Hi Wihi Ntshembo Wa Vafi?

NDYANGU lowuntshwa a wu ya eribuweni ra lwandle ra le vuxeni ka Afrika Dzonga ku ya wisa. Vatswari va nsati a va ri emovheni wun’wana lowu a wu ri emahlweninyana. Hi xitshuketa, thayere ri bulukile. Loko va ha lunghiselela ku ri cinca etlhelweni ka patu, muchayeri la pyopyiweke u nghene exikarhi ka mimovha leyi yimbirhi. Mukhalabye ni nsati wa yena va file. Jaha ri file masiku ma nga ri mangani endzhakunyana. Nsati wa rona u tshoveke timbambu ni ku vaviseka kun’wana. N’wana wa yena u tokote ku vaviseka byongo loku omisaka swirho.

Vona mhangu yonghasi eka ndyangu lowu wu nga ni khombo! Loko Carolann, sesi wa wansati loyi lontsongo, a twe mahungu lawa, u titivarile. Timhangu to fana na leti ti humelela ematikweni hinkwawo. Maxaka ni vanghana lava khomiweke hi gome hakanyingi va tivutisa va ku, ‘Xana vafi hakunene va file,’ kumbe . . .

‘Vafi Va Hanya Ke?’

Ku lava ku va vukhongeri hinkwabyo byi dyondzisa leswaku moya a wu fi. Hikwalaho, valandzeri va byona va pfumela leswaku lava va feke a va fanga hakunene kambe va ha hanya etilweni, epagatori, kumbe etiheleni. Hi laha swi dyondzisiwaka ha kona etikerekeni to tala, lava va nga exivandleni lexi xo hetelela va xaniseka swinene hi laha ku nga heriki. Kambe xana Xikwembu xa rirhandzu hakunene a xi ta tisa ku xaniseka ko tano eka swivumbiwa swa xona?—1 Yohane 4:8.

Swi vonaka onge a xi nga ta swi endla, kambe xana hi nga tiyisekisa ku yini? Kambisisa kahle xikombiso lexi landzelaka xa Bibele. “Yehova Šikwembu a v̌umba munhu hi nṭhuri wa misav̌a, a huhutela etinhompfini ta yena e ku hefemula ka v̌utomi, ka v̌a loko munhu a endliwe [moya lowu] hanyaka.” (Genesa 2:7) Xana nhlamuselo leyi yi huhuteriweke yi vula leswaku munhu wo sungula, Adamu, u nyikiwe moya? E-e, u ve moya, munhu loyi a hanyaka. Leswi swi tiyisiwa hi muapostola Pawulo, loyi a tsaleke a ku: “Munhu wo sungula, Adamu, hi laha matsalwa ma vulaka ha kona, u ve moya lowu hanyaka.” Pawulo a a tshaha eka Genesa.—1 Vakorinto 15:45, The Jerusalem Bible.

Xana moya (soul) wa munhu wu nga fa ke? Muprofeta Ezekiyele u tsarile a ku: “Mimoya hikwayo i ya mina; hambi wu ri moya wa ṅwana ni moya wa tatana. Moya (soul) lo’wu dyohaka, hi wona lo’wu nga ta fa!” (Ezekiel 18:4, 20; Eklesiasta 9:5, 10) Swi le rivaleni, loko moya wu file, kutani munhu a nga ha tivi nchumu, hikwalaho a nga ka a nga vi eku xanisekeni. Eka nkulumo ya yena ya le rivaleni yo sungula endzhaku ka Pentekosta ya 33 C.E., muapostola Petro u te: “Hakunene, moya wun’wana ni wun’wana lowu nga n’wi yingisiki Muprofeta yoloye [Yesu] wu ta heriseriwa makumu exikarhi ka vanhu.” Kutani moya wa fa.—Mintirho 3:23, NW.

Xana Vafi Va Ta Tlhela Va Hanya?

Hinkwavo lava va pfumelaka leswaku Bibele i ntiyiso va swi tiva leswaku Yesu u file naswona u pfuxiwile hi siku ra vunharhu. (Mintirho 10:39, 40) Xana leswi a swi ta humelerisa ku yini ke? Hi matimba ya moya wa Xikwembu lowo kwetsima.

Xana ku pfuxiwa ka Yesu a ku ri kona ntsena ke? E-e. Hi laha Pawulo a tsaleleke bandlha ra le Korinto ha kona: “Kriste o pfukile ku feni, kutani o v̌ekiwe širangana ša la’v̌a etleleke. Hikuv̌a rifu, leŝi ri humeke hi munhu, ku pfuka ka v̌afi, na kona, ku hume hi munhu . . . Kriste.” (1 Vakorinto 15:20-22, BX) Hikwalaho, vo tala va ta pfuxiwa eku feni. Yesu nakambe u te: “Mi nga hlamaleni hi mhaka leyi; hikuva nkarhi wa ta lowu hinkwavo lava nge masirheni va nga ta twa rito ra yena; kutani va ta huma; lava endleke leswinene va ta pfuka va ya evutomini lebyi nga heriki.” (Yohane 5:28, 29) Leswi swi tiyisa ku pfuxiwa ka timiliyoni.

Loko nhlamuselo leyi nga laha henhla yi pfuxe ku tsakela ka wena eku pfuxiweni ka vafi, u nga ha vutisa u ku, ‘Ku pfuxiwa i ka vamani, naswona rini?’ A hi kambisiseni swivutiso sweswo swa nkoka.