku hambukisa vanhu hinkwavo, va va hambukisa evugandzerini bya Xikwembu. Ndlela yin’wana leyi mimoya leyi yo biha yi endlaka leswi ha yona i ku kurisa mianakanyo ya ku hanya endzhaku ka rifu, hambi leswi Rito ra Xikwembu ri swi vekaka erivaleni leswaku lava feke a va tivi nchumu. (Genesa 2:17; 3:19; Ezekiel 18:4; Psalma 146:3, 4; Eklesiasta 9:5, 10) Xisweswo, moya lowo biha, wu nga ha encisa munhu la feke, wu vulavula ni maxaka lama hanyaka kumbe vanghana va munhu yoloye, hambi ku ri hi mungoma kumbe hi “rito” swi nga vonaki leswaku ri huma kwihi. “Rito” leri ri tiendla la feke, kambe, kahle-kahle i demona!

Kutani ke loko u tshuka u twe “rito” ro tano, u nga kanganyisiwi. U nga swi yingisi leswi ri swi vulaka, phindha marito ya Yesu lama nge: “Suka Sathana.” (Matewu 4:10; Yakobo 4:7) U nga pfumeleli ku lava ku tiva hi ta ndhawu ya mimoya ku ku vangela leswaku u tirhisana ni mimoya leyo biha. Ku katseka eka mintirho yo tano, ku vitaniwa vungoma, naswona Xikwembu xi sivela vagandzeri va xona eka byona hi swivumbeko hinkwaswo. Bibele yi sola “l’a hlahluv̌aka . . . ni l’a v̌utisaka mimoya, ni l’a bvumbaka, ni l’a v̌utisaka v̌afi.”—Deuteromoma 18:10-12; Vagalatiya 5:19-21; Nhlavutelo 21:8.

Tanihi leswi vungoma byi yisaka munhu ehansi ka nkucetelo wa mademona, papalata tindlela ta byona hinkwato ku nga khathariseki leswaku byi languteka byi tsakisa kumbe byi nyanyula hi ndlela yihi. Tindlela leti ti katsa ku languta bolo ya kristala, ku tirhisa tibodo ta Ouija, ESP, ku nyanga mintila ya xandla (ku hlahluva hi ku nyanga xandla), ni ku xiya tinyeleti. Nakambe mademona ma endle huwa ni swihlamariso swin’wana swa xiviri etindlwini leti ma ti tirhisaka tanihi ndhawu ya wona.

Ku engetela kwalaho, mimoya leyo biha yi tirhisa mimboyamelo ya vanhu ya vudyoho hi ku tirhisa tibuku, tibayisikopo ni minongonoko ya thelevhixini leyi kombisaka mikhuva ya rimbewu leyi thyakeke ni leyi nga riki ya ntumbuluko. Mademona ma swi tiva leswaku mianakanyo yo biha loko yi nga susiwi emiehleketweni yi ta vanga nkucetelo lowu nga sukiki ivi yi endla vanhu va tikhoma hi ndlela yo biha—ku kotisa mademona wona hi woxe.—Genesa 6:1, 2; 1 Vatesalonika 4:3-8; Yuda 6.

I ntiyiso, van’wana va nga ha ala mianakanyo ya leswaku misava leyi yi fumiwa hi mimoya leyo biha. Kambe ku kaneta ka vona a ku hlamarisi, tanihi leswi Bibele yi nge: “Sathana, ú tiendla onge i ntsumi ya ku vonakala.” (2 Vakorinto 11:14) Nchumu wa vutlharhi lowu a kanganyisaka vanhu ha wona i ku va endla va nga swi voni leswaku yena ni mademona yakwe hakunene va kona. Kambe u nga kanganyisiwi! Diyavulosi ni mademona ya yena i va xiviri, naswona u fanele u hambeta u va papalata.—1 Petro 5:8, 9.

Lexi tsakisaka, sweswi nkarhi wu le kusuhi lowu Sathana ni vanghana va yena va nga ta ka va nga ha vi kona! Bibele ya tiyisekisa: “Misava [ku katsa ni vafumi va yona va mademona] ya hundza, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu, ú tshama hi laha ku nga heriki.” (1 Yohane 2:17) Mawaku ndlela leyi swi nga ta phyuphyisa ha yona loko nkucetelo lowo biha wu nga ha ri kona! Hikwalaho, a hi veni exikarhi ka lava endlaka ku rhandza ka Xikwembu ni lava nga ta tsakela vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyintshwa yo lulama ya Xikwembu.—Psalma 37:9-11, 29; 2 Petro 3:13; Nhlavutelo 21:3, 4.

Handle ka mfungho, Matsalwa ya Xiheveru lama tshahiweke exiphephanini lexi ma huma eka Bibele ya Xitsonga (BX) kasi ya Xigiriki ma huma eka Bibele ya Mahungu Lamanene.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 4]

Xana Sathana a a ta tshembisa Yesu ku n’wi nyika tihulumendhe leti ta misava loko a ti nga ri ta yena?