Ndlela Yo Kuma Ntsako Eku Endleni Ka Vadyondzisiwa
WUN’WANA wa mintsako leyikulu lowu munhu a nga vaka na wona i ku va mutirhi-kulobye ni Xikwembu. Namuntlha ntirho wa Xikwembu wu katsa ku nghenisa vanhu lava rhandzaka vululami evandlheni ra Vukreste ni ku va dyondzisa ndlela yo hanya tanihi Vakreste sweswi ni ku ponela emisaveni leyintshwa.—Mikiya 4:1-4; Matewu 28:19, 20; 2 Petro 3:13.
Ku vile xihlovo xa ntsako lowukulu eka Timbhoni ta Yehovha eLatin Amerika ku vona vanhu vo ringana miliyoni va hundzuka vadyondzisiwa va Yesu Kreste ku sukela hi 1980. Ensin’wini leyi leyi vekaka mihandzu, laha vo tala va xiximaka ni ku tshemba Bibele, vatirheli van’wana va nkarhi hinkwawo va kote ku pfuna vanhu vo tala leswaku va nyiketela vutomi bya vona eka Yehovha. Leswi va nga ni ntokoto wo tala, kumbexana va nga hi byela swin’wana malunghana ni ntsako wa ku endla vadyondzisiwa. Swiringanyeto swin’wana swa vona swi nga ha ku pfuna ku kuma ntsako eku endleni ka vadyondzisiwa laha u tshamaka kona.
Ku Xiya Lava Nga Ha Vaka “Tinyimpfu”
“Hinkwako lomu mi nghenaka kona, emutini kumbe eximutaneni, lavani ndyangu lowu wu nga mi amukelaka,” ku vule Yesu loko a rhuma vadyondzisiwa va yena leswaku va ya chumayela. (Matewu 10:11) Loko u endzela vanhu, xana u nga va tiva njhani lava nga pfuniwaka emoyeni? Edward, mutirheli wa nkarhi hinkwawo ku tlula 50 wa malembe u ri: “Va swi kombisa hi swivutiso leswi dzikeke ni ku eneriseka ka vona loko va nyikiwe tinhlamulo leti humaka eMatsalweni.” Carol wa engetela: “Loko munhu a ndzi phofulela xiphiqo xa munhu hi xiyexe kumbe xo karhi lexi n’wi vilerisaka, u va a kombela ku pfuniwa hakunene. Ndzi ringeta ku kuma rungula leri pfunaka etibukwini ta Sosayiti ya Watch Tower. Ku khumbeka loku ka rirhandzu hakanyingi ku yisa edyondzweni ya Bibele.” Kambe, vanhu lava fanelekaka a hi minkarhi hinkwayo va vonakaka hi ku olova. Luis wa hlamusela: “Van’wana lava a va vonaka va tsakela va tikombe va nga tsakeli nikatsongo, kambe van’wana lava a va vonaka va kaneta eku sunguleni va hundzukile loko va twa leswi Bibele hakunene yi swi vulaka.” Tanihi leswi vanhu vo tala va le Latin America va xiximaka Bibele, wa engetela, “Ndzi vona lava nga pfuniwaka hi tlhelo ra moya loko va swi amukela xikan’we-kan’we leswi Bibele yi swi dyondzisaka loko ndzi va kombise swona.” Ku pfuna vanhu vo tano lava “faneriweke” leswaku va endla nhluvuko hi tlhelo ra moya swi tisa ntsako wa ntiyiso ni ku eneriseka. Xana leswi u nga swi endlisa ku yini?
Ku Sungula Tidyondzo Ta Bibele
Ku tirhisa swipfuneto swo dyondza Bibele leswi humesiweke hi “nandza la tshembekaka, wo tlhariha” hi ntolovelo i ndlela leyinene yo pfuna vanhu ku twisisa ntiyiso wa Bibele. (Matewu 24:45) Xana u nga ku aka njhani ku tlangela nkoka wa swipfuneto swo tano swo dyondza Bibele? Edward u ri: “Tanihi leswi swiyimo, vumunhu ni malangutelo ya vanhu ya hambanaka swinene, ndzi ringeta ku pfumelelana ni swiyimo loko ndzi sungula tidyondzo.” U nga ka u nga tirhisi maendlelo lama fanaka eka un’wana ni un’wana.
Eka van’wana, mabulo yo hlayanyana ya xitshuketa ya Matsalwa ma nga ha laveka u nga si boxa ta buku-mpfuno yo dyondza Bibele. Hambiswiritano, mpatswa wa varhumiwa wa vika: “Hi ntolovelo hi vulavula hi dyondzo eriendzweni ro sungula.” Hi laha ku fanaka, Mbhoni leyi pfuneke vanhu va 55 ku fikela laha va nga tinyiketela yi ri: “Endlelo ra mina lerikulu ro sungula tidyondzo ta Bibele a ku ri ku dyondza buku leyi nge U Nga Hanya Hi Masiku aParadeyisini eMisaveni hi ku kongoma.” Hambi leswi van’wana va nga swi tsakeriki ku dyondza nchumu wihi na wihi, van’wana va hisekela ku dyondza xin’wana ni xin’wana lexi va tshembaka leswaku xi ta va pfuna evuton’wini. Eka lava nyiko ya dyondzo ya mahala ya le kaya ya Bibele hakanyingi ya va tsakisa. Varhumiwa van’wana va hlamusela hi nyiko leyi kutani va ku: “Ndzi tsakela ku ku kombisa ndlela leyi hi swi endlisaka xiswona. Loko u yi tsakela, u nga ya emahlweni. Loko u nga yi lavi, swi le ka wena.” Loko swi vekiwa hi ndlela yoleyo, vanhu a va kanakani ku yi amukela.
Mbhoni yin’wana, leyi pfuneke vo tala lava pfumalaka swa le mandleni ni lava nga dyondzangiki ngopfu, yi ri: “Ndzi vone swiphephana swi pfuna ngopfu-ngopfu eku sunguleni ka tidyondzo ta Bibele.” Ku nga khathariseki leswaku va tirhisa buku yihi, vadyondzisi va nkarhi hinkwawo va ringeta ku tirhisa Bibele swinene. Carola u ri: “Edyondzweni yo sungula, ndzi tirhisa swifaniso ni matsalwa ya kwalomu ka ntlhanu ntsena, leswaku tinhla-nkulu ti va erivaleni ni leswaku Bibele yi nga languteki yi nonon’hwa.”
Ku Endla Leswaku Ku Tsakela Ku Tshama Ku Ri Kona
Vanhu va tsakela ku vona nhluvuko, hikwalaho Jennifer u bumabumela leswi: “Endla dyondzo yi hanya. Yana emahlweni.” Ku fambisa dyondzo nkarhi na nkarhi u nga tluli mavhiki ni swoleswo swi va pfuna ku vona leswaku ku na lexi va xi endlaka. Phayona leri kuleleke emakaya ri hlamusela nkoka wa ku olovisa tinhlamuselo ni ku yisa nyingiso eka tinhla-nkulu, leswaku hambi ku ri lava nga dyondzangiki ku ya kule va endla nhluvuko. Ri ri: “Eximutanini xa ka hina, a hi fanele hi phuphutela misava hi mati endzhaku ko byala mbewu. Loko hi cheletela mati yo tala, misava a yi tiya yi endla hakatimba ivi swibyariwa swi nga koti ku ri handzula, ivi swi fa. Hi ku fanana, loko hi cheletela vanhu lava ha ku tsakelaka hi timhaka to tala, ti nga ha va tikela ivi va hela matimba.” Hambi ku ri vanhu lava rhandzaka ku tiva va fanele ku dyondza ku langutana ni timhaka ha yin’we-yin’we loko va lava ku endla nhluvuko eku twisiseni ka vona. Yesu u byele vaapostola va yena a ku: “Ndza ha ri ni leswo tala leswi ndzi fanelaka ku mi byela swona, kambe swi nga mi tikela sweswi.”—Yohane 16:12.
Ndlela yin’wana yo endla leswaku ku tsakela ku tshama ku ri kona i ku khutaza lava u va endzelaka leswaku va hambeta va anakanya hi Rito ra Xikwembu loko wena se u fambile. Yolanda u bumabumela leswi: “Va siyele xivutiso xi nga hlamuriwanga. Va nyike ntirho-kaya leswaku va wu endla, wo tanihi ku hlaya xiyenge xa Bibele kumbe ku kambisisa mhaka leyi khumbaka vona.”
Ku Kurisa Rirhandzu Ha Yehovha
Ntsako wa wena wu ta engeteleka loko u pfuna swichudeni swa wena leswaku swi va “vaendli va rito, [hayi] vatwi ntsena lava tixisaka.” (Yakobo 1:22) Xana u nga swi endlisa ku yini sweswo? Vakreste va ntiyiso va susumetiwa hi ku rhandza Yehovha. Pedro, la humaka eMexico, wa hlamusela: “Vanhu a va nge n’wi rhandzi munhu loyi va nga n’wi tiviki, hikwalaho ku sukela eku sunguleni ka dyondzo, ndzi va dyondzisa vito ra Xikwembu hi ku tirhisa Bibele, naswona ndzi lava minkarhi leyi ndzi nga vulavulaka hi timfanelo ta Yehovha ha yona.” Loko mi bula, u nga va dyondzisa ku tlangela Yehovha hi ku phofula ndlela leyi u titwaka ha yona hi yena. Elizabeth u ri: “Minkarhi hinkwayo ndzi ringeta ku boxa vunene bya Yehovha. Hi nkarhi wa tidyondzo ta mina, loko ndzi vona xiluva xo saseka, nyanyana yo xonga kumbe ximanga lexitsongo lexi tlangaka, minkarhi hinkwayo ndzi hlamusela leswaku wolowo i ntirho wa Yehovha.” Jennifer wa ringanyeta: “Vulavula hi misava leyintshwa leyi tshembisiweke hi Xikwembu u yi hlamusela yi ri ya xiviri hi laha u tivaka ha kona. Vutisa leswi va nga ta tsakela ku swi endla emisaveni leyintshwa.”
Loko munhu hi ku tlangela a anakanyisisa hi leswi a swi dyondzaka malunghana na Yehovha, swa dzika embilwini ya yena naswona swi n’wi susumetela ku endla xo karhi. Kambe a nga ka a nga anakanyisisi handle ka loko a swi tsundzuka. Mpfuxeto wo koma wa tinhla-nkulu tinharhu kumbe mune endzhaku ka dyondzo yin’wana ni yin’wana i ndlela yo n’wi pfuna ku tsundzuka. Vadyondzisi vo tala va Bibele va dyondzisa vanhu lavantshwa leswaku va tsala matsalwa-nkulu ni yinhla endzhaku ka Tibibele ta vona. Murhumiwa wa le Nghilandi u hlamusela vuyelo byin’wana bya mimpfuxeto leyi: “Ndzi vutisa ndlela leyi rungula ri va pfuneke ha yona. Leswi swi endla leswaku hi ku tlangela va anakanyisisa hi tindlela ni milawu ya Yehovha.”
Mbhoni leyi tshembekaka leyi thwaseke etlilasini ya vunharhu ya Gilead yi ri: “Hi fanele ku hiseka. Swichudeni swa hina swi fanele swi vona leswaku ha swi pfumela leswi hi swi dyondzisaka.” Ripfumelo leri ku endleke “muendli wa rito” la tsakeke ri nga tlulela loko u ri kombisa hi swiendlo.—Yakobo 1:25.
“Ndzi xiya leswaku vanhu va titwa va ri ekusuhi na Xikwembu loko ndzi va pfuna ku xiya tinhlamulo ta swikhongelo swa vona,” ku vula Mbhoni leyi pfuneke vo tala ku gandzela Yehovha. “Ndzi va nyika xikombiso xa ntokoto wa mina n’wini, wo tanihi lowu: Loko mina ni loyi a ndzi tirha na yena hi fika exiavelweni lexintshwa tanihi maphayona, a hi ri na matsavu ma nga ri mangani na xiputsa xa majarini ntsena naswona hi nga ri na mali. Hi dye swakudya hinkwaswo swo lalela kutani hi ku, ‘Sweswi a ha ha ri na swakudya swa mundzuku.’ Hi khongele hi mhaka leyi, ivi hi ya etlela. Mixo lowu landzeleke Mbhoni ya kwalaho yi hi endzerile ivi yi titivisa, yi ku, ‘Ndzi khongele Yehovha leswaku a hi rhumela maphayona. Sweswi ndzi nga famba na n’wina dyambu hinkwaro, kambe tanihi leswi ndzi nga tshamiki kona laha ndhawini leyi ndzi ta dya swakudya swa ni nhlikanhi na n’wina, ndzi te na swakudya leswi leswaku hi dya hinkwerhu.’ A ku ri nyama ya homu yo tala ni matsavu. Nkarhi hinkwawo ndzi byela swichudeni swa mina leswaku Yehovha a nge hi tshiki loko hi lava Mfumo wa yena ku sungula.”—Matewu 6:33.
Va Pfune Hi Ndlela Leyi Tirhaka
Ku katseka swo tala eku endleni vadyondzisiwa va Kreste ku tlula ku fambisa dyondzo ya Bibele. Murhumiwa loyi a tirheke malembe yo tala a ri mulanguteri la famba-fambaka u ri: “Va nyike nkarhi. U nga hatliseli ku famba loko dyondzo yi herile. Loko swi nga bihanga, tshama na vona mi bula nkarhinyana.” Elizabeth u ri: “Ndza va anakanyela hikuva ku katseka vutomi. Minkarhi yo tala ndzi karhateka ha vona onge hi loko va ri vana va mina.” Timbhoni tin’wana ti ringanyete leswi: “Va endzele loko va vabya.” “Loko u ri kusuhi ni kaya ra vona, hi xikombiso loko u ri entirhweni wa nsimu, va endzele swa xinkarhana leswaku u ya va tivisa eka Timbhoni tin’wana.” Eva u ri: “Yingisela hi vukheta leswaku u twisisa ndhavuko wa munhu ni xiyimo xa yena evuton’wini. Leswi swi khumba ndlela leyi vanhu va amukelaka ntiyiso ha yona, naswona swi nga kavanyeta nhluvuko wa vona. Vana munghana wa vona, leswaku va ta va ni xivindzi xo phofula swiphiqo swa vona.” Carol wa engetela: “Ku tsakela munhu hi xiviri i swa nkoka tanihi leswi leswi ntiyiso wu nga swi hundzulaka evuton’wini bya munhu yoloye minkarhi yin’wana swi nga vangelaka ku lahlekeriwa hi ndyangu ni vanghana. Hi ntolovelo, i swinene leswaku xichudeni xi tiva lomu hi tshamaka kona ni ku va ni xivindzi xo hi endzela nkarhi wihi na wihi.” Xi pfune ku teka vandlha tanihi ndyangu wa xona lowuntshwa.—Matewu 10:35; Marka 10:29, 30.
Yolanda u ri: “Xalamukela ku va pfuna hi leswi faneleke. Tshama na vona eminhlanganweni ni ku va pfuna hi vana va vona.” Ku kombisa vanhu lavantshwa ndlela yo letela vana va vona, yo antswisa ku basa ka vona, ku lunghiselela ku hlamula eminhlanganweni ni ku nyikela tinkulumo eXikolweni xa Vutirheli bya le Tilweni, hinkwaswo i xiphemu xa ntirho wo endla vadyondzisiwa. Makwerhu un’wana wa xisati wa engetela: “I swa nkoka ku letela vanhu lavantshwa evutirhelini. Loko xiphemu lexi xa ndzetelo xi honisiwa, van’wana va hambeta va chava ntirho wo chumayela, va heleriwa hi ntsako wo tirhela Yehovha, ivi va tsandzeka ku tiyisela.” Hikwalaho, va letele kahle hi ku hetiseka entirhweni wa yindlu na yindlu, eku endleni ka maendzo yo vuyela ni le ku sunguleni ka tidyondzo ta Bibele. Ntsako wa wena wu ta va wukulu loko u vona xichudeni xa wena xi endla nhluvuko hi mpfuno ni nkongomiso wa wena.
Va Khutaze Leswaku Va Tiyisela
“Ku ni ntolovelo wo tshika ku dyondza loko xichudeni xi khuvuriwile,” ku boxa muendli wa vadyondzisiwa la nga ni ntokoto. Mudyondzisi ni xichudeni va fanele va tsundzuka leswaku Mukreste la ha ku khuvuriwaka wa ha ri ekule ni ku wupfa hi tlhelo ra moya. Wa ha fanela ku kula swinene eripfumelweni ra yena, eku tlangeleni ka yena nawu wa Xikwembu ni hi ku rhandza ka yena Yehovha. I swa nkoka ku n’wi khutaza ku hluvukisa mikhuva leyinene ya dyondzo ya munhu hi xiyexe leswaku a hambeta a endla nhluvuko.—1 Timotiya 4:15.
Munhu la ha ku tsakelaka a nga ha lava ku pfuniwa leswaku a endla nhluvuko ni ku va xirho lexi nga ni malwandla xa vunakulobye bya vumakwerhu. A nga ha lava nkongomiso wo langutana ni ku nga hetiseki ka vamakwerhu loko a ri karhi a va tolovela. (Matewu 18:15-35) A nga ha lava ku pfuniwa leswaku a va mudyondzisi la nga ni vutshila, a kota ku tiendlela ndzavisiso wa yena n’wini. Murhumiwa wa hlamusela: “Xichudeni xin’wana xi lave ku antswisa vuswikoti bya xona byo dyondzisa endzhaku ko khuvuriwa, kutani xi vule leswi, ‘Ndzi fanele ku fambisa dyondzo leyintshwa vhiki leri taka, kambe ndzi lava ku pfuxeta leswi ndzi swi dyondzeke eka tindzima leto sungula leti ndzi ti dyondzeke. Xana u nga ndzi dyondzisa tindzima leti nakambe, ha yin’we-yin’we, leswaku ndzi ta twa tinhlamuselo ta matsalwa ni swikombiso, leswaku ndzi ta ma tirhisa loko ndzi fambisa dyondzo ya mina?’ U ve mudyondzisi lonene ngopfu, hikuva mune wa swichudeni swakwe swi khuvuriwile enhlengeletanweni yin’we.”
Mhaka Leyi Ku Endla Vadyondzisiwa Swi Lavaka Matshalatshala Ha Yona
Pamela u ri: “Ku endla vadyondzisiwa swi tlula ku va vadzunisi va Yehovha. Swi vula vutomi eka lava amukelaka ntiyiso. Ndzi rhandza ku dyondzisa van’wana ntiyiso—a hi ku saseka ka swona! Munhu u vona swichudeni swi kula hakatsongo-tsongo, swi endla ku cinca ko karhi evuton’wini bya swona ni ku hlula swirhalanganya leswi nga ha vonakaka swi ri swihinga leswikulu handle ko pfuniwa hi moya wa Yehovha. Vo tala va lava sunguleke ku rhandza Yehovha va hundzuke vanghana va mina lava rhandzekaka.”
Murhumiwa la humaka eJarimani wa hlamusela: “Loko ndzi ehleketisisa hi lava ndzi va pfuneke leswaku va va vadyondzisiwa, ndzi vona van’wana va vona lava a va ri na tingana swinene lava va endleke nhluvuko lowukulu tanihi vatirheli va Xikwembu leswi ndzi hlamarisaka swinene. Ndzi vona vanhu lava hlulaka swihinga leswikulu ku tlurisa, swi le rivaleni i mpfuno wa Yehovha. Ndzi vona mindyangu leyi a yi hahlukile kambe leyi namuntlha yi nga ni vun’we—vana lava tsakeke lava nga ni vatswari lava nga ni vutihlamuleri. Ndzi vona vanhu va tiphina hi vutomi lebyi nga ni xikongomelo, va dzunisa Yehovha. Lowu i ntsako wa ku endla vadyondzisiwa.”
Ina, ku va mutirhi-kulobye na Yehovha Xikwembu entirhweni wo endla vadyondzisiwa i xihlovo xa ntsako lowu nga ringanisiwiki na nchumu. Mintokoto ya varhumiwa ni maphayona yi swi kombisile leswi. U nga kuma ntsako lowu fanaka ni ku eneriseka loko u tirhisa swiringanyeto leswi ni ku tirha hi moya-xiviri hinkwawo. Hi ku katekisiwa hi Yehovha, ntsako wa wena wu ta hetiseka.—Swivuriso 10:22; 1 Vakorinto 15:58.