Xana Nkongomiso Wa Vanhu Wu Tsandzekile?

I MANI la endleke swilo hinkwaswo? Loko nhlamulo ya wena yi ku i “Xikwembu,” swi vula leswaku u pfumelelana ni timiliyoni leti pfumelaka eka Xikwembu xa Bibele, Mutumbuluxi.

Kambe, vo tala lava pfumelaka eka Xikwembu swa va nonon’hwela ku pfumela leswaku xa karhi xa tirha hi matimba ku tlhantlha swiphiqo swa vanhu. Xana swa twala ku anakanya leswaku Xikwembu xi ni kungu ro karhi leri xi ri endlaka leri nga ta tisela vanhu ku wisa? Vo tala a va byi voni vumbhoni lebyi kombisaka leswaku sweswo swi kona.

Hi magidi ya malembe, vanhu a va ri karhi va ringetela tindlela ta ntsandza-vahlayi, va ringeta ku tikumela ntlhantlho hi voxe, va nga ri na mhaka ni Xikwembu. Kambe xana vanhu va wu kumile ntlhantlho wa swiphiqo swa vona? Kumbe xana swiphiqo swi ya swi biha ni ku nonon’hwa ku swi tlhantlha? Xana munhu u swi tlhantlhisa ku yini swiphiqo leswi swa xihatla leswi nga emisaveni namuntlha?

Ntlharhi yin’wana yi swi veka hi ndlela leyi: “Ku sukela loko ku sungule ndzhundzhunuko wa ta Vumaki, matiko lama hluvukeke ma tshahe swilo swa ntumbuluko hi tindlela leti nga pfuxetekiki ta ku bindzula ha tona, xisweswo ma onha mbango, leswi vaviseke swinene matiko lama ha hluvukaka.”

Munhu u karhi u ya emahlweni a herisa misava. Phepha-hungu ra le Argentina leri nge Clarín ri te: “Eka hafu yo hetelela ya lembe xidzana leri, makwanga hi tlhelo ra ikhonomi, ku pfumala vuxiyaxiya ni futa, hi swona swi vangeke khombo leri nga hetangiki vanhu ntsena kambe leri tlheleke ri onha ni mbango, hakanyingi hi ndlela leyi chavisaka.”

Vusweti lebyikulu sweswi byi tikomba byi ri mhaka ya siku na siku eka vanhu va manguva lawa. Hambi matiko lawa ma tekiwaka tanihi lama fuweke, ma tsandzeka ku lwisana ni gandlati leri lerikulu swonghasi ra vusweti. Hi ku ya hi The Globe and Mail ya le Toronto, Canada, ku ringanyetiwa leswaku “n’we-xa-nharhu xa Macanada hinkwawo ma ta hlaseriwa hi vusweti kun’wana evuton’wini bya wona, ma nga si dyuhala.” Phepha-hungu leri ri tlhandlekela ri ku, “ku hohloka ka mindyangu i xivangelo-nkulu xa vusweti, naswona mukhuva lowu wu andzile emalembeni ya sweswinyana.”

Ku tirhisiwa ko biha ka swidzidzirisi i xikombiso xin’wana xa ku hohloka ka mahanyelo ya vanhu. Xana i yini lexi munhu a nga xi endlaka ku antswisa xiyimo lexi? Swi le rivaleni leswaku a swi nyawuli leswi a nga swi endlaka. Timiliyoni ta vanhu ti ya emahlweni ti tsana emirini, emianakanyweni ni le mahanyelweni hikwalaho ka ku tirhisa swidzidzirisi hi ndlela yo biha. Naswona xiphiqo lexi xi ya xi andza swinene.

Vativi va sayense va tikomba va tsandzeka ku lwisana ni mavabyi. Ina, thekinoloji yi hlule swiphiqo swo tala. Kambe, tindlela tin’wana leti vativi va sayense va ti tirhisaka ti vange switsongwatsongwana leswi nga ni khombo, leswi sihalalaka swinene hambi loko ku tirhisiwa swidzidzirisi.

Tihulumendhe ta vanhu a ti nge swi koti ku sivela ku tekeriwa ka vanhu timfanelo leti nga ta vona. Hi xikombiso, ku nga khathariseki swikombelo ni milawu yo tala leyi endliweke, yo sivela leswaku vanhu va endliwa mahlonga, ku ringanyetiwa leswaku emisaveni hinkwayo, vanhu vo tlula dzana ra timiliyoni va sindzisiwa ku tirha hi tindlela leti kahle-kahle ku nga vuhlonga lebyi nyumisaka.

Kambe, hikwalaho ka yini nkongomiso wa munhu wu tsandzekile? Xiya timhaka leti. Nkongomiso wa munhu wu huma eka vanhu—vanhu lava nga hetisekangiki. Ntokoto wa vona evuton’wini wu komile swinene naswona hakanyingi wu khumisiwa hi mikhuva yo karhi ya ndhavuko. Vutivi bya vona na byona byi hikiwile. Xisweswo, nkongomiso wihi na wihi lowu va wu nyikelaka wu hikiwile na wona. Hi laha muapostola Pawulo a vuleke ha kona, “hinkwavo va dyohile, hikokwalaho ku kwetsima loku a va nyikiwile hi Xikwembu, va ku pfumala.”—Varhoma 3:23.

Kahle-kahle, swiphiqo swo tala leswi vanhu vo tala va langutanaka na swona, hi ndlela yo karhi swi vangiwa hi ku honisa nkongomiso wa Xikwembu. Kambe, xana nkongomiso wo tano wu nga kumiwa kwihi? Xana Xikwembu xi hi kongomisa njhani namuntlha? Xihloko lexi landzelaka xi ta nyikela tinhlamulo.