Ku Lunghiselela Swiavelo Leswi Nyikiwaka Swichudeni eXikolweni
XIAVELO xin’wana ni xin’wana exikolweni xi pfula lunghelo ra ku endla nhluvuko. Tinyiketele hi vutshembeki kutani ku ya emahlweni ka wena ku ta vonaka hakatsongo-tsongo, eka wena ni le ka van’wana. (1 Tim. 4:15) Xikolo xi ta ku pfuna ku antswisa vuswikoti bya wena swinene.
Xana swa ku chavisa ku anakanya leswaku u ta vulavula emahlweni ka vandlha? Sweswo swi tolovelekile, hambiloko ku ri khale u sungule ku nyikela tinkulumo exikolweni. Kambe, ku ni swilo leswi nga hungutaka ku karhateka ka wena. Loko u ri ekaya, titolovete ku hamba u hlayela ehenhla. Loko u ri eminhlanganweni ya vandlha, nyikela tinhlamulo hi xitalo naswona loko u ri muhuweleri, hlanganyela minkarhi hinkwayo entirhweni wa nsimu. Sweswo swi ta ku nyika ntokoto wa ku vulavula emahlweni ka vanhu van’wana. Ku engetela kwalaho, lunghiselela swiavelo swa wena swa le xikolweni kahle ka ha ri ni nkarhi naswona swi nyikele hi rito ra le henhla loko u ri karhi u titoloveta. Tsundzuka leswaku u ta va u vulavula emahlweni ka vayingiseri lava nga ni vunakulobye. Naswona khongela eka Yehovha u nga si nyikela nkulumo yihi na yihi. Yena u nyika moya lowo kwetsima hi mbilu yo basa eka malandza yakwe lama wu kombelaka.—Luka 11:13; Filp. 4:6, 7.
Ringanisela eka leswi u lavaka ku swi fikelela. Swi teka nkarhi ku va xivulavuri lexi nga ni ntokoto ni ku va mudyondzisi la humelelaka. (Mik. 6:8) Loko wa ha ku sungula ku nyikela tinkulumo exikolweni, u nga languteli ku nyikela nkulumo leyi hetisekeke ta ha suka. Ematshan’weni ya sweswo, tirhela eka yinhla yin’we ntsena, hi nkarhi wun’we, eka leti nga exiphephanini xa ndzayo ya nkulumo. Dyondza xiyenge lexi hlamuselaka yinhla yoleyo ebukwini leyi. Loko swi koteka, endla xitoloveto lexi ringanyetiweke kwalaho. Sweswo swi ta ku nyika ntokoto etimhakeni leti fambisanaka ni yinhla leyi u nga layiwaka eka yona, u nga si ya nyikela nkulumo ya wena evandlheni. Nhluvuko wu to titela kunene.
Ndlela Yo Lunghiselela Xiavelo Xa Ku Hlaya
Ku lunghiselela ku hlaya ka le rivaleni a swi vuli ku kota ku vula marito ya rungula leri u averiweke rona ntsena. Lwela ku swi twisisa kahle leswi rungula rero ri vulaka swona. Hi ku hatlisa loko u amukela xiavelo xa wena, xi hlaye u ri ni xikongomelo. Ringeta ku twisisa yinhla ya xivulwa ha xin’we ni mhaka leyi ndzimana ha yin’we yi yi ndlandlamuxaka, leswaku u ta kota ku hundzisa mianakanyo hi ku kongoma ni hi mintlhaveko leyi faneleke. Loko swi koteka, kombela lava tivaka ririmi leswaku va ku pfuna ku vitana marito lama nga tolovelekangiki. Ri tive kahle rungula ra wena. Vatswari va fanele ku pfuna vana va vona leswaku va endla tano.
Xana u averiwe ku hlaya xiavelo eBibeleni kumbe tindzimana ta xihloko xa Xihondzo xo Rindza? Loko ti ri kona tikhasete ta rungula rero hi ririmi ra ka n’wina, swi ta ku pfuna ngopfu ku yingisela ku hlaya koloko ni ku xiya swilo swo fana ni mavitanelo ya marito, swivulwa, ku kandziyisa mhaka ni ku cinca-cinca ka rito. Kutani ringeta ku tirhisa timfanelo leti eku hlayeni ka wena.
Loko u sungula ku lunghiselela nkulumo ya wena, tiyiseka leswaku u yi dyondza hi vukheta dyondzo leyi hlamuselaka mfanelo ya nkulumo leyi u komberiweke ku tirhela eka yona. Loko swi koteka, yi pfuxete endzhaku ka loko u titolovete ku yi hlayela ehenhla nkulumo ya wena, minkarhi yo hlayanyana. Lwela ku yi tirhisa hi xitalo hilaha u nga kotaka hakona ndzayo yoleyo leyi tsariweke.
Ndzetelo lowu wu ta ku vuyerisa swinene evutirhelini bya wena. Loko u hlanganyela entirhweni wa nsimu, u kuma nkarhi wo tala wa ku hlayela vanhu van’wana. Tanihi leswi Rito ra Xikwembu ri nga ni matimba ya ku hundzula vutomi bya vanhu, i swa nkoka leswaku u ri hlaya kahle. (Hev. 4:12) U nga languteli leswaku hi xiavelo xo sungula kumbe xa vumbirhi u ta va se u ti fikelerile timfanelo ta ku va muhlayi lonene. Muapostola Pawulo u byele nkulu la nga Mukreste, la nga ni ntokoto wa malembe yo tala a ku: “Yana emahlweni u tinyiketela eku hlayeni ka le rivaleni.”—1 Tim. 4:13.
Ku Lunghiselela Nhloko-mhaka Swin’we Ni Mavekelo Ya Nkulumo
Loko u amukela xiavelo xa xikolo lexi lavaka u lunghiselela mavekelo, xana u ta endla njhani?
U fanele ku anakanya hi swilo swinharhu swa nkoka: (1) nhloko-mhaka leyi u averiweke yona, (2) mavekelo ya nkulumo ni munhu loyi u nga ta va u vulavula na yena, ni (3) mfanelo ya nkulumo leyi u averiweke ku tirhela eka yona.
U fanele ku hlengeleta rungula ra mhaka leyi u averiweke yona. Kambe u nga si ya ekule ni sweswo, anakanyisisa hi mavekelo ya nkulumo swin’we ni munhu loyi u nga ta va u vulavula na yena, hikuva tinhla leti ta yelana ni muxaka wa rungula leri u nga ta ri hlanganisa ni ndlela leyi u nga ta ri nyikela ha yona. Mhaka ya wena yi ta va yi tshamise ku yini? Xana u ta va u kombisa ndlela ya ku chumayela mahungu lamanene eka munhu loyi u n’wi tivaka? Kumbe u ta va u kombisa leswi nga humelelaka loko u hlangana ni munhu ro sungula? Xana i munhu lonkulu kumbe lontsongo eka wena? Hi rihi langutelo leri a nga vaka a ri na rona malunghana ni mhaka leyi u kunguhataka ku bula ha yona? Xana munhu wa kona u ni vutivi byo tanihi kwihi ha yona? Hi xihi xikongomelo lexi u languteleke ku xi fikelela hi bulo ra wena? Tinhlamulo ta swivutiso sweswo ti ta ku pfuna leswaku u vona laha u faneleke ku tirhela kona.
Xana u ta ri kuma kwihi rungula ra mhaka leyi u averiweke yona? Eka matluka 33 ku ya eka 38 ya buku leyi, ku ni xihloko lexi nge “Ndlela Yo Endla Vulavisisi.” Xi hlaye kutani u tirhisa tibuku leti u nga na tona leswaku u endla vulavisisi. Minkarhi yo tala u ta hatla u kuma rungula ro tala ku tlula leri u nga ri tirhisaka. Hlaya rungula leri ringaneke leswaku u kota ku hlengeleta tinhla leti lavekaka. Kambe, loko u ri karhi u endla tano, u nga rivali mavekelo ya nkulumo lawa u nga ta ma tirhisa swin’we ni munhu loyi u nga ta va u vulavula na yena. Fungha tinhla leti swi faneleke ku ti tirhisa.
Loko u nga si hlela nkulumo ya wena ni ku hlawula vuxokoxoko byo hetelela bya leswi u nga ta swi tirhisa, tinyike nkarhi wa ku hlaya yinhla ya ndzayo ya nkulumo leyi u averiweke ku tirhela eka yona. Xin’wana xa swikongomelo-nkulu swa nkulumo ya wena i ku tirhisa ndzayo yoleyo.
Hi ku hlanganisa rungula ra wena hi nkarhi lowu u nyikiweke wona, u ta kuma ntsako wo gimeta nkulumo ya wena hi mahetelelo lamanene, hikuva u ta tsundzuxiwa loko nkarhi wa wena wu herile. Kambe, evutirhelini bya hina bya nsimu hakanyingi nkarhi a wu hi heleli. Hikwalaho loko u ri karhi u lunghiselela, anakanya hi nkarhi lowu u nga na wona kambe dzika emhakeni ya ku va mudyondzisi la humelelaka.
Xilemukiso Malunghana Ni Mavekelo Ya Nkulumo. Kambisisa swiringanyeto leswi nga eka tluka 82, kutani u hlawula xin’we lexi nga tirhaka evutirhelini bya wena ni lexi nga ta ku pfumelela ku tirhisa rungula leri u averiweke rona hi ndlela leyi faneleke. Loko ku ri leswaku se i masiku u nyikela tinkulumo exikolweni, sweswo swi teke ku ri lunghelo ra leswaku u endla nhluvuko ni ku hlakulela vuswikoti lebyi engetelekeke evutirhelini bya wena.
Loko ku ri mulanguteri wa Xikolo xa Vutirheli bya le Tilweni la ku avelaka leswaku nkulumo ya wena yi fanele yi vekisiwa ku yini, tsaka. Mavekelo ya nkulumo hi xitalo ma khumba ku nyikela vumbhoni. Loko u nga si tshama u nyikela vumbhoni hi ndlela leyi, vutisa vahuweleri lava tshameke va swi endla. Loko swi koteka, rhanga u yi tirhisa ensin’wini hi ndlela leyi u nga ta yi nyikela ha yona exikolweni. Sweswo swi ta ku pfuna leswaku u endla nhluvuko.
Loko U Ta Nyikela Nkulumo eMahlweni Ka Vandlha
Loko u ri munhu xa xinuna, u nga ha averiwa ku nyikela nkulumo yo koma evandlheni. Loko u ri karhi u lunghiselela tinkulumo to tano, tinhla ta nkoka leti u faneleke u anakanyisisa ha tona ta fana ni leti ana se ti xaxametiweke ta swiavelo swa swichudeni leti nyikeriwaka ku fana ni minkombiso. Ku hambana loku nga kona i vayingiseri ni ndlela leyi ti nyikeriwaka ha yona.
Hi ntolovelo i swinene ku lunghiselela rungula ra wena leswaku munhu un’wana ni un’wana eka vayingiseri a ta vuyeriwa eka rona. Vunyingi bya vanhu lava nga kona ana se va yi tiva mintiyiso ya xisekelo ya Bibele. Swi nga ha endleka va yi toloverile mhaka leyi u averiweke ku vulavula ha yona. Anakanya hi leswi ana se va swi tivaka eka mhaka ya wena. Lwela leswaku nkulumo ya wena yi va vuyerisa hi ndlela yo karhi. Tivutise: ‘Ndzi nga ri tirhisa njhani rungula ra mina ku endla leswaku mina ni vayingiseri va mina hi n’wi twisisa swinene Yehovha tanihi munhu? I yini lexi tameriweke hi rungula leri, lexi nga hi pfunaka ku twisisa ku rhandza ka Xikwembu? Rungula leri ri nga hi pfuna hi ndlela yihi leswaku hi endla swiboho leswinene exikarhi ka misava leyi lawuriwaka hi ku navela ka nyama?’ (Efe. 2:3) U fanele u endla vulavisisi leswaku u kuma tinhlamulo leti enerisaka ta swivutiso sweswo. Loko u tirhisa Bibele, u nga enerisiwi hi ku hlaya matsalwa ntsena. Hlamusela matsalwa lawa u ma tirhisaka naswona u kombisa ndlela leyi ma hi pfunaka ha yona ku endla swiboho swo karhi. (Mint. 17:2, 3) Papalata ku lava ku hlanganisa rungula ro tala. Nyikela rungula ra wena hi ndlela leyi swi nga ta olova ku ri tsundzuka.
Loko u lunghiselela tlhela u anakanya hi ndlela leyi u nga ta nyikela nkulumo ya wena ha yona. U nga swi honisi sweswo. Nyikela nkulumo ya wena hi rito ra le henhla loko u ri karhi u titoloveta yona. Loko wo tikarhatela ku dyondza ni ku tirhisa switsundzuxo swo hambana-hambana malunghana ni mavulavulelo lamanene, sweswo swi ta ku pfuna leswaku u endla nhluvuko. Ku nga khathariseki leswaku u xivulavuri lexintshwa kumbe lexi nga ni ntokoto, lunghiselela kahle leswaku u kota ku vulavula hi xivindzi naswona hi ndlela leyi fanelaka rungula ra wena. Loko u ri karhi u hetisisa xiavelo ha xin’we exikolweni, tshama u ri karhi u tsundzuka xikongomelo xa wena, ku nga ku tirhisa nyiko yaku vulavula, leyi humaka eka Xikwembu, leswaku u dzunisa Yehovha ha yona.—Ps. 150:6.