Ndzima Ya Vukhume
Loko Xirho Xa Ndyangu Xi Vabya
1, 2. Xana Sathana u ri tirhise njhani khombo ni vuvabyi ku ringeta ku herisa vutshembeki bya Yobo?
YOBO handle ko kanakana ku nga vuriwa leswaku hi wun’wana wa lava va veke ni vutomi bya ndyangu lebyi tsakisaka. Bibele yi vula leswaku a a “tlula v̌av̌anuna hikwav̌o v̌a le v̌ušeni.” A a ri ni majaha ya nkombo ni vanhwanyana vanharhu, vana a va ri khume loko va hlanganile. Naswona a ri na swona swo wundla ndyangu wa yena kahle. Xa nkoka swinene, a a rhangela etimhakeni ta moya naswona a khathala hi xiyimo xa vana vakwe emahlweni ka Yehovha. Hinkwaswo leswi swi endle leswaku ndyangu wu tshinelelana ekusuhi naswona wu va lowu tsakeke.—Yobo 1:1-5.
2 Xiyimo xa Yobo a xi nga tumbelanga emahlweni ya Sathana, nala lonkulu wa Yehovha Xikwembu. Sathana, loyi minkarhi hinkwayo a lavaka tindlela to heta vutshembeki bya malandza ya Xikwembu, u hlasele Yobo hi ku herisa ndyangu wakwe lowu tsakeke. Endzhaku ka sweswo, a “ba Yobo hi marumba la’yo v̌av̌isa, ku suka mikonḍweni ku fika e nhlokweni.” Xisweswo Sathana a tiyimisele ku tirhisa khombo ni vuvabyi leswaku a herisa vutshembeki bya Yobo.—Yobo 2:6-8.
3. Xana a swi ri swihi swikombiso swa vuvabyi bya Yobo?
3 Bibele a yi byi boxi hi ku kongoma vuvabyi bya Yobo. Kambe ya hi byela swikombiso swa byona. Nyama yakwe a yi tlhomelane hi swivungu, naswona nhlonge yakwe a yi oma yi tlhela yi kwamuka hi yoxe. Ku hefemula ka Yobo a ku nun’hwa swinene, naswona miri wa yena a wu nun’hwa hi ndlela leyi nyenyetsaka. A taleriwe hi switlhavi. (Yobo 7:5; 19:17; 30:17, 30) Hi gome lerikulu Yobo a a tshama enkumeni a ti hala hi xirhengele. (Yobo 2:8) Hakunene i xivono lexi vavisaka mbilu!
4. Xana hi wihi ntokoto lowu ndyangu wun’wana ni wun’wana wu vaka na wona nkarhi na nkarhi?
4 Xana a wu ta endlisa ku yini loko a wu khomiwe hi vuvabyi byo tano, lebyi nga ni khombo? Namuntlha, Sathana a nga hlaseli malandza ya Xikwembu hi vuvabyi hi laha a hlaseleke Yobo ha kona. Hambiswiritano, hikwalaho ka ku nga hetiseki ka munhu, mintshikelelo ya vutomi bya siku na siku, ni ku hohloka ka mbango lowu hi tshamaka eka wona, i nchumu lowu nga rindzeriwaka leswaku nkarhi na nkarhi, swirho swa ndyangu swi ta vabya. Ku nga khathariseki matshalatshala yo sivela lawa hi nga ma endlaka, hinkwerhu hi nga khomiwa hi vuvabyi, hambileswi ku nga riki vangani lava nga ta xaniseka hi laha Yobo a xanisekeke ha kona. Loko vuvabyi byi hlasela ndyangu wa hina, swi nga ha tika swinene. Hikwalaho, a hi voneni ndlela leyi Bibele yi hi pfunaka ha yona leswaku hi langutana ni nala loyi wa vanhu la tshamaka a ri kona.—Eklesiasta 9:11; 2 Timotiya 3:16.
XANA U TITWISA KU YINI HA SWONA?
5. Xana swirho swa ndyangu hakanyingi swi angula njhani loko swi vabyeriwa swa xinkarhana?
5 Ku kavanyeteka ka fambiselo ra swilo leri tolovelekeke evuton’wini, ku nga khathariseki leswaku xivangelo hi xihi, minkarhi hinkwayo swa tika, naswona leswi swi tano ngopfu-ngopfu loko ku kavanyeteka ku vangiwa hi vuvabyi lebyi hetaka nkarhi wo leha. Hambi ku ri vuvabyi lebyi tekaka nkarhi wo koma byi lava ku endliwa mindzulamiso, ku amukela xiyimo xexo ni ku titsona swo karhi. Swirho swa ndyangu leswi nga vabyiki swi nga ha boheka ku papalata ku ba huwa leswaku la vabyaka a ta kota ku wisa. Swi nga ha boheka ku tshika mintirho yin’wana. Hambiswiritano, emindyangwini yo tala hambi vana lavatsongo va na wona ntwela-vusiwana eka makwavo la vabyaka kumbe mutswari, hambileswi minkarhi yin’wana va nga bohekaka ku tsundzuxiwa leswaku va n’wi anakanyela. (Vakolosa 3:12) Emhakeni ya vuvabyi bya xinkarhana, hakanyingi ndyangu wu va wu swi lulamerile ku endla leswi lavekaka. Ku tlula kwalaho, xirho xin’wana ni xin’wana xa ndyangu xi ta langutela ku anakanyeriwa loku fanaka loko na xona xi tshuka xi vabya.—Matewu 7:12.
6. Hi swihi swiendlo leswi minkarhi yin’wana swi vaka kona loko xirho xa ndyangu xi khomiwa hi vuvabyi lebyi nga ni khombo, lebyi hetaka nkarhi wo leha?
6 Kambe ke, ku vuriwa yini hi loko vuvabyi byi tika swinene naswona swikavanyeto swi ri leswikulu ni ku teka nkarhi wo leha? Hi xikombiso, ku vuriwa yini loko un’wana endyangwini a weriwe hi vuvabyi byo oma swirho, vuvabyi bya Alzheimer byi n’wi hundzule xigono kumbe a tsanisiwe hi vuvabyi byo karhi? Kumbe ku vuriwa yini hi loko xirho xa ndyangu xi khomiwe hi vuvabyi bya mianakanyo, byo tanihi schizophrenia? N’wangulo lowu tolovelekeke i ku twela munhu yoloye vusiwana—ku va ni gome ra leswaku murhandziwa wa wena wa xaniseka swinene. Hambiswiritano, ntwela-vusiwana wu nga ha tlhandlamiwa hi swin’wana. Tanihi leswi swirho swa ndyangu swi tikumaka swi khumbekile swinene naswona ntshunxeko wa swona wu hungutekeke swinene hikwalaho ka ku vabya ka munhu un’we, swi nga ha sungula ku hlundzuka. Swi nga ha tivutisa: “Ha yini leswi swi wela mina?”
7. Xana nsati wa Yobo u titwise ku yini hi vuvabyi lebyi, naswona i yini lexi entiyisweni a xi rivaleke?
7 Nchumu wun’wana wo fana ni lowu wu fanele wu fikile emianakanyweni ya nsati wa Yobo. Tsundzuka, ana se a lahlekeriwe hi vana vakwe. Loko swiendlakalo leswi leswi chavisaka swi humelela, handle ko kanakana u ye a titwa a karhatekile emianakanyweni. Eku heteleleni, loko a vona nuna wakwe loyi khale a ri ni migingiriko ni tinghitsi a xanisiwa hi vuvabyi lebyi vavaka, lebyi nyenyetsaka, u tikombe se a rivele nchavelelo lowukulu eka makhombo lawa hinkwawo—vuxaka lebyi yena ni nuna wakwe a va ri na byona ni Xikwembu. Bibele yi ri: “Kutani nsati wa [Yobo] a ku ka yena: Šana wa ha tiyisile ku lulameni ka wena-ke? Rukana Šikwembu, u fa!”—Yobo 2:9.
8. Loko xirho xa ndyangu xi vabya swinene, hi rihi tsalwa leri nga ta pfuna swirho leswin’wana swa ndyangu leswaku swi va ni langutelo lerinene?
8 Vo tala va pfilunganyeka, hambi ku ri ku hlundzuka, loko vutomi bya vona byi cinciwa swinene hi vuvabyi bya munhu un’wana. Hambiswiritano, Mukreste loyi a anakanyaka ha xona xiyimo lexi u fanele a swi vona leswaku leswi swi n’wi nyika nkarhi wo kombisa ku tiya ka rirhandzu rakwe. Rirhandzu ra ntiyiso “ra tiyisela, naswona ri ni tintswalo, . . . [naswona] a ri tilaveri leswi nga swa rona ntsena, . . . Ri amukela hinkwaswo, ri pfumela hinkwaswo, ri langutela hinkwaswo, ri tiyisela eka hinkwaswo.” (1 Vakorinto 13:4-7) Hikwalaho, ematshan’weni yo pfumelela mintlhaveko leyi hoxeke yi hi lawula, i swa nkoka leswaku hi endla matshalatshala yo yi lawula.—Swivuriso 3:21.
9. Hi xihi xitiyisekiso lexi nga pfunaka ndyangu emoyeni ni le mintlhavekweni loko xirho xa wona xi vabya swinene?
9 I yini lexi nga endliwaka ku sirhelela vuhlayiseki bya ndyangu bya moya ni bya mintlhaveko loko xin’wana xa swirho swa wona xi vabya swinene? Kavula, vuvabyi byin’wana ni byin’wana byi lava ndlela ya byona yo byi khathalela ni ku byi tshungula, naswona a swi fanelanga leswaku eka buku leyi hi ringanyeta vutshunguri byo karhi kumbe tindlela to karhi to khathalela muvabyi ha tona a ri ekaya. Hambiswiritano, hi tlhelo ra moya, Yehovha “o olola la’v̌a koramisiweke.” (Pisalema 145:14) Hosi Davhida u tsarile: “Ku katekile loyi a anakanyaka šisiwana, hi siku ra khombo, Yehova o ta ṅwi lwela. Yehova o ta ṅwi hlayisa, a v̌a a ṅwi hanyisa; . . . Yehova o ta ṅwi tiyisa e masangweni loko a v̌abya.” (Pisalema 41:1-3) Yehovha u hlayisa malandza yakwe ma ri lama hanyaka emoyeni, hambiloko ma ringiwa emintlhavekweni ku tlula matimba ya vona. (2 Vakorinto 4:7) Swirho swo tala swa ndyangu leswi langutaneke ni vuvabyi byo tika emindyangwini ya swona swi phindhe marito ya mupisalema lama nge: “Nḍi ni nhlomulo lo’wukulu; nḍi hanyise, Yehova, hi laha rito ra wena ri v̌uleke ha kona!”—Pisalema 119:107.
MOYA LOWU HANYISAKA
10, 11. (a) I yini lexi lavekaka leswaku ndyangu wu kota ku langutana ni vuvabyi hi laha ku humelelaka? (b) Xana wansati un’wana u langutane njhani ni ku vabya ka nuna wakwe?
10 “Moya wa munhu wu nga byi tiyiselela vuvabyi bya yena,” ku vula xivuriso xa Bibele, “kambe moya lowu vavisekeke, wu nga tiyiseleriwa hi mani ke?” (Swivuriso 18:14, NW) Ntshikilelo wu nga xanisa moya wa ndyangu swin’we ni “moya wa munhu.” Kambe, “ku ṭaka ka mmiri i mbilu le’yo basa.” (Swivuriso 14:30) Leswaku ndyangu wa swi kota ku langutana ni vuvabyi byo tika hi laha ku humelelaka kumbe e-e, swi titshege swinene hi langutelo kumbe moya wa swirho swa wona.—Ringanisa Swivuriso 17:22.
11 Wansati un’wana wa Mukreste u boheke ku tiyiselela ku vona nuna wakwe a ome swirho endzhaku ka malembe ya tsevu ntsena va tekanile. Wa tsundzuka, “ku vulavula ka nuna wa mina ku khumbekile swinene naswona a swi tika swinene ku vulavula na yena. Ntshikilelo wo ringeta ku twisisa leswi a ringetaka ku swi vula a wu ri wukulu swinene.” Nakambe, anakanya nhlomulo ni ku karhateka loku nuna yoloye a faneleke a ve na kona. Xana mpatswa lowu wu endlise ku yini? Hambileswi a va tshama ekule ni vandlha ra Vukreste, makwerhu loyi wa xisati u lwe hi matimba leswaku a tshama a tiyile emoyeni hi ku tshama a ri karhi a hlaya rungula ra nkarhi wolowo ra nhlengeletano swin’we ni mphakelo wa nkarhi na nkarhi wa swakudya swa moya eka magazini wa Xihondzo xo Rindza ni wa Xalamuka! Leswi swi n’wi nyike matimba ya moya yo khathalela nuna wakwe la rhandzekaka ku kondza a fa endzhaku ka mune wa malembe.
12. Hi laha swi voniweke ha kona emhakeni ya Yobo, hi wihi mpfuno lowu muvabyi nkarhi wun’wana a wu nyikelaka?
12 Emhakeni ya Yobo, hi yena, loyi a xaniseka, loyi a tshameke a tiyile. U vutise nsati wakwe a ku: “Šana hi ta amukela le’ŝo saseka e mav̌okweni ya Šikwembu, hi nga amukeri ŝo biha-ke?” (Yobo 2:10) A swi hlamarisi leswi endzhakunyana mudyondzisiwa Yakobo a tshaheke Yobo tanihi xikombiso lexinene xa ku tiyisela ni ku lehisa mbilu! Eka Yakobo 5:11 ha hlaya: “Mi twile ta ku tiyisela ka Yobo, nakona mi vonile leswi Hosi a yi kongomile swona, ni hilaha Hosi yi taleke musa ni tintswalo hakona.” Hi laha ku fanaka namuntlha, hakanyingi xivindzi xa xirho xa ndyangu lexi vabyaka xi pfune van’wana endyangwini leswaku va hlayisa langutelo lerinene.
13. Hi kwihi ku pimanisa loku ndyangu lowu vabyeriwaka swinene wu nga fanelangiki wu ku endla?
13 Vo tala lava bohekeke ku langutana ni vuvabyi endyangwini va pfumela leswaku eku sunguleni swi tolovelekile leswaku swirho swa ndyangu swi nonon’hweriwa ku amukela xiyimo xexo. Nakambe va vula leswaku ndlela leyi munhu a langutaka xiyimo ha yona i ya nkoka swinene. Ku cinca ni mindzulamiso eka endlelo ra swilo endyangwini swi nga ha nonon’hwa eku sunguleni. Kambeloko munhu a ma endla matshalatshala hi ku tiyimisela, a nga swi kota ku tolovela xiyimo lexintshwa. Loko hi endla sweswo, i swa nkoka leswaku hi nga pimanisi swiyimo swa hina ni leswiya swa van’wana lava va nga vabyeriwiki endyangwini wa vona, hi anakanya leswaku vutomi bya vona bya olova ni leswaku bya hina byi ‘terisa vusiwana!’ Kahle-kahle, a nga kona loyi a tivaka swiphiqo leswi van’wana va nga na swona. Vakreste hinkwavo va chaveleriwa hi marito ya Yesu: “Tanani ka mina, n’wina hinkwenu lava karheleke, ni lava tikeriwaka, ndzi ta mi wisisa.”—Matewu 11:28.
KU RHANGISA SWILO SWO RHANGA
14. Xana swilo swo rhanga swi rhangisiwa njhani?
14 Loko ndyangu wu langutane ni vuvabyi byo tika, i swinene leswaku wu tsundzuka marito lawa lama huhuteriweke: “Laha ku nga ni vatsundzuxi vo tala ku ni ku humelela.” (Swivuriso 15:22, NW) Xana swirho swa ndyangu swi nga hlangana swi vulavula hi xiyimo lexi vangiwaka hi vuvabyi lebyi? Entiyisweni swi ta va swi ri swinene ku swi endla hi ku khongela ni ku lava nkongomiso eRitweni ra Xikwembu. (Pisalema 25:4) I yini leswi nga kaneriwaka eka mbulavurisano wolowo? Ku ni swiboho swa ndyangu swa vutshunguri, ni swa timali leswi faneleke swi endliwa. Xana i mani la nga ta nyikela nkhathalelo lowukulu? Xana ndyangu wu nga khomisana njhani leswaku wu hoxa xandla eka nkhathalelo lowu? Xana malunghiselelo lama endliweke ma ta xi khumba njhani xirho xin’wana ni xin’wana xa ndyangu? Xana swilaveko swa moya ni swin’wana swa loyi a nyikelaka nkhathalelo lowukulu swi nga enerisiwa njhani?
15. Hi wihi nseketelo lowu Yehovha a wu nyikaka eka mindyangu leyi langutanaka ni vuvabyi lebyikulu?
15 Ku khongelela nkongomiso wa Yehovha, hi mbilu hinkwayo ku anakanyisisa hi Rito rakwe ni ku landzelela ndlela leyi kombisiwaka hi Bibele hi xivindzi, hakanyingi swi tisa mikateko leyi hi nga yi rindzelangiki. Vuvabyi bya xirho xa ndyangu lexi xanisekaka a hi ko tala byi rivaleka. Kambe ku titshega hi Yehovha minkarhi hinkwayo swi tisa vuyelo lebyinene eka xiyimo xihi na xihi. (Pisalema 55:22) Mupisalema u tsarile: “V̌unene bya wena, Yehova, byi nḍi seketela. Mbilu ya mina loko yi tele miv̌ilelo, ku tšhav̌elela ka wena ku ṭakisa moya wa mina.”—Pisalema 94:18, 19; nakambe vona Pisalema 63:6-8.
KU PFUNA VANA
16, 17. Hi tihi tinhla leti nga boxiwaka loko ku hlamuseriwa vana hi ta vuvabyi bya makwavo wa vona?
16 Vuvabyi byo tika byi nga ha vangela vana swiphiqo endyangwini. I swa nkoka leswaku vatswari va pfuna vana ku twisisa swilaveko leswi nga kona ni leswi va nga swi endlaka ku pfuna. Loko loyi a vabyaka a ri n’wana, vamakwavo va fanele va pfuniwa ku twisisa leswaku nyingiso ni nkhathalelo lowu engetelekeke lowu nyikiwaka muvabyi a wu vuli swona leswaku vana lavan’wana a va rhandziwi ngopfu. Ematshan’weni yo pfumelela rivengo kumbe ku lwetana ku va kona, vatswari va nga pfuna vana lavan’wana leswaku va vumba xiboho xa le kusuhi exikarhi ka vona vini, ivi va va ni rirhandzu ra xiviri ni ntirhisano eku langutaneni ni xiyimo lexi vangiwaka hi vuvabyi.
17 Vana lavatsongo hakanyingi va ta hatla va pfuneka loko va vutisiwa ndlela leyi va titwaka ha yona ematshan’weni yo nyikela tinhlamuselo to leha kumbe leti rharhanganeke malunghana ni xiyimo xa swa vutshunguri. Xisweswo va nga ha hlamuseriwanyana leswaku xirho xa ndyangu lexi vabyaka xi khomiwe hi yini. Loko vana lava hanyeke kahle va vona ndlela leyi vuvabyi byi sivelaka muvabyi ku endla swilo swo tala leswi vona hi voxe va swi kotaka ku swi endla, va ta tala ku va ni ‘ntwela-vusiwana’ ni ku va ni “mbilu ya vumunhu.”—1 Petro 3:8.
18. Xana vana lava kuleke va nga pfuniwa njhani leswaku va twisisa swiphiqo leswi vangiwaka hi vuvabyi, naswona xana leswi swi nga va pfuna njhani?
18 Vana lava se va kuleke va fanele va pfuniwa ku xiya leswaku ku ni xiyimo xo nonon’hwa ni leswaku xi lava ku titsona swo karhi eka un’wana ni un’wana endyangwini. Leswi vatswari va faneleke va hakela mali ya madokodela ni ya mirhi ya vutshunguri, swi nga ha endleka swi nga koteki ku nyika vana lavan’wana swilo, hilaha va navelaka ku va nyika ha kona. Xana vana va ta hlundzukisiwa hi leswi ni ku anakanya leswaku va tsoniwa? Kumbe xana va ta twisisa xiyimo naswona va tiyimisela ku amukela xiyimo lexi nga kona? Swo tala swi titshege hi ndlela leyi mhaka yi kaneriwaka ha yona ni moya lowu kombisiwaka endyangwini. Ina, emindyangwini yo tala, ku vabya ka xirho xa ndyangu swi pfunile eku leteleni ka vana leswaku va landzela ndzayo ya Pawulo: “Mi nga endli nchumu hi moya wa ku tirhandza, kumbe hi ku tidzunisa hi swa hava, kambe un’wana ni un’wana a a titsongahate eka van’wana, a nga anakanyi leswaku wa va tlula hi vunene. Un’wana ni un’wana wa n’wina a nga tshuki a tikarhatela leswi swi nga swa yena ntsena, kambe a a tikarhatele ni leswi swi nga swa van’wana.”—Vafilipiya 2:3, 4.
NDLELA YO LANGUTA VUTSHUNGURI
19, 20. (a) Hi byihi vutihlamuleri lebyi tinhloko ta mindyangu ti byi byarhaka loko xirho xa ndyangu xi vabya? (b) Hambileswi yi nga riki buku-mpfuno ya ta mavabyi, xana Bibele yi nyikela nkongomiso eku langutaneni ni vuvabyi hi ndlela yihi?
19 Vakreste lava ringaniselaka a va byi ali vutshunguri, ntsena loko byi nga lwisani ni nawu wa Xikwembu. Loko xirho xa ndyangu wa vona xi vabya, hi ku hiseka va lava mpfuno leswaku va ta herisa switlhavi swa loyi a xanisekaka. Hambiswiritano, ku nga ha va ni mianakanyo leyi hambanaka yo huma eka vativi, leyi faneleke ku kambisisiwa. Ku tlula kwalaho, emalembeni ya sweswinyana vuvabyi ni swiphiqo leswintshwa a swi ri karhi swi humelela swi nga languteriwanga, naswona swo tala swa swona, a swi na ndlela leyi amukelekaka yo swi tshungula. Hambi ku ri tinhlamuselo leti pakanisaka malunghana na byona minkarhi yin’wana swa tika ku ti kuma. Kutani ke, xana Mukreste u fanele a endla yini?
20 Hambileswi mutsari un’wana wa Bibele a a ri n’anga naswona muapostola Pawulo a nyikeleke switsundzuxo leswi pfunaka hi tlhelo ra vutshunguri eka munghana wakwe Timotiya, Matsalwa i nkongomiso wa ndlela yo tikhoma ni wa swilo swa moya, a hi buku-mpfuno ya ta vutshunguri. (Vakolosa 4:14; 1 Timotiya 5:23) Hikwalaho, etimhakeni ta vutshunguri, tinhloko ta mindyangu ya Vukreste ti fanele ti endla swiboho swa tona leswi ringaniseriweke. Kumbexana va nga vona swi fanela ku kuma langutelo ra vativi vo hambana-hambana. (Ringanisa Swivuriso 18:17.) Entiyisweni va ta lava ku kumela xirho xa ndyangu wa vona lexi vabyaka mpfuno wo antswa swinene, lowu nga kumekaka, naswona vo tala va wu lava eka madokodela lama tolovelekeke. Van’wana va tsakela vutshunguri lebyi nga tirhisiki mirhi. Ni leswi i xiboho xa munhu hi xiyexe. Hambiswiritano, loko va tamela timhaka ta rihanyo, Vakreste a va tshiki ku pfumelela ‘rito ra Xikwembu ri va rivoningo ra minkondzo ya vona ni ku vonakala egondzweni ra vona.’ (Pisalema 119:105) Va hambeta va landzela nkongomiso lowu andlariweke eBibeleni. (Esaya 55:8, 9) Xisweswo, va papalata tindlela to kambela vuvabyi leti khumbanaka ni vungoma, naswona va papalata vutshunguri lebyi lwisanaka ni misinya ya milawu ya Bibele.—Pisalema 36:9; Mintirho 15:28, 29; Nhlavutelo 21:8.
21, 22. Xana wansati un’wana wa le Asia u anakanyisise njhani hi nsinya wa nawu wa Bibele, naswona xana xiboho lexi a xi endleke xi tikombise xi ri lexinene eka yena hi ndlela yihi?
21 Xiya ntokoto wa wansati lontsongo wa le Asia. Endzhakunyana ka loko a sungule ku tiva Bibele hikwalaho ko dyondza ni un’wana wa Timbhoni ta Yehovha, u kume n’wana wa xinhwanyetana nkarhi wu nga si fika, lexi a xi tika 1 470 wa tigiramu. Wansati loyi u tshoveke mbilu swinene loko dokodela a n’wi byele leswaku n’wana a ta va xigono naswona a nga ta swi kota ku famba. U n’wi byele leswaku a yisa n’wana endhawini yo hlayisa vatsoniwa. Nuna wakwe a a nga tivi leswaku u yime kwihi emhakeni leyi. Xana a ta balekela eka mani?
22 U ri: “Ndzi tsundzuka ndzi ri karhi ndzi dyondza eBibeleni leswaku ‘vana i ndzhaka leyi humaka eka Yehovha; mbhandzu wa khwiri i hakelo.’” (Pisalema 127:3, NW) U endle xiboho xo teka “ndzhaka” leyi a ya na yona ekaya, a yi langutela. Swilo a swi tika eku sunguleni, kambe hi ku pfuniwa hi vanghana lava nga Vakreste evandlheni ra kwalaho ra Timbhoni ta Yehovha, wansati loyi u swi kotile ku khathalela ni ku nyika n’wana nseketelo wo hlawuleka lowu lavekaka. Endzhaku ka 12 wa malembe, n’wana a ya eminhlanganweni eHolweni ya Mfumo naswona a tiphina hi xinakulobye ni vantshwa van’wana kwalaho. Manana loyi u ri: “Ndzi nkhensa leswi misinya ya milawu ya Bibele yi ndzi susumeteleke ku endla leswi faneleke. Bibele yi ndzi pfune leswaku ndzi hlayisa ripfalo lerinene emahlweni ka Yehovha Xikwembu ni leswaku ndzi nga tshuki ndzi tisola evuton’wini bya mina hinkwabyo.”
23. Hi wihi nchavelelo lowu Bibele yi wu nyikelaka eka lava vabyaka ni le ka lava va va khathalelaka?
23 Vuvabyi a byi nge hi hlaseli hi laha ku nga heriki. Muprofeta Esaya u kombetele enkarhini lowu ku nga riki “ni muaki la nga ta ku: ‘Ndza vabya.’” (Esaya 33:24, NW) Xitshembiso lexi xi ta hetiseka emisaveni leyintshwa leyi tshinelaka hi ku hatlisa. Hambiswiritano, ku kondza ku fika nkarhi wolowo, hi ta hambeta hi langutana ni vuvabyi ni rifu. Lexi tsakisaka, Rito ra Xikwembu ri hi nyika nkongomiso ni mpfuno. Milawu ya xisekelo ya mahanyelo leyi nyikeriwaka hi Bibele a yi hundzeriwi hi nkarhi, naswona yi tlula mianakanyo ya vanhu lava nga hetisekangiki, leyi cinca-cincaka. Hikwalaho, munhu wo tlhariha u ta pfumelelana ni mupisalema la tsaleke a ku: “Nawu wa Yehova wu hetisekile, wu wisisa moya; v̌umboni bya Yehova bya ṭhembeka, byi tlharihisa šihunguki. . . . Ku av̌anyisa ka Yehova ku nene, ku lulamile hikwaku. . . . L’a hlayisaka ŝona o ni hakelo le’yikulu.”—Pisalema 19:7, 9, 11.
XANA MISINYA LEYI YA MILAWU YA BIBELE YI NGA WU PFUNA NJHANI . . . NDYANGU KU HLANGAVETANA NI VUVABYI LEBYIKULU SWINENE NI MPFILUNGANO LOWU BYI WU VANGAKA?
Rirhandzu ra tiyisela naswona ri lehisa mbilu eka swilo hinkwaswo.—1 Vakorinto 13:4-7.
I swa nkoka ku hlakulela moya lowunene.—Swivuriso 18:14.
I swinene ku lava xitsundzuxo u nga si endla swiboho swa nkoka.—Swivuriso 15:22.
Yehovha wa hi seketela loko vutomi byi tika.—Pisalema 55:22.
Rito ra Yehovha i nkongomiso eswiyin’weni hinkwaswo.—Pisalema 119:105.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 118]
Vakreste va kombisa rirhandzu ra vona leri enteke loko vanghana va vona va vukati va vabya
[Xifaniso lexi nga eka tluka 125]
Loko ndyangu wu tirha swin’we swirhalanganya swi nga ololoxiwa