Dyondzo 14
Ku Vulavula Hi Ndlela Ya Ntumbuluko
KU TIPHOFULA hi ndlela ya ntumbuluko swi endla leswaku van’wana va ku tshemba. Xana u nga swi tshemba leswi vuriwaka hi munhu loyi a vulavulaka a titumbete hi xifunengeta-nghohe? Xana a wu ta swi tshemba loko xifunengeta-nghohe a xi languteka ku antswa loko xi pimanisiwa ni xikandza xa xivulavuri? Doo! Kutani ke, ematshan’weni yo tlanga xitumbelelana, u nga ticinci, vana leswi u nga xiswona.
Ku vulavula hi ndlela ya ntumbuluko a swi vuli swona leswaku u nga vi na mhaka loko u vulavula. Ku onha ririmi, ku vula marito hi ndlela leyi hoxeke ni ku n’unun’uta a swi fanelanga. Xitsotsi na xona xi fanele xi papalatiwa. Minkarhi hinkwayo hi fanele hi xiximeka, eka ndlela leyi hi vulavulaka ha yona ni maendlelo ya hina ya swilo. Munhu loyi a vulavulaka hi ndlela ya ntumbuluko, a nga tiendli a xiximeka ku tlula mpimo kumbe ku lwela ku voniwa hi vanhu.
Ensin’wini. Loko u nghena emutini kumbe loko u tshinelela munhu exitarateni leswaku u ta n’wi chumayela, xana u biwa hi ripfalo? Vunyingi bya hina ra hi ba, kambe van’wana ri va ba ngopfu ku tlula van’wana. Ku chava ku nga endla leswaku rito ri nga humi kahle naswona ku chuha ngopfu ku nga endla leswaku munhu a nga tshamiseki, a tlanga-tlangisa mavoko kumbe nhloko.
Swinyingi swilo leswi nga endlaka muhuweleri a va ni xiphiqo lexi. Kumbexana u anakanya ndlela leyi va nga ta n’wi teka ha yona kumbe loko rungula rakwe ri ta amukeleka. Lowu i nchumu lowu tolovelekeke, kambe timhaka ta onhaka loko munhu a nyikela nyingiso swinene eka swilo leswi. Loko u chuha ngopfu loko u ri karhi u tilunghiselela ku ya ensin’wini, i yini lexi nga ku tiyisaka nhlana? I ku lunghiselela hi vukheta ni ku khongela Yehovha hi mbilu hinkwayo. (Mint. 4:29) Anakanya hi tintswalo ta Yehovha letikulu, hi ku rhamba ka yena vanhu leswaku va ta kuma rihanyo leri hetisekeke ni vutomi lebyi nga heriki eParadeyisini. Anakanya hi lava u lwelaka ku va pfuna ni torha leri va nga na rona ro twa mahungu lamanene.
Nakambe, tsundzuka leswaku vanhu va ni mfanelo ya ku tihlawulela, kutani va nga ha ri amukela rungula kumbe va ri ala. Leswi a swi ri tano loko Yesu a chumayela le Israyele wa khale. Xiavelo xa wena i ku chumayela ntsena. (Mat. 24:14) Hambiloko vanhu va nga ku pfumeleli leswaku u vulavula, vukona bya wena byi ta nyikela vumbhoni. U ta va u humelerile hikuva u ta va u pfumelele Yehovha a ku tirhisa ku hetisisa ku rhandza kakwe. Loko u tshuka u kuma nkarhi wo vulavula, xana bulo ra wena ri ta talela kwihi? Loko wo dyondza ku dzikisa bulo ra wena eka swilaveko swa van’wana, mhaka ya wena yi ta rhandzeka naswona yi ta huma hi ndlela ya ntumbuluko.
Loko wo vulavula hi ndlela leyi u vulavulaka ha yona siku ni siku, loko u ri ensin’wini, vayingiseri va wena va ta ntshunxeka. Va nga ha ri amukela ni rungula ra Matsalwa leri u lavaka ku va byela rona. Ematshan’weni yo va chumayela, bula kunene na vona. Vana ni xinghana. Kombisa leswaku wa khathala ha vona, u va kombela va tiphofula. Kambe, loko ririmi kumbe ndhawu leyi u nga eka yona yi ri ni swichekeletana leswi faneleke swi endliwa ku kombisa xichavo eka vanhu vambe, u fanele u endla tano. Kambe u nga tshama u lunghekile hi ku n’wayitela hi ndlela ya ntumbuluko.
Exitejini. Loko u vulavula ni ntlawa wa vanhu, i swinene ku vulavula hi ndlela ya ntumbuluko onge u le ku buleni. Kambe, loko vayingiseri va ri vanyingi, u fanele u tlakusa rito swi nyawula. Loko wo ringeta ku nhlokohata nkulumo ya wena kumbe ku hlaya tinotsi ta wena, u ta kavanyeteka hi ku lava ku veka marito hi ndlela leyi u ma tsaleke ha yona. Ku veka marito hi ndlela ya wona i swa nkoka, kambe loko se swi hundzeletiwa ngopfu, nkulumo yi nga ha tika. Leswi swi nga ha yi endla yi nga vi ya ntumbuluko. U fanele u swi tiva kahle leswi u nga ta swi vula, kambe nyikela nyingiso swinene eka tinhla leti u lavaka ku ti vula, ku nga ri eka marito.
Leswi swi tano ni loko u ri ni mbulavurisano enhlanganweni. Lunghiselela kahle, kambe u nga hlayi kumbe ku nhlokohata tinhlamulo ta wena. Vulavula hi ndlela ya ntumbuluko leswaku tinhlamulo ta wena ti ta tsakisa.
Hambi ku ri timfanelo letinene ta ku vulavula ti nga ha hundzuka leti nga rhandzekiki loko ti hundzeletiwa. Hi xikombiso, u fanele u vulavula hi ndlela leyi twalaka kahle ni ku vula marito hi ndlela ya kona kambe u nga endli leswaku mhaka ya wena yi tika kumbe yi twala yi nga ri ya ntumbuluko. Ku tshukatshukisa miri ko kandziyisa kumbe ka ku hlamusela, loko ku endliwe kahle, ku nga endla nkulumo yi hanya, ku tshukatshukisa miri hi ndlela leyi kombisaka ku ka u nga ntshunxekanga kumbe loku hundzeletiweke ku nga onha mhaka ya wena. Vulavula hi mpfumawulo lowu twakalaka kahle, kambe u nga huweleli. I swinene ku pfa u hiseka eka nkulumo ya wena, kambe papalata ku vulavula onge u le ku holoveni. Ku cinca-cinca rito ni ku hiseka swi fanele swi endliwa hi ndlela yo pfumala ku tikurisa kumbe leyi chavisaka vayingiseri.
Vanhu van’wana hi ntumbuluko va ni ndlela yo karhi yo veka timhaka, hambiloko va nga ri ku nyikeleni ka nkulumo. Van’wana hi ntumbuluko va swi kota ku vulavula kahle. Nchumu wa nkoka i ku vulavula kahle siku ni siku ni ku tikhoma tanihi Mukreste. Kutani ke, loko u ri exitejini, u ta swi kota ku vulavula hi ndlela ya ntumbuluko, leyi rhandzekaka.
Loko U Hlaya eMahlweni Ka Vanhu. Ku hlaya hi ndlela ya ntumbuluko emahlweni ka vanhu, swi lava u tikarhata. Leswaku u kota ku endla sweswo, kumisisa tinhla-nkulu ta rungula leri u nga ta ri hlaya, u xiya ndlela leyi ti ndlandlamuxiweke ha yona. Tshama u ri karhi u tsundzuka tinhla leti; handle ka sweswo, u ta tikuma u ri eku hlayeni ka marito ntsena. Kamba mavitanelo ya marito lawa u nga ma tolovelangiki leswaku ma vitanisiwa ku yini. Titolovete ku hlayela ehenhla leswaku u kota ku pima rito ra wena, nakambe u hlela marito leswaku ma hlayeka hi ndlela leyi twalaka kahle. Hlaya hi ku phindha-phindha ku kondza u swi kota ku hlaya hi ndlela leyi khulukaka. Tiva rungula ra wena kahle lerova loko u hlayela ehenhla, ku hlaya ka wena ku fana ni bulo leri hanyaka. Sweswo hi swona leswi vuriwaka ku hlaya kumbe ku vulavula hi ndlela ya ntumbuluko.
Ina, hi xitalo hi hlaya tibuku leti fambisanaka na Bibele, emahlweni ka vanhu. Handle ka xiavelo xo hlaya lexi hi xi kumaka eXikolweni xa Vutirheli bya le Tilweni, hi hlaya matsalwa ensin’wini ni le xitejini loko hi nyikela tinkulumo. Vamakwerhu va xinuna va averiwa ku hlaya rungula leri nga eka Xihondzo xo Rindza lexi Dyondziwaka ni le ka Dyondzo ya Buku ya Vandlha. Vamakwerhu van’wana lava fanelekaka va kuma swiavelo swo nyikela tinkulumo to hlaya entsombanweni. Hambi u hlaya Bibele kumbe rungula rin’wana, hlaya rungula leri nga exikarhi ka mintshaho, hi ndlela leyi hanyaka. Loko ku tshahiwe vanhu vo hlayanyana, cinca rito ra wena eka un’wana ni un’wana wa vona. Xitsundzuxo: U nga hiseki ku tlula mpimo, kambe endla leswaku ku hlaya ka wena ku hanya, ku va ka ntumbuluko.
Ku hlaya hi ndlela ya ntumbuluko swi vula ku hlaya onge hi loko u vulavula ni munhu. Ku hlaya ko tano a ku phyami kambe ku kombisa ku khorwiseka.