Swivutiso Swa Vahlayi
Eka Vaheveru 11:26 (NW), xana Muxe u vuriwa “Kreste” kumbe a a yimela Yesu Kreste?
Loko a vulavula hi ripfumelo ra Muxe, muapostola Pawulo u tsale leswaku Muxe “u ehleketile leswaku ku rhuketeriwa hikwalaho ka [Kreste, NW] i rifuwo leri tlulaka vukosi hinkwabyo bya Egipta, hikuva a a langutela hakelo leya ha taka.” (Vaheveru 11:26) Hi ndlela yin’wana swi tikomba onge Pawulo a a vula leswaku Muxe i “Kreste,” kumbe mutotiwa.
Entiyisweni, etimhakeni to hambana-hambana Muxe u veke ntila wa Mesiya la taka. Hambi leswi Muxe a a ri muprofeta, u bvumbe hi muprofeta lonkulu ‘la fanaka na yena.’ Vayuda vo tala va anakanye leswaku Yesu a a ri “Muprofeta,” leswi swi tiyisiweke hi vadyondzisiwa va yena. (Deteronoma 18:15-19; Yohane 1:21; 5:46; 6:14; 7:40; Mintirho 3:22, 23; 7:37) Nakambe Muxe a a ri muhlanganisi wa Nawu wa ntwanano, kambe Yesu “u kumile ntirho lowu tlulaka ngopfu lowa khale hi ku saseka” tanihi “[muhlanganisi wa, NW] ntwanano . . . wa ku antswa,” ntwanano lowuntshwa lowo kwetsima. (Vaheveru 8:6; 9:15; 12:24; Vagalatiya 3:19; 1 Timotiya 2:5) Kutani eka timhaka tin’wana Muxe a nga ha vuriwa muyimeri wa Mesiya la taka.
Hambi swi ri tano, sweswo a swi tikombi swi ri swona ngopfu-ngopfu leswi vuriwaka hi Vaheveru 11:26. Ku hava xikombiso xa leswaku Muxe a byi tiva vuxokoxoko bya Mesiya, kumbe a swi tiva loko a ya aEgipta leswaku u yime ematshan’wini ya Mesiya kumbe leswaku hi yena muyimeri wa Yena.
Van’wana va ringanyete leswaku marito ya Pawulo eka Vaheveru 11:26 ma fana kahle ni nhlamuselo ya yena ya leswaku Vakreste va nghene ‘enhlomulweni wa Kreste.’ (2 Vakorinto 1:5) Vakreste lava totiweke va swi tiva leswaku Yesu Kreste u xanisekile ni leswaku loko va ‘xaniseke swin’we va ta kwetsimisiwa swin’we’ etilweni. Kambe Muxe a nga swi tivi leswaku Mesiya la taka u ta xanisiwa naswona Muxe a ri hava ntshembo wa le tilweni.—Varhoma 8:17; Vakolosa 1:24.
Ku ni ku twisisa loku olovaka ka leswaku ha yini Muxe a “ehleketile leswaku ku rhuketeriwa hikwalaho ka [Kreste] i rifuwo.”
Loko Pawulo a tsala “Kreste” eka Vaheveru 11:26, u tirhise rito ra Xigriki Khri·stouʹ, leri fanaka ni rito ra Xiheveru Ma·shiʹach, kumbe Mesiya. Havumbirhi bya wona, “Mesiya” na “Kreste” ma vula “mutotiwa.” Kutani Pawulo a a tsala hi ta Muxe la ‘ehleketeke ku rhuketeriwa ka mutotiwa ku ri loku antswaka.’ Xana Muxe a nga vuriwa “mutotiwa”?
Ina. Eminkarhini ya Bibele munhu a nyikiwa xiyimo lexi hlawulekeke hi ku cheriwa mafurha enhlokweni. “Kutani Samuel a teka rimhonḍo ra mafura, a ri tšhela e nhlokweni ya Saul.” “Samuel a teka rimhonḍo ra mafura, a . . . tšhela [Davhida] e šikari ka v̌amakwav̌o kutani moya wa Yehova wu khoma Davida.” (1 Samuwele 10:1; 16:13; ringanisa Eksoda 30:25, 30; Levhitika 8:12; 2 Samuwele 22:51; Pisalema 133:2.) Hambi swi ri tano, van’wana vo tanihi muprofeta Elixa ni hosi ya Siriya Hazaele, va vuriwa lava “totiweke” hambi leswi ku nga hava vumbhoni bya leswaku va totiwe mafurha ya xiviri. (1 Tihosi 19:15, 16; Pisalema 105:14, 15; Esaya 45:1) Hikokwalaho, munhu a nga va “mutotiwa” hi ku va a hlawuriwile kumbe a lerisiwile hi ndlela yo hlawuleka.
Emhakeni leyi Muxe hi byakwe a a ri mutotiwa wa Xikwembu naswona Tibibele tin’wana ti n’wi hlamusela tanihi “Mutotiwa wa Xikwembu” kumbe “mutotiwa” eka Vaheveru 11:26. Muxe a lerisiwe tanihi muyimeri wa Yehovha ni loyi a nga ta rhangela Vaisrayele loko va huma aEgipta. (Eksoda 3:2-12, 15-17) Hambi leswi Muxe a kurisiweke exikarhi ka rifuwo ni ku dzuneka ka Egipta, u tiphine swinene hi ntirho wa yena, lowu a wu amukeleke a tlhela a wu hetisisa. Hi ndlela leyi, Pawulo u tsale leswaku Muxe “u ehleketile leswaku ku rhuketeriwa hikwalaho ka [Kreste] i rifuwo leri tlulaka vukosi hinkwabyo bya Egipta.”