Ku Hlula Ko Hetelela Ka Mikayele, Hosana Leyikulu

“E nkarini wolowo, Mikael, nḍuna le’yikulu, le’yi yimelaka v̌ana v̌a tiko ra wena, o ta humelela.”—DANIYELE 12:1.

1. I langutelo rihi leri vafumi vo tala va misava va ri kombiseke eka vuhosi bya Yehovha, naswona xana hosi ya le n’walungwini a yi hundzukanga hi ndlela yihi?

“YEHOVA i mani leŝaku nḍi yingisa rito ra yena, nḍi ṭhika Israel a famba?” (Eksoda 5:2) Lawa a ku ri marito ya Faro yo tlhontlha Muxe. Hi ku ala ku tlakuka ka Vukwembu bya Yehovha, Faro a tiyimisele ku tshika Vaisrayele va ri evuhlongeni. Vafumi van’wana va delele Yehovha hi ndlela leyi fanaka, ni tihosi ta vuprofeta bya Daniyele ti tano. (Esaya 36:13-20) Entiyisweni, hosi ya le n’walungwini yi endle leswi engetelekeke. Ntsumi yi ri: “Yi ta tikurisa, yi titlakusa henhla ka ŝikwembu hikwaŝo, kutani yi ta hlev̌a Šikwembu ša ŝikwembu hi ŝisanḍu le’ŝi hlamarisaka. . . . A nga ka a nga hlayisi ŝikwembu ŝa v̌atata wa yena, ni loko ši ri šikwembu le’ši ṭakeriwaka hi v̌av̌asati, kutani a nga ka a nga v̌uri ntšhumu hi šikwembu šihi ni šihi, kambe o ta tikukumušela ŝona hikwaŝo.”—Daniyele 11:36, 37.

2, 3. Xana hosi ya le n’walungwini yi cukumete “šikwembu ša v̌atata wa y[o]na” yi gandzela “šikwembu” xin’wana hi ndlela yihi?

² Loko hosi ya le n’walungwini yi hetisisa marito lawa ya vuprofeta, yi cukumete “ŝikwembu ŝa v̌atata wa y[o]na,” (kumbe, “swikwembu swa vakokwa wa yona,” The New English Bible), ku nga ha va swikwembu swa vahedeni swa Rhoma kumbe xikwembu xa Vunharhu-un’we xa Vujagana. Hitler u tirhise Vujagana leswaku a hetisisa swikongomelo swa yena kambe swi le rivaleni leswaku a tiyimisele ku byi siva hi kereke leyintshwa ya Jarimani. Mutlhandlami wakwe hi laha ku heleleke u seketele dyondzo ya leswaku Xikwembu a xi kona. Xisweswo hosi ya le n’walungwini yi tiendle xikwembu, ‘yi titlakusa ehenhla ka vanhu hinkwavo.’

³ Vuprofeta byi ya emahlweni: “Kambe o ta ganḍela šikwembu ša makhokholo e šiyiṅweni ša šona, a ganḍela šikwembu le’ši nga ka ši nga tiv̌iwangiki hi v̌atata wa yena, a ši bombisa hi nsuku ni silver, ni maribye ya nkoka, ni ŝibombiso ŝiṅwana.” (Daniyele 11:38) Entiyisweni, hosi ya le n’walungwini yi veke ntshembo wa yona eka mavuthu ya manguva lawa ya swa sayense, “šikwembu ša makhokholo.” Enkarhini lowu hinkwawo wa makumu, yi tiponise hi “šikwembu” lexi, yi humesa magandzelo ya rifuwo ro tala ealtarini ya xona.

4. Xana hosi ya le n’walungwini yi humelele hi ndlela yihi?

⁴ “O ta endlisa ŝeŝo ni šikwembu šiṅwana e makhokholweni maṅwana, kutani la’v̌a nga ta ši khongela, o ta v̌a ḍunisa ngopfu, a v̌a v̌eka e ku fumeni ka la’v̌o tala, a v̌a av̌ela matiko e ku v̌a nkhensa.” (Daniyele 11:39) Hi ku tshembela eka “šikwembu [xa yona] le’ši nga ka ši nga tiv̌iwangiki,” hosi ya le n’walungwini yi ‘humelerile’ swinene, yi tikomba yi ri mfumo lowo tiya wa mavuthu “emasikwini ya makumu.” (2 Timotiya 3:1) Lava va nga seketela mianakanyo ya yona a va hakeriwa hi nseketelo wa tipolitiki, wa mali naswona minkarhi yin’wana hi mavuthu.

“E Mikarini Ya Makumu”

5, 6. Xana hosi ya le dzongeni yi ‘hime’ hosi ya le n’walungwini hi ndlela yihi naswona yona yi angule hi ndlela yihi?

⁵ Daniyele 11:40a yi ri: “E mikarini ya makumu, hosi ya le ḍongeni yi ta himana na yena.” Ndzimana leyi ni leti landzelaka ti langutiwe tanihi leti nga ta hetiseka enkarhini lowu taka. Hambi swi ri tano, loko laha, ‘minkarhi ya makumu’ ku vuriwa leswi fanaka ni leswi nga eka Daniyele 12:4, 9, hi fanele hi langutela ku hetiseka ka marito lawa emasikwini ya makumu. Xana hosi ya le dzongeni se yi ‘himane’ ni hosi ya le n’walungwini enkarhini lowu? Ina, swi tano. Endzhaku ka nyimpi yo sungula ya misava, ntwanano wa ku rhula hakunene a wu ri ku ‘hima,’ nhlohlotelo wa leswaku a rihisela. Endzhaku ka ku hlula ka yona enyimpini ya vumbirhi ya misava, hosi ya le dzongeni yi kongomise matlharhi lama chavisaka swinene ya nyutliya eka loyi yi lwetanaka na yena naswona yi lunghiselela ntirhisano wa swa mavuthu wa matimba lowu lwisanaka na yena, NATO. Loko malembe ya ri karhi ya famba, ku ‘hima’ ka yena ku katse ku tirhisa tinhlori ta vutshila swinene, ku nonon’hwisa ntirhisano ni matiko man’wana ni ku lwa hi xiviri.

⁶ Xana hosi ya le n’walungwini yi endle yini? “Kutani hosi ya le ṅwalungwini yi ta wela henhla ka yena kukotisa šidzedze, hi magolonyi ni la’v̌a khanḍiyeke mahantši, ni mabyaṭo la’yo tala; a ta nghena e matikweni a v̌av̌amela kukota nambu.” (Daniyele 11:40b) Matimu ya masiku ya makumu ma kombetele eka ku ndlandlamuxiwa ka maava ya hosi ya le n’walungwini. Hi nkarhi wa nyimpi ya vumbirhi ya misava, “hosi” ya Manazi yi tlule ni maava ya yona yi nghena ni le matikweni lama nge kusuhi. Eku heleni ka nyimpi yoleyo, “hosi” leyi tlhandlameke yi ake mfumo wa matimba swinene ehandle ka maava ya yona n’wini. Hi nkarhi wa Nyimpi ya Vusukumbele, hosi ya le n’walungwini yi lwe ni nala wa yona etinyimpini leti lwiwaka hi matiko man’wana kambe ma seketeriwa hi hosi ya le n’walungwini hi ku yima ni tiko rin’wana ni ya le dzongeni yi yima ni rin’wana, ni le ka minhlungo ya le Afrika, Asia, ni le Latin Amerika. Yi xanise Vakreste va ntiyiso, yi hunguta ntirho wa vona (kambe ku nga ri ku wu herisa). Naswona minhlaselo ya yona ya nyimpi ni ya politiki yi yi pfune ku lawula matiko yo hlayanyana. Leswi swi hi laha ntsumi yi profeteke ha kona: “O ta nghena ni le tikweni ra nkoka [tiko ra moya ra vanhu va Xikwembu], kutani ku ta wa la’v̌o tala.”—Daniyele 11:41a.

7. I yini leswi swi nga sivela ku kurisiwa ka tiko ra hosi ya le n’walungwini?

⁷ Hambi swi ri tano, ni leswi—hi ku ya hi langutelo ra nala wa yona—hosi ya le n’walungwini yi vonakeke yi ri ni khombo swinene, a yi swi kotanga ku hlula misava hinkwayo. “Kambe ku ta tšhupuka e mav̌okweni ya yena e v̌a-Edom, ni v̌a-Moab, ni la’v̌akulu eka v̌ana v̌a Amon.” (Daniyele 11:41b) Emikarhini ya khale, Edom, Mowabu na Amoni a ma ri kun’wana exikarhi ka Egipta na Siriya. Ma nga langutiwa tanihi lama yimelaka matiko ni tinhlengeletano ta namuntlha leti hosi ya le n’walungwini yi nga ti xungeta kambe yi nga tsandzeka ku ti veka ehansi ka yona.

‘Egipta Ri Nga Ka Ri Nga Poni’

8, 9. Xana nkucetelo wa hosi ya le n’walungwini wu voniwe hi ndlela yihi, hambi ku ri hi loyi yi phikizanaka na yena swinene?

⁸ Ntsumi yi ya emahlweni yi ku: “O ta yisa v̌oko ra yena e matikweni la’yo tala, kutani, na rona tiko ra Egipta, ri nga ka ri nga poni. O ta teka šuma ša nsuku ni ša silver, ni hikwaŝo ŝa nkoka ŝa va-Egipta; kutani v̌a-Libia ni v̌a-Kuš v̌a ta lanḍela mitila ya yena.” (Daniyele 11:42, 43) Hambi ku ri hosi ya le dzongeni, “Egipta,” a yi ponanga eka leswi vangiweke hi milawu ya ku ndlandlamuxiwa ka maava ya hosi ya le n’walungwini. Hi xikombiso, hosi ya le dzongeni yi hluriwe hi ndlela leyi nge rivaleni le Vietnam. Kutani ku vuriwa yini hi “v̌a-Libia ni v̌a-Kuš”? Vaakelani lava va Egipta ra khale va nga ha fanekisela matiko lama nga vaakelani va “Egipta” ra manguva lawa hi ku ya hi ntivo-misava, lawa eka minkarhi yin’wana ma veke valandzeri va ‘mikondzo ya’ hosi ya le n’walungwini.

⁹ Xana hosi ya le n’walungwini yi swi tekile ‘swilo hinkwaswo swa nkoka swa Vaegipta’? Entiyisweni, a yi yi hlulanga hosi ya le dzongeni, naswona ku fikela hi 1993 xiyimo xa misava xi endle swi vonaka onge a yi nge swi koti ku yi hlula. Kambe yi ve na nkucetelo lowukulu hi tlhelo ra ndlela leyi hosi ya le dzongeni yi tirhisaka mali ya yona ha kona. Hi ku chava nala wa yona, hosi ya le dzongeni yi tirhise mali ya yona yo tala ku hlayisa vuthu lerikulu ra le hansi, ra le matini ni ra le moyeni. Hikwalaho ka leswi, ku nga vuriwa leswaku hosi ya le n’walungwini yi ‘tekile,’ yi lawule tirhelo ra rifuwo ra hosi ya le dzongeni.

Tsima Ro Hetelela Ra Hosi Ya Le N’walungwini

10. Xana ntsumi yi hlamusela ku hela ka nkwetlembetano exikarhi ka tihosi letimbirhi hi ndlela yihi?

¹⁰ Xana ku phikizana loku nga exikarhi ka tihosi leti ku ya emahlweni hi laha ku nga heriki? Doo. Ntsumi yi byele Daniyele yi ku: “Kambe e v̌ušeni ni le ṅwalungwini, ku ta huma mimpfumawulo le’yi nga ta ṅwi tšhav̌isa [hosi ya le n’walungwini], kutani o ta ramba mav̌andla a karihile ngopfu e ku ya dlaya ni ku ya onha la’v̌o tala. O ta ḍzima titente ta v̌uhosi bya yena e maav̌eni ya malwandle e ku šašamelana ni nṭhav̌a le’yo kwetsima le’yi ḍunekaka. Kutani, o ta ya hela, ku nga ri na loyi a ṅwi pfunaka.”—Daniyele 11:44, 45.

11, 12. I swiendlakalo swihi swa tipolitiki leswi fambisanaka ni ku phikizana loku nga kona exikarhi ka hosi ya le n’walungwini ni hosi ya le dzongeni, naswona i yini swin’wana leswi ha ha ta swi dyondzaka?

¹¹ Swiendlakalo leswi swa ha ta humelela, kutani a hi nge vuli hi vuxokoxoko hinkwabyo leswaku vuprofeta lebyi byi ta hetiseka hi ndlela yihi. Sweswinyana, xiyimo xa tipolitiki mayelana ni tihosi letimbirhi xi hundzukile. Ku phikizana lokukulu exikarhi ka United States na matiko ya le Vuxeni bya Yuropa ku miyerile. Ku engetela kwalaho, Soviet Union ri hambanisiwile hi 1991, kutani a ya ha ri kona.—Vona nkandziyiso wa Xihondzo xo Rindza wa March 1, 1992, matluka 4, 5.

¹² Kutani hosi ya le n’walungwini i mani sweswi? Xana yi fanele ku langutiwa tanihi rin’wana ra matiko lama a ya ri khale ka Soviet Union? Kumbe xana yi hundzuka hi laha ku heleleke hi laha yi endleke ha kona eminkarhini yo tala leyi hundzeke? A hi nge swi tivi. I mani loyi a nga ta va hosi ya le n’walungwini loko Daniyele 11:44, 45 yi hetiseka? Xana ku phikizana loku nge xikarhi ka tihosi timbirhi ku ta tlhela ku pfuka? Kutani ku vuriwa yini hi tinhulu ta nyutliya leti ta ha riki kona ematikweni yo tala? Loko nkarhi wu ri karhi wu famba hi ta kuma tinhlamulo ta swivutiso leswi.

13, 14. I yini leswi hi swi tivaka hi vumundzuku bya tihosi letimbirhi?

¹³ Ko va nchumu wun’we lowu hi wu tivaka. Hi ku hatlisa, hosi ya le n’walungwini yi ta endla tsima ra nhlaselo leri nga ta vangiwa hi leswaku “e v̌ušeni ni le ṅwalungwini, ku ta huma mimpfumawulo le’yi nga ta ṅwi tšhav̌isa.” Tsima leri ri ta ta emahlweninyana ka ku “hela” ka yena. Hi nga dyondza swo tala hi “mimpfumawulo” leyi loko hi kambisisa vuprofeta byin’wana bya Bibele.

¹⁴ Hambi swi ri tano, xo sungula xiya leswaku leswi endliwaka hi hosi ya le n’walungwini a hi swa ku lwisana ni hosi ya le dzongeni. A yi hetiwi hi loyi yi phikizanaka na yena. Hi ku fanana, hosi ya le dzongeni a yi herisiwi hi hosi ya le n’walungwini. Hosi ya le dzongeni (leyi eka vuprofeta byin’wana yi kombisiwaka tanihi rimhondzo ro hetelela leri nga ta humelela ra xivandzana) yi herisiwa “ku nga ri hi v̌oko ra munhu” kambe hi Mfumo wa Xikwembu. (Daniyele 7:26; 8:25) Entiyisweni, tihosi hinkwato ta misava ti ta heriseriwa makumu hi Mfumo wa Xikwembu enyimpini ya Armagedoni, naswona leswi swi tikomba ku ri leswi humelelaka eka hosi ya le n’walungwini. (Daniyele 2:44; 12:1; Nhlavutelo 16:14, 16) Daniyele 11:44, 45 yi hlamusela swiendlakalo leswi nga ta hetelela eka nyimpi ya makumu. Hi yona mhaka leyi “ku nga [riki] na loyi a ṅwi pfunaka” loko hosi ya le n’walungwini yi heriseriwa makumu!

15. I swivutiso swihi swa nkoka leswi swa ha faneleke ku hlamuseriwa?

¹⁵ Kutani ke, hi byihi vuprofeta byin’wana lebyi hlamuselaka hi “mimpfumawulo” leyi vangelaka hosi ya le n’walungwini ku huma nyimpi “ku ya dlaya ni ku ya onha la’v̌o tala.” Naswona “la’v̌o tala” lava yi nga ta lava ku va dlaya i vamani?

Mpfumawulo Lowu Humaka eVuxeni

16. (a) I xiendlakalo xihi lexi xiyekaka lexi faneleke ku humelela emahlweni ka Armagedoni? (b) I vamani “tihosi ta le v̌ušeni”?

¹⁶ Loko Armagedoni, nyimpi yo hetelela yi nga si fika, nala lonkulu wa vugandzeri bya ntiyiso u fanele ku herisiwa—Babilona Lonkulu la fanaka ni muoswi, mfumo wa misava hinkwayo wa vukhongeri bya mavunwa. (Nhlavutelo 18:3-8) Ku herisiwa ka yena ku kombisiwa hi ku chuluriwa ka ximbitana xa vutsevu xa vukarhi bya Xikwembu enambyeni wa Yufrate wo fanekisela. Nambu wa phya “leswaku ndlela ya tihosi leti taka hi le vuxeni yi pfuleka.” (Nhlavutelo 16:12) Tihosi leti i vamani? Ku nga va mani handle ka Yehovha Xikwembu na Yesu Kreste!a

17. (a) Bibele yi ri yini hi ku herisiwa ka Babilona Lonkulu? (b) I yini leswi ‘mpfumawulo wa le vuxeni’ wu nga vaka swona?

¹⁷ Ku herisiwa ka Babilona Lonkulu ku hlamuseriwa hi laha ku heleleke ebukwini ya Nhlavutelo: “Timhondzo ta khume leti u ti voneke [‘tihosi’ leti fumaka enkarhini wa makumu], tona swin’we ni xivandzana [xivandzana xa ribungu, lexi yimelaka vandla ra Nhlangano wa Matiko], swi ta venga [w]ansati loyi wa muoswi swi ta endla leswaku a swela ni ku sala a nga ambalanga nchumu, swi dya nyama ya yena, swi n’wi hisa hi ndzilo.” (Nhlavutelo 17:16) Entiyisweni, matiko ‘ma rhurhumbula tinyama leto tala’! (Daniyele 7:5) Kutani ha yini vafumi ku katsa ni hosi ya le n’walungwini, va herisa Babilona Lonkulu? Hikuva hi laha xi swi lavaka ha kona ‘Xikwembu xi swi nghenisa etimbilwini ta vona leswaku va hetisisa swikongomelo swa xona.’ (Nhlavutelo 17:17) Mpfumawulo wa le “v̌ušeni” wu nga ha vula xiendlo lexi xa Yehovha, loko a nghenisa etimbilwini ta varhangeri va vanhu leswaku va herisa muoswi lonkulu wa vukhongeri.—Daniyele 11:44.

Mpfumawulo Wa Le N’walungwini

18. Xana hosi ya le n’walungwini yi lava ku onha yini xin’wana, kutani leswi swi yi yisa kwihi loko yi fikelela kungu ra yona?

¹⁸ Kambe ka ha ri na xin’wana lexi faneleke ku herisiwa hi vukarhi bya hosi ya le n’walungwini. Ntsumi yi ri “o ta dzima titente ta v̌uhosi bya yena e maav̌eni ya malwandle e ku šašamelana ni nṭhav̌a le’yo kwetsima.” (Daniyele 11:45) Enkarhini wa Daniyele, lwandle lerikulu a ku ri Meditereniya, naswona ntshava leyo kwetsima a ku ri Siyoni, laha ku nga tshama ku va ni tempele ya Xikwembu kona. Hikwalaho, eku hetisekeni ka vuprofeta, hosi leyi hlundzukeke ya le n’walungwini yi teka tsima ra nyimpi ku ya lwa ni vanhu va Xikwembu! Namuntlha, hi ndlela ya moya, “e maav̌eni ya malwandle e ku šašamelana ni nṭhav̌a le’yo kwetsima” swi yi veka etikweni ra moya ra malandza lama totiweke ya Xikwembu, lama nga huma ‘elwandle’ ra vanhu lava nga ni mona, lawa ma nga ni ntshembo wo fuma eNtshaveni ya Siyoni ya le tilweni na Yesu Kreste.—Esaya 57:20; Vaheveru 12:22; Nhlavutelo 14:1.

19. Hi laha swi kombisiweke hi vuprofeta bya Ezekiyele, xana hi nga wu tivisa ku yini mpfumawulo lowu susumetelaka Gogo leswaku a hlasela? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

¹⁹ Ezekiyele, loyi a nga hanya hi nkarhi wa Daniyele, na yena u profete hi nhlaselo wa vanhu va Xikwembu “e mikarini ya makumu.” U vule leswaku rivengo leri ri ta kuceteriwa hi Gogo wa Magogo, la yimelaka Sathana Diyavulosi. (Ezekiel 38:16) Hi ndlela yo fanekisela Gogo u huma etlhelo rihi? Yehovha ha Ezekiyele u ri: “U ta pfa hi laha u nga kona, le makumu ya ṅwalungu.” (Ezekiyele 38:15) Hikwalaho, mpfumawulo lowu humaka “le ṅwalungwini” ku nga ha va mianakanyo ya Sathana yo kucetela hosi ya le n’walungwini ni tihosi letin’wana hinkwato ku hlasela vanhu va Yehovha.b—Ringanisa Nhlavutelo 16:13, 14; 17:14.

20, 21. (a) Ha yini Gogo a kucetela matiko, ku katsa ni hosi ya le n’walungwini, leswaku ya hlasela vanhu va Xikwembu? (b) Xana nhlaselo wa yena wu ta humelela?

²⁰ Gogo u hlela nhlaselo lowu wu nga siyiki munhu hikwalaho ka ku fuwa ka “vanhu hinkwavo va Xikwembu,” lava, swin’we ni ntshungu lowukulu wa tinyimpfu tin’wana, va nga ha riki xiphemu xa misava ya yena. (Vagalatiya 6:16; Yohane 10:16; 17:15, 16; 1 Yohane 5:19) Gogo u languta “tiko le’ri hlengeletiwaka e šikari ka matiko, le’ri tifuwelaka mintlhambi ni šuma [xa moya]” ivi a ri monya. (Ezekiyele 38:12; Nhlavutelo 5:9; 7:9) Mayelana ni ku hetiseka ka marito lawa, vanhu va Yehovha namuntlha va ya va fuwa hi ndlela leyi nga si tshamaka yi va kona. Ematikweni yo tala le Yuropa, Afrika, na Asia laha va tshameke va yirisiwa, sweswi va gandzela hi ndlela leyi tshunxekeke. Exikarhi ka 1987 na 1992, ku tlula miliyoni ya “le’ŝi ranḍekaka” swi hume eka tinxaka to tala swi ta endlwini ya Yehovha ya vugandzeri bya ntiyiso. Hi tlhelo ra moya, va fuwile naswona va ni ku rhula.—Hagayi 2:7; Esaya 2:2-4; 2 Vakorinto 8:9.

²¹ Hi ku vona tiko ra Vakreste ra moya tanihi ‘tiko ra le makaya leri pfulekeke’ leri nga hlaselekaka hi ku olova, Gogo u endla matshalatshala lamakulu yo susa xihinga lexi leswaku a lawula vanhu hi laha ku heleleke. (Ezekiyele 38:11) Kambe wa tsandzeka. Loko tihosi ta misava ti hlasela vanhu va Yehovha, ti ta ‘fikelela makumu ya tona.’ Hi ndlela yihi?

Hosi Ya Vunharhu

22, 23. Loko Gogo a hlasela, i mani a yimelaka vanhu va Xikwembu, naswona vuyelo hi byihi?

²² Ezekiyele u ri nhlaselo wa Gogo i xikombiso xa leswaku Yehovha Xikwembu a teka goza ro lwela vanhu va yena ivi a herisa mavuthu ya Gogo “e henhla ka tinṭhav̌a ta Israel.” (Ezekiel 38:18; 39:4) Leswi swi hi tsundzuxa leswi ntsumi yi nga swi byela Daniyele: “E nkarhini wolowo, Mikael, nḍuna le’yikulu, le’yi yimelaka v̌ana v̌a tiko ra wena, o ta humelela, kutani masiku ya mapfalo ma ta v̌a kona, la’yonghasi ma nga siki v̌aka kona mpfhuka matiko ma ri kona, ku fikela nkarini wolowo.”—Daniyele 12:1.

²³ Hi 1914, Yesu—Mikayele nhenha ya le tilweni—u ve Hosi ya Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni. (Nhlavutelo 11:15; 12:7-9) Ku sukela enkarhini wolowo, u ‘yimela vana va vanhu va ka va Daniyele.’ Hambi swi ri tano, hi ku hatlisa u ta “humelela” hi vito ra Yehovha tanihi Hosi leyi nga Nhenha leyi nga hluriwiki, a “ba lava va nga xi tiviki [Xikwembu], va nga lava nga yingisiki Evhangeli ya Hosi ya hina Yesu.” (2 Vatesalonika 1:8) Matiko hinkwawo ya le misaveni, ku katsa ni tihosi ta vuprofeta bya Daniyele, ma ta “ba nkosi.” (Matewu 24:30) Va ha ri ni mianakanyo leyo homboloka etimbilwini ta vona eka ‘rixaka ra Daniyele’ va ta loviseriwa makumu hi ‘Mikayele, hosana leyikulu.’—Nhlavutelo 19:11-21.

24. Xana dyondzo leyi ya vuprofeta bya Daniyele yi fanele yi hi khumba hi ndlela yihi?

²⁴ Xana a hi yimelanga ku vona ku hlula lokukulu ka Mikayele ni ka Xikwembu xa yena Yehovha? Hikuva ku hlula koloko i ku “ponisiwa,” eka Vakreste va ntiyiso. (Ringanisa Malakiya 4:1-3.) Hikwalaho, loko hi langutela vumundzuku hi ku langutela lokukulu, hi tsundzuka marito ya muapostola Pawulo lama nge: “Twarisa Rito, u hiseka hi nkarhi wa kona hambi ku nga ri hi nkarhi wa kona.” (2 Timotiya 4:2) A hi khomeni swi tiya eka Rito ra vutomi hi lava tinyimpfu ta Yehovha hi ku hiseka loko nkarhi wa kona wu nga si hela. Se hi le kusuhi ni ku heta ku tsutsuma ka hina ka vutomi. Hakelo se ha yi vona. Onge hinkwerhu hi nga tiyisela ku fika emakumu ivi xisweswo hi va exikarhi ka lava nga ta ponisiwa.—Matewu 24:13; Vaheveru 12:1.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Wa Swi Twisisa Xana?

◻ Xana hosi ya le dzongeni yi hime hosi ya le n’walungwini hi ndlela yihi enkarhini lowu wa makumu?

◻ I yini leswi ha ha ta swi dyondzaka mayelana ni vuyelo bya ku lwa ka tihosi letimbirhi?

◻ Xana hosi ya le n’walungwini yi ta katseka eka swiendlakalo swihi swimbirhi ku nga si fika Armagedoni?

◻ Xana ‘Mikayele, hosana leyikulu,’ u ta va sirheleta njhani vanhu va Xikwembu?

◻ Xana hi fanele hi khumbekisa ku yini hi dyondzo ya vuprofeta bya Daniyele?

[Swifaniso leswi nga eka tluka 19]

Hosi ya le n’walungwini yi gandzela xikwembu lexi hambaneke ni swikwembu swa lava yi va tlhandlamaka

[Xihlovo Xa Kona]

Ehenhla eximatsini ni le xikarhi: UPI/Bettmann; ehansi eximatsini: Reuters/Bettmann; ehansi exineneni: Jasmin/Gamma Liaison