U Nga N’wi Honisi Munghana Wa Wena!

MPATSWA wun’wana wu huma eHolweni ya Mfumo. Swikandza leswi n’wayitelaka swa wanuna ni wansati swi kombisa ntsako lowu va wu kumaka tanihi “nyama yin’we,” va hlanganile evugandzerini bya Xikwembu xa vona, Yehova. (Matewu 19:6) Hambi swi ri tano, a hi minkarhi hinkwayo leyi a va tsakela vun’we byebyo kumbe ku hlanganyela eka vupfumeri lebyi fanaka. A ku ri ni nkarhi lowu ha wona nsati, Atsuko, a a va kona eminhlanganweni a ri swakwe. Kutani a a ta tlhelela ekaya eka wanuna wo kariha loyi a a n’wi holovela. Nuna wa yena, Kazutaka, siku rin’wana u hlundzukile swinene lerova a khoma tafula ro dyela, naswona hi ku bakanya kan’we, a lahlela swakudya hinkwaswo swa nimadyambu ehansi.

Tanihi laha Yesu a vhumbeke ha kona. Vukriste bya ntiyiso byi vangele ku avana eka mindyangu yin’wana. (Matewu 10:34, 35) Hambi swi ri tano, ku fana na Kazutaka na Atsuko, van’wana sweswi va tsakela vun’we ni ntsako wa vukhongeri ekaya ka vona. Kavula, vun’we byo tano a byi endlekangi ntsena. Xana i yini lexi vapfumeri va xi endleke leswaku va hlula ku kanetiwa ivi va tisa ntwanano wa ntiyiso endyangwini? Hi nga si languta eka sweswo, a hi voneni leswaku ha yini vatekani van’wana va kanetana.

Hikwalaho Ka Yini A A Va Kaneta?

“Loko ndzi languta endzhaku,” ku tiyisa Atsuko, “Ndza swi xiya leswaku a ndzi ya eminhlanganweni handle ko hlamusela timhaka eka nuna wa mina.” Hi ku siyiwa a ri swakwe a nga tivisiwanga, Kazutaka swi n’wi hlundzukisile.

Malangavi ya ku kanetana nakambe ma nga pfurha hikwalaho ka mavondzo. Wanuna un’wana lontsongo, Shigeo, u vumbe ku ehletelelela loku nga riki na xisekelo mayelana ni vanghana lavantshwa va nsati wa yena. “Loko nsati wa mina a tisasekisa ivi a ya eminhlanganweni, ndzi ehlekete leswaku u ni nuna un’wana.” “Hakunene a hi kalanga hi kuma nkarhi wo vulavurisana havambirhi ka hina ntsena,” ku pfumela Masako, nsati wa yena. “A ndzi kalanga ndzi phofula ku navela ka mbilu ya mina leswaku na yena a dyondza ntiyiso wa Vukriste.”

Toshiko, wansati wa yindlu, u titwe hi laha Shigeo a titweke ha kona. “Loko nuna wa mina a sungule ku dyondza ni Timbhoni ta Yehova, ndzi kanetile hikuva a a engetela hakantsongo-ntsongo enkarhi lowu a wu heta ni bandlha. Ndzi sungule ku nwa byala leswaku ndzi balekela mintlhaveko loko a fambile.”

Marito ya Toshiko ya ringanyeta xivangelo xin’wana—xivundza. Yoleyo i ndlela leyi khale ka vakaneti vo sungula va titweke ha yona loko vanghana va vona minkarhi hinkwayo va ya eminhlanganweni ya vona. Wanuna un’wana wa tsundzuka: “Loko ndzi ri swanga endlwini, ndzi titwe ndzi lahlekile.” Un’wana u ri: “Ndzi titwe onge nsati wa mina ni vana a va ndzi tshikile.” Tanihi leswi vavanuna vo tala va swi kumaka swi tika ku vula ku, “Ndzi na xivundza, tshama ekaya,” van’wana va sungula ku kaneta mukhuva wa vukhongeri wa munghana.

Ntshikilelo wa vanghana ni maxaka nkarhi wun’wana wu nga yisa eku kaneteni eka munghana loyi hi ntolovelo a twisisaka. Ku vuriwa leswaku eVuxeni hi ntolovelo wansati u “amukeriwa endyangwini ematshan’wini ya ku hlanganisiwa ni nuna wa yena.” Ntshikilelo wa maxaka wu nga vanga ku avana hi ku olova. Nsati wa Mukriste wa Takashi u ale ku teka xiphemu evugandzerini bya altari ya Mabudha ya ndyangu. “Ku rharhanganisa timhaka,” Takashi wa hlamusela, “hi tshame ekusuhi ni vatswari va mina. Manana wa mina a a ndzi kucetela, kutani ndzi xungete nsati wa mina naswona ndzi tirhise vukari.”

Swidoledole, ku hambanisiwa loku vangiwaka hi ku vulavurisana loku nga nyawuriki, mavondzo, xivundza, kumbe ntshikilelo wa maxaka, swi nga vangela ku kariha. Wanuna loyi a a tshamela ku ba nsati wa yena wa pfumela: “A ndzi nga lavi ku lahlekeriwa hi ndyangu wa mina wu ya evukhongerini.” Un’wana u ri: “A ndzi venga ku vuya ekaya eka yindlu leyi nga riki na munhu.” Kumbexana va anakanyile, ‘Loko marito ma nga ku yimisi ku hiseka loku ka vukhongeri, swibakela swi nga ri swingani swi ta ku yimisa.’

Lexi tsakisaka, mimpatswa hinkwayo leyi vuriweke laha henhla endzhaku yi hlanganile evugandzerini. Mintokoto ya vona leyi vavisaka sweswi se yi hundzile. Kambe hi ku va va hundze eka yona, va le ka xiyimo lexinene xa ku nyikela swiringanyeto leswi tirhaka leswi nga pfunaka ku hunguta swiyimo leswi nga tlhekekaka ivi kumbexana swi tisa vugandzeri lebyi hlanganeke eka mindyangu leyi ya ha avaneke eka mhaka leyi.

Khomelela eNtiyisweni

Loko u tshambuluta voko ra wena leswaku u humesa munhu la nwelaka ematini, wena hi wexe u fanele ku kota ku yima u tiya. Loko u nga swi endli, na wena u nga helela u ri ematini. Hi ku fanana, xilotlelo xo pfuna munghana wa wena i ku khoma swi tiya hi wexe eka ntiyiso lowu ponisaka vutomi. “Loko ku kaneta ka mina ku nyanya,” ku vula un’wana loyi a kaneteke eku sunguleni, “nsati wa mina a ha teka vana a famba na vona eminhlangweni. Loko a a lo tsana, a ndzi nga ta tshemba leswaku ripfumelo ra yena i ra ntiyiso.”

Kazutaka, loyi a wiseke tafula ra swakudya, u paluxa leswi hundzuleke langutelo ra yena loko a hlamusela mhaka ya yena hinkwayo: “Eku heteleleni, ndzi ale ku nyika Atsuko mali yo khandziya swo famba. Hambi swi ri tano, u ye eminhlanganweni hinkwayo ni vana a famba na vona. Leswaku a endla leswi, u xavise swilo swa yena swa munhu hi xiyexe hakantsongo-ntsongo. Ndzi titwe ndzi ri xiphukuphuku kutani ndzi hela matimba yo n’wi kaneta. Ematshan’wini ya sweswo, ndzi sungule ku hlaya timagazini leti a a ti siya leswaku ndzi ti vona.”

Vulavurisana Ni Munghana Wa Wena

“A ndzi fanele ndzi rhambe nuna wa mina ku hlanganyela na mina ni ku n’wi tivisa leswaku a ndzi lava leswaku hi dyondza Bibele swin’we,” ku vula Atsuko nsati wa Kazutaka. “A a karhateka hi mina ni ndyangu. Ku vulavurisana lokunene a ku ta va ku ve kona leswaku ku hunguta ku karhateka ka yena.” Ina, ku vulavurisana lokunene i xilotlelo lexi yisaka eku twisiseni. Bibele ya laya: “Laha ku ṭunḍušana ku nga hav̌a, makungu ma hangalaka.” (Swivuriso 15:22) Eka mongo lowu, ‘ku vulavurisana’ ni munghana wa wena malunghana ni mintirho ya vukhongeri ku fanele ku ehleketiwa kahle ni ku ngheneleriwa hi vutlhari. “Mbilu ya l’a tlhariheke yi tlharihisa nomu wa yena, o tiyisa tidyonḍo hi ku v̌ulav̌ula ka yena,” ku vula Bibele. (Swivuriso 16:23) I swa nkoka lowukulu ku va ni vutlhari eku hlawuleni ka nkarhi lowunene wo vulavula.—Eklesiasta 3:7.

Kumbexana, ndlela leyi u vulavulaka ha yona i ya nkoka ku fana ni leswi u swi vulaka. Muapostola Pawulo wa tsundzuxa: “Ku vulavula ka n’wina a ku ve lokunene, loku nandzihaka masiku hinkwawo, mi ta tiva hilaha mi fanelaka ku hlamula un’wana ni un’wana ha kona.” (Vakolosa 4:6) Loko u vulavula hi musa, hi ndlela leyi tsakisaka, munghana wa wena hakanyingi a nge honisi leswi u lavaka ku swi vula.

Vavanuna vo tala va swi kuma swi nonon’hwa ku dyondzisiwa hi vasati va vona. Kutani vavasati va fanele ku va ni vutlhari. Kikuyo u tirhise tibuku ta Sosayiti ya Watch Tower hi ndlela leyinene. U ri: “Hi ku hatlisa loko Awake! ya mina yi ta hi poso, a ndzi yi hlaya leswaku ndzi kuma swihloko leswi a swi ta tsakisa nuna wa mina. Kutani ndzi khongelele nkarhi wo avelana swona na yena.” A a siya magazini ekamereni ro hlambela eka rona kutani a languta matluka siku rin’wana ni rin’wana ku vona loko a hlaye xihloko. Loko swi tikomba a nga hlayanga a a cinca magazini. Nuna wa Kikuyo sweswi i nandza wa vutirheli naswona i phayona.

Matimba Ya Ku Tikhoma Lokunene

Kambe ku vuriwa yini loko munghana wa wena a nga swi tsakeli ku bula hi ta vukhongeri na wena ke? Ku titoloveta ni Vakriste van’wana swi nga timula nkaneto wa matimba wa munghana wa wena kutani swi n’wi susumetela ku dyondza Bibele. Masao, loyi sweswi a nga nkulu, nkarhi wun’wana u sivele Timbhoni ta Yehova ku kandziya ekaya ra yena. Wa tsundzuka: “Eku heteleleni ndzi pfumele dyondzo ya Bibele ni Timbhoni endzhaku ka loko nsati wa mina a ndzi kombele ku pfuna eku akeni ka Holo ya Mfumo. Ndzi khumbekile hi ku vona hinkwavo va tirha swin’we hi ku tsaka—handle ka hakelo.”

Xana u nga endla yini loko munghana wa wena a ala ku bula hi vukhongeri ni wihi ni wihi? ‘Loko van’wana va nga yingisi rito,’ ku khongotela muapostola Petro, ‘va nga winiwa handle ka rito hi ku tikhoma ka vanghana va vona.’ Hi xikombiso, xana i ku tikhoma ka muxaka muni eka wansati wa Mukriste loku nga winaka nuna wa yena? “Xichavo . . . ni ku tenga ka mikhuva” leswi paluxaka “vumunhu . . . lebyi nge xihundleni xa mbilu, [hi] moya lowu nga onhakiki wa ku olova ni ku rhula,” ku vula Petro.—1 Petro 3:1-4.

Wansati un’wana wa Mukriste u tirhise nsinya lowu wa nawu loko nuna wa yena la kanetaka a katseka eka ku tikhoma loko biha. Hambi leswi swi n’wi tiseleke tingana evanhwini ni swiphiqo swa timali, a nga twanga rito na rin’we ra ku vilela eka yena kumbe eka vana. “Ndzi swi tivile leswaku mahanyelo ya vona lama xiyekaka ma vangiwe hi dyondzo ya vona ya Bibele,” ku pfumela wanuna. Endzhaku ka malembe ya nkaneto, u sungule ku dyondza Bibele. Vavanuna van’wana lava endzhaku va veke Timbhoni va xiya: “A ndzi ri wanuna la lawuriwaka hi wansati, kambe ku nga ri khale nsati wa mina u ndzi xiximile tanihi nhloko ya muti.” “Loko vanghana va mina va mabindzu va ta endlwini ya hina, nsati wa mina u va amukele hi rirhandzu. Ndzi swi tsakerile sweswo.”

Nakambe, ku tikhoma lokunene ka vana ku nga olovisa timbilu ta vakaneti. Loko a vutisiwa leswi hundzuleke langutelo ra yena, tatana loyi eku sunguleni a kaneteke nsati wa yena u te: “Loko jaha ra mina ra malembe mambirhi ni hafu hi vukhale ri vona leswaku ndzi le kusuhi ni ku hela mbilu a ri huwelela hi rito lerikulu ri ku: ‘Rirhandzu ra tiyisela, naswona ri ni tintswalo.’” (1 Vakorinto 13:4-7) Mufana loyi a dyondzisiweke kahle u susumetele tata wa yena ku kambisisa Bibele. Vatatana vo tala va ehlekete ku kambisisa Bibele hikwalaho ka leswi vana va vona va va kombeleke ku yi dyondza.

Eku heteleleni, ku tshinelela ko tsakisa ni ku ba mafenya swi nga cinca langutelo ra munghana wa wena. Wanuna un’wana u byele nsati wa yena wa mupfumeri ku teka hambi yini lexi a xi lavaka kutani a famba, a nga ha tlheli a vuya nakambe. “A ndzi lavi hambi ku ri n’wana wa mina, kumbe mali, hambi ku ri swilo leswi vonakaka,” ku hlamula nsati wa yena. Kutani u andlale furoshiki leyikulu (nguvu leyi tirhisiwaka eJapani ku phutsela ni ku rhwala swilo) ivi a ku: “A ku na nchumu xa nkoka eka mina ku tlula wena. Nghena endzeni ka furoshiki! Ndzi lava ku famba na wena.” Wanuna u tshike ku kaneta, a sungula ku dyondza Bibele, naswona sweswi u tirha tanihi nkulu.

Loko u namarhela entiyisweni, u hlayisa ku vulavurisana lokunene, u nyikela xinghana lexinene, kutani u tikhoma hi ndlela leyinene, u nga swi kota ku pfuna munghana wa wena leswaku a va mupfumeri. “Hambi loko swi nga vonaki leswaku munghana wa wena u va mupfumeri,” ku vula mukaneti wo sungula, “a nga ha va a hundzuka embilwini.” Kutani u nga karhali. Veka xikhutazo xa muapostola Pawulo embilwini eka lava va nga ni vanghana lava nga pfumeriki: “Hikuva wena nsati, u swi tivisa ku yini, kumbexana u nga ponisa nuna wa wena? Na wena nuna, u swi tivisa ku yini, kumbexana u nga ponisa nsati wa wena?”—1 Vakorinto 7:16.