Xana Ndzi Fanele Ku Cinca Vukhongeri Bya Mina?
MUHAHISI wa ha ku suka eXitichini xa swihaha-mpfhuka xa Naha xa le Okinawa a ri na vakhandziyi va 101 endzeni. Hi xitshuketa u vone swihaha-mpfhuka swinharhu swa huvo ya ta maxelo swi ta swi va kongomile. Hi ku hatlisa, muhahisi u hundzukele etlhelweni ra le ximatsini, xisweswo a papalata ntlumbano wa le moyeni, a ponisa vutomi byakwe ni bya lava a va khandziyiseke. Mhaka yoleyo ya ku pona ri ahlamile, hi laha yi vikiweke ha kona eka nyuziphepha ya le n’walungwini wa Japani, yi fanisa kahle leswaku nkarhi wun’wana ku cinca ndlela hi xihatla swa laveka ku ponisa vutomi.
Hambi swi ri tano, vanhu vo tala va vona ku cinca vukhongeri ku ri mhaka leyi hambaneke. Ku ta ku chava lokukulu. Ku na ku chava ko sungula ndlela leyi nga tolovelekangiki. Manana Tachi, loyi a hlayeke Bibele ni Timbhoni ta Yehova, u ri: “Vanhu vo tala lava ndzi va tivaka va ni ku kanakana mayelana ni vukhongeri ni ku rhangisa mali ka byona. Kambe leswi hi swi tivaka ni ku swi vona ku sukela evuhlangini i minkhuvo ni mikhuva ya vukhongeri. A hi ehleketi ngopfu mayelana ni nhlamuselo ya moya ya hoji [ntirho wa xitsundzuxo wa Mabudha wa nkarhi na nkarhi ematshan’wini ya munhu la nga ni vuvabyi]. Hi ehleketa ngopfu hi hoji tanihi nkarhi wa ntsako wa ku va ni maxaka ni vaakelani. Mianakanyo yo lahla sweswo hinkwaswo, kumbe lexi nyanyisaka, ku lahliwa hi ndyangu swi ndzi chavisile.” Ku titwa loku mayelana ni vukhongeri kumbexana ku tokotiwa hi vanhu va le ndhawini ya ka n’wina.
Nakambe, ku ni minchavo yin’wana. Etindhawini to tala, vanhu va chava xivumbeko xo karhi xa ku rihisiwa ka le henhla loko vo cinca vukhongeri bya vona. Wansati un’wana loyi a sunguleke ku hlaya Bibele eJapani, maxaka ya yena ma n’wi byele leswaku u tokota swiphiqo swa rihanyu ni swa ndyangu hi mhaka ya leswi a “honiseke swikwembu swa ka vona” naswona u pfuxe vukarhi bya swona hi ku dyondza “vukhongeri byimbe.”
Nchavo wun’wana lowu sivelaka vanhu ku cinca vukhongeri bya vona i ku chava ku hlundzukisa munghana kumbe vatswari. Ematikweni yo tala ya le vuxeni, laha ku tshembeka eka vatswari ni le ndyangwini swi tekiwaka swi ri swa nkoka swinene, hi ntolovelo hlomisa ri languteriwa leswaku ri seketela langutelo ra vukhongeri ra ndyangu lowu ri tekiwaka eka wona. Hambi loko mpatswa wu nga ri vapfumeri hi ku hlawuleka, ku hlayisa vuxaka lebyinene ni ndyangu ni ku hlayisa xiyimo lexi nga kona xa vukhongeri swi xiyiwa swi ri swa nkoka swinene. Mpatswa wun’wana lowuntsongo wu tshike dyondzo ya wona ya Bibele endzhaku ko sindzisiwa eka “mbulavurisano wa le ndyangwini.” “Entiyisweni, a hi chava munhu,” ku hlamusela wanuna, loyi endzhakunyana a tlheleke a sungula dyondzo. “Hi titwe swi hi fanela leswaku hi yingisa ku navela ka vatswari va hina, naswona a hi nga lavi ku va vavisa hi ku cinca vukhongeri bya hina.”
Leswi swi hi tsundzuxa xivangelo xin’wana lexi endlaka vo tala va chava ku cinca vukhongeri bya vona: ku venga ku langutiwa u ri la hambaneke loku funengeteke vuako hinkwabyo. Eka ndyangu lowu boxiweke laha henhla, xin’wana xa swivangelo leswi nyikiweke hi vatswari eka mpatswa lowuntsongo swa ku tshika dyondzo ya Bibele a ku ri leswaku a va nga lavi leswaku vana va vona va langutiwa tanihi lava hambaneke kumbe ku susiwa emintirhweni ya vaaki.
Kutani ke, minchavo ya matimba, ya katseka eka xivutiso lexi nge, Xana ndzi fanele ku cinca vukhongeri bya mina? Hikokwalaho, vo tala va hlawula langutelo ra filosofi: Xana swi na mhaka leswaku hi byihi vukhongeri lebyi munhu a nga eka byona? Xana vukhongeri hinkwabyo a byo va ntsena tindlela to hambana leti yaka enhlohlorhini ya ntshava leyi fanaka? Loko swi ta eka vukhongeri, ku fana ni tinkawu tinharhu ta xivuriso xa Xinghezi, a va voni vubihi, a va twi swo biha, a va vulavuli swo biha.
Kambe van’wana va byi cincile vukhongeri bya vona. Ha yini? Eka vo hlayanyana va lava a ku ri mhaka yo hlanganyela ntsena ni vukhongeri byin’wana lebyi tshembisaka rihanyo hi ku hatlisa kumbe mimbuyelo ya swa timali, kambe hi nkarhi lowu fanaka va hlayisa mianakanyo ni mikhuva ya vukhongeri bya vona bya ndhavuko. Kambe eka van’wana, ku ve na ku cinca ka xiviri ni loku heleleke. Hambi swi ri tano, u nga ha va u ri eku hlamaleni, ‘Xana hakunene ku na swivangelo leswi twalaka swa ku cinca vukhongeri bya mina? Ha yini van’wana va swi lava ku cinca? Xana ku cinca ku nga va ni vuyelo bya xiviri evuton’wini bya mina?’ Hi ku rhamba leswaku u kambisisa nhloko-mhaka leyi landzelaka ku kuma tinhlamulo.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 3]
I yini lexi susumetelaka vanhu ku namarhela mikhuva ya vona ya vukhongeri ya ndhavuko xana?