Ndzima 18

Swi Endle Xikongomelo Xa Wena Ku Tirhela Xikwembu Hi Laha Ku Nga Heriki

1, 2. Xana ku laveka yini swin’wana handle ka ku va ni vutivi bya Xikwembu?

ANAKANYA u yime enyangweni lowu lotleriweke lowu nghenaka ekamareni leri nga ni rifuwo lerikulu. A hi nge munhu loyi a faneleke u ku nyike xilotlelo a tlhela a ku byela leswaku u titekela swilo leswi swa risima. Xilotlelo lexi a xi nga ta ku pfuna loko u nga xi tirhisi. Hi laha ku fanaka, vutivi u fanele ku byi tirhisa, loko byi ta ku pfuna.

² Leswi swi tano ngopfu-ngopfu hi vutivi bya Xikwembu. Hakunene, vutivi lebyi kongomeke bya Yehovha Xikwembu na Yesu Kreste byi vula vutomi lebyi nga heriki. (Yohane 17:3) Kambe, ntshembo wolowo a wu nge hetiseki hi ku va ni vutivi ntsena. Ku fana ni loko u tirhisa xilotlelo xa nkoka, u fanele ku tirhisa vutivi bya Xikwembu evuton’wini bya wena. Yesu u vule leswaku lava endlaka ku rhandza ka Xikwembu a va ta “nghena eMfun’weni.” Vanhu volavo a va ta va ni lunghelo ra ku tirhela Xikwembu hi laha ku nga heriki!—Matewu 7:21; 1 Yohane 2:17.

3. Xana Xikwembu xi rhandza leswaku hi endla yini?

³ Endzhaku ko dyondza leswi ku rhandza ka Xikwembu ku nga swona, i swa nkoka ku ku endla. Xana u ehleketa leswaku Xikwembu xi rhandza leswaku u endla yini? Swi nga katsakanyiwa kahle hi marito lawa: Ku tekelela Yesu. Petro wo Sungula 2:21 yi ri: “Mi vitaneriwe swona, hikuva Kriste na yena ú twile ku vaviseka hikwalaho ka n’wina, a mi boxela ntila leswaku mi ta n’wi landzelela.” Kutani, leswaku u endla ku rhandza ka Xikwembu, u fanele ku landzelerisisa xikombiso xa Yesu hi laha swi kotekaka ha kona. Hi yona ndlela leyi u tirhisaka ha yona vutivi bya Xikwembu.

NDLELA LEYI YESU A TIRHISEKE VUTIVI BYA XIKWEMBU HA YONA

4. Ha yini Yesu a tiva swo tala swonghasi hi Yehovha, naswona vutivi lebyi u byi tirhise hi ndlela yihi?

⁴ Yesu Kreste u ni vutivi lebyikulu swinene bya Xikwembu ku tlula van’wana. U tshame na Yehovha Xikwembu etilweni a tlhela a tirha na yena kona ku ringana malembe ni malembe a nga si ta emisaveni. (Vakolosa 1:15, 16) Nakambe xana Yesu u endle yini hi vutivi byebyo hinkwabyo? A nga enerisiwanga hi ku va na byona ntsena. Yesu a hanya hi byona. Hi yona mhaka leyi a ri ni musa, a lehisa mbilu ni ku va ni rirhandzu eku tirhisaneni ka yena ni vanhu-kulobye. Xisweswo Yesu a tekelela Tata wakwe wa le tilweni a tlhela a endla hi ku pfumelelana ni vutivi byakwe bya tindlela ni vumunhu bya Yehovha.—Yohane 8:23, 28, 29, 38; 1 Yohane 4:8.

5. Ha yini Yesu a khuvuriwile, naswona u hanye njhani hi ku pfumelelana ni leswi nkhuvulo wakwe a wu vula swona?

⁵ Vutivi lebyi Yesu a ri na byona byi n’wi susumetele ni leswaku a teka goza ra nkoka. U suke eGaleliya a ya eNambyeni wa Yordani, laha Yohane a n’wi khuvuleke kona. (Matewu 3:13-15) Xana nkhuvulo wa Yesu a wu fanekisela yini? Tanihi Muyuda, a tswaleriwe etikweni leri tinyiketeleke eka Xikwembu. Hikwalaho, Yesu a a tinyiketerile ku sukela eku tswariweni kakwe. (Eksoda 19:5, 6) Loko a nghenela nkhuvulo, a a tinyiketela eka Yehovha leswaku a endla leswi Xikwembu a xi rhandza leswaku a swi endla enkarhini wolowo. (Vaheveru 10:5, 7) Naswona Yesu u hanye hi ku pfumelelana ni leswi nkhuvulo wakwe a wu vula swona. U tirhe hi matimba entirhweni wa Yehovha, a byela vanhu vutivi bya Xikwembu nkarhi wun’wana ni wun’wana. Yesu u tsakele ku endla ku rhandza ka Xikwembu, a vula ni leswaku leswi a swi fana ni swakudya eka yena.—Yohane 4:34.

6. Xana Yesu u titshike hi ndlela yihi?

⁶ Yesu a a swi xiya kahle leswaku ku endla ku rhandza ka Yehovha a swi ta koxa leswikulu—leswaku a swi ta koxa ni vutomi byakwe. Hambi swi ri tano, Yesu u tinyiketerile, a veka swilaveko swa yena n’wini endzhaku. Nkarhi hinkwawo a a rhangisa ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Emhakeni leyi, xana hi nga xi landzelela njhani xikombiso xa Yesu lexi hetisekeke?

MAGOZA LAMA YISAKA EVUTON’WINI LEBYI NGA HERIKI

7. Hi wahi magoza man’wana lawa munhu a faneleke ku ma teka leswaku a fanelekela nkhuvulo?

⁷ Ku hambana na Yesu, hina a hi hetisekanga naswona yinhla ya nkhuvulo hi nga yi fikelela ntsena endzhaku ko teka magoza man’wana ya nkoka. Leswi swi sungula hi ku nghenisa vutivi lebyi kongomeke bya Yehovha Xikwembu na Yesu Kreste etimbilwini ta hina. Ku endla sweswo swi vanga leswaku hi kombisa ripfumelo ni leswaku hi rhandza Xikwembu hi vuenti. (Matewu 22:37-40; Varhoma 10:17; Vaheveru 11:6) Ku fambisana ni milawu, misinya ya milawu ni mimpimanyeto ya Xikwembu swi fanele swi hi susumetela ku hundzuka, hi kombisa ku tisola ka ku chava Xikwembu eswidyohweni swa hina swa nkarhi lowu hundzeke. Leswi swi tisa ku hundzuka, leswi vulaka, ku rhendzeleka ni ku tshika ndlela yihi na yihi leyi hoxeke leyi a hi famba ha yona loko hi nga si byi kuma vutivi bya Xikwembu. (Mintirho 3:19) Hi ku kongoma, loko ha ha endla xidyoho xo karhi exihundleni ematshan’weni yo endla leswi lulameke, swi vula leswaku a hi si hundzuka, naswona a hi nge xi kanganyisi Xikwembu hi sweswo. Yehovha u xiya vukanganyisi hinkwabyo.—Luka 12:2, 3.

8. Xana hi rihi goza leri u faneleke ku ri teka loko u tsakela ku hlanganyela entirhweni wo chumayela hi Mfumo?

⁸ Leswi u yaka emahlweni u nghenisa vutivi bya Xikwembu, xana a swi faneli leswaku u anakanya hi timhaka ta moya wena hi wexe? Swi nga ha endleka leswaku u hisekela ku byela maxaka ya wena, vanghana va wena ni van’wana hi leswi u swi dyondzaka. Entiyisweni, swi nga ha endleka se u swi endlile sweswo, hi laha Yesu a byela van’wana mahungu lamanene hi xitshuketa ha kona. (Luka 10:38, 39; Yohane 4:6-15) Kutani u nga ha endla leswi engetelekeke. Vakulu va Vakreste va ta swi tsakela ku vulavula na wena leswaku va vona loko u faneleka ni loko u swi kota ku hlanganyela entirhweni wa Timbhoni ta Yehovha wo chumayela hi Mfumo nkarhi na nkarhi. Loko u faneleka, vakulu va ta endla malunghiselelo ya leswaku u famba ni Mbhoni yin’wana evutirhelini. Vadyondzisiwa va Yesu a va landza swiletelo swakwe leswaku va hetisisa vutirheli bya vona hi ndlela leyi hlelekeke. (Marka 6:7, 30; Luka 10:1) U ta vuyeriwa hi mpfuno lowu fanaka loko u hlanganyela eku haxeni ka rungula ra Mfumo hi yindlu na yindlu ni hi tindlela tin’wana.—Mintirho 20:20, 21.

9. Xana munhu u tinyiketela njhani eka Xikwembu, naswona ku tinyiketela ku khumba vutomi bya munhu hi ndlela yihi?

⁹ Ku chumayela mahungu lamanene eka vanhu va tinxaka hinkwato ensin’wini ya vandlha i ndlela ya ku kuma lava voyameleke eka leswi lulameke, naswona i ntirho wun’wana lowunene lowu kombisaka leswaku u ni ripfumelo. (Mintirho 10:34, 35; Yakobo 2:17, 18, 26) Ku va kona nkarhi na nkarhi eminhlanganweni ya Vukreste ni ku hlanganyela hi xitalo entirhweni wo chumayela i tindlela tin’wana ta ku kombisa leswaku u hundzukile u tlhela u tisola naswona se u tiyimisele ku hanya hi ku pfumelelana ni vutivi bya Xikwembu. Xana hi rihi goza rin’wana leri faneleke? I ku tinyiketela eka Yehovha Xikwembu. Leswi swi vula leswaku hi xikhongelo lexi humaka embilwini, u byela Xikwembu leswaku hi ku swi rhandza ni hi mbilu hinkwayo u nyiketela vutomi bya wena leswaku u endla ku rhandza ka xona. Leyi i ndlela ya ku tinyiketela eka Yehovha ni ya ku amukela joko ro olova ra Yesu Kreste.—Matewu 11:29, 30.

NKHUVULO—LESWI WU VULAKA SWONA EKA WENA

10. Ha yini u fanele ku khuvuriwa endzhaku ka loko u tinyiketerile eka Yehovha?

¹⁰ Hi ku ya hi Yesu, hinkwavo lava vaka vadyondzisiwa vakwe va fanele va khuvuriwa. (Matewu 28:19, 20) Ha yini sweswo swi fanerile endzhaku ka loko u tinyiketerile eka Xikwembu? Tanihi leswi u tinyiketeleke eka Yehovha, wa swi tiva leswaku wa n’wi rhandza. Kambe a swi kanakanisi leswaku u fanele ku teka goza leri engetelekeke leswaku van’wana va tiva rirhandzu leri u nga na rona hi Xikwembu. Kahle-kahle, nkhuvulo wu ku nyika ndlela yo endla leswaku ku tinyiketela ka wena eka Yehovha Xikwembu ku tiviwa erivaleni.—Varhoma 10:9, 10.

11. Xana nkhuvulo wu vula yini?

¹¹ Nkhuvulo wu ni nhlamuselo yo fanekisela leyi fuweke. Loko u nyuperisiwa, kumbe u “petiwa,” ehansi ka mati, swi fana ni ku fa endleleni ya wena yo sungula ya vutomi. Loko u huma ematini, swi fana ni ku humela evuton’wini lebyintshwa, lebyi lawuriwaka hi ku rhandza ka Xikwembu hayi ka wena. Ina, sweswo a swi vuli leswaku a wu nge swi endli swihoxo, hikuva hinkwerhu ka hina a hi hetisekanga naswona ha dyoha siku na siku. Hambi swi ri tano, tanihi nandza wa Yehovha la tinyiketeleke, u ta va u nghene evuxakeni byo hlawuleka swin’we na yena. Hikwalaho ka ku hundzuka ka wena ni ku amukela nkhuvulo hi ku titsongahata, Yehovha u tiyimiserile ku ku rivalela swidyoho swa wena hi gandzelo ra nkutsulo ra Yesu. Xisweswo nkhuvulo wu nyika ripfalo leri tengeke emahlweni ka Xikwembu.—1 Petro 3:21.

12. Xana swi vula yini ku khuvuriwa (a) “hi vito ra Tatana”? (b) ‘hi vito ra N’wana’? (c) ‘hi vito ra Moya lowo Kwetsima’?

¹² Yesu u lerise valandzeri vakwe leswaku va khuvula vadyondzisiwa lavantshwa “hi vito ra Tatana, ni ra N’wana, ni ra Moya lowo Kwetsima.” (Matewu 28:19) Xana Yesu a vula yini? Ku khuvuriwa “hi vito ra Tatana” swi kombisa leswaku munhu loyi a khuvuriwaka, hi mbilu hinkwayo, u amukela Yehovha Xikwembu tanihi Muvumbi ni Hosi Leyikulu leyi fanelekaka ya vuako hinkwabyo. (Pisalema 36:9; 83:18; Eklesiasta 12:1) Ku khuvuriwa ‘hi vito ra N’wana’ swi vula leswaku munhu u amukela Yesu Kreste—ngopfu-ngopfu gandzelo ra Yena ra nkutsulo—tanihi ndlela ya ntiyiso ya ku pona loku humaka eka Xikwembu. (Mintirho 4:12) Ku khuvuriwa ‘hi vito ra Moya lowo Kwetsima’ swi kombisa leswaku loyi a khuvuriwaka u languta moya lowo kwetsima wa Yehovha, kumbe matimba lama tirhaka, tanihi xitirho xa Xikwembu xa ku hetisisa swikongomelo swa xona ni xa ku tiyisa malandza ya xona leswaku ma endla ku rhandza ka xona loko lulama hi ku tirhisana ni nhlengeletano ya xona leyi kongomisiwaka hi moya.—Genesa 1:2; Pisalema 104:30; Yohane 14:26; 2 Petro 1:21.

XANA U SWI LUNGHEKERILE KU KHUVURIWA?

13, 14. Ha yini hi nga fanelanga hi chava ku hlawula ku tirhela Yehovha Xikwembu?

¹³ Tanihi leswi nkhuvulo wu nga wa nkoka swinene ni leswi wu nga yinhla ya nkoka evuton’wini bya munhu, xana i goza leri u faneleke u ri chava? Nikatsongo! Hambi leswi xiboho xa ku khuvuriwa xi nga fanelangiki ku tekeriwa ehansi, handle ko kanakana i xiboho xa vutlharhi lexi u nga xi endlaka.

¹⁴ Nkhuvulo wu kombisa leswaku u hlawula ku tirhela Yehovha Xikwembu. Anakanya hi vanhu lava u va toloveleke. Hi ndlela yo karhi, xana un’wana ni un’wana wa vona a nga tirheli munhu wo karhi la tlakukeke? Van’wana i mahlonga ya rifuwo. (Matewu 6:24) Van’wana va tikarhatela ntirho-vutomi wa vona hi matimba kumbe va titirhela hi ku rhangisa ku hetisisa ku navela ka vona evuton’wini. Nakambe van’wana va tirhela swikwembu swa mavunwa. Kambe u hlawule ku tirhela Yehovha, Xikwembu xa ntiyiso. A nga kona un’wana loyi a kombisaka musa, ntwela-vusiwana ni rirhandzu leri fanaka ni rakwe. Xikwembu xi nyika vanhu ntirho lowu nga ni xikongomelo lowu yisaka eku poneni. Xi nyika malandza ya xona hakelo ya vutomi lebyi nga heriki. Hakunene, ku landzelela xikombiso xa Yesu ni ku nyiketela vutomi bya wena eka Yehovha a hi ndlela leyi u nga chavaka ku yi teka. Entiyisweni, hi yona ntsena leyi tsakisaka Xikwembu ni leyi fanelaka hi ku helela.—1 Tihosi 18:21.

15. Hi swihi swihinga swin’wana leswi tolovelekeke swa nkhuvulo?

¹⁵ Kambe, nkhuvulo a hi goza leri faneleke ku tekiwa hi ku sindzisiwa. I mhaka leyi khumbaka wena na Yehovha. (Vagalatiya 6:4) Tanihi leswi u endleke nhluvuko wa moya, u nga ha va u tivutisile: “Ku nga sivela yini leswaku ndzi khuvuriwa xana?” (Mintirho 8:35, 36) U nga ha tivutisa u ku, ‘Xana ndzi siveriwa hi nkaneto wa ndyangu? Xana ndza ha katseka eka xiyimo xo karhi lexi nga fambisaniki ni Matsalwa kumbe xiendlo xo karhi xa vudyoho? Xana swi nga ha endleka leswaku ndzi chava ku lahlekeriwa hi ndhuma ya vanhu?’ Leti i tinhla tin’wana leti u nga anakanyaka ha tona, kambe ti kambisise khwatsi.

16. Xana u nga pfuneka njhani hi ku tirhela Yehovha?

¹⁶ A swi pfuni nchumu ku kambisisa leswi u nga lahlekeriwaka hi swona handle ko langutisisa vuyelo bya ku tirhela Yehovha. Hi xikombiso, anakanya hi mhaka ya nkaneto wa ndyangu. Yesu u tshembise leswaku hambi loko vadyondzisiwa vakwe vo lahlekeriwa hi maxaka hikwalaho ka ku n’wi landzela, a va ta kuma ndyangu lowukulu swinene wa moya. (Marka 10:29, 30) Vapfumeri-kuloni va ta ku kombisa rirhandzu ra vumakwerhu, va ku pfuna leswaku u tiyisela loko u xanisiwa ni ku ku tiyisa endleleni leyi yisaka evuton’wini. (1 Petro 5:9) Vakulu va vandlha va nga ku pfuna ngopfu-ngopfu loko u ri ni swiphiqo ni leswaku u hlula mintlhontlho yin’wana. (Yakobo 5:14-16) Malunghana ni ku lahlekeriwa hi ndhuma emisaveni leyi, u nga ha tivutisa, ‘I yini lexi nga ringanisiwaka ni ku amukeriwa hi Muvumbi wa vuako hinkwabyo, ni ku n’wi tsakisa hi ndlela leyi ndzi yi hlawuleke ya vutomi?’—Swivuriso 27:11.

KU HANYA HI KU PFUMELELANA NI KU TINYIKETELA NI NKHUVULO WA WENA

17. Ha yini u fanele ku languta nkhuvulo tanihi masungulo ku nga ri makumu?

¹⁷ I swa nkoka ku tsundzuka leswaku nkhuvulo a hi makumu ya nhluvuko wa wena wa moya. Wu vula masungulo ya ntirho wa Xikwembu wa vutomi hinkwabyo tanihi mutirheli la vekiweke ni ku va un’wana wa Timbhoni ta Yehovha. Hambi leswi nkhuvulo wu nga wa nkoka swinene, a hi xitiyisekiso xa ku pona. Yesu a nga vulanga leswaku: ‘Un’wana ni un’wana loyi a khuvuriwaka u ta ponisiwa.’ Ematshan’weni ya sweswo, u te: “Loyi a tiyiselaka ku fika makumu, hi yena loyi a nga ta ponisiwa.” (Matewu 24:13) Hikwalaho, i swa nkoka leswaku u lava Mfumo wa Xikwembu ku sungula hi ku wu endla nchumu lowukulu evuton’wini bya wena.—Matewu 6:25-34.

18. Endzhaku ka nkhuvulo, hi tihi tipakani tin’wana leti u nga ti tirhelaka?

¹⁸ Leswaku u tiyisela entirhweni wa Yehovha, u fanele ku tivekela tipakani ta moya. Pakani yin’wana leyi faneleke i ku engetela vutivi bya wena bya Xikwembu hi dyondzo ya Rito ra xona ya munhu hi xiyexe ya nkarhi na nkarhi. Hlela ku hlaya Bibele siku na siku. (Pisalema 1:1, 2) Vana kona eminhlanganweni ya Vukreste nkarhi na nkarhi, hikuva vunghana lebyi u byi kumaka kona byi ta ku nyika matimba ya moya. Wena n’wini, ha yini u nga tiendleli pakani ya ku hlamula nkarhi na nkarhi eminhlanganweni ya vandlha, xisweswo u dzunisa Yehovha ni ku tikarhatela ku aka van’wana? (Varhoma 1:11, 12) Pakani yin’wana ku nga ha va ku antswisa ntikelo wa swikhongelo swa wena.—Luka 11:2-4.

19. Hi tihi timfanelo leti moya lowo kwetsima wu nga ku pfunaka leswaku u ti kombisa?

¹⁹ Leswaku u kota ku hanya hi ku pfumelelana ni leswi nkhuvulo wa wena wu vulaka swona, u fanele ku xiyisisa leswi u swi endlaka nkarhi hinkwawo, u endla leswaku moya lowo kwetsima wa Xikwembu wu ku nyika timfanelo to tanihi rirhandzu, ntsako, ku rhula, ku lehisa mbilu, musa, vunene, ripfumelo, nsovo ni ku tikhoma. (Vagalatiya 5:22, 23; 2 Petro 3:11) Tsundzuka, Yehovha u nyika moya lowo kwetsima eka hinkwavo lava wu khongelelaka ni lava n’wi yingisaka tanihi malandza yakwe yo tshembeka. (Luka 11:13; Mintirho 5:32) Kutani khongelela moya wa Xikwembu naswona u kombela mpfuno wa xona leswaku u kombisa timfanelo leti xi tsakisaka. Timfanelo to tano ti ta kombisiwa eku vulavuleni ni le ku tikhomeni ka wena loko u fambisana ni nkucetelo wa moya wa Xikwembu. Ina, munhu un’wana ni un’wana evandlheni ra Vukreste u lwela ku aka ‘vumunhu lebyintshwa’ leswaku a kotisa Kreste. (Vakolosa 3:9-14) Un’wana ni un’wana wa hina u langutana ni mintlhontlho leyi nga faniki loko a endla leswi hikuva hi le ka swiyimo swo hambana-hambana swa nhluvuko wa moya. Tanihi leswi u nga hetisekangiki, u fanele ku tikarhatela ku va ni vumunhu lebyi fanaka ni bya Kreste. Kambe u nga tshuki u hela matimba eka leswi, hikuva u nga humelela hi ku pfuniwa hi Xikwembu.

20. Xana Yesu u nga n’wi tekelela hi tindlela tihi evutirhelini?

²⁰ Yin’wana ya tipakani ta wena ta moya ku fanele ku va ku tekelela swinene xikombiso xa Yesu xa ku tsaka. (Vaheveru 12:1-3) A rhandza vutirheli. Kutani, loko u ri ni lunghelo ro endla ntirho wo chumayela hi Mfumo, u nga ri tekeli ehansi. Tikarhatele ku kuma ku eneriseka loko u dyondzisa van’wana hi Mfumo wa Xikwembu hi laha Yesu a endleke ha kona. Tirhisa vuleteri lebyi kumekaka evandlheni leswaku u antswisa ku dyondzisa ka wena. Naswona tiyiseka leswaku Yehovha a nga ku nyika matimba ya ku hetisisa vutirheli bya wena.—1 Vakorinto 9:19-23.

21. (a) Xana hi swi tivisa ku yini leswaku Yehovha u va teka va ri va nkoka vanhu vo tshembeka lava khuvuriweke? (b) I yini leswi kombisaka leswaku nkhuvulo i wa nkoka leswaku hi pona ku avanyisa ka Xikwembu eka mafambiselo lawa ya swilo yo biha?

²¹ Munhu la tinyiketeleke ni la khuvuriweke loyi hi ku tshembeka a tikarhatelaka ku landzelela Yesu u hlawulekile eka Xikwembu. Yehovha u kambela timbilu ta vanhu hinkwavo va magidi ya timiliyoni naswona wa yi tiva ndlela leyi vanhu volavo va hlawulekeke ha yona. U va teka tanihi rifuwo, “le’[r]i ranḍekaka.” (Hagayi 2:7) Vuprofeta bya Bibele byi kombisa leswaku Xikwembu xi languta vanhu vo tano tanihi lava fungheriweke ku pona ku avanyisa ka xona loku nga ta wela mafambiselo lawa ya swilo ku nga ri khale. (Ezekiyele 9:1-6; Malakiya 3:16, 18) Xana u ‘voyamele evuton’wini lebyi nga heriki hi laha ku faneleke’? (Mintirho 13:48) Xana wa swi tsakela ku funghiwa tanihi loyi a tirhelaka Xikwembu? Ku tinyiketela ni nkhuvulo i xiphemu xa mfungho wolowo, naswona i swa nkoka leswaku u pona.

22. Xana “ntshungu lowukulu” wu nga langutela mintshembo yihi?

²² Endzhaku ka Ndhambhi ya misava hinkwayo, Nowa ni ndyangu wakwe va hume engalaveni va tshama emisaveni leyi basisiweke. Hi laha ku fanaka namuntlha, “ntshungu lowukulu” lowu tirhisaka vutivi bya Xikwembu evuton’wini bya wona ni ku kuma ku amukeriwa hi Yehovha, wu ni ntshembo wa ku pona makumu ya mafambiselo lawa ya swilo ni ku tsakela vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyi basisiweke hi ku helela. (Nhlavutelo 7:9, 14) Xana vutomi byolebyo byi ta va njhani?

KAMBELA VUTIVI BYA WENA

Xana Yehovha u lava leswaku u tirhisa vutivi bya yena hi ndlela yihi?

Hi wahi magoza man’wana lama yisaka enkhuvulweni?

Ha yini nkhuvulo wu nga ri makumu kambe wu ri masungulo?

Xana hi nga hanya njhani hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ni nkhuvulo wa hina?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 172]

Xana u tinyiketerile eka Xikwembu hi xikhongelo?

[Swifaniso leswi nga eka tluka 174]

I yini lexi ku sivelaka ku khuvuriwa?