Ha Va Lava Vanghana Va Ntiyiso
JENNY na Sue va ni bulo leri hanyaka. Va n’wayitelana, mahlo ya vona ma tele hi ntsako—xin’wana ni xin’wana lexi va xi endlaka xi kombisa leswaku va swi tsakela swinene leswi loyi un’wana a swi vulaka. Hambileswi va nga ni mindhavuko leyi hambaneke, swi le rivaleni leswaku va navela swo tala leswi fanaka naswona va xiximana swinene.
Hi hala tlhelo, Eric na Dennis va tirha ntirho wo karhi swin’we, lowu i wun’wana eka mintirho yo tala leyi va tshameke va yi endla swin’we hi malembe yo tala. Va ntshunxekile, swa va olovela ku hlekelana. Loko bulo ri cincela etimhakeni ta nkoka, hi ku tshembeka va phofula langutelo ra vona. Va xiximana. Ku fana na Jenny na Sue, Eric na Dennis i vanghana va ntiyiso.
Tinhlamuselo leti ti nga ha kufumeta mbilu ya wena, ti ku endla u anakanya hi vanghana va wena. Hi hala tlhelo, ti nga ha ku endla u navela ngopfu vunghana byo tano. Na wena u nga va na byona!
Leswi Endlaka Leswaku Hi Lava Vanghana Va Ntiyiso
Vunghana lebyinene i bya nkoka eka rihanyo ra hina ra miri ni ra mianakanyo. Hambiswiritano, loko hi khomiwa hi xivundza, leswi a swi vuli swona leswaku ku ni leswi hoxeke ha hina. Valavisisi van’wana va vula leswaku xivundza i ku navela lokukulu, xikombiso xa ntumbuluko xo lava vunakulorhi. Phela, tanihileswi swakudya swi hungutaka kumbe ku susa ndlala, vunghana lebyinene byi nga hunguta xivundza kumbe ku xi susa hi ku helela. Kutlulakwalaho, ku va ni vanghana va ntiyiso lava hi xiximaka, a hi nchumu lowu nga kotekiki.
Vanhu va tumbuluxiwe va ri ni ku navela vunakulorhi. (Genesa 2:18) Bibele yi vula leswaku munghana wa ntiyiso, kumbe nakulorhi, “i makwav̌o e makhombyeni.” (Swivuriso 17:17) Hikwalaho, vanghana va xiviri va swi kota ku kombela mpfuno wa un’wana loko wu laveka. Kambe vunghana a hi ku va ni munhu loyi u nga hundzukelaka eka yena ntsena leswaku u lava mpfuno kumbe loyi a nga nakuloni entirhweni kumbe eku tlangeni. Vanghana lavanene va endlelana leswinene. Swivuriso 27:17 yi ri: “Nsimbi yi lota nsimbi, hi ŝeŝo ka munhu, o hlohlotela v̌ukari bya munhu.” Tanihileswi feyila yi nga tirhisiwaka ku lota tlhari leri endliweke hi nsimbhi leyi fanaka, munghana a nga humelela eku loteni ka vutlhari ni xiyimo xa vumoya bya lowun’wana. Loko nchumu lowu hetaka matimba wu hi tshikilela, langutelo ra munghana ra ntwela-vusiwana ni xikhutazo xa Matsalwa swi nga va leswi tiyisaka swinene.
EBibeleni, xinghana xi yelanisiwa ni rirhandzu, ku tolovelana, ku hlayisa xihundla ni vunakulobye. Vunghana byi nga katsa vaakelani, vatirhi-kulorhi, ni van’wana. Nakambe van’wana va languta maxaka yo karhi ma ri vanghana lavakulu. Hambiswiritano, eka vo tala namuntlha swa tika ku kuma vanghana va ntiyiso ni ku va hlayisa. Ha yini swi ri tano? Xana u nga tiphina hi vunghana bya ntiyiso ni lebyi khomelelaka nkarhi wo leha?