I Mani La Tsakeriwaka Hi Xikwembu?
HINKWERHU ka hina ha swi lava ku rhandziwa hi vanghana va hina. Lexi naveriwaka swinene hi Mukreste i ku tsakeriwa hi Xikwembu. Malunghana na Yehovha Xikwembu ku vuriwa marito lama landzelaka lama nga eka Pisalema 84:11: “Yehova o nyika tintŝalo ni ku kwetsima, a nga aleri ntšhumu e ka la’v̌a fambaka eku lulameni.” Loko Yesu a velekiwa, tintsumi ta le tilweni ti huwelele hi ntsako, ti tshembisa “ku rhula . . . emisaveni eka vanhu lava xi va tsakelaka.”—Luka 2:14.
Kambe i vamani lava tsakeriwaka hi Xikwembu? Xana mimpimanyeto ya Xikwembu ya fana ni ya vanhu? Swi le rivaleni leswaku a yi fani, hi laha swi kombisiwaka ha kona hi leswi swi hlamuseriweke eka xihloko lexi hundzeke. Entiyisweni, tanihi leswi Vakreste va tsundzuxiwaka ku ‘tekelela Xikwembu,’ swi nga fanela leswaku un’wana ni un’wana wa hina a tivutisa xivutiso lexi nge, Xana ndza va tsakela vanhu lava tsakeriwaka hi Xikwembu, kumbe ndzi tala ku landzela mimpimanyeto ya misava loko ndzi avanyisa vanhu? (Vaefesa 5:1) Leswaku hi tsakeriwa ni ku amukeriwa hi Yehovha, hi fanele hi tirhisa vukheta leswaku hi vona swilo hi ndlela leyi a swi vonaka ha yona.
Mimpimanyeto Ya Xikwembu Leyi Tlakukeke
“Xikwembu a xi yi hi nghohe,” ku vula muapostola Petro, “kambe, ematikweni hinkwawo, loyi a xi chavaka a vuya a endla leswi lulameke xa n’wi tsakela.” Ku tlula kwalaho, muapostola Pawulo u tiyise leswaku “hi munhu un’we [Xikwembu] xi endlile vanhu van’wana hinkwavo.” (Mintirho 10:34, 35; 17:26) Hikwalaho swa twala ku heta hi leswaku vanhu hinkwavo va ringana emahlweni ka Xikwembu ku nga khathariseki leswaku swivumbeko swa vona swa miri swi njhani. Leswi swi nga tano, a swi fanelanga leswaku Mukreste a tsakela un’wana hi ndlela leyi nga fanelangiki hikwalaho ka leswi munhu yoleyo a humaka endhawini yo karhi ntsena, kumbe hikwalaho ka leswi a nga ni muvala wo karhi enhlongeni yakwe kumbe hi leswi a nga wa rixaka rin’wana. Ku ri na sweswo, u ta va a endla kahle loko a landzela Xikombiso xa yena, Yesu Kreste, loyi hambi ku ri valala va pfumeleke leswaku a a nga kombisi xihlawu-hlawu.—Matewu 22:16.
Xiga lexi nge “ku enta ku fikela enhlongeni” minkarhi yin’wana xi tirhisiwa ku hlamusela nchumu lowu nga entangiki kumbe lowu nga riki wa nkoka. Muvala wa nhlonge wu tano; wu le handle ntsena. Muvala wa nhlonge ya munhu a hi wona nikatsongo lowu kombisaka vumunhu kumbe timfanelo ta yena ta le ndzeni. Malunghana ni ku hlawula munghana, munhu wo dya na yena kumbe ku qhavulana na yena, entiyisweni a hi fanelanga hi languta muvala wa nhlonge hi ku hlawuleka. Tsundzuka leswaku nhwanyana loyi a huhuteleke byin’wana bya vuphati bya mintlhaveko ni lebyo xonga swinene eka lebyi tshameke byi tsariwa u vule leswi landzelaka malunghana na yena n’wini: “Nḍi wa ntima, kambe nḍi sasekile, . . . nḍi wa ntima, hikuv̌a dyambu ri nḍi hisile.” (Risimu ra Tinsimu 1:5, 6) Rixaka kumbe muvala a hi xisekelo lexi faneleke xa ku kombisa ku tsakela munhu. Lexi nga xa nkoka ngopfu hi loko munhu wa kona a chava Xikwembu ni ku endla leswi lulameke.
Xikwembu xi titwisa ku yini hi ku va ni rifuwo ra swilo leswi vonakaka? Eka vanhu hinkwavo lava Xikwembu xi va rhandzaka ni ku va tsakela, Yesu Kreste N’wana wa xona hi yena wo rhanga. Hambi swi ri tano, loko a ha ri emisaveni, Yesu a a nga ri “na laha a nga seketelaka nhloko ya yena kona.” (Matewu 8:20) A a nga ri na ndhawu leyi a yi vitaniwa hi vito ra yena, tindlu, masimu, mirhi ya mihandzu kumbe swifuwo. Hambi swi ri tano, Yehovha u n’wi fundzhile ni ku n’wi tlakusela eka xiyimo lexi tlulaka xa munhu wihi na wihi loyi a nga evuakweni hinkwabyo, handle ka Xikwembu hi xoxe.—Vafilipiya 2:9.
Yesu Kreste u tsakeriwe hi Xikwembu hikwalaho ka leswi a a fuwile hi mintirho leyinene, hayi hi nhundzu leyi vonakaka. (Ringanisa 1 Timotiya 6:17, 18.) U tsundzuxe valandzeri va yena a ku: “Mi nga tihlengeleteli xuma emisaveni, laha tinsumbha ni ku kurha swi dyaka kona, ni laha makhamba ma tshovaka kona, ma yiva. Kambe tihlengeleteleni xuma etilweni, laha tinsumbha ni ku kurha swi nga dyiki kona, ni laha makhamba ma nga tshoviki kona ma yiva.” (Matewu 6:19, 20) Xisweswo, ematshan’wini yo tsakela lava va fumeke hi nhundzu ya misava leyi ntsena, Vakreste a va nge kombisi xihlawu-hlawu exisekelweni xa ku va munhu a ri na swilo swa misava. Va ta lava lava fuweke eka Xikwembu ku nga khathariseki leswaku va fumile kumbe i swisiwana eka swilo leswi vonakaka. U nga tshuki u rivala leswaku ‘Xikwembu xi hlawule lava nga swisiwana hi ku ya hi misava leswaku va va lava fuweke hi ripfumelo ni ku va vadyandzhaka va Mfumo.’ (Yakobo 2:5) Loko u hlayisa langutelo ra Xikwembu, u nge pfuki u phasiwe hi mukhuva lowu tolovelekeke wa ku tsakela kumbe ku rhandza vanhu lava fuweke hi tlhelo ra swilo leswi vonakaka.
Malunghana ni dyondzo, Bibele yi swi kombisa erivaleni leswaku Xikwembu xi hi khutaza ku lava vutivi ni vutlharhi ni leswaku Yesu Kreste a a ri mudyondzisi lonkulu ku tlula wihi ni wihi loyi a tshameke a hanya emisaveni. (Swivuriso 4:7; Matewu 7:29; Yohane 7:46) Kambe a hi vutlharhi kumbe dyondzo ya misava leswi tsakeriwaka hi Xikwembu. Ku hambana ni sweswo, Pawulo u hi byela leswaku ‘a hi vanhu vo tala lava tlhariheke hi ndlela ya nyama lava vitaniweke, kambe Xikwembu xi hlawule swilo leswi misava yi swi vonaka swi ri swihunguki, leswaku xi ta khomisa vanhu va vutlharhi tingana.’—1 Vakorinto 1:26, 27.
Xikwembu xi rhandza lava dyondzekeke swinene, hayi eka tidyondzo ta misava leti dyondzisiwaka eswikolweni swa tidyondzo ta le henhla, kambe eka ‘ririmi leri tengeke’ ra ntiyiso leri kumekaka eRitweni ra xona, ku nga Bibele. (Sofoniya 3:9) Entiyisweni, Yehovha hi byakwe u dyondzisa vanhu vakwe namuntlha hi ku tirhisa xiyimiso xa dyondzo leyi hlanganisaka misava hinkwayo. Hi laha muprofeta Esaya a vhumbeke ha kona, vanhu va matiko hinkwawo va angula hi marito lama nge: “Tanani, hi ta tlhandlukela nṭhav̌eni ya yindlu ya Yehova, e ndlwini ya Šikwembu ša Yakob; ši ta hi dyonḍisa tindlela ta šona, kutani hi ta famba e mitileni ya šona.” Hikwalaho, ematshan’wini yo dzunisa dyondzo ya misava, Vakreste va ta lava vanhu lava va kombisaka hi marito ni swiendlo swa vona leswaku hakunene i “v̌adyonḍisiwa v̌a Yehova.” Hi ku endla tano, va ta tsakela ‘ku rhula lokukulu’ loku humaka eka Xikwembu.—Esaya 2:3; 54:13.
Hi Nga Tsakeriwa Hi Xikwembu
Ina, mimpimanyeto ya Xikwembu yo kombisa ku tsakela van’wana yi hambane swinene ni ya vanhu. Hambi swi ri tano, hi fanele hi tikarhatela ku kongomisiwa hi tindlela ta xona loko hi lava leswaku xi hi tsakela. Sweswo swi vula leswaku hi fanele hi dyondza ku vona van’wana hi ndlela leyi Xikwembu xi va vonaka ha yona, hayi hi ku ya hi mimpimanyeto ya vanhu, leyi yi nga hlohloteriwaka hi vutianakanyi ni ku ya hi nghohe. Xana hi nga swi endlisa ku yini sweswo ke?
Yehovha Xikwembu u kambisisa mbilu ya munhu naswona u tsakela lava kombisaka timfanelo to tanihi rirhandzu, vunene, tintswalo ni ku lehisa mbilu. Hi fanele hi endla leswi fanaka. (1 Samuwele 16:7; Vagalatiya 5:22, 23) Hi fanele ku languta munhu wa le ndzeni ku fikela laha hi nga kotaka kona tanihi vanhu va nyama, kambe hayi ku languta muvala wa nhlonge yakwe kumbe rixaka leri a humaka eka rona. Ematshan’wini yo lava vanhu lava fuweke hi swilo leswi vonakaka, hi endla kahle loko hi tsundzuka langutelo ra Xikwembu hi rifuwo ivi hi lwela “[ku] tala rifuwo ra mintirho leyinene, [hi] hanana, [hi] tiva ni ku pambulela van’wana.” (1 Timotiya 6:18) Leswaku hi tsakeriwa hi Xikwembu, hi fanele hi hambeta hi lava vutivi lebyi kongomeke malunghana ni Xikwembu na Yesu Kreste N’wana wa xona, hi va lava dyondzekeke swinene eka ririmi leri tengeke ra ntiyiso. (Yohane 17:3, 17) Loko hi endla tano, na hina hi ta va exikarhi ka lava Xikwembu xi va tsakelaka.