Xana Hi Nga N’wi Hakerisa Ku Yini Yehova?
YEHOVA XIKWEMBU u nyikela xikombiso lexinene xo hanana. U nyike vanhu hinkwavo “vutomi, ni ku hefemula, ni swilo hinkwaswo.” (Mintirho 17:25) Xikwembu xi endla leswaku dyambu ra xona ri tlhava ehenhla ka vanhu lavo biha ni lavanene hi ku fanana. (Matewu 5:45) Hakunene, ‘Yehova u hi nyika timpfula to huma etilweni ni tinguva ta tindzalo, a hi andzisela swakudya ni ku tata timbilu ta hina hi ntsako.’ (Mintirho 14:15-17) Ina, “nyiko yin’wana ni yin’wana leyo saseka ni minkateko hinkwayo leyi hetisekeke, swi ta hi le henhla, swi xika hi le ka Muvumbi wa leswi voningaka!”—Yakobo 1:17.
Handle ka tinyiko hinkwato leti vonakaka ta Xikwembu ta nyama, xi nyika ku vonakala ni ntiyiso wa moya. (Psalma 43:3) Malandza ya Yehova layo tshembeka ma katekisiwe ngopfu hi swakudya swa moya leswi a ma nyikaka swona hi nkarhi wa kona hi ku tirhisa “nandza la tshembekaka, wo tlhariha.” (Matewu 24:45-47) Hi nga pfuneka hi tinyiko ta moya ta Xikwembu hikuva xi endle leswaku swi koteka leswaku vadyohi ni vanhu lava faka leswaku va vuyelelana na xona. Njhani? Hi rifu ra N’wana wa xona, Yesu Kriste, loyi a nyikeleke vutomi bya yena tanihi gandzelo eka vo tala. (Matewu 20:28; Varhoma 5:8-12) Vona nyiko yonghasi leyi humaka eka Xikwembu xa rirhandzu, Yehova!—Yohane 3:16.
Xana Ku Ni Ku Hakela Loku Kotekaka?
Malembe xidzana yo tala nkutsulo wu nga si nyikeriwa, mupisalema la huhuteriweke u tlangele tintswalo, nkutsulo ni mpfuno leswi humaka eka Xikwembu, lerova a ku: “Nḍi ta tlangela Yehova hi yini? Mikateko hikwayo ya yena yi le henhla ka mina. Nḍi ta tlakusa nḍeko wa šilamulelo, kutani nḍi ta khongela v̌ito ra Yehova. Nḍi ta tira ku hlambanya ka mina e ka Yehova, e mahlweni ka tiko ra yena hikwaro.”—Psalma 116:12-14.
Loko hi tinyiketele hi laha ku heleleke eka Yehova, hi vitana vito ra yena hi ku pfumela ni ku hakela swiboho leswi hi swi endleke eka yena. Tanihi Timbhoni ta Yehova, hi nga dzunisa Xikwembu hi ku vulavula kahle ha xona minkarhi hinkwayo ni ku twarisa rungula ra Mfumo wa xona. (Psalma 145:1, 2, 10-13; Matewu 24:14) Kambe a hi nge n’wi fuwisi Yehova, loyi a lawulaka swilo hinkwaswo kumbe ku n’wi hakela eka swilo hinkwaswo leswi a hi endleleke swona.—1 Tikronika 29:14-17.
Ku endla minyikelo eku twariseni ka rungula ra Mfumo a hi ndlela yo hakela kumbe ku fuwisa Yehova. Hambi swi ri tano, ku nyikela ko tano ku hi nyika nkarhi wo kombisa rirhandzu ra hina eka Xikwembu. Minyikelo leyi nyikeriwaka, ku nga ri hi nsusumeto wa vutitivi kumbe wo voniwa ni ku dzunisiwa, kambe hi moya wo lulama ni ku kurisa vugandzeri bya ntiyiso, yi nyika munyiki ntsako ni mikateko ya Yehova. (Matewu 6:1-4; Mintirho 20:35) Munhu a nga tiyiseka hi ku hlanganyela eka ku nyika ko tano ni ku kuma ntsako hi ku hambeta a vekela etlhelo swilo swo karhi swa rifuwo ra yena leri vonakaka ku seketela vugandzeri bya ntiyiso ni ku pfuna lava pfumalaka. (1 Vakorinto 16:1, 2) Xana leswi swi fanele swi endliwa hi ku humesa vukhume?
Xana U Fanele Ku Humesa Vukhume?
Yehova hi muprofeta wa yena Malakiya u te: “Tisani ndlwini ya v̌uhlayiselo e ku av̌anyisa ka v̌ukhume ka hikwaŝo leŝi mi ŝi fuweke, ŝakudya ŝi v̌a kona e ndlwini ya mina; mi nḍi ringa ha kona, . . . kutani mi ta v̌ona šana nḍi nga ka nḍi nga mi pfuleri mafester ya tilo, nḍi v̌a nḍi mi tšhululela e ku kateka hi mpimo lo’wu tlurisaka!”—Malakia 3:10.
Xiphemu xa vukhume i tiphesente ta khume leti nyikeriwaka kumbe ku hakeriwa tanihi ndzuvo. Ku nyikela xiphemu xa vukhume hakanyingi swi endleriwa mintirho ya vukhongeri. Swi vula ku nyikela vukhume bya mbuyelo wa un’wana leswaku ku kurisiwa vugandzeri.
Mupatriarka Abrahama (Abram) u nyike hosi ni muprista Melkisedeke wa Salema xiphemu xin’we xa vukhume xa leswi phangiweke loko ku hluriwa Kedoro-Lawomere ni vanghana va yena. (Genesa 14:18-20; Vaheveru 7:4-10) Endzhaku, Yakobo u hlambanye ku nyikela xiphemu xa vukhume xa rifuwo ra yena eka Xikwembu. (Genesa 28:20-22) Emhakeni yin’wana ni yin’wana, ku nyikela ka vukhume a ku ri ka ku tirhandzela, hikuva Vaheveru volavo vo sungula a va nga ri na milawu leyi a yi va boha ku humesa vukhume.
Ku Humesa Vukhume eHansi Ka Nawu
Tanihi vanhu va Yehova, Vaisrayele va kume milawu yo humesa vukhume. Leswi kahle-kahle swi katse ku tirhisa vukhume byimbirhi bya ntsengo wa mali leyi a yi kumiwa lembe rin’wana ni rin’wana, hambi leswi vadyondzi van’wana va anakanyaka leswaku a ku ri ni vukhume byin’we elembeni. Vukhume a byi nga hakeriwi hi lembe ra nkarhi wa Savata, tanihi leswi hi nkarhi wolowo a ku nga languteriwi ku kuma ntshovelo. (Levitika 25:1-12) Vukhume a byi engeteriwa eka mihandzu yo sungula leyi a yi nyikeriwa eka Xikwembu.—Eksoda 23:19.
N’we-xa-khume xa mihandzu ya leswi tshoveriweke emasin’wini ni le mirhini ya mihandzu naswona kumbexana ni ku andza ka mintlhambi ya tihomu ni ya tinyimpfu a swi yisiwa etempeleni swi ya nyikiwa Valevhi, lava a a va nga yi kumi ndzhaka ensin’wini. Na vona a va nyikela vukhume bya leswi va swi kumeke ku pfuna vaprista va rixaka ra Aroni. Entiyisweni tindzoho a ti huriwa naswona mihandzu ya vhinya ni ya mitlhwari a yi hundzuriwa vhinyo ni mafurha leswaku swi va vukhume. Loko Muisrayele a navela ku humesa mali ematshan’wini ya switshoveriwa, a a ta endla tano, loko a engetela vutlhanu bya nkoka wa yona.—Levitika 27:30-33; Tinhlayo 18:21-30.
Vukhume byin’wana nakambe swi vonaka onge a byi vekeriwa ethlelo. Hi ntolovelo, a byi tirhisiwa hi ndyangu loko vanhu va hlengeletanele minkhuvo. Kambe ku vuriwa yini hi loko mpfhuka wo ya eYerusalema wu lehe ngopfu lerova ku pfumaleka xo famba leswaku ku yisiwa vukhume lebyi? Loko swi ri tano, tindzoho, vhinyo leyintshwa, mafurha ni swifuwo a swi hundzuriwa mali leswaku swi ta rhwariwa hi ku olova. (Deuteronoma 12:4-18; 14:22-27) Eku heleni ka lembe rin’wana ni rin’wana ra vunharhu ni ra vutsevu ra malembe ya nkombo ya ndzhendzeleko wa savata, vukhume a byi vekeriwa etlhelo byi va bya Valevhi, valuveri, tinoni ni swisiwana.—Deuteronoma 14:28, 29; 26:12.
Ehansi ka Nawu, a ku ri hava xigwevo xa ku hluleka ku humesa vukhume. Ematshan’wini ya sweswo, Yehova a a veka vanhu ehansi ka vutihlamuleri lebyi tiyeke byo nyikela vukhume. Minkarhi yin’wana a va fanela ku ya emahlweni ka yena va n’wi tivisa leswaku vukhume byi hakeriwe hinkwabyo. (Deuteronoma 26:13-15) Xin’wana ni xin’wana lexi feleriwaka hi ndlela leyi hoxeke a xi langutiwa tanihi xilo lexi yiviweke eka Xikwembu.—Malakia 3:7-9.
Ku humesa vukhume a ku nga ri lunghiselelo leri tikaka. Entiyisweni, loko Vaisrayele va hlayisa milawu leyi, va ve lava humelelaka. Vukhume byi kurise vugandzeri bya ntiyiso handle ko veka nawu wa ndlela leyi swilo swa byona swi nga kumiwaka ha yona. Hikwalaho, lunghiselelo ro humesa vukhume ri endlele hinkwavo lava a va ri eIsrayele leswinene. Kambe xana ku humesa vukhume i swa Vakriste?
Xana Vakriste Va Fanele Ku Humesa Vukhume?
Hi minkarhi yin’wana, ku humesa vukhume a swi tolovelekile eVujaganini. The Encyclopedia Americana yi ri: “Entiyisweni . . . byi ve lebyi tolovekeke hi lembe xidzana ra vutsevu. Huvo ya Tours hi 567 na Huvo ya vumbirhi ya Macon hi 585 ti tivise ku humesa vukhume. . . . Ku tirhisiwa hi ndlela leyo biha ku sungule ku toloveleka, ngopfu-ngopfu loko lunghelo ra ku hlengeleta vukhume hakanyingi ri nyikiwe kumbe ri xaviseriwe vanhu lava nga riki vafundhisi. Ku sungula eka Mupapa Gregory VII endlelo leri ri vuriwe leri nga riki enawini. Vanhu vo tala lava nga riki vafundhisi va nyikele malunghelo ya vona yo humesa vukhume etinghwendzeni ni le ka miako ya tikereke. Ndzhundzunuko wu pfumelele ku humesiwa ka vukhume, naswona xiendlo lexi xi hambetile eKerekeni ya Rhoma Khatoliki ni le matikweni ya Vuprotestente.” Ku humesiwa ka vukhume ku herisiwile kumbe ku siviwile hakatsongo-tsongo ematikweni yo hambana-hambana, naswona sweswi vukhongeri byi nga ri byingani bya byi tirhisa.
Kutani ke, xana Vakriste va fanele ku humesa vukhume? Eka Bibele ya yena ya concordance Alexander Cruden u te: “Mukutsuri wa hina, hambi ku ri vaapostola va yena a va kalanga va lerisa nchumu emhakeni leyi ya ku humesa vukhume.” Entiyisweni, Vakriste a va lerisiwanga ku humesa vukhume. Xikwembu hi xoxe xi herise Nawu wa Muxe, ni malunghiselelo ya wona ya ku humesa vukhume, hi ku swi belela emhandzini ya nxaniso ya Yesu. (Varhoma 6:14; Vakolosa 2:13, 14) Hikwalaho, ematshan’wini yo boheka ku nyikela mali yo karhi ku hakela swilo swa bandlha, Vakriste va endla minyikelo ya ku tirhandzela.
Xixima Yehova Hi Swilo Swa Wena Leswinene
Kavula, loko Mukriste hi ku tirhandzela a hlawula ku nyikela vukhume bya swilo swa yena ku yisa vugandzeri bya ntiyiso emahlweni, a ku nge vi ni ku sivela ka Matsalwa eku nyikeleni ka yena munyikelo wo tano. Eka papila leri fambisanaka ni munyikelo, jaha ra malembe ya 15 hi vukhale ra le Papua New Guinea ri tsarile: “Loko ndza ha ri ntsongo, tatana a a tshamela ku ndzi byela a ku: ‘Loko u sungula ku tirha, u fanele ku nyikela Yehova swirhangana.’ Ndzi tsundzuka marito ya Swivuriso 3:1, 9, lama vulaka leswaku hi nyikela swirhangana eka Yehova leswaku hi n’wi xixima. Kutani ndzi tshembise ku endla leswi, naswona sweswi ndzi fanele ku hetisisa xitshembiso xa mina. Ndzi swi tsakela ngopfu ku rhumela mali leyi ku pfuneta eka ntirho wa Mfumo.” Bibele a yi va byeli Vakriste ku endla switshembiso swo tano. Hambi swi ri tano, ku nyika lokunene i ndlela leyinene yo kombisa ku tsakela lokunene ka ku kurisa vugandzeri bya ntiyiso.
Mukriste a nga ha hlawula ku nga wu pimi munyikelo lowu a wu endlaka eku kuriseni ka vugandzeri bya Yehova Xikwembu. Hi xikombiso: Loko va ri enhlengeletanweni ya Timbhoni ta Yehova, vamakwerhu vambirhi va xisati lava kuleke a a va vulavula hi minyikelo leyi nga ha endliwaka eka ntirho wa Mfumo. Loko swi ta eka ku kuma swakudya endhawini ya nhlengeletano, makwerhu un’wana, la nga ni malembe ya 87 hi vukhale, u vutise mali leyi yi nga lavekaka leswaku a ta nyikela munyikelo. Makwerhu loyi un’wana, loyi a nga na malembe ya 90, u te: ‘Wena nyikela leyi u vonaka yi fanerile—kumbe leyi tlulakanyana.’ Mawaku langutelo lerinene swonghasi leri makwerhu loyi a kuleke a ri kombiseke!
Tanihi leswi vanhu va Yehova va nyiketeleke hinkwaswo swa vona eka yena, hi ntsako va endla minyikelo ya mali ni minyikelo yin’wana leswaku va sekela vugandzeri bya ntiyiso. (Ringanisa 2 Vakorinto 8:12.) Entiyisweni, ndlela ya Vakriste ya ku nyika yi nyikela minkarhi yo kombisa ku tlangela loku enteke ka vugandzeri bya Yehova. Ku nyika ko tano a ku hikeriwanga eka vukhume, naswona ku nga ha va ni swiyimo leswi munhu a susumetelekaka ku nyikela swinene leswaku ku yisiwa swilaveko swa Mfumo emahlweni.—Matewu 6:33.
Muapostola Pawulo u te: “Un’wana ni un’wana a a nyike hilaha a pimaniseke hakona embilwini ya yena, a humesa hi ku ntshunxeka, ku nga ri hi ku vilela, hikuva Xikwembu xi rhandza loyi a nyikaka a tsakile.” (2 Vakorinto 9:7) Loko u nyikela hi ntsako na hi ku hanana ku seketela vugandzeri bya ntiyiso, u ta kateka, hikuva xivuriso xa vutlhari xi ri: “Ḍunisa Yehova hi rifuwo ra wena, ni ŝirangana ŝa [wena] hikwaŝo le’ŝi ku taleleke: Kutani ŝitlati ŝa wena ŝi ta tala, ŝikhuv̌uto ŝa wena ŝi ta khapa-khapa hi vinyo yo ṭokombela.”—Swivuriso 3:9, 10.
A hi nge n’wi fuwisi la nge Henhla-henhla. Nsuku na silivhere, swivandzana etintshaveni ta magidi, ni swilo swa nkoka leswo tala i swa yena. (Psalma 50:10-12) A hi nge swi koti ku hakela Xikwembu eka hinkwaswo leswi xi hi endleleke swona. Kambe hi nga kombisa ku tlangela ka hina loku enteke eka xona ni le ka lunghelo ro nyikela ntirho lowo kwetsima leswaku hi xi dzunisa. Naswona hi nga tiyiseka leswaku mikateko leyi fuweke yi khulukela eka lava sekelaka swinene ku yisa vugandzeri lebyi tengeke emahlweni ni ku xixima Xikwembu xa rirhandzu ni lexi hananaka, Yehova.—2 Vakorinto 9:11.
[Bokisi leri nga eka tluka 29]
NDLELA LEYI VAN’WANA VA NYIKELAKA HA YONA ENTIRHWENI WA MFUMO
◻ TINYIKO: Minyikelo ya ku tirhandzela ya mali yi nga ha rhumeriwa hi ku kongoma eka Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, 25 Columbia Heights, Brooklyn, New York 11201, kumbe eka hofisi ya kwalaho ya rhavi ra Sosayiti. Nhundzu yo tanihi ndhawu ya xiviri kun’we ni swin’wetsin’wetsi kumbe swin’wana swa nkoka na swona swi nga ha nyikeriwa. Papila ro koma leri kombisaka leswaku sweswo i nyiko leyi heleleke ri fanele ku fambisana ni minyikelo leyi.
◻ LUNGHISELELO RA MINYIKELO YA KU YA HI SWIYIMO: Mali yi nga ha nyikiwa Watch Tower Society ku yi hlayisa ku kondza loyi a yi nyikeleke a lova, ku ri ni lunghiselelo ra leswaku loko ku va ni xilaveko xa munhu hi xiyexe, yi ta tlheriseriwa eka loyi a yi nyikeleke.
◻ NDZINDZA-KHOMBO: Watch Tower Society yi nga ha tsariwa tanihi leyi nga ta vuyeriwa eka fambiselo ra ndzindza-khombo wa vutomi kumbe eku kunguhateni ka ku wisa/phenceni. Sosayiti yi fanele ku tivisiwa hi malunghiselelo wahi na wahi yo tano.
◻ NHUNDZU NI SWIBOHO: Nhundzu ni swiboho swi nga ha nyikeriwa eka Watch Tower Society tanihi nyiko leyi heleleke kumbe ehansi ka malunghiselelo lawa mali yi nga ta hambeta yi hakeriwa munyikeri.
◻ PURASI: Purasi leri xavisekaka ri nga ha nyikeriwa eka Watch Tower Society tanihi nyiko leyi heleleke kumbe hi ku ri hlayisela munyikeri wa purasi, loyi a nga ha hambetaka a tshama kwalaho loko a ha hanya. Munhu u fanele ku tihlanganisa na Sosayiti a nga si nyikela purasi eka Sosayiti.
◻ SWIBOHO: Nhundzu kumbe mali swi nga ha hundziseriwa eka Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania hi ku tirhisa xiboho xa le nawini lexi humesiweke. Kopi yi fanele ku rhumeriwa eka Sosayiti. (Laha Afrika Dzonga swiboho swi nga endliwa eka Jehovah’s Witnesses of South Africa.)
Ku kuma rungula leri engetelekeke malunghana ni timhaka to tano, tsalela Treasurer’s Office, Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Private Bag 2067, Krugersdorp, 1740, kumbe eka hofisi ya kwalaho ya rhavi ra Sosayiti.