Tlangela Ntirho Wa Wena Wo Kwetsima
LESWAKU hi fikelela pakani yin’wana ni yin’wana ya nkoka, hi fanele hi tilulamisela ku tinyiketela. Ku va dokodela swi teka malembe yo tala u ri karhi u dyondza, naswona u tiyimisela, ku katsa ni mali. Ntshila ya vutiolori yi hete nkarhi wo tala wa vuntshwa bya yona yi endla swiphemu-phemu swa vutiolori hi ku phindha-phindha yi endla ni lebyo nonon’hwa yi lwela ku fikelela vuhetiseki. Mutlangi wa piyano la nga ni vutshila hi ku fanana na yena u hete malembe a tinyiketele eku dyondzeni.
Hambi swi ri tano, ku na pakani yin’wana leyi vuyerisaka ngopfu ku tlula yihi na yihi. Hi yihi xana? I lunghelo ro va nandza wa La-Nge-Henhla-Henhla, Yehovha Xikwembu. Ku nga khathariseki leswaku hi tirhisa nkarhi, mali kumbe matimba yo tanihi kwihi, lunghelo ro tirha ntirho wo kwetsima wa Muvumbi wa hina ri tisa vuyelo lebyi nga riki na ku ringanisiwa. Ya tiyisile marito ya muapostola Pawulo lama nge: “Ku tinyiketela eka Xikwembu [ku] pfuna hi matlhelo hinkwawo, naswona [ku] tshembisa vutomi bya nkarhi lowu, ni bya lowu taka.” (1 Timotiya 4:8 ringanisa NW.) A hi vone leswaku swoleswo i ntiyiso hi ndlela yihi.
Loko Hi Sungula Ku Dyondza Hi Xikwembu
Vanhu vo tala lava amukelaka mahungu lamanene, kutani va sungula ku dyondza Bibele, a va tali ku xiya ku hundzuka loku nga ta va kona evuton’wini bya vona. Xo sungula, xichudeni lexintshwa xa Bibele xi nga ha lahlekeriwa hi vanghana lava va nga twisisiki leswaku ha yini xi nga ha hlanganyeli na vona eka mintirho leyi sweswi xi yi tivaka leswaku yi sandza Xikwembu. (1 Petro 4:4) Van’wana va nga ha kanetiwa hi vandyangu, naswona swi nga ha va vavisa ku vona varhandziwa va vona va kombisa ku nga n’wi rhandzi Yehovha, va n’wi venga. (Matewu 10:36) Sweswo swi nga va leswi vavaka swinene.
Entirhweni kumbe exikolweni, ku nga ha va ni vuyelo byo karhi lebyi vavisaka. Xichudeni lexintshwa xa Bibele hi ku hatlisa xi ta tshika ku hlanganyela emitlangweni ya misava ni le minkhubyeni yin’wana. A xi nge he yingisi mavulavulelo lama thyakeke ya vatirhi-kulobye kumbe vadyondzi-kulobye va xona, kumbe xi endla mafenya ya miharihari swin’we na vona. Ematshan’wini ya sweswo xi ta ringeta ku tirhisa xitsundzuxo lexi nga eka Vaefesa 5:3, 4 lexi nge: “Mi vahlawuriwa va Xikwembu, kutani vuoswi, ni swa thyaka hinkwaswo, ni makwanga, a swi laveki exikarhi ka n’wina, ni ku kumbuka swi nga kumbukiwi. Mi nga tirhisi marito ya ku rhuketela, ni ya vuphukuphuku, ni ya mafenya, hikuva a ma laveki; tirhisani ntsena marito lama khensaka Xikwembu!”
Ku cinca koloko ku nga ha endla xichudeni xa Bibele nconge-yin’we. Swoleswo swi nga ha tika, ngopfu-ngopfu eka muntshwa la ha riki exikolweni. La bohekaka ku langutana ni minkhuvo ya masiku yo wisa hi ku landzelelana ka wona, ku katsa ni tidyondzo leti lwisanaka ni Xikwembu, tanihi dyondzo ya hundzuluko, ni ntshikilelo lowu hambetaka wo endla leswi un’wana ni un’wana a swi endlaka, vantshwa va Vakreste va fanele va hambeta va lwela ripfumelo ra vona. Ku famba hi tindlela ta Xikwembu swi ta va endla va hambana ni lavan’wana, naswona swi nga ha endla va hlekuriwa hi vadyondzi-kulobye ni vadyondzisi. Leswi swi nonon’hwa ngopfu ku swi tiyiselela ngopfu-ngopfu emalembeni ya kondlo-a-ndzi-dyi, kambe leswaku u amukeriwa hi Xikwembu wo fanela ku tiyiselela sweswo.
Xana Hakunene I Ku Titsona?
Swilo swin’wana leswi eku sunguleni swi vonakaka swi ri ku titsona, swi hundzuka mikateko. Van’wana va boheke ku tshika mukhuva wa ku dzaha fole. (2 Vakorinto 7:1) Leswi swi nga ha lava matshalatshala, kambe vona nkateko wa kona loko mukhuva wolowo wo biha wu hluriwile hi laha ku heleleke! Swa fana ni hi ku hlula ku godzomberiwa hi swidzidzirisi swin’wana kumbe xihoko. Mawaku ndlela leyi vutomi byi nga antswaka ha yona loko ku nga ha ri na mikhuva yo tano leyi dlayaka! Van’wana va fanele va lunghisa ndlela leyi va tekaneke ha yona. Lava va tshamaka swin’we va nga tekananga hi nawu va fanele va tekana kumbe va hambana. (Vaheveru 13:4) Lava va tshamaka ni vavasati vo tala va fanele va siya ntsena nsati wa vuntshwa bya vona. (Swivuriso 5:18) Ku cinca koloko ku tisa ntlhontlho naswona ku katsa ku titsona swo karhi, kambe ku tisa ku rhula ekaya.
Anakanya Hi Vuyelo
Hakunene, un’wana ni un’wana la yingisaka milawu ya Yehovha, entiyisweni wa pfuneka. Xichudeni xa Bibele xi sungula ku vulavula hi Muvumbi wa xona xi tirhisa vito ra Yena, ra Yehovha evuton’wini bya xona. (Pisalema 83:18) Xichudeni xi sungula ku rhandza Yehovha loko xi ya emahlweni xi dyondza hi swilo swo saseka leswi a swi endleke na leswi a nga ta swi endlela vanhu. Ematikweni lawa ku chava vafi swi tolovelekeke, xichudeni xi tshika ku chava swiyilayila leswi, xi ri karhi xi tiva leswaku vafi va etlele, va rindzele ku pfuxiwa. (Eklesiasta 9:5, 10) Nakambe vona ku ntshunxeka ko tiva leswaku Yehovha a nga xanisi vanhu hi laha ku nga heriki etiheleni! Kunene ntiyiso wa xi tshunxa.—Yohane 8:32.
Tanihi leswi xichudeni xi yaka xi hanya hi ku pfumelelana ni mimpimanyeto ya Yehovha xi va ni ripfalo leri tengeke xi tlhela xi tixixima. Ku dyondza ku hanya tanihi Mukreste wa ntiyiso swi xi pfuna ku khathalela ndyangu wa xona hi ndlela yo antswa, leswi tisaka ku eneriseka ni ntsako lowukulu. Kutani ku landzela ku hlanganyela mihlangano eHolweni ya Mfumo. Wa nga vona ntokoto lowu tsakisaka swonghasi! Lava i vanhu lava va nga ni rirhandzu leri kufumelaka leri Bibele yi vulaka leswaku ri ta fungha vanhu va Xikwembu. (Pisalema 133:1; Yohane 13:35) Ku vulavula ka vona ku basile naswona ka aka tanihi leswi va vulaka “mintirho leyikulu ya Xikwembu.” (Mintirho 2:11) Ina, ku tihlanganisa ni “nhlengeletano ya vamakwerhu” i xihlovo xa ntsako. (1 Petro 2:17) Vunakulobye byo tano byi pfuna xichudeni xa Bibele ku “ambala munhu lontshwa la vumbiweke hi xifaniso xa Xikwembu, la tikombaka hi ku lulama ka yena ni ku hlawuleka loku nga ni ntiyiso.”—Vaefesa 4:24.
Goza ro Tinyiketela
Loko munhu a ya a kula hi vutivi, u susumeteriwa hi rirhandzu ro rhandza Yehovha leswaku a nyiketela vutomi bya yena eka yena, kutani a kombisa ku tinyiketela koloko hi nkhuvulo wa mati. (Matewu 28:19, 20) Ndzayo ya Yesu yi ri emahlweni ko teka goza leri, vadyondzisiwa va yena va fanele va anakanya leswi katsekaka. (Luka 14:28) Tsundzuka, Mukreste la tinyiketeleke u rhangisa ku rhandza ka Xikwembu, kutani a fularhela swilo swa nyama. U tirha hi matimba leswaku a tshika “mintirho ya nyama” ni ku hlakulela “mihandzu ya moya.” (Vagalatiya 5:19-24) Ndzayo leyi kumekaka eka Varhoma 12:2 leyi nge: “Mi nga landzi hanyelo ra nguva leyi, kambe mi pfumela ku hundzuka mi va vantshwa emiehleketweni ya n’wina, mi ta kota ku twisisa leswi ku rhandza lokunene ka Xikwembu, loku nkhensekaka ni ku hetiseka, ku nga swona,” yi tirha ngopfu sweswi evuton’wini bya yena. Xisweswo Mukreste la tinyiketeleke u hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo lexi twisisekaka.
Kutani ke, anakanya leswi a swi kumaka. Hi xikombiso, sweswi u na vuxaka bya munhu hi xiyexe ni Muvumbi wa vuako. U vuriwa la lulameke lerova a nga va munghana wa Xikwembu! (Yakobo 2:23) Hikwalaho ka ku twisisa loku enteke, u vulavula ni Xikwembu tanihi “Tata wa hina la nge matilweni.” (Matewu 6:9) Nkateko wun’wana wa loyi a ha ku tinyiketelaka i ku tiva leswaku vutomi byi na xikongomelo, naswona munhu loyi a ha ku tinyiketelaka u hanya hi ku twanana ni xikongomelo xolexo. (Eklesiasta 12:13) Hi ku landzelela vukongomisi bya Yesu, a nga ha kombisa Diyavulosi tanihi muhembi hi ku tshama a tshembekile. Mawaku ntsako lowu taka embilwini ya Yehovha!—Swivuriso 27:11.
Ina, loko Mukreste a tiyisela endleleni yo tshembeka, u fanele ku titsona swin’wana nakambe. Swi teka nkarhi ku tinyiketela eka dyondzo ya Rito ra Xikwembu ya munhu ni le vandlheni. (Pisalema 1:1-3; Vaheveru 10:25) Nkarhi wo ya ensin’wini wu fanele wu xaviwa eka mintirho leyin’wana. (Vaefesa 5:16) Ku laveka nkarhi ni matshalatshala leswaku u hlanganyela mihlangano ya Timbhoni ta Yehovha ni ku ya etinhlengeletanweni ni le mintsombanweni ya vona. Swi nga ha lava ku titsona swin’wana leswaku u hakelela mali ya Holo ya Mfumo ni ntirho wo chumayela wa misava hinkwayo. Hambi swi ri tano, hi laha Vakreste va timiliyoni va nga vulaka ha kona, ku hlanganyela eka swilo swo tano hi mbilu hinkwayo swi tisa ntsako. Yesu u te: “Ku nyika i nkateko lowu tlulaka ku nyikiwa.”—Mintirho 20:35.
Vuyelo byo seketela ntirho wa Yehovha i byikulu swinene ku tlula leswi u faneleke ku swi endla. Loko hi ya hi vupfa, vutirheli bya hina byi veka mihandzu swinene naswona byi ya byi tsakisa. Hakunene, ku hava lexi nga tisaka ku eneriseka lokukulu tanihi ku dyondzisa munhu ntiyiso wa Bibele, kutani u n’wi vona a gandzela Yehovha. Loko mugandzeri lontshwa ku ri xirho xa ndyangu, kumbexana, n’wana la leteriweke “hi ku layiwa ni ku dyondzisiwa ta Hosi,” swoleswo swa tsakisa hakunene. (Vaefesa 6:4) Hi vona mikateko leyi fuweke ya Xikwembu hi ku endla matshalatshala yo va “vatirhikulobye” va yena.—1 Vakorinto 3:9.
Vuyelo Byin’wana Byo Tirha Hi Ku Tshembeka
Entiyisweni, hi ta va ni swiphiqo ntsena loko mafambiselo lawa ya swilo ya ha ri kona. Kumbexana, swiphiqo swa kona swi ta ya swi nyanya tanihi leswi nkarhi wa Diyavulosi wu yaka wu koma. Hi nga ha xanisiwa kumbe hi tiyisela miringo. Kambe vutivi bya leswaku Xikwembu xi na hina bya hi chavelela ni ku hi nyika matimba yo tiyisela. (1 Vakorinto 10:13; 2 Timotiya 3:12) Vakreste-kulorhi van’wana va tiyisele malembe yo tala va xanisiwa, kambe va tiyiserile hikwalaho ka rirhandzu ra vona ro rhandza Xikwembu. Lava va tiyiselaka miringo yo hambana-hambana va titwa tanihi laha vaapostola va titweke ha kona loko va biwile, kutani va ntshunxiwa. Mintirho 5:41 ya hlamusela: “Loko va ri vona, va huma ehubyeni va tsakile, hikuva a va kumiwile va ri lava fanelaka ku soriwa hikwalaho ka vito ra Yesu.”
Hambi sweswi, vuyelo bya ku tiyisela byi nga va lebyikulu swinene ku tlula leswi u faneleke ku swi endla. Kambe tsundzuka, ku tinyiketela eka Xikwembu “ka tshembisa” ku nga ri “vutomi bya sweswi ntsena” kambe ni “lebya ha taka.” (1 Timotiya 4:8) Mawaku swilo swa risima swonghasi leswi rindzeleke lava tiyiselaka! Loko u tshembeka, u ta pona nhlomulo lowukulu lowu funghaka ku hela ka mafambiselo lawa ya swilo. Kumbe loko u fa emahlweni ka xiendlakalo xolexo u ta pfuxeriwa eka misava leyintshwa leyi nga ta landzela. (Daniyele 12:1; Yohane 11:23-25) Anakanya nyanyuko lowu u nga ta va na wona loko u kota ku vula u ku: “A ndzi tshembekile, kutani ndzi amukele hakelo ya mina!” Swi nyanyula njhani ku va ni xiphemu emisaveni yoleyo leyi “yi nga ta va yi tele hi vanhu lava tivaka Hosi Xikwembu, ku fana ni mati lama funengetaka hinkwako elwandle.”—Esaya 11:9.
Ina, ku tirhela Xikwembu swi koxa swin’wana. Kambe loko swi ringanisiwa ni tihakelo ta kona, leswi lavekaka a swi vuli nchumu. (Vafilipiya 3:7, 8) Hi ku vona hinkwaswo leswi Xikwembu xi swi endlelaka malandza ya xona sweswi ni leswi xi nga ta swi endla enkarhini lowu taka, hi vuyelela marito ya mupisalema lama nge: “Nḍi ta tlangela Yehova hi yini? Minkateko hikwayo ya yena yi le henhla ka mina.”—Pisalema 116:12.