Dzunisa Hosi Ya Minkarhi Ni Minkarhi!
“Yehova i hosi hi masiku, hi laha ku nga heriki.”—PISALEMA 10:16.
1. Hi swihi swivutiso leswi tlakukaka malunghana ni minkarhi ni minkarhi?
MINKARHI ni minkarhi—xana wena u nga ku i yini? Xana u ehleketa leswaku nkarhi wu nga ya emahlweni hi laha ku nga heriki? Ina, a swi kanakanisi leswaku nkarhi a wu na masungulo. Kutani i yini lexi nga endlaka leswaku wu nga koti ku ya emahlweni hi masiku? Ku hava, hikuva Bibele ya New World Translation yi vula leswaku Xikwembu xi dzunisiwa “ku sukela enkarhini lowu nga riki na ku hela ku ya enkarhini lowu nga riki na ku hela.” (Pisalema 41:13) Xana xivulwa lexi xi vula yini? Hi nga ha pfuniwa ku xi twisisa loko hi languta rito leri yelanaka na xona—mpfhuka.
2, 3. (a) Hi swihi swivutiso leswi katsaka mpfhuka, leswi hi pfunaka ku twisisa minkarhi ni minkarhi? (b) Ha yini hi fanele hi lava ku gandzela Hosi ya minkarhi ni minkarhi?
2 Xana mpfhuka wu kule ku fika kwihi? Xana ku ni laha wu helelaka kona? Ku fikela emalembeni ya 400 lama hundzeke, a ku ehleketiwa leswaku misava ya hina i ntsindza wa vuako hinkwabyo. Ivi Galileo a tshubula theleskopu, leyi hi pfunaka ku vona matilo hi mpimo lowu ndlandlamuxiweke. Kutani Galileo a a kota ku vona tinyeleti to tala naswona a a kota ku kombisa leswaku misava ni tipulanete tin’wana swi rhendzeleka hi dyambu. Nhlengeleto wa Tinyeleti a wu nga ha languteki wu ri nhlengeleto lowu fumbaneke ntsena. A wu tikomba wu ri xirimela xa kwalomu ka dzana ra magidi ya timiliyoni hi nhlayo. Tinyeleti toleto leti nga kona to tala, hi nga ka hi nga koti ku ti hlaya, hambi vutomi hinkwabyo. Endzhakunyana, vativi va tinyeleti va ye mahlweni va tshubula magidi ya timiliyoni ta swirimela. Leswi swi tele hinkwako-nkwako empfhukeni, ku fika laha titheleskopu ta matimba swinene ti kotaka ku vona ku fika kona. Swi tikomba onge a ku na laha mpfhuka wu helelaka kona. Swi tano na hi minkarhi ni minkarhi—a ku na laha yi helelaka kona.
3 Mhaka ya ku va kona minkarhi ni minkarhi yi tikomba yi nga twisiseki ebyongweni bya hina vanhu lebyi tsaneke. Hambiswiritano, ku na Un’wana loyi a yi twisisaka kahle. U kota ku hlaya, kahle-kahle, hambi ku ri ku thya timiliyoni ta tibiliyoni ta tinyeleti eka swirimele swa tona swa magidi ya timiliyoni! Yena yoloye u ri: “Tlakusani mahlo ya ṅwina, mi languta! I mani l’a tumbulušeke ŝilo ŝeŝo, l’a fambiseke hi ku ri šašameta e v̌andla ra ŝona šana? Wa ŝi v̌itana hikwaŝo hi mav̌ito ya ŝona; hi ntamu lo’wukulu wa yena, ni matimba la’makulu ya yena, ku hav̌a šiṅwe le’ši pfumalekaka. A ku ŝi tiv̌i šana? a ku ŝi twanga šana? I Šikwembu le’ši nga heriki, yena Yehova l’a tumbulušeke makumu ya misav̌a; a nga karali, a nga heri matimba, a nga kona l’a kambeke v̌utlhari bya yena.” (Esaya 40:26, 28) Kunene i Xikwembu xo hlamarisa! Hakunene, i Xikwembu lexi hi faneleke hi lava ku xi gandzela!
“Hosi Hi Masiku”
4. (a) Xana Davhida u ku kombise njhani ku tlangela Hosi ya minkarhi ni minkarhi? (b) Xana mutivi-nkulu un’wana wa sayense ematin’wini u te yini mayelana ni masungulo ya vuako hinkwabyo?
4 Eka Pisalema 10:16, Davhida u vula leswi landzelaka hi Muvumbi, Xikwembu: “Yehova i hosi hi masiku, hi laha ku nga heriki.” Naswona eka Pisalema 29:10 wa phindha: “Yehova o ta fuma a ri Hosi hi laha ku nga heriki.” Ina, Yehovha i Hosi ya minkarhi ni minkarhi! Ku engetela kwalaho, Davhida u tiyisekisa leswaku Hosi leyi leyi tlakukeke i Musunguri ni Muendli wa swilo hinkwaswo leswi hi swi vonaka empfhukeni, u vula leswi eka Pisalema 19:1: “Matilo ma v̌ula ku kwetsima ka Šikwembu, ni mpfhuka wu tiv̌isa ntiro wa mav̌oko ya šona.” Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 2 700, mutivi wa sayense la dumeke Sir Isaac Newton u pfumelelane na Davhida, loko a ku: “Fambiselo leri ro saseka ra dyambu, tipulanete ni tinyeleti ta ncila swi fanele swi endliwe hi xikongomelo ni hi vulawuri bya munhu wo tlhariha ni lowa matimba lamakulu.”
5. Xana Esaya na Pawulo va tsale yini mayelana ni Xihlovo xa vutlhari?
5 Kunene swi fanele swi hi endla hi titsongahata ku tiva leswaku Hosi Leyikulu Yehovha, loyi hambi ku ri “matilo, ni matilo ya matilo [ma nga n’wi eneriki],” u hanya hi masiku! (1 Tihosi 8:27) Yehovha, loyi eka Esaya 45:18 a hlamuseriwaka tanihi “l’a endleke matilo, . . . [la] endleke misav̌a ni ku yi v̌umba,” i Xihlovo xa vutlhari lebyikulu ngopfu lebyi byongo bya vanhu lava faka byi nga byi twisisiki. Hi laha swi kandziyisiweke hakona eka 1 Vakorinto 1:19, Yehovha u te: “Ndzi ta onha vutlhari bya tintlhari, ndzi bakanya vutivi bya vativi.” Muapostola Pawulo u engeterile eka leswi eka ndzimana 20 a ku: “Yi kwihi ntlhari xana? Ú kwihi mutsari xana? Loyi a tsakelaka ku phikisana na van’wana hi swa misava leyi, ú kwihi ke? Xana Xikwembu a xi kombanga leswaku vutlhari bya misava leyi i vuhunguki ke?” Ina, hi laha Pawulo a vuleke ha kona eka ndzima 3, ndzimana 19, “vutlhari bya misava leyi i vuhunguki emahlweni ka Xikwembu.”
6. Xana Eklesiasta 3:11 yi kombisa yini mayelana ni ‘nkarhi lowu nga heriki’?
6 Swivumbiwa swa le tilweni i xiphemu xa ntumbuluko lowu Hosi Solomoni a vulavuleke ha wona: “[Xikwembu] ši endlile hikwaŝo ŝi sasekile hi nkari wa ŝona, ši v̌ekile ku anakanya ka v̌utomi le’byi nga heriki e timbilwini ta v̌ona; hambi ŝi ri tano, a ku na munhu l’a twisisaka mitiro le’yi endliweke hi Šikwembu e ku sunguleni ka yona e ku yisa ku heteleleni.” (Eklesiasta 3:11) Hakunene, mbilu ya munhu yi lava leswaku a ringeta ku kumisisa nhlamuselo ya ‘nkarhi lowu nga riki na ku hela,’ ku nga, minkarhi ni minkarhi. Kambe xana a nga kala a byi kuma vutivi byo tano?
Ntshembo Wa Vutomi Lowu Hlamarisaka
7, 8. (a) Hi wihi ntshembo lowu hlamarisaka lowu yimeleke vanhu, naswona wu nga kumisiwa ku yini? (b) Ha yini hi fanele hi tsaka leswi dyondzo ya Xikwembu yi nga ta ya emahlweni hi minkarhi ni minkarhi?
7 Yesu Kreste loko a khongela eka Yehovha u te: “Kambe vutomi lebyi nga heriki, hi leswaku va ku tiva, wena ntsena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.” (Yohane 17:3) Xana hi nga byi kuma njhani vutivi byo tano? Hi fanele ku dyondza Rito ra Xikwembu, Bibele yo Kwetsima. Xisweswo hi nga kuma vutivi lebyi kongomeke bya swikongomelo swo sungula swa Xikwembu, ku katsa ni lunghiselelo leri endliweke hi N’wana wa xona ra vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi. Byolebyo ku ta va “vutomi bya xiviri” lebyi ku vulavuriwaka ha byona eka 1 Timotiya 6:19. Swi ta pfumelelana ni leswi Vaefesa 3:11 yi swi hlamuselaka tanihi “ku landza ku tilulamisela ka xona [Xikwembu] ka khale, loku xi ku hetisiseke ha Kriste Yesu, Hosi ya hina.”
8 Ina, hina vanhu lava nga ni vudyoho hi nga ha kuma vutomi lebyi nga heriki hi ku tirhisa dyondzo ya Xikwembu ni ku pfumela egandzelweni ra nkutsulo ra Yesu. Xana dyondzo leyi yi ta teka nkarhi wo tanihi kwihi? Yi ta ya emahlweni hi minkarhi ni minkarhi loko vanhu va hambeta va leteriwa hi vutlhari bya Muvumbi wa hina. Vutlhari bya Yehovha a byi heli. Hi ku xiya mhaka leyi, muapostola Pawulo u huwelerile a ku: “Vukosi bya Xikwembu, ni vutlhari bya xona, ni vutivi bya xona, a hi ku enta ka swona! Makungu ya xona ma nga pimisiwa ku yini, ni tindlela ta xona ti nga twisisiwa ku yini xana?” (Varhoma 11:33) Kunene, swi fanerile leswi 1 Timotiya 1:17 yi vitanaka Yehovha yi ku i “Hosi ya minkarhi hinkwayo”!
Vutlhari Bya Yehovha Bya Ku Tumbuluxa
9, 10. (a) Hi yihi mintirho leyikulu leyi Yehovha a yi endleke loko a lunghisa misava tanihi nyiko yakwe yo yi ha vanhu? (b) Xana vutlhari lebyi tlurisaka bya Yehovha byi kombisiwe hi ndlela yihi entumbulukweni wa yena? (Vona bokisi.)
9 Anakanya hi ndzhaka yo hlawuleka leyi Hosi ya minkarhi ni minkarhi yi yi nyikeke hina vanhu. Pisalema 115:16 ya hi byela: “Loko ma ri matilo, i matilo ya Yehova, e misav̌a, o yi nyikile v̌ana v̌a v̌anhu.” Xana a hi ndzhwalo wo tsakisa wolowo? Swi tano hakunene! Naswona hi ba mandla hi vuyelela hikwalaho ka ku anakanyela ka Muvumbi wa hina hi ku lunghiselela misava yi va kaya ra hina!—Pisalema 107:8.
10 Ku endleke swilo swo hlamarisa emisaveni enkarhini wa “masiku” ya tsevu yo tumbuluxa ya Genesa ndzima 1, siku ha rin’we ri lehe magidi ya malembe. Ku tumbuluxa loku ka Xikwembu eku heteleleni a ku ta funengeta misava hinkwayo hi nkumba wo xonga wa byanyi bya rihlaza, makhwati lamakulu ni swiluva swa mivalavala. A yi ta tala hi swiharhi swo tala swa le lwandle leswi nga tolovelekangiki, swinyanyana swa timpapa to saseka, ni swiharhi swo hambana-hambana leswi fuyiwaka ni swa nhova, swin’wana ni swin’wana swi tswala “hi tinšaka ta ŝona.” Endzhaku ka nhlamuselo ya ku vumbiwa ka wanuna ni wansati, Genesa 1:31 ya hlamusela: “Šikwembu ši languta hikwaŝo leŝi ši ŝi endleke, kutani maŝiv̌o, a ŝi ri ŝinene ngopfu.” Mawaku ndhawu yo saseka swonghasi leyi a yi rhendzele vanhu volavo vo sungula! Eka swilo hinkwaswo swa ntumbuluko, xana a hi byi voni vutlhari, ku anakanyela ni nkhathalelo wa Muvumbi wa rirhandzu?—Esaya 45:11, 12, 18.
11. Xana Solomoni u byi tlakuse njhani vutlhari bya Yehovha byo tumbuluxa?
11 Un’wana la hlamarisiweke hi vutlhari bya Hosi ya minkarhi ni minkarhi a ku ri Solomoni. Hi ku phindha-phindha u kokele nyingiso eka vutlhari bya Muvumbi. (Swivuriso 1:1, 2; 2:1, 6; 3:13-18) Solomoni wa hi tiyisekisa leswaku “misav̌a yi ṭhama hi laha ku nga heriki.” A a tlangela swihlamariso swo tala swa ntumbuluko, ku katsa ni xiphemu lexi endliwaka hi mapapa ya mpfula leyi phyuphyisaka misava ya hina. Xisweswo, u tsarile: “Milambu hikwayo yi khulukela lwandle, hambi ŝi ri tano lwandle a ri tali; laha milambu yi humaka kona, hi laha yi tlhelelaka kona e ku khulukeni ka yona.” (Eklesiasta 1:4, 7) Xisweswo endzhaku ka loko timpfula ni milambu swi tsakamise misava, mati ya swona ma tlhelela elwandle kutani ma vuyela emapapeni. Xana misava a yi ta va yi ri njhani, naswona hina a hi ta hanyisa ku yini loko mbhasiso ni ndzhendzheleko lowu wa mati a wu nga ri kona?
12, 13. Xana hi nga ku kombisa njhani ku tlangela ntumbuluko wa Xikwembu?
12 Ku tlangela ka hina ku ringanisela ka ntumbuluko ku fanele ku seketeriwa hi swiendlo, hi laha Hosi Solomoni a vuleke ha kona emaritweni yo hetelela ya Eklesiasta: “A hi yingiseni makumu ya timhaka hikwato: Tšhav̌a Šikwembu, u hlayisa milawu ya šona, hikuv̌a hi yona fanelo hikwayo ya munhu; hikuv̌a Šikwembu ša ha ta yisa mitiro hikwayo e ku av̌anyiseni ni le’ŝi fihliweke hikwaŝo, hambi ŝi ri le’ŝo biha, hambi ŝi ri le’ŝo saseka.” (Eklesiasta 12:13, 14) Hi fanele hi chava ku endla swilo leswi nga xi tsakisiki Xikwembu. Ematshan’weni ya sweswo, hi fanele hi tiyimisela ku xi yingisa hi xichavo lexikulu.
13 Entiyisweni, hi fanele hi tiyimisela ku dzunisa Hosi ya minkarhi ni minkarhi hikwalaho ka mintirho ya yona yo hlamarisa ya ntumbuluko! Pisalema 104:24 yi ri: “Oho Yehova! mitiro ya wena yi tarisile ku yini! U yi endlile hikwayo hi v̌utlhari; misav̌a yi tele rifuwo ra wena.” Hi ntsako, a hi pfumelelaneni ni ndzimana yo hetelela ya pisalema leyi, hi ku tibyela hina vini kun’we ni ku byela van’wana hi ku: “[Moya-xiviri,] wa nga, nkhensa Yehova! Ḍunisani Yehova!”
Ntumbuluko Wa Misava Lowu Tlakukeke
14. Xana vanhu lava nga ntumbuluko wa Xikwembu va swi tlula hi tindlela tihi swiharhi?
14 Swivumbiwa hinkwaswo swa Yehovha swi endliwe hi vutlhari. Kambe ntumbuluko lowu xiyekaka swinene emisaveni hi hina—vanhu. Adamu na Evha va vumbiwe eku chaputeni ka siku ro tumbuluxa ra vutsevu ra Yehovha—va ri swivumbiwa leswi ti tlulaka kule tinhlampfi, tinyanyana ni swiharhi! Hambileswi vunyingi bya swona swi nga ni vutlhari bya ntumbuluko, vanhu vona va ni matimba ya ku anakanya, ripfalo leri hambanisaka leswinene ni leswo biha, vuswikoti byo kunguhata swa nkarhi lowu taka naswona va tswariwe va ri ni ku navela ko gandzela. Xana leswi hinkwaswo swi endlekise ku yini? Ematshan’weni yo huma eka swivandzana swo kariha, munhu u vumbiwe hi xifaniso xa Xikwembu. Hikwalaho, i munhu ntsena loyi a nga kombisaka timfanelo ta Muvumbi wa hina, loyi a tihlamuseleke tanihi “Yehova, Yehova, Šikwembu ša tintŝalo ni v̌unene, le’ši hlwelaka ku kariha, le’ši teleke tintŝalo ni ku ṭhembeka.”—Eksoda 34:6.
15. Ha yini hi fanele hi dzunisa Yehovha hi ku titsongahata?
15 A hi dzuniseni hi tlhela hi nkhensa Yehovha hikwalaho ka xivumbeko xo hlawuleka xa miri wa hina. Nkhuluko wa hina wa ngati, lowu nga wa nkoka evuton’wini, wu rhendzeleka miri hinkwawo tisekoni tin’wana ni tin’wana ta 60. Hi laha Deteronoma 12:23 yi vulaka ha kona, “ngati i [moya-xiviri, NW]”—ku nga vutomi bya hina—leyi nga ya risima emahlweni ka Xikwembu. Marhambu yo tiyela, misiha yo olova ni fambiselo ra mintlhaveko leyi angulaka hi ku hatlisa swi tlhandlekeriwa hi byongo lebyi tlulaka bya swiharhi ekule, lebyi nga ni vuswikoti lebyi hambi khomphyuta yo ringana ni muako lowo leha swinene wa swithezi yi nga tsandzekaka ku byi fikelela. Xana leswi a swi ku endli leswaku u titsongahata? Swi fanerile. (Swivuriso 22:4) Nakambe xiya leswi: Mahahu ya hina, kholokholo, ririmi, meno ni nomu swi kota ku tirhisana leswaku munhu a vulavula hi rin’wana ni rin’wana ra tindzimi ta magidi-gidi. Davhida u yimbelele hi laha ku faneleke eka Yehovha, a ku: “Nḍa ku nkhensa hikwalaho ka mahlori ya šiv̌umbeko ša mina. Mitiro ya wena ya hlamarisa, moya wa mina wa ŝi tiv̌a ŝinene ngopfu.” (Pisalema 139:14) A hi hlanganyeleni na Davhida eku dzuniseni ka Yehovha hi nkhensa, Musunguri ni Xikwembu xa hina lexi hlamarisaka!
16. Hi rihi risimu ro dzunisa Yehovha leri xiyimbeleri lexi dumeke xi ri qambeke, naswona hi xihi xirhambo xa matimba lexi hi faneleke ku xi amukela?
16 Buku ya tinsimu ta vuyimbeleri bya marito ni swichayachayana ya lembe-xidzana ra vu-18 hi Joseph Haydn yi vula leswi eku dzuniseni ka Yehovha: “N’wi nkhenseni, n’wina hinkwenu mintirho ya Yena yo hlamarisa! Yimbelelani ku dzuneka ka Yena, yimbelelani ku kwetsima ka Yena, dzunisani mi tlhela mi tlakusa Vito ra Yena! Ku dzuneka ka Yehovha ku tshama hi masiku ni masiku, Amen, Amen!” Naswona marito lama huhuteriweke lama phindha-phindhiwaka ko tala eka Tipisalema, yo tanihi xirhambo lexi vuriwaka ka mune eka Pisalema ya vu-107 ya saseke ku tlurisa: “A v̌a nkhense Yehova hikwalaho ka v̌unene bya yena, hikwalaho ka ŝihlamariso leŝi a ŝi endlelaka v̌ana v̌a v̌anhu!” Xana wa hlanganyela eku dzuniseni koloko? U fanele ku hlanganyela, hikuva xilo xin’wana ni xin’wana lexi rhandzekaka hakunene xi ni xihlovo xa xona ku nga Yehovha, Hosi ya minkarhi ni minkarhi.
Mintirho Leyikulu Ya Matimba
17. Xana ‘risimu ra Muxe ni ra Xinyimpfana’ ri n’wi tlakusa njhani Yehovha?
17 Emalembeni ya tsevu wa magidi lama hundzeke, Hosi ya minkarhi ni minkarhi yi endle mintirho yin’wana leyikulu ya matimba. Ebukwini yo hetelela ya Bibele, eka Nhlavutelo 15:3, 4, hi twa hi ta lava nga etilweni lava hluleke valala va mademona: “Va yimbelela risimu ra Muxe nandza wa Xikwembu, ni risimu ra Xinyimpfana, va ku: ‘We Hosi, Xikwembu xa matimba hinkwawo, a hi ku kula ni ku hlamarisa ka mintirho ya wena; we Mufumi wa matiko hinkwawo, a hi ku lulama ni ku tshembeka ka tindlela ta wena! I mani la nga ta ka a nga ku chavi, we Hosi, i mani la nga ta ala ku twarisa vito ra wena ke? Hi wena ntsena loyi a kwetsimeke, kutani vamatiko hinkwavo va ta ta va ta nkhinsama emahlweni ka wena, hikuva mintirho ya wena leyo lulama yi le rivaleni!’” Ha yini ri vuriwa ‘risimu ra Muxe ni ra Xinyimpfana’? A hi voneni.
18. Hi wihi ntirho wa matimba lowu tlangeriwaka eka risimu leri nga eka Eksoda ndzima 15?
18 Kwalomu ka 3 500 wa malembe lama hundzeke, loko vuthu ra matimba ra Faro ri lovela eLwandle ro Tshwuka, Vaisrayele va nkhense Yehovha va n’wi dzunisa hi risimu. Eka Eksoda 15:1, 18 hi hlaya leswi: “Kutani Moše ni v̌ana v̌a Israel v̌a yimbelela e ka Yehova e risimu leri, v̌a ku: Nḍi ta yimbelela Yehova, hikuv̌a o titlakusile ngopfu; o wisile lwandle e hantši ni mukhanḍiyi wa yona. Yehova o ta fuma hi masiku la’ma nga heriki.” Milawu yo lulama ya Hosi leyi ya minkarhi ni minkarhi yi kombisiwe loko yi avanyisa valala lava a va delela vuhosi bya yona.
19, 20. (a) Ha yini Yehovha a vumbe tiko ra Israyele? (b) Xana Xinyimpfana ni van’wana va wu hlamule njhani mphikamakaneta wa Sathana?
19 I yini lexi vangeleke leswi? Entangeni wa Edeni, Nyoka ya mano yi vangele vatswari va hina vo sungula ku dyoha. Leswi swi endle leswaku ku nga hetiseki ka vudyoho ku tlulela vanhu hinkwavo. Hambiswiritano, Hosi ya minkarhi ni minkarhi yi teke magoza hi ku hatlisa hi ku pfumelelana ni xikongomelo xa yona xo sungula, lexi nga ta tisa ku susiwa ka valala va yona hinkwavo emisaveni kutani yi kondletela swiyimo swa paradeyisi. Hosi ya minkarhi ni minkarhi yi vumbe tiko ra Israyele ivi yi ri nyika Nawu wa yona leswaku yi kombisa ndlela leyi a yi ta swi hetisisa ha yona.—Vagalatiya 3:24.
20 Kambe, hi ku famba ka nkarhi, Israyele hi yexe u pfumale vutshembeki, naswona xiyimo lexi lexi tisaka gome xi chapute loko varhangeri va rona va nyikela N’wana wa Xikwembu la tswariweke a ri swakwe eka Varhoma leswaku a xanisiwa a tlhela a dlayiwa hi tihanyi. (Mintirho 10:39; Vafilipiya 2:8) Hambiswiritano, ku tiyisela ka Yesu ku fikela eku feni, tanihi “Xinyimpfana xa Xikwembu” xa gandzelo, ku wu hlamule hi ndlela leyi xiyekaka ntlhontlho wa Nala wa khale wa Xikwembu, Sathana—wa leswaku ku hava munhu emisaveni loyi a nga tshamaka a tshembekile eka Xikwembu loko a ringiwa swinene. (Yohane 1:29, 36; Yobo 1:9-12; 27:5) Hambileswi va kumeke ndzhaka ya ku nga hetiseki eka Adamu, vanhu van’wana va timiliyoni lava chavaka Xikwembu va landzele mikondzo ya Yesu hi ku hlayisa vutshembeki hambiloko va langutane ni nhlaselo wa Sathana.—1 Petro 1:18, 19; 2:19, 21.
21. Hi ku twanana na Mintirho 17:29-31, i yini leswi nga ta kaneriwa enkarhini lowu taka?
21 Sweswi ri fikile siku ra leswaku Yehovha a hakela lavo tshembeka ni ku avanyisa valala hinkwavo va ntiyiso ni ku lulama. (Mintirho 17:29-31) Xana leswi swi ta humelela hi ndlela yihi? Xihloko xa hina lexi landzelaka xi ta hlamusela.
Bokisi Ro Pfuxeta
◻ Ha yini swi fanerile leswaku Yehovha a vuriwa ‘Hosi ya minkarhi ni minkarhi’?
◻ Xana vutlhari bya Yehovha byi kombisiwa njhani entumbulukweni wa yena?
◻ Xana munhu i xivumbiwa lexi endliweke hi vutlhari lebyi tlakukeke hi tindlela tihi?
◻ Hi yihi mintirho leyi hi susumetelaka ku yimbelela ‘risimu ra Muxe ni ra Xinyimpfana’?
[Bokisi leri nga eka tluka 12]
Vutlhari Lebyikulu Bya Yehovha
Vutlhari bya Hosi ya minkarhi ni minkarhi byi kombisiwa hi tindlela to tala eka swilo leswi yi swi endleke emisaveni. Xiya marito ya Aguri: “Marito hikwawo ya Šikwembu ma ringiwile e fulweni, i šitlhangu e ka la’v̌a tšhav̌elaka ka šona.” (Swivuriso 30:5) Kutani Aguri u hlamusela hi ta swivumbiwa leswo tala leswi hanyaka swa Xikwembu, leswikulu ni leswitsongo. Hi xikombiso, eka tindzimana 24 na 28, u hlamusela hi “ŝiv̌andana ŝa mune le’ŝiṭanana . . . la misav̌eni, kambe ŝi tlharihile ngopfu.” Swona i vusokoti, timbila, tinjiya ni nkolombyana.
“Ŝi tlharihile ngopfu”—ina, swiharhi swi endliwe hi ndlela yoleyo. A swi tianakanyeli kukotisa leswi vanhu va endlisaka swona, kambe swi tshembe vutlhari lebyi swi tswariweke na byona. Xana u tshame u hlamarisiwa hi leswi? Mawaku nhleleko wonghasi wa ntumbuluko! Hi xikombiso, vusokoti byi hleriwe hi mintlawa, leyi katsaka hosi ya xisati, vatirhi ni vavanuna. Eka tinxaka tin’wana, vatirhi va vusokoti va byisa tinhwala ta swimilana va ti yisa epurasini leri va ri akeke. Ivi va fika va senga tinhwala leti ta swimilana, kasi masocha ya vusokoti wona ma ri karhi ma hlongola valala vahi ni vahi lava hlaselaka. Xitsundzuxo xi nyikeriwa eka Swivuriso 6:6: “Wena, lolo, yana ka v̌usokoti, u šiya mikhuv̌a ya byona, u ta tlhariha.” Xana swikombiso swoleswo a swi fanelanga swi susumeta hina vanhu ku va ni ‘swo tala swo swi endla entirhweni wa Hosi’?—1 Vakorinto 15:58.
Munhu u endle swihahampfhuka leswikulu. Kambe wa nga vona ndlela leyi tinyenyana ti kotaka ku endla swilo swo hambana-hambana ha yona, ku katsa ni n’wabvuma wa nyenyana, loyi a tikaka tigiramu leti nga le hansi ka 30! Boeing 747 yi fanele yi rhwala 180 000 wa tilitara ta mafurha, yi hahisiwa hi ntlawa lowu leteriweke, naswona ku laveka fambiselo leri rharhanganeke ra ntila lowu ku fambiwaka ha wona leswaku yi kota ku tsemakanya malwandlenkulu. Kambe, n’wabvuma wa nyenyana lontsongo u tirhisa giramu yin’we ya mafurha leswaku a kota ku haha mpfhuka lowu hinkwawo ku suka eAmerika N’walungu, a tsemakanya Nsonga-nkulu wa Mexico a ya eAmerika Dzonga. A nga kali a lava ndzhwalo wo tika wa mafurha, kumbe nkongomiso wa ntila wo famba ha wona, hambi tichati kumbe tikhompyuta leti rharhanganeke! Xana vuswikoti lebyi byi lo tiendlekela hi xiwelo hi hundzuluko? Nikatsongo! Xinyenyana lexi lexitsongo xi tlharihe ngopfu, xi hleriwe hi Muvumbi wa xona, Yehovha Xikwembu.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]
Ntumbuluko lowu hambaneke wa ‘Hosi ya minkarhi ni minkarhi’ wu tlakusa ku kwetsima ka yena
[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]
Tanihi leswi Muxe ni Vaisrayele hinkwavo va tlangeleke ku hlula ka Yehovha eLwandle ro Tshwuka, ku ta va ni ntsako lowukulu endzhaku ka Armagedoni