Xana Vukhongeri Byi Anerise Swilaveko Swa Hina?

MARIA a a ri nani ya Rhoma Khatoliki hi malembe ya 21. U kulele eka matshamisekelo ya vukhongeri. Ina, hambi a ha ri n’wana, a a pfuka ni vusiku leswaku a khongelela van’wana! Hambi swi ri tano, eku heteleleni, vusweti, ku xaniseka ni vubihi leswi hambeteke ku nga khathariseki magidi ya malembe ya nkucetelo wa vukhongeri swi n’wi hlamarisile: ‘Xana vukhongeri byi anerise swilaveko swa hina hakunene?’

Vukhongeri byo tala byi twarisa mianakanyo ni milawu ya mahanyelo leswi tlakukeke. Kambe hakanyingi vukhongeri byi langutiwa tanihi lebyi vangaka swiphiqo, byi engetela swihinga swa hina, ematshan’wini yo anerisa swilaveko swa hina. Hi xikombiso, xiya tinhlamuselo leti endliweke hi vaxiyi va xivono xa vukhongeri: “Xivangelo lexikulu xa vukari bya tihanyi i vukhongeri.” (National Review) “Nsusumeto lowukulu wa nyimpi a ka ha ri makwanga kambe i vukhongeri.” (Toronto Star) “Ndzoviso ‘hinkwawo wu endliwe hi Vakriste lava khuvuriweke.’”—The Tampa Tribune.

Xana swa hlamarisa leswi vanhu vo tala va honisaka swiga swa vukhongeri swa leswaku i muanerisi wa swilaveko swa hina? Va vone mihandzu ya byona. Hi xikombiso, “a ku ri Shinto, vukhongeri bya tiko ra Japani, lebyi nga nyikelangiki nseketelo wa mbilu hinkwayo ntsena eka michini ya nyimpi kambe byi nyikeleke ni xivangelo xa byona vini,” ku vule The Christian Century. I vukhongeri lebyo tala swonghasi lebyi endleke sweswo—‘lebyi seketeleke michini ya nyimpi hi mbilu hinkwayo’! Anakanya hi ku dlaya ni ku tirihisela loku vangiweke hi Mabuddha ni Mahindu eSri Lanka, ku dlaya ni vubihi lebyi katsaka Makhatoliki ni Maprotestente eIreland—ina, nxaxamelo wu vonaka wu nga heli! “Mahindu, Mamoslem, Masikh ni mintlawa yin’wana ya vukhongeri a yi ri karhi yi dlayana hi malembe xidzana eIndia,” ku vule U.S.News & World Report.

Van’wana va nga ha va va nga voni vukhongeri byi ri nsusumeto wo biha, kambe entiyisweni a va languti eka byona tanihi nsusumeto wa matimba wa leswinene. National Catholic Reporter yi vulavule hi ku “tsandzeka ka kereke ya xintu ku vula leswi laviwaka ni leswi pfumariwaka hi vanhu kahle hi mfanelo.” Naswona magazini wa Liberty wu vule leswaku vanhu va vonaka va languta mufundhisi tanihi “mukatekisi, mukwetsimisi, munaveleri wa leswinene” loyi a tisiwaka eswiendlakalweni swa nhlangano ntsena. Wu engeterile wu ku: “Emianakanyweni ya vanhu vo tala i nandza wa xiyimo xa timhaka.” Xana u langute vukhongeri hi ku twisisa ko tano—byi nga faneriwanga hi ku hi vavisa kambe byi tlhela byi nga faneli ku hi endlela leswinene?

Vukhongeri namuntlha bya ha ri hi laha a byi ri ha kona loko Yesu Kriste a ha ri laha misaveni. U vule leswaku varhangeri va vukhongeri va siku ra yena va xixime Xikwembu hi milomu ya vona ntsena. Vuyelo bya swiendlo swa vona a ku ri leswaku va engetele mindzhwalo evanhwini ematshan’wini yo anerisa swilaveko swa vona. U te: “Va boha mindzhwalo leyo tika, va yi rhwexa emakatleni ya vanhu.” (Matewu 23:4) Namuntlha, vukhongeri byi tshembisa leswo tala kambe byi vonaka byi nyikela leswintsongo ngopfu. Kutani xana ku ni xivangelo xo pfumela leswaku vukhongeri byi nga anerisa swilaveko swa hina?