NDZIMA 100
Xifaniso Xakwe Xa Timayina Ta Khume
XIFANISO XA YESU XA TIMAYINA TA KHUME
Hambileswi riendzo ra Yesu ri kongomaka eYerusalema, swi tikomba yena ni vadyondzisiwa vakwe va ha ri ekaya ka Zakiya. Va tshemba leswaku “Mfumo wa Xikwembu” wu ta simekiwa ku nga ri khale naswona Yesu u ta va Hosi ya wona. (Luka 19:11) A va yi twisisanga kahle mhaka leyi, ku fana ni leswi va nga swi twisisangiki leswaku Yesu u fanele a fa. Hikwalaho, u va hlamusela xifaniso leswaku a va pfuna va vona leswaku Mfumo a wu nga ta ta hi nkarhi wolowo.
U va byela a ku: “Wanuna un’wana loyi a ri n’wana wa hosi u endzele etikweni ra le kule ku ya vekiwa ku va hosi naswona a a ta tlhela a vuya.” (Luka 19:12) Riendzo rolero a ri ta teka nkarhi. Swi le rivaleni leswaku Yesu hi yena “wanuna un’wana loyi a ri n’wana wa hosi” loyi a ‘endzelaka etikweni ra le kule’ ku nga etilweni laha Tata wakwe a nga ta n’wi nyika matimba ya vuhosi.
Eka xifaniso lexi, loko “wanuna un’wana loyi a ri n’wana wa hosi” a nga si famba, u vitana malandza yakwe ya khume kutani a ma nyika timayina ivi a ma byela a ku: “Bindzulani ha tona ndzi kondza ndzi vuya.” (Luka 19:13) Timayina ta xiviri ta silivhere a ti ri mali ya nkoka. Mayina yi ringana ni muholo wa tin’hweti tinharhu lowu kumiwaka hi mutirhi wa le purasini.
Leswi Yesu a ha ku va fanisaka ni vatshoveri, swi nga ha endleka vadyondzisiwa va tifanisa ni malandza lawa ya khume ya le xifanisweni. (Matewu 9:35-38) I ntiyiso leswaku a nga va kombelanga leswaku va tisa ntshovelo wa koroni. Hambiswiritano, ntshovelo lowu wu katsa ni vadyondzisiwa van’wana lava nga kumaka ndhawu eMfun’weni wa Xikwembu. Vadyondzisiwa va endla yini leswaku ku va ni vadyandzhaka vo tala eMfun’weni?
Yesu u paluxa yini swin’wana exifanisweni lexi? U vula leswaku vaakatiko “a va n’wi venga [wanuna un’wana loyi a ri n’wana wa hosi] hiloko va rhumela huvo ya vayimeri etikweni leri a yeke eka rona yi fika yi ku, ‘A hi swi lavi leswaku munhu loyi a va hosi ya hina.’” (Luka 19:14) Vadyondzisiwa va swi tiva leswaku Vayuda va n’wi venga Yesu naswona van’wana va vona va lava ni ku n’wi dlaya. Loko se a file naswona a tlhelele etilweni, Vayuda va kombisa ndlela leyi a va n’wi teka hayona Yesu hi ku xanisa vadyondzisiwa vakwe. Vakaneti lava va swi veka erivaleni ku a va swi lavi leswaku Yesu a va Hosi.—Yohane 19:15, 16; Mitirho 4:13-18; 5:40.
Xana malandza lawa ya khume, ma ti tirhisa njhani timayina leti ma nga na tona loko “wanuna un’wana loyi a ri n’wana wa hosi” a nga si “vekiwa ku va hosi” ni ku tlhela a vuya? Yesu u hlamusela a ku: “Kutani loko a vuya endzhaku ko vekiwa ku va hosi, a vitana malandza lawa a ma nyikeke mali, leswaku a ta kumisisa leswi ma swi bindzuleke. Nandza wo sungula a fika a ku, ‘Hosi, mayina ya wena yi bindzule timayina ta khume.’ Kutani a ku eka yena, ‘U endle kahle, u nandza lonene! Leswi u tshembekeke eka leswitsongo, u ta fuma miti ya khume.’ Nandza wa vumbirhi a fika a ku, ‘Hosi, mayina ya wena yi bindzule timayina ta ntlhanu.’ Kutani a byela nandza loyi a ku, ‘Na wena, u ta fuma miti ya ntlhanu.’”—Luka 19:15-19.
Loko vadyondzisiwa va vula leswaku va fana ni malandza lama tirhiseke leswi ma nga na swona ku endla vadyondzisiwa vo tala, va nga tiyiseka leswaku Yesu u ta tsaka ha vona. Nakambe va nga tshemba hi ku helela leswaku Yesu u ta va hakela hikwalaho ka ku tikarhata ka vona. I ntiyiso leswaku swiyimo swa vadyondzisiwa va Yesu a swi fani naswona va ni vuswikoti lebyi hambaneke. Nilokoswiritano, Yesu loyi a amukelaka ku “vekiwa ku va hosi” u ta va katekisa hikwalaho ka ku tshembeka ni matshalatshala lawa va ma endleke entirhweni wo endla vadyondzisiwa.—Matewu 28:19, 20.
Xiya ku hambana loku nga kona loko Yesu a gimeta xifaniso xakwe, u ri: “Hiloko ku fika nandza un’wana a ku, ‘Hosi, mayina ya wena hi leyi, a ndzi yi tumbetile ndzi yi phutsele hi lapi. Ndza ku chava hikuva u munhu wo karhata; u teka leswi u nga swi vekangiki naswona u tshovela leswi u nga swi byalangiki.’ Kutani a ku, ‘Ndzi ta ku avanyisa hi leswi u swi vuleke, wena nandza wo homboloka. A wu swi tiva leswaku ndzi munhu wo karhata, ndzi teka leswi ndzi nga swi vekangiki ni ku tshovela leswi ndzi nga swi byalangiki. Hikwalaho ka yini u nga vekanga mali ya mina ebangi? Loko ndzi vuya a ndzi ta yi kuma yi ri ni ntswalo.’ Hiloko a byela lava a va yime kwalaho a ku, ‘N’wi tekeleni mayina yoleyo, mi yi nyika loyi a nga ni timayina ta khume.’”—Luka 19: 20-24.
Leswi nandza loyi a tsandzekeke ku endla ntswalo eka rifuwo ra n’wini wakwe, u lahlekeriwe hi swin’wana. Vaapostola va ku languterile ku fuma ka Yesu eMfun’weni wa Xikwembu. Leswi a swi vulaka hi nandza loyi wo hetelela swi endla leswaku vadyondzisiwa va swi xiya leswaku loko va nga tiyimiseli, a va nge yi kumi ndhawu eMfun’weni.
Marito ya Yesu ma endla leswaku vadyondzisiwa vo tshembeka va ya emahlweni va tikarhata. Loko a gimeta u ri: “Ndzi ri eka n’wina, loyi a nga ni swo karhi, u ta nyikiwa swo tala kambe loyi a nga riki na nchumu, u ta tekeriwa ni leswi a nga na swona.” U tlhela a vula leswaku valala vakwe lava nga swi laviki leswaku ‘a va hosi ya vona,’ va ta lovisiwa. Endzhaku ka sweswo, Yesu u ya emahlweni ni riendzo rakwe ro ya Yerusalema.—Luka 19:26-28.