Tsakani—Mfumo Wa Yehova Wa Vumesiya Wa Fuma

“We [Yehova], Xikwembu xa matimba hinkwawo, . . . ha ku khensa, hikuva u tirhisile matimba lamakulu ya wena, kutani sweswi u sungurile ku fuma.”—NHLAVUTELO 11:17.

1. I yini leswi muungameri wa Sosayiti ya Watch Tower a swi vuleke endzhaku ka riendzo ra yena ra le Yuropa hi 1911 ke?

EKU sunguleni ka 1911, muungameri wa Sosayiti ya Watch Tower, C. T. Russell, u nyikele nongonoko wa dyondzo ya Bibele emadorobeni lamakulu ya Yuropa. Loko a kanela hi riendzo rero, eka The Watch Tower, May 15, 1911, Russell u tsale leswi landzelaka: “Hi hlamarisiwile hi ku kuma vumbhoni bya ku humelela hinkwako . . . Vahlayi va hina va swi tiva leswaku hi malembe yo hlayanyana a hi langutele Nguva leyi leswaku yi hela hi nkarhi lowu chavisaka wa mahlomulo, naswona hi langutele leswaku wu humelela hi xihatla na hi matimba ku nga ri khale endzhaku ka October, 1914, leri hi ku ya hi ku twisisa ka hina Matsalwa, ku nga lembe leri Minkarhi ya Vamatiko—nkarhi wa ku tshikileriwa ka Vamatiko hi misava—wu nga ta hela ha wona; hikwalaho, i nkarhi lowu mfumo wa Mesiya wu faneleke ku sungula ku tirhisa ka wona matimba.” Xana ku langutela loku ku hetisekile ke?

2. Ku rhula ku herisiwe hi ndlela yihi hi 1914, ivi ku va ni vuyelo byihi lebyi vavisaka?

² Hi nkarhi wa hafu yo sungula ya 1914, tiko ri tikombe ri sirhelelekile naswona ri hlayisekile enyimpini. Kambe ku rhula ku herisiwile kan’we-kan’we hi ku dlayiwa ka mudyandzhaka wa xiluvelo xa Austria hi Muserbia hi June 28, 1914. Austria-Hungary ku nga ri khale ri tivise nyimpi ehenhla ka Serbia. Russia ri yime na Serbia, kutani Jarimani ri tivise nyimpi ehenhla ka Russia hi August 1. Kutani Jarimani ri tivise nyimpi ehenhla ka Furwa hi August 3; Great Britain ehenhla ka Jarimani hi August 4; Montenegro ehenhla ka Austria-Hungary hi August 7; Japani ehenhla ka Jarimani hi August 23; Austria-Hungary ehenhla ka Belgium hi August 28. Vo tala va tshembe leswaku nyimpi yi ta hela ku nga ri khale. Ematshan’wini ya sweswo, yi kule yi va nyimpi leyi chavisaka ya matimu ku fikela nkarhi wolowo, a ku ri ni matiko ya 19 lama engetelekeke lama pfuneteke eka ku dlaya ka misava hinkwayo loku ku koxeke vutomi lebyi tlulaka 13 000 000 bya masocha ni vaaka-tiko, ni lava tlulaka 21 000 000 va lamarile ni ku vaviseka.

3, 4. Ku humelele yini etihofisini ta Sosayiti hi Ravuntlhanu na mixo, October 2, 1914?

³ Hi Ravuntlhanu na mixo, October 2, 1914, Russell u tivisile etihofisini ta vatirhi va Sosayiti ya Watch Tower eBrooklyn, New York: “Minkarhi ya Vamatiko yi herile; tihosi ta vona ti heleriwe hi nkarhi.” Leswi swi amukeriwe hi ntsako lowukulu hi ndyangu wa Bethele, “yindlu ya Xikwembu.”

⁴ I nseketelo wihi lowu C. T. Russell ni vanghana va yena va veke na wona hikwalaho ka ku va va tsakile swinene hi mpundzu wolowo wa October ke? Rito leri nge “Minkarhi ya Vamatiko” ri huma kwihi? I vumbhoni byihi lebyi nga kona bya leswaku Minkarhi ya Vamatiko yi hele hi October 1914? Naswona leswi swi fanele ku ku khumba hi ndlela yihi?

Yerusalema Ni Minkarhi Ya Vamatiko

5. Hi kwihi laha xiga “Minkarhi ya Vamatiko” xi humaka kona?

⁵ Rito “Minkarhi ya Vamatiko,” kumbe ‘minkarhi leyi vekiweke ya matiko,’ ri huma evuprofeteni lebyikulu bya Yesu malunghana ni ku herisiwa ka Yerusalema. (Luka 21:5-36, King James Version) Masiku mambirhi emahlweni ka ku byi nyikela, Yesu u tihumelerise eka vaaki va Yerusalema tanihi Mesiya wa vona. Hambi leswi a a lo tigadela mbhongolo yinene a kongome emutini, mintshungu ya Vayuda yi huwelele hi ntsako, hi laha Zakaria 9:9 yi vhumbeke ha kona. Va huwelerile, “a ku dzunisiwe Mufumi la taka hi vito ra [Yehova Xikwembu]!”—Luka 19:28-40.

6, 7. I nandzu wihi wa ngati lowu chavisaka lowu Vayuda va lembe xidzana ro sungula va tivangeleke wona, naswona ku ve ni vuyelo byihi?

⁶ Kambe Yesu u swi tivile leswaku mianakanyo ya vanhu ku nga ri khale a yi ta hundzukela ehenhla ka yena hikwalaho ka rivengo leri dlayaka ra varhangeri va vukhongeri va Yerusalema ehansi ka nkucetelo wa tata wa vona, Diyavulosi. (Genesa 3:15; Yohane 8:44) Endzhakunyana ka sweswo, hi Nisan 14, ntshungu wa Vayuda wu ririle hikwalaho ka rifu ra Yesu. “Rifu ra yena a ri ve ehenhla ka hina ni le henhla ka vana va hina,” va rile eka mufumi wa Rhoma wa vutiarisi. (Matewu 27:24, 25) Ematshan’weni yo amukela Yesu tanihi Hosi ya Vumesiya, vaprista lavakulu va te: “A hi na hosi loko a nga ri Khezari ntsena.” (Yohane 19:15) Kutani Mesiya wa ntiyiso u gongondzeriwe emhandzini ya nxaniso leswaku a fa, hikwalaho ka ku lumbetiwa tanihi muhambukisi ehenhla ka Rhoma ni la sandzaka Xikwembu xa Vayuda.—Marka 14:61-64; Luka 23:2; Yohane 18:36; 19:7.

⁷ Vukari bya Xikwembu hakunene a byi ta ta ehenhla ka vaaki va Yudiya hikwalaho ka nandzu wa vona wa ngati lowu chavisaka. Yerusalema, ni tempele ya yona yo saseka ngopfu, a yi nga ha ta vitaniwa “muti wa Hosi leyikulu,” Yehova. (Matewu 5:35; Luka 13:33-35) Hi masiku yo karhi emahlweni ka rifu ra Yesu, vadyondzisiwa va yena va vulavule kahle hi miako ya tempele ya muti. Loko a hlamula, Yesu u vhumbile: “Loko swi ri leswi mi swi vonaka, ku ta ta masiku lawa ku nga ta ka ku nga ha sali ribye ehenhla ka ribye rin’wana; hinkwawo ma ta hindzimuxiwa.”—Luka 21:5, 6.

8. Loko Yesu a nyikele “xikombiso” xa swiendlakalo leswi yisaka eku lovisiweni ka Yerusalema, i yini xin’wana lexi a xi katseka?

⁸ Vadyondzisiwa va Yesu va vutisile hi ku hlamala: “Mudyondzisi, timhaka leti ti ta humelela rini xana? Xana xikombiso xi ta va xihi xa leswaku ti lava ku humelela ke?” (Luka 21:7) Loko a hlamula, Yesu u vhumbe swiendlakalo leswi vangeleke ku lovisiwa ka Yerusalema hi ku pakanisa, naswona u engetele hi xivulwa lexi xi xiyekaka: “Yerusalema wu ta kandziyeriwa hi vamatiko ku kondza loko minkarhi ya vona yi ta va yi herile.” (Luka 21:8-24) Xisweswo Yesu u kombetele emahlweni eka xin’wana lexi nga endzhaku swinene ka ku lovisiwa ka Yerusalema—xin’wana lexi a xi fanele ku rindza “ku kondza loko minkarhi ya vona [Vamatiko] yi ta va yi herile.” Malunghana ni “xikombiso,” Yesu u te: “Loko mi vona swilo sweswo swi humelela, mi ta tiva leswaku Mfumo wa Xikwembu wu le kusuhi.” (Luka 21:31) Hikwalaho, xikombiso a xi fanele ku va ni ku hetiseka kumbirhi. Ku hetiseka ko sungula, kumbe ka mpimo lowutsongo, a ku ta kombisa leswaku ‘ku lovisiwa ka Yerusalema ku kusuhi.’ (Luka 21:20) Ku hetiseka ka vumbirhi ni lokukulu, a ku ta ta loko Minkarhi ya Vamatiko yi herile, naswona a ku ta kombisa leswaku “mfumo wa Xikwembu wu le kusuhi.”—Ringanisa Matewu 24:3.

Yerusalema Wa Laha Misaveni Wu Siviwa Hi Muti Wo Hlawuleka

9. Yerusalema wa le misaveni wu lahlekeriwe rini hi xiyimo xa wona lexi amukelekaka, naswona wu siviwe hi yini?

⁹ Hi ku vula leswaku “Yerusalema wu ta kandziyeriwa hi vamatiko ku kondza loko minkarhi ya vona yi ta va yi herile,” xana Yesu a a ringanyeta leswaku muti wa laha misaveni eku heteleleni a wu ta pfuxetiwa etintswalweni ta Xikwembu ke? E-e. Endzhaku ka ku dlayiwa ka N’wana wa Xikwembu loyi a rhandzekaka, Yerusalema wa laha misaveni wu lahlekele hi xivandla xa wona xo hlawuleka hi laha ku heleleke naswona wu siviwe hi “muti wa Xikwembu lexi hanyaka, Yerusalema wa le tilweni” lowu hlawulekeke swinene.—Vaheveru 12:22; Matewu 23:37, 38; 27:50, 51.

10. Ku vuriwa yini hi xiga “Yerusalema wa le tilweni”?

¹⁰ Xiga “Yerusalema wa le tilweni” xi tirhisiwa eBibeleni ku hlamusela Mfumo wa le tilweni lowu nga onhakiki lowu Vakriste lava totiweke va vitaneriweke ka wona.a (Vaheveru 11:10; 12:22, 28) Loko muapostola Pawulo a tsala leswi, muti wa laha misaveni ni tempele ya wona a swa ha tsakeriwa ngopfu hi Vayuda. Xisweswo, Pawulo u tsundzuxe Vakriste va Vaheveru leswaku “a hi na muti lowu tiyeke, kambe hi lava muti lowu wa ha taka.”—Vaheveru 13:14.

Mhaka Leyi Ha Yona Wu Vitaniwaka Yerusalema Wa Le Tilweni

11. Ku fikela loko Yerusalema wa la misaveni a lahlekeriwe hi nseketelo wa Yehova, xana wu yimela yini?

¹¹ Yerusalema ku sukela a a wu ri muti wa tiko ra Israyele, lowu tihosi ta wona a ti byeriwa leswaku ti “ṭhamisa e šiluv̌elweni ša Yehova.” (1 Tikronika 29:23) Nakambe, Yehova u endle ntwanano na Davhida leswaku vuhosi a byi ta tshama endyangwini wa yena hi laha ku nga heriki. Tanihi laha mintsindza ya manguva lawa, ku fana na Washington, Moscow, Canberra, na Pitori, yi tirhisiwaka ku yimela tihulumendhe ta wona, kutani Yerusalema wu tirhisiwa eBibeleni ku yimela mfumo wa Davhida.—2 Samuel 7:16; Luka 1:32.

12. Rito “Minkarhi ya Vamatiko” ri fanele ku tirhisiwa hi ndlela yihi?

¹² Mfumo wa Davhida a wu ri na ndhawu leyi hikiweke, a wu fika ntsena eka tindhawu leti hlawuriweke hi Xikwembu ta Israyele wa khale. Hikwalaho Yerusalema wa laha misaveni a wu ri muxaka lowu nga wona ntsena wa Mfumo wa Vumesiya wa xiviri lowu a wu ta lawula ku suka etilweni ivi wu fuma misava hinkwayo. (Psalma 2:2, 7, 8; Daniel 7:13, 14; 2 Timotiya 4:18) Xisweswo, buku leyi nge The Time Is At Hand, leyi humesiweke hi Sosayiti ya Watch Tower hi 1889, yi swi veke erivaleni: “Rito ‘Minkarhi ya Vamatiko’ a a ri tirhisiwa hi Hosi ya hina hi nkarhi wolowo wa matimu ya misava exikarhi ka ku susiwa ka Mfumo wa Xikwembu wo fanekisela, Mfumo wa Israyele (Ezekiel 21:25-27), ni masungulo ni ku simekiwa ka mfumo lowu hambanaka na wona, Mfumo wa ntiyiso wa Xikwembu.”

Minkarhi Ya Vamatiko—Ku Fikela Rini?

13. Minkarhi ya Vamatiko yi sungule rini, naswona ha yini u hlamula hi ndlela leyi?

¹³ Mfumo wo fanekisela wa Xikwembu wu hluriwe hi Nebukadnetsara hosi ya Babilona, hi 607 B.C.E. Hi n’hweti ya vunkombo ya Xiyuda, kwalomu ka le xikarhi ka October, tiko ri sale ri nga ri na munhu.b (2 Tihosi 25:8, 9, 22, 25, 26) Ku kombisa leswaku leswi swi endlekile hikwalaho ka mpfumelelo wa Xikwembu, Yehova Xikwembu u nyike Nebukadnetsara enorho. Wu katse murhi lowu tsemiweke naswona wu tlhela wu pfumeleriwa ku hluka nakambe endzhaku ka “mikari ya ntlhanu na mimbiri.” Norho wu ve ni ku hetiseka ko sungula loko Nebukadnetsara a tlheriseriwe exiluvelweni xa yena endzhaku ka xiyimo xa nkarhinyana xa rihuhu.—Daniel 4:10-17, 28-36.

14. A ku ri yihi yinhla ya nkoka ya norho wa Nebukadnetsara?

¹⁴ Hambi swi ri tano, mongo wa norho wa Nebukadnetsara wu kombise leswaku ku hetiseka ka wona ka nkoka a ku katsa mfumo wo fanekisela wa Xikwembu, lowu hosi yoleyo ya Vamatiko yi pfumeleriweke ku wu ‘tsema.’ Norho wu hetelele hi marito lawa ya xikongomelo: “Leŝaku la’v̌a hanyaka v̌a tiv̌a leŝaku L’a-nge-henhla-henhla o ni ku fuma ehenhla ka v̌uhosi bya v̌anhu, ni leŝaku a byi nyika loyi a ranḍaka ku ṅwi nyika byona, ni leŝaku a nga tlakusela ka byona la hunḍisaka hi v̌uṭongo.”—Daniel 4:17.

15. Yesu Kriste u faneleka ku va loyi a “hunḍisaka hi v̌uṭongo” hi ndlela yihi? (Matewu 11:29)

¹⁵ I munhu un’we ntsena loyi a fanelekeke hi matlhelo hinkwawo ku vuriwa loyi a “hunḍzisaka hi v̌uṭongo.” N’wana la nga un’we wa Xikwembu u tikombise a ri lowo tano loyi hi ku tirhandzela a nga tshika ku ndzuneka ka yena ka le tilweni leswaku a tswariwa tanihi munhu, tanihi Yesu, loyi a tokoteke rifu leri tsongahataka ni ra tihanyi swinene emavokweni ya Sathana. (Vafilipiya 2:3, 5-11) Endzhaku ka ku pfuxiwa ka yena a tlhelela eku dzunekeni ka le tilweni, Yesu a a fanele ku rindza ku kondza nguva ya minkarhi ya nkombo ya ku fuma ka Vamatiko yi hela a nga si vekiwa tanihi Hosi ya Vumesiya eka vanhu hinkwavo.—Vaheveru 10:12, 13.

16. Buku ya Nhlavutelo yi va pfuna njhani Vakriste ku hlayela leswaku minkarhi ya nkombo yi hele rini?

¹⁶ Kambe Timbhoni ta Yehova ti ku twisisise ku yini ku leha ka minkarhi ya nkombo? Bibele yi paluxa leswaku “nkari wuṅwe, ni mikari mimbiri, ni hafu ya nkari,” kumbe minkarhi yinharhu ni hafu, yi ringana ni masiku ya 1 260. (Nhlavutelo 12:6, 14, BX) Hikwalaho, ku andzisa nhlayo yoleyo kambirhi, kumbe minkarhi ya nkombo, a yi ta endla masiku ya 2 520. Eka xisekelo xa xiletelo xa vuprofeta xa “siku riṅwana ni riṅwana ri ringanisa lembe,” minkarhi ya nkombo a yi ta ringana malembe ya 2 520. (Tinhlayo 14:34; Ezekiel 4:6) Hi ku hlayela loku, Minkarhi ya Vamatiko, leyi sunguleke hi October 607 B.C.E., yi hele endzhakunyana hi October 1914 endzhaku ka malembe ya 2 520.

17. I xitiviso xihi lexi tsakisaka lexi a ku ri nkarhi wa leswaku xi twarisiwa hi 1914?

¹⁷ Hi October 1914, Yehova Xikwembu u veke N’wana wa yena la rhandzekaka, Hosi Yesu Kriste, exiluvelweni eMfun’weni wa matilo. Eku heteleleni, xivono xa Nhlavutelo xa muapostola Yohane wa Mukriste xi sungule ku va ntiyiso, naswona xitiviso a xi ta endliwa: “Matimba ya ku fuma misava, sweswi ma nyikiwe Hosi ya hina ni Mesiya wa yona, kutani ú ta fuma hilaha ku nga heriki.” (Nhlavutelo 1:10; 4:1; 11:15) Mawaku mahungu yo saseka lawa ku nga wona naswona mawaku xivangelo xa ntsako lowukulu eka vadyandzhaka hinkwavo ni vafumiwa va Mfumo wolowo!—Nhlavutelo 11:17.

18. Hikwalaho ka yini swiyimo leswi vavisaka swi xanise vanhu ku sukela hi 1914?

¹⁸ I ntiyiso, eka vanhu vo tala, a ku nga ri na ntsako la misaveni ku sukela hi 1914. Kambe swiyimo swo biha laha misaveni i vumbhoni bya leswaku vulawuri bya Sathana byi le kusuhi ni ku hela. Hi swi tivisa ku yini leswi? Buku ya Nhlavutelo yi kombisa leswaku ku simekiwa ka Mfumo wa Xikwembu a ku ta vanga nyimpi etilweni. Sathana ni mademona ya yena a va ta susiwa etilweni ni ku hikeriwa emisaveni ya hina. Endzhaku ko vona ku hlula loku exivonweni xa vuprofeta, Yohane u twe rito lerikulu ri ku: “Hikwalaho, tsakani n’wina matilo, na n’wina lava akeke eka wona; kambe mi ni khombo, n’wina misava ni lwandle, hikuva Diyavulosi ú xikele ka n’wina; ú karihile ngopfu hi ku tiva leswaku nkarhi wa yena wu komile.”—Nhlavutelo 12:1-12.

19. Hikwalaho ka yini Vakriste va ntiyiso va tlangela ku va lava hanyaka hi nkarhi lowu?

¹⁹ Swiyimo swa misava leswi nyanyaka kusukela hi 1914 i swikombiso swa leswaku xivono xa Yohane xi ve ntiyiso ni leswaku ku herisiwa ka vanhu hinkwavo lava alaka ku amukela vukulukumba bya Xikwembu ku tshinele swinene. (Luka 21:10, 11, 25-32) Mawaku ndlela leyi swi nyanyulaka ha yona ku va lava hanyaka enkarhini lowu wu tsakisaka lowu Yehova, Xikwembu xa Matimba hinkwawo, a nga ta endla xiendlakalo lexikulu xa vukulukumba bya yena emisaveni hinkwayo! Kutani, misava yi ta hundzuriwa yi va paradeyisi yo saseka, naswona vanhu vo lulama lava poneke va ta endliwa lava hetisekeke. Hambi vafi va ta pfuxiwa kutani va nyikiwa nkarhi wa ku fanelekela vutomi lebyi nga heriki.—Nhlavutelo 20:1-3, 12, 13; 21:3-5.

Xilaveko Xa Manguva Lawa Xa Ndzulamiso

20. (a) Emisaveni, i vamani lava va tikombeke va ri malandza ya ntiyiso ya Yehova emahlweni ka 1914? (b) I ndzulamiso wihi lowu Vakriste lava totiweke vo tshembeka a va tiyimiserile ku wu endla?

²⁰ Hi malembe ya 38 emahlweni ka 1914, Swichudeni swa Bibele, hi laha Timbhoni ta Yehova a ti vitaniwa ha kona hi nkarhi wolowo, ti kombetele enkarhini wolowo tanihi lembe leri Minkarhi ya Vamatiko a yi ta hela ha wona.c Mawaku vumbhoni lebyi xiyekaka swonghasi lebyi leswi swi nga byona leswaku a va ri malandza ya ntiyiso ya Yehova! Hambi swi ri tano, ku fana ni malandza ya Xikwembu ya lembe xidzana ro sungula, na vona a va ri ni ku langutela kun’wana loku hoxeke. Hi xikombiso, va ehlekete leswaku nhlayo leyi heleleke ya Vakriste lava totiweke a yi ta tlakuseriwa etilweni hi October 1914. Nakambe va anakanye leswaku nyimpi leyi sunguleke hi 1914 a yi ta yisa hi laha ku heleleke eka makumu ya misava ya Sathana.

21. I ndzayo yihi leyi Vakriste vo sungula va yi tokoteke hi nkarhi wa Nyimpi ya Misava yo sungula?

²¹ Hambi swi ri tano, hi ku famba ka nkarhi Vakriste lava totiweke va swi xiyile leswaku a va ri na ntirho wo tala wo wu endla emisaveni. Hikwalaho ka ku tiyisela ka vona eku nyikeleni ka vumbhoni bya le rivaleni hi nkarhi wa Nyimpi yo Sungula ya Misava, va tokote nxaniso wa tihanyi eka mimfumo ya politiki, leyi hlohloteriwaka hi vafundhisi va Vujagana. (Psalma 2:1-6) Ntirho wa Vakriste va ntiyiso wu hlaseriwe hi matimba hi June 21, 1918, loko varhangeri va Sosayiti ya Watch Tower eUnited States va gweviwe ku khotsiwa malembe ya 20 ehansi ka swihehlo swa mavunwa.

22, 23. (a) I yini lexi Vakriste lava totiweke vo tshembeka va xi endleke ku sukela hi 1919, naswona ku ve ni nhlamulo yihi ya matlhelo mambirhi? (b) I mani Yerusalema wo fanekisela la nga tshembekiki?

²² Nyimpi yo Sungula ya Misava yi hele hi xihatla hi November 1918. Kutani, hi March 25, 1919, varhangeri va Sosayiti ya Watch Tower va humesiwile ekhotsweni. Endzhakunyana va ntshunxiwe hi ku helela. Nkarhi lowu nga languteriwangiki wa ku rhula wu pfulekele Vakriste volavo lava totiweke vo tshembeka, ku fana ni minkarhi leyi veke kona eka vadyondzisiwa vo sungula va Kriste endzhaku ka loko va cheriwe hi moya lowo kwetsima hi 33 C.E.—Mintirho 2:17-21, 41.

²³ Ku sukela hi 1919, Vakriste lava totiweke vo tshembeka tanihi ntlawa va yingisele xileriso lexi katsekeke emaritweni ya Yesu eka Matewu 24:14 hi ku hiseka: “Kutani Evhangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo, leswaku yi va vumbhoni eka vanhu va matiko hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” Hikwalaho, kwalomu ka mune wa timiliyoni ta “tinyimpfu tin’wana” ta Kriste ti nyikele vutomi bya tona leswaku ti tirhela Yehova hi vun’we ni masalela lama totiweke. (Yohane 10:16) Vujagana, ehansi ka nkucetelo wa vafundhisi va byona, byi ya emahlweni byi ala rungula ra Mfumo. Ku rhandza ka byona makungu ya politiki ya vanhu ni ku xanisa ka byona Timbhoni ta Yehova ku yelana ni ku khomiwa loko biha ka Kriste hi vaaki va Yudiya va lembe xidzana ro sungula. Hi laha Yehova a hetisiseke ku avanyisa ka yena ehenhla ka Yerusalema ha kona, kutani u ta endla tano eka Yerusalema wo fanekisela la nga tshembekiki, ku nga, Vujagana. Naswona tanihi leswi rixaka leri tweke rungula ra Kriste ra ku avanyisa ri hanyeke ku kondza ri tokota ndzoviso lowu ri wu vhumbeke, kutani rixaka ra sweswi ku sukela hi 1914 “ri nga ka ri nga hundzi” ‘nhlomulo lowukulu’ lowu vhumbiweke wu nga si fika.—Matewu 24:21, 22, 34.

24. Leswaku hi ponela emisaveni leyintshwa ya Xikwembu, hi fanele hi endla yini?

²⁴ I yini lexi hi faneleke ku xi endla leswaku hi pona nhlomulo lowukulu kutani hi hanya emisaveni leyintshwa ya Xikwembu ke? Ku nga khatariseki mintshembo leyi hoxeke leyi wihi na wihi wa hina a nga ha vaka a ve na yona, hi fanele hi tivonela leswaku hi nga khomiwi hi vurhongo loko swi ta emitirhweni ya hina ya Vukriste. (Habakuk 2:3; 1 Vatesalonika 5:1-6) Lava va kotaka ku tsundzuka swiendlakalo ku sukela hi 1914 va ya va va vatsanana ngopfu. Xisweswo, hi fanele hi tlhariha, a ku na nkarhi wo tlanga ha wona. (Matewu 24:42) Hinkwavo lava va lavaka ku pona ku hela ka misava yo biha ya Sathana va fanele sweswi va hanya hi ndlela leyi yi kombisaka ku pfumelelana ni marito lama huhuteriweke: “Ha ku nkhensa, [Yehova Xikwembu, xa Matimba Hinkwawo,] . . . hikuva u tirhisile matimba lamakulu ya wena, kutani sweswi u sungurile ku fuma.”—Nhlavutelo 11:17.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

A Wu Ta Hlamula Njhani?

◻ Yerusalema wa khale a wu yimela yini, kambe wu lahlekeriwe hi xiyimo xa wona lexi amukelekaka hi ndlela yihi?

◻ Minkarhi ya Vamatiko yi sungule rini, yi tlhela yi hela rini, naswona ku ve ni vuyelo byihi lebyi vhumbiweke?

◻ I yini lexi a xi fanekiseriwa hi ku herisiwa ka Yerusalema lowo biha?

◻ Hi swi tiva njhani leswaku nhlomulo lowukulu wu tshinele, naswona hi fanele hi endla yini leswaku hi pona?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]

Yerusalema ni tempele ya wona wu lahlekeriwe hi xiyimo xa wona lexi amukelekaka, kambe Xikwembu xi hambete xi katekisa N’wana wa xona, Mesiya, ni ku vulavula na yena hi ku kongoma xi ri etilweni