Ndlela Leyi Hi Nga Tivaka Xikwembu Ha Yona

VANHU van’wana va tshemba leswaku Xikwembu xi hinkwako-nkwako, xi kona etinyeletini na le tipulaneteni, eka nkwangulatilo, eka ripiko ra xinyanyana ni le ka tluka ra byanyi. Kambe, Bibele yi dyondzisa leswaku Xikwembu, tanihi Munhu, xi na xivandla xa xiviri. Solomoni Hosi ya vutlhari loko a khongela eka Xikwembu u te: “Yingisa, u ri matilweni, laha u akeke kona.” Kutani eka buku ya Bibele ya Esaya, Xikwembu xi tshahiwile tanihi lexi nge: “Matilo i šiluv̌elo ša mina.”—1 Tihosi 8:49; Esaya 66:1.

Hambi leswi Xikwembu xi nga riki kona eka swivumbiwa swa xona, mikhuva ya xona ya vumunhu yi kombisiwile kwalaho. Eka Varhoma 1:20 muapostola Pawulo u te: “Hikuva hi mpfhuka misava yi tumbuluka, leswi nga vonakiki swa Xikwembu, ma nga matimba ya xona lama nga heriki ni vukwembu bya xona, swa vonaka swinene loko ku anakanyiwa mintirho ya xona; hikokwalaho, va hava xo tilandzula ha wona.” Mupisalema Davhida hi laha ku fanaka u tsarile: “Matilo ma v̌ula ku kwetsima ka Šikwembu, ni mpfhuka wu tiv̌isa ntiro wa mav̌oko ya šona. Siku ri v̌ulav̌ula ni siku riṅwana, ni v̌usiku byi dyonḍisa byiṅwana.”—Psalma 19:1, 2.

Ina, languta vusiku lebyi nga ni tinyeleti ivi swa xinkarhana u hlalela vutlhari lebyikulu ni ntamu lowu lavekeke wo tumbuluxa ni ku hlayisa misava ya hina! (Ringanisa Esaya 40:26.) Hakunene, ntumbuluko i xihlovo lexi nga heriki xa marungula hi ta vumunhu bya Xikwembu. Kutani vanhu va nga ka va nga xiyi hi xitalo vumbhoni lebyikulu lebyi twalaka mayelana ni timfanelo ta Xikwembu. Buku ya Yobo ya hi tsundzuxa: “Vona ŝeŝo i v̌uhandle bya tindlela ta šona, hi twa tingomela le’tiṭanana ta šona ntsena.” (Yobo 26:14) Ku na xivuriso xa khale xa le Sweden: ‘N’wini i nkulu ku tlula mintirho ya yena.’ Kahle-kahle, loko ntumbuluko wu ri wukulu, Xikwembu xi fanele xi ri xikulukumba swinene; loko ntumbuluko wu komba vutlhari, Xikwembu xi fanele xi tlharihile swinene; loko ntumbuluko wu komba ntamu, Xikwembu xi fanele xi ri na ntamu swinene!

Bibele—Buku Ya Xikwembu

Ntumbuluko xisweswo wu humesa vuxokoxoko byo tala hi ta Xikwembu. Hambi swi ri tano, xana dyondzo ya ntumbuluko yi nga ku byela vito ra Xikwembu? Yi nga hlavutela xikongomelo xa ntumbuluko kumbe leswaku ha yini xi pfumelela vubihi? Tinhlamulo ta swivutiso swo tano ti lava swo tala ku tlula dyondzo ya mintirho ya mavoko ya Xikwembu. Nkateko wa kona, Xikwembu xi endle leswaku vuxokoxoko byo tano hi ta xona byi vekiwa eBibeleni.

Kwalaho Xikwembu a xi vuriwi munhu wo anakanyela, wa vutlhari lebyi nga hlamuselekiki kumbe nsusumeto kumbe matimba lama tshamaka ma ri kona kwihi na kwihi. Eka Mintirho 3:19 hi hlaya hi ta ‘munhu wa Yehova.’ Loko N’wana wa yena, Yesu Kriste, a pfuxiwile eku feni, Bibele yi vula leswaku u nghenile etilweni hi koxe ku ya humelela emahlweni ka ‘munhu [hi xiviri, “mombo”] wa Xikwembu.’ (Vaheveru 9:24, Kingdom Interlinear) Hakunene, Yesu a nga kalanga a vula Xikwembu Ntamu Lowukulu, Ntlhari ya hi laha ku nga Heriki, kumbe hi rito rin’wana ro anakanyela loko a vulavule hi xona kumbe a xi khongela. Hi laha ku hambanaka, hakanyingi a a n’wi vula Tatana wa le tilweni, rito leri hlavutelaka vuxaka byakwe lebyi enteke na Xikwembu.—Matewu 5:48; 6:14, 26, 32.

Hikwalaho Xikwembu a hi “Xilo” lexi pfumalaka vito kambe i Munhu la nga ni vito. Psalma 83:18 yi ri: “V̌a ta tiv̌a leŝaku wena loyi v̌ito ra yena a nga Yehova, u tlakukile henhla ka misava hikwayo.” I ntiyiso, Bibele nakambe yi tirhisa swithopo kumbe marito yo hlamusela ya Xikwembu: “L’a-nga-ni-matimba hikwawo,” “Hosi ya mikari hikwayo,” “muponisi,” “Murisi,” “Nkulukumba wa Masiku,” “mulanguteri,” “Mufundhisi,” “Muendli,” “Ribye.” (Ruti 1:20; 1 Timotiya 1:17; Esaya 43:11; Psalma 23:1; Daniel 7:9, 13, 22; 1 Petro 2:25; Esaya 30:20; 54:5; Deuteronoma 32:4) Marito yo tano, hambi swi ri tano, ya hlavutela timhaka tin’wana ta vumunhu bya Xikwembu, to tanihi ku va ni matimba hinkwawo ka xona, rirhandzu ra xona ra vanhu va xona ni vutlhari bya xona lebyi nga heriki.

Hikuva Xikwembu i Munhu, nakambe xi na leswi xi swi rhandzaka ni leswi xi nga swi rhandziki—hambi ku ri minsusumeto. Bibele yi hi byela leswaku xi rhandza vanhu va xona (1 Tihosi 10:9), xi tsakela mintirho ya xona (Psalma 104:31), xi venga lava gandzelaka swifaniso (Deuteronoma 16:22), ni ku vaviseka hi vubihi. (Genesa 6:6) Eka 1 Timotiya 1:11 u vuriwa ‘Xikwembu lexi tsakeke.’

Ku Tiva Xikwembu Swinene

I ntiyiso, ku hava mianakanyo ya munhu leyi nga ni ndhawu leyi ringaneke yo khoma nhlavutelo ya vumunhu bya Xikwembu. “Oo! ku enta ka vukosi, ni vutlhari, ni vutivi bya Xikwembu! Makungu ya xona ma nga pimisiwa ku yini, ni tindlela ta xona ti nga twisisiwa ku yini xana? Hikuva: ‘I mani la tiveke mianakanyo ya Hosi xana? Mutsundzuxi wa yena ú vile mani ke?”’ (Varhoma 11:33, 34) Hambi swi ri tano, eka munhu la nga ni ripfumelo, Xikwembu xi nga va xa xiviri tanihi munhu wihi kumbe wihi. Bibele yi hi byela leswaku ‘Nowa a a tshama a famba ni Xikwembu’, wonge hi loko Yehova a a ri etlhelo kakwe. (Genesa 6:9) Xikwembu nakambe a xi ri xa xiviri eka Muxe lerova swi va wonge hi loko a “karhi a vona loyi a nga voniwiki.” (Vaheveru 11:27) Kutani Abrahama ku vuriwe leswaku a a ri “nakulobye wa [Yehova].”—Yakobo 2:23.

Kavula, Xikwembu hi xoxe xi tihlavutele eka Nowa, Abrahama na Muxe. Van’wana va nga ha ku: ‘Kutani, loko Xikwembu xi nga tihlavutela eka mina hi ndlela yo tano ya xiviri, xi ta va xa xiviri ni le ka mina.’ Kambe tsundzuka, Nowa, Abrahama na Muxe a va nga ri na Bibele. A va nga tivi hi ta Yesu Kriste kumbe makume-kume ya vuprofeta lebyi a byi hetisiseke. Hikwalaho, hinkwaswo leswi Yesu Kriste a swi hlavuteleke hi ta Xikwembu a swi nga tiveki eka vona. Ehansi ka swiyimo swo tano, a swi laveka ni ku fanela leswaku Xikwembu xi nyika tinhlavutelo to tano leti kongomeke hi xona.

Hambi swi ri tano, namuntlha, hi na Bibele ni timhaka ta malembe xidzana ta ku hetiseka ka vuprofeta bya Bibele. Hi na tirhekhodo ta Evangeli ya vutomi, mintirho ni marito ya Yesu Kriste. Kutani Pawulo u ri: “Hikuva vukwembu hinkwabyo byi akile hi ku tala eka yena, emirini wa yena [Kriste].” (Vakolosa 2:9) Ina, hi le ka xiyimo xo tiva Xikwembu hi ndlela leyi a yi nga olovi eminkarhini ya vapatriarka. Xana leswi a swi antswisi mhaka ya leswaku a nga tihlavutelanga hi ku kongoma eka hina?

Ku Hlaya Bibele Ku Hi Tshineta eKusuhi Na Xikwembu

Hi hlaya eka Yakobo 4:8: “Tshinelani kusuhi ni Xikwembu kutani xi ta tshinela kusuhi na n’wina.” Hi ku hlaya Bibele, hi ta tshinela ekusuhi na Xikwembu. Kambe njhani? Kahle, hi ku hlaya xiyenge xa Bibele siku na siku, u dyondza mikhuva ni timfanelo letintshwa ta vumunhu bya xona. Loko u hlaya, hi ku phindha-phindha yima ivi u tivutisa: ‘Xana ndzi dyondze yini hi ta Xikwembu eka ndzimana kumbe xiphemu lexi?’ Nakambe, u nga khongelela moya wa Xikwembu ku tirha tanihi “muyimeri” eku twisiseni ka wena ni le ku tshineleni ka wena eka Xikwembu.—Yohane 14:26.

“Ndzi tlangele ku kuma ku twisisa loku antswaka ka Yehova tanihi munhu,” ku vule wansati un’wana wa Mukriste loyi a hlayeke Bibele hinkwayo. A a ri xichudeni eka Xikolo xa Bibele xa Watchtower xa Gilead, lexi letelaka varhumiwa lava rhumeriwaka emisaveni hinkwayo. I endlelo rihi ra dyondzo ya Bibele ri tirhisiwaka exikolweni lexi? Un’wana wa vadyondzisi wa hlamusela: “Hi sungule ntirho wo dyondza Bibele hinkwayo tanihi ntlawa. Hi hlaye matluka ya 10 ku ya eka 15 hi siku, ni hinkwaswo . . . swichudeni swi ri karhi swi endla nkambisiso ku seketela bulo ra hina. Loko hi hlangane ni ndzimana yo nonon’hwa, hi kambisise (1) mongo, (2) swiyimo enkarhini wo tsala, ni (3) nhlamuselo ya marito-nkulu etsalweni. Minkarhi hinkwayo hi vutisile: ‘Xana leswi swi hi byela yini hi Yehova ni timfanelo takwe?’ Nkarhi na nkarhi hi kume ri hi byela xanchumu hi yena.”

Hambi loko u nga ha va u nga ri na lunghelo ro dyondza Bibele hi ku hleleka exikolweni lexi, yan’wana ya maendlelo ya dyondzo leyi ya nga ha tirha kahle eka wena ni ndyangu wa wena. Hi xikombiso, exikarhi ka Timbhoni ta Yehova i ntolovelo ku dyondza tindzima ti nga ri tingani ta Bibele vhiki na vhiki malunghana ni minhlangano ya vona ya bandlha. Ha yini mi nga landzi xiyimiso lexi xa ku hlaya ka Bibele tanihi ndyangu? Nakambe, Sosayiti ya Watch Tower yi humesa mimpfuno yo kambisisa, yo tanihi Aid to Bible Understanding na New World Translation Reference Bible, leyi nga ku pfunaka hi swiyenge leswi nonon’hwaka swa Bibele.a Nongonoko wa nkarhi hinkwawo wa ku hlaya ka Bibele wu nga antswisa swinene ku tlangela ka wena ka vumunhu bya Yehova.

Nakambe u nga ha hlawula xiphemu xa Bibele lexi ngopfu-ngopfu xi tirhaka eka wena. Loko, hi xikombiso, u hlawula ku dyondza 17 wa tindzimana eka Psalma 86, u ta kuma kwalomu ka 15 wa mikhuva ya vumunhu bya Xikwembu: Hi lexinene, xi tiyimisele ku rivalela, xi tele tintswalo, xi rhandza ku hlamula mikhongelo, a xi ringani na swikwembu, a xi fanisiwi tanihi mutirhi wa ku tumbuluxa, i mufumi lonkulu, muendli lonkulu wa masingita, muponisi eku feni, xi na ntwela-vusiwana, xi na musa, xi hlwela ku kariha, xi tele vunene, i mupfuni ni muchaveleri. I pakani yihi yo antswa u nga vaka na yona ku tlula ku ringeta ku dyondza hi Muvumbi wa wena?

Mikateko Leyikulu Yo Tiva Xikwembu

Ku fikelela pakani ya hina ya makumu ya vutomi lebyi nga heriki i nkateko wun’we wo tiva Xikwembu. (Yohane 17:3) Nakambe, ku na nkateko wo va ni munghana wa siku na siku loyi a ku khathalelaka naswona a tiye tanihi ribye. (Psalma 18:31) Loko Hosi Davhida a rhendzeriwe hi valala naswona a tshikileriwile hi swiphiqo, u kume leswaku Xikwembu a xi ri mupfuni la kumekaka ntsena. Hikwalaho u te: “Nyiketa Yehova e timhaka ta wena, o ta ku seketela; a nga ka a nga pfumeli ni siku riṅwe l’a lulameke a ṭekaṭekisiwa.”—Psalma 55:22.

Na wena, u nga tsakela vuxaka byo tano na Xikwembu, loko u tikarhatela ku xi tiva. A swi nonon’hwi ngopfu. Endla matshalatshala yo hlaya Rito ra xona. Titolovete ni lava mahanyelo ya vona ya kombisaka leswaku va tiva Xikwembu, vo tanihi lava va ku tiseleke magazini lowu. Vitana Yehova hi xikhongelo. Hikuva Xikwembu a hi nsusumeto lowu nga riki munhu lowu nga hlulekaka ku twa swirilo swa wena. I Xikwembu lexi hanyaka ni ‘Muyingisi wa mikhongelo.’ Kutani “loko u ṅwi lav̌isisa, u ta ṅwi kuma.”—Psalma 65:2; 1 Tikronika 28:9.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

Xikwembu hi xoxe xi tihlavutele eka Nowa, Abrahama na Muxe

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Ntumbuluko i xihlovo lexi nga heriki xa marungula ya vumunhu bya Xikwembu