Xana Timbhoni Ta Yehovha I Mpambukwa?

YESU KRESTE u hehliwile a vitaniwa xidakwa, munhu wa makolo, mutluri wa Savata, mbhoni ya vunwa, musandzi wa Xikwembu ni murhumiwa wa Sathana. U tlhele a hehliwa va ku u pfukela mfumo.—Matewu 9:34; 11:19; 12:24; 26:65; Yohane 8:13; 9:16; 19:12.

Endzhaku ka rifu ra Yesu ni ku pfuka ka yena, vadyondzisiwa va yena na vona a va langutane ni ku hehliwa lokukulu. Ntlawa wun’wana wa Vakreste va lembe xidzana ro sungula wu kokeriwe eka vafumi va tiko hi vanhu va ri karhi va huwelela va ku: ‘Vanhu lava va pfilunganye misava hinkwayo.’ (Mintirho 17:6) Siku rin’wana muapostola Pawulo ni munghana wa yena Silasi va yisiwe eka vafumi va voniwa nandzu hi ku pfilunganya tiko ra Filipiya.—Mintirho 16:20.

Pawulo endzhakunyana u hehliwile va ku i “munhu loyi [a vangaka] mpfilumpfilu. U pfuxa madzolonga exikarhi ka Vayuda hinkwavo lava akeke kwihi na kwihi emisaveni,” naswona u ringetile “ku nyamisa Tempele.” (Mintirho 24:5, 6) Vavanuna va le Rhoma va varhangeri va Vayuda va hlamusele xiyimo xa valandzeri va Yesu hi ku kongoma loko va ku: “Hikuva loko yi ri dyondzo leyi yo hambuka, ha yi tiva leswaku ya ariwa hinkwako.”—Mintirho 28:22.

Entiyisweni, ntlawa lowu lowuntshwa lowu simekiweke hi Yesu Kreste a wu tekiwa wu ri ntlawa wa vukhongeri lowu nga ni mavonelo yo biha xikan’we ni swiendlo leswi a swi lwisana ni mikhuva leyi a yi amukeleka hi nkarhi wolowo. Handle ko kanakana, vo tala a va ta languta Vakreste tanihi mpambukwa lowu lovisaka. Vahehli, hi xitalo a va ri swirho leswi tlakukeke ni leswi xiximiwaka emugangeni, kutani leswi swi tikomba swi hoxe xandla eka vumbhoni byo hemba. Vo tala a va tshemba ku hehliwa ka Yesu ni vaapostola va yena. Kambe hi laha u swi tivaka ha kona xin’wana ni xin’wana xa swihehlo leswi a swi ri mavunwa! Mhaka ya leswi vanhu va vuleke swilo leswi a yi endlanga swihehlo swi va ntiyiso.

Xana ku vuriwa yini hi namuntlha ke? Xana swi ta va swi lulamile ku kombetela Timbhoni ta Yehovha tanihi ntlawa wa vukhongeri lowu nga ni mavonelo layo biha, kun’we ni swiendlo leswi lwisanaka ni mahanyelo lama amukelekaka tanihi lamanene? Xana Timbhoni ta Yehovha i mpambukwa?

Leswi Vumbhoni Byi Kombaka Swona

Mutirhela-mfumo wa doroba ra St. Petersburg, Russia, u hlamuserile: “Timbhoni ta Yehovha ti vikiwe eka hina tanihi mpambukwa wun’wana wa le xihundleni lowu tshamaka emunyameni, naswona wu dlayetela vana ni ku dlayana hi woxe.” Hambi swi ri tano sweswinyana vanhu va le Russia se va tolovelane ku antswa ni xiyimo xa ntiyiso xa Timbhoni. Endzhaku ka ku va a tirhe ni Timbhoni ta Yehovha mayelana ni ntsombano wa matiko hinkwawo, mutirhela-mfumo u xiyile: “Sweswi ndzi vona vanhu lavanene lava n’wayitelaka, lava antswaka ku tlula vanhu vo tala lava ndzi va tivaka. Va rhurile ni ku hola naswona va rhandzana swinene.” Wa engetela: “Kahle-kahle a ndzi twisisi leswaku hikokwalaho ka yini vanhu va vula vunwa byo fana ni lebyi ha vona.”

Timbhoni ta Yehovha a ti ti khomi tinhlengeletano ta mihivahivana, naswona vugandzeri bya tona a byi sekeriwanga eka swihundla. Julia Mitchell Corbett, mutsari loyi a nga riki Mbhoni wa vika: “Loko va hlangana, hakanyingi ku tlula kan’we hi vhiki eTiholweni ta Mfumo (tindhawu ta vona ta minhlangano a ti vuriwi tikereke), nkarhi wa vona wo tala va wu heta hi ku dyondza Bibele ni ku burisana hi yona.” Tindhawu ta vona to hlanganyela eka tona ti funghiwe kahle hi mfungho. Minhlangano ya vona ya twisiseka, naswona vanhu hinkwavo va amukeleka ku hlanganyela. Vapfhumba lava nga rindzeriwangiki va amukeriwa hi mandla mambirhi.

“Timbhoni ti kume ndhuma yo va ni xichavo, nkhathalelo ni migingiriko,” ku engetela Corbett ebukwini ya yena leyi nge Religion in America. Vo tala lava nga riki Timbhoni swa va olovela ku vona leswaku a ku na lexi hoxeke kumbe xo hlamarisa hi Timbhoni ta Yehovha. Mahanyelo ya vona a ma lwisani ni leswi swi amukelekaka tanihi mukhuva lowunene. The New Encyclopædia Britannica yi swi veka erivaleni leswaku Timbhoni “ti yima ti tiyile eka hanyelo ra le henhla eku tikhomeni ka munhu hi xiyexe.”

Mukongomisi wa timhaka ni minkombiso yo hlawuleka ya xitichi xa thelevhixini eUnited States u tsalele Timbhoni ta Yehovha mayelana ni xiviko lexi nga tsakisiki hi Timbhoni etimhakeni ta nkombiso wa TV lowu nge 60 Minutes. U te: “Loko vanhu vo tala a va hanya hi ndlela leyi ripfumelo ra n’wina ri nga xiswona, vanhu a va nga ta va eka xiyimo lexi va nga eka xona. Ndzi un’wana wa vanhu va mahungu la tivaka kahle leswaku nhlengeletano ya n’wina yi sekeriwe hi rirhandzu ni ripfumelo leri tiyeke eka Mutumbuluxi. Ndzi lava mi swi tiva leswaku a hi hinkwavo vahangalasi va Mahungu lava nga ni vuxopaxopi byo tano.”

Vukhongeri Lebyi Tivekaka Swinene

Xana i swinene ku vula leswaku Timbhoni ta Yehovha i ntlawanyana lowutsongo wa vukhongeri? Hi ndlela yo karhi, Timbhoni ta Yehovha i titsongo hi nhlayo loko u ti ringanisa ni vukhongeri byin’wana. Hambi swi ri tano, tsundzuka leswi Yesu a swi vuleke: “Nyangwa leyi yisaka evutomini yi khumile swinene, ni ndlela leyi yaka kona yi larile, kutani lava va yi kumaka a va talanga.”—Matewu 7:13, 14.

Kambe, Timbhoni a hi mpambukwa lowu nga nyawuriki nikatsongo. Hi ximun’wana xa 1993, vanhu vo tlula 11 wa timiliyoni va hlanganyele eka Xitsundzuxo xa Timbhoni xa rifu ra Kreste. Kambe lexi nga xa nkoka swinene ku tlula nhlayo ya vona, i hanyelo ra vona ni xikombiso lexinene xa ku tikhoma, leswi swi va endleke va tlangeriwa emisaveni hinkwayo. Handle ko kanakana leswi swi ve ni xiphemu eka matiko yo tala lawa ma va nyikeke mpfumelelo wa le nawini tanihi vukhongeri lebyi tivekaka bya ripfumelo leri tiyeke.

Lexi xiyekaka i xiboho xa sweswinyana xa Huvo ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu. Yi tivise leswaku Timbhoni ti fanele ku tiphina hi ntshunxeko wa mianakanyo, ripfalo ni vukhongeri na leswaku va ni mfanelo yo vulavula hi ripfumelo ra vona ni ku ri dyondzisa van’wana. Leswi a swi nga ta va tano loko Timbhoni ta Yehovha a ti tiveka ti tirhisa vuxisi ni vutlharhi bya vunwa ku tikumela vanhu, kumbe loko a va tirhisa tindlela ta ku sindzisa leswaku va lawula mianakanyo ya valandzeri va vona.

Vanhu vo tala emisaveni hinkwayo va tolovelane kahle ni Timbhoni ta Yehovha. Eka timiliyoni ta lava nga riki Timbhoni lava dyondzaka Bibele ni Timbhoni kumbe lava tshameke va dyondza na vona, ha vutisa, Xana ku na loyi a nga tshama a ringeta ku mi tshikisa vukhongeri bya n’wina ke? Xana Timbhoni ti tirhise mianakanyo ya vutlharhi ya ku ku lawula? “Doo,” handle ko kanakana leyi a yi ta va nhlamulo ya wena yo tshembeka. Swi le rivaleni leswaku loko tindlela to tano a ti tirhisiwile, a ku ta va ni vanhu vo tala swinene lava kanetanaka ni mhaka yin’wana ni yin’wana ya Timbhoni ta Yehovha.

“Ku Tikarhatela Ku Pfuna Vanhu”

Swirho swa mpambukwa swi tala ku tihambanisa ni ndyangu, vanghana hambi ni vaaki hi voxe. Xana sweswo swi tano hi Timbhoni ta Yehovha? “A ndzi un’wana wa Timbhoni ta Yehovha,” ku vula muhleri wa mahungu wa le Riphabliki ra Czech. Kambe, u engeterile: “Swi le rivaleni leswaku [Timbhoni ta Yehovha] ti ni mahanyelo lamanene swinene. . . . Va xixima milawu ya mfumo kambe va tshemba leswaku i Mfumo wa Xikwembu ntsena lowu nga kotaka ku ololoxa swiphiqo swa vanhu hinkwaswo. Kambe xiya—a va va vengi vanhu van’wana. I vanhu lava tikarhatelaka ku pfuna vanhu.”

Naswona a va tshami voxe, va tihambanisa ni maxaka ni vaaki van’wana. Timbhoni ta Yehovha ta swi tiva leswaku i vutihlamuleri bya tona bya Matsalwa ku rhandza ni ku hlayisa mindyangu ya tona. Va tshama ni ku tirha ni vanhu va tinxaka hinkwato ni va vukhongeri hinkwabyo. Loko ku humelela timhangu va tsutsumela kona va yisa nhundzu yo phalala ni ku nyikela mpfuno wun’wana.

Xa nkoka swinene, va khomekile hi xiyimiso xa dyondzo ya xiyimo xa le henhla leyi nga ringanisiwiki na nchumu. Xana i vukhongeri byingani lebyi nga ni fambiselo leri hlelekeke ro endzela munhu un’wana na un’wana emugangeni wa ka vona ke? Timbhoni ta Yehovha ti endla leswi ematikweni lama tlulaka 200 ni hi tindzimi to tlula 200! Hakunene, Timbhoni ta Yehovha ti “tikarhatela ku pfuna vanhu.”

Ku Namarhela Swinene eBibeleni

Entiyisweni, tidyondzo ta Timbhoni ta Yehovha ti hambanile ni leti nyikeriwaka hi tikereke. Timbhoni ta Yehovha ti pfumela leswaku Yehovha i Xikwembu xa matimba hinkwawo, ni leswaku Yesu i N’wana wa yena, hayi xiphemu xa xikwembu xa vunharhu-un’we. Ripfumelo ra vona ri tiyisiwa swinene eka ntshembo wa leswaku i Mfumo wa Xikwembu ntsena lowu nga wisisaka vanhu lava xanisekaka. Va tsundzuxa vanhu hi ndzoviso lowu nga kusuhi wa mafambiselo lawa ya swilo lama onhakeke. Va huwelela hi xitshembiso xa Xikwembu xa misava ya paradeyisi ya vanhu lava yingisaka. A va xi gandzeli xihambano. A va yi tlangeli Khisimusi. Va tshemba leswaku moya wa fa ni leswaku ndzilo wa tihele a wu kona. A va yi dyi ngati, hambi ku ri ku amukela mpompelo wa ngati. Va tihlayisa va nga ri na xivati etimhakeni ta politiki ni ku hlanganyela enyimpini. Xana u tshame u tivutisa leswaku hikwalaho ka yini dyondzo ya Timbhoni ta Yehovha yi hambanile swonghasi?

Phepha-hungu ra Massachusetts leri nge Daily Hampshire Gazette, ri vula leswaku ndlela ya Timbhoni ta Yehovha yo “hlamusela Bibele hi ku kongoma, yi yirisa swiendlo swo tala leswi van’wana va swi tekaka swi nga vuli nchumu . . . , hinkwavo va tiyimisela ku landzelela xikombiso xa Vakreste va lembe xidzana ro sungula ni rito ra Bibele.” The Encyclopedia of Religion ya pfumela leswaku “hinkwaswo leswi va swi pfumelaka swi titshege hi Bibele. Va ‘seketela hi ndzimana’ (hi leswaku va tirhisa tsalwa ra Bibele ku seketela) mhaka yin’wana ni yin’wana ya ripfumelo, va amukela ndzayo ya Bibele hi ku helela, leyi susaka mikhuva hinkwayo ya ndhavuko.” Buku leyi nge Religion in America yi vula leswi: “Ntlawa lowu a wu kalanga wu tshika dyondzo ya wona ya Bibele, naswona dyondzo ya wona yi sekeriwa hi tinhlamuselo to tala ta matsalwa.”

Xana I Mani Murhangeri Wa Vona?

Hakunene hikwalaho ko namarhela swinene eka leswi Bibele yi swi dyondzisaka, swi le rivaleni leswaku ku gandzeriwa ni ku endliwa ka varhangeri va vanhu va va swikwembu, leswi hi swi vonaka eka mimpambukwa ya namuntlha, a swi nge kumeki exikarhi ka Timbhoni ta Yehovha. Va ala langutelo ro fundzha varhangeri. The Encyclopedia of Religion yi hlamusele hi Timbhoni ta Yehovha kahle, yi ku: “Xiphemu xa vufundhisi ni mavito yo fundzha a swi pfumeleriwi.”

Va landzela Yesu Kreste tanihi Murhangeri wa vona ni Nhloko ya vandlha ra Vukreste. I Yesu loyi a nga te: “Loko mi ri nwina, mi nga tshuki mi vitaniwa hi vito ra ‘Mudyondzisi,’ hikuva Mudyondzisi wa n’wina i un’we ntsena; n’wina hinkwenu mi vamakwavo. Mi nga tshuki mi khongela munhu wa laha misaveni, mi ku i ‘Tata wa n’wina,’ hikuva Tata wa n’wina i un’we ntsena, loyi a nga le tilweni. Naswona mi nga tshuki mi tsakela ku vuriwa ‘varhangeri,’ hikuva Murhangeri wa n’wina i un’we ntsena, a nga yena Mesiya.”—Matewu 23:8-12.

Swi le rivaleni leswaku Timbhoni ta Yehovha a hi mpambukwa nikatsongo, tanihi leswi Yesu a a nga ri munhu wa makolo ni xidakwa. Ee, a hi hinkwavo lava va hlohloteriweke hi swiviko swa vunwa mayelana na Yesu ni vadyondzisiwa va yena, lava weleke exirimbanini xa ku n’wi hleva. Van’wana va nga ha va va byeriwe mavunwa. Loko u ri ni swivutiso hi Timbhoni ta Yehovha ni leswi va pfumelaka eka swona, ha yini u nga ringeti ku va tiva ku antswa ke? Va amukela un’wana na un’wana eTiholweni ta vona ta Mfumo loyi a lavaka ntiyiso.

Na wena u nga vuyeriwa eka nkambisiso wa vona wa vukheta wa vutivi lebyi kongomeke bya Bibele, ni ku dyondza ndlela leyi u nga gandzelaka Xikwembu ha yona hi ku fambisana ni marito ya Yesu: “Kambe nkarhi wa ta, ni sweswi wu tile, lowu vagandzeri va xiviri va nga ta gandzela Tatana hi moya ni ntiyiso, hikuva Tatana u lava vagandzeri lavo tano.”—Yohane 4:23.