Balekela eVutumbelweni “Nhlomulo Lowukulu” Wu Nga Si Fika
“Kutakuloko mi vona muti wa Yerusalema wu rhendzeriwile hi mavuthu ya valala, . . . lava nge Yudiya, a va tsutsumele etintshaveni.”—LUKA 21:20, 21.
1. Ha yini ku baleka ku ri ka xihatla eka lava va ha riki xiphemu xa misava?
EKA hinkwavo lava nga xiphemu xa misava ya Sathana, lowu hi wona nkarhi wo baleka. Leswaku va tsetseleriwa loko mafambiselo lawa ya swilo ma susiwa emisaveni, va fanele va nyikela vumbhoni lebyi tiyeke bya leswaku va yime va tiyile etlhelweni ra Yehovha naswona a hi xiphemu xa misava leyi Sathana a nga mufumi wa yona.—Yakobo 4:4; 1 Yohane 2:17.
2, 3. I swivutiso swihi malunghana ni marito ya Yesu lama rhekhodiweke eka Matewu 24:15-22 leswi hi nga ta bula ha swona?
2 Evuprofeteni bya yena lebyikulu malunghana ni makumu ya mafambiselo lawa ya swilo, Yesu u kandziyise xilaveko xa nkoka xa ku baleka koloko. Hakanyingi hi bula hi leswi tsariweke eka Matewu 24:4-14; kambe, leswi swi yi landzelaka na swona i swa nkoka. Hi ku rhamba leswaku u pfula Bibele ya wena kutani u hlaya tindzimana 15 ku ya ka 22.
3 Xana vuprofeta byolebyo byi vula yini? Eka lembe-xidzana ro sungula, a ku ri yini “xilo xa manyala lexi onhetelaka”? Xana ku va ka xona “exivandleni lexo hlawuleka” a swi fanekisela yini? Xana ku va ka xona kwalaho swi na nkoka wihi eka hina?
“La Hlayaka A A Twisise”
4. (a) Xana Daniyele 9:27 yi vula leswaku a ku landzela yini endzhaku ka loko Vayuda va ale Mesiya? (b) Loko a kombetela eka leswi, ha yini swi twisiseka loko Yesu a te, “La hlayaka a a twisise”?
4 Xiya eka Matewu 24:15 leswaku Yesu u vulavule hi leswi swi tsariweke ebukwini ya Daniyele. Eka ndzima 9 ya buku yoleyo ku na vuprofeta lebyi vhumbheke ku ta ka Mesiya ni ku avanyisa loku a ku ta tisiwa eka tiko ra Vayuda hikwalaho ko n’wi ala. Xiphemu xo hetelela xa ndzimana 27 xi ri: “Muonhi o ta tira mitiro ya manyala.” (Xiitaliki i xerhu.) Ndhavuko wo sungula wa Vayuda wu tirhise xiphemu xolexo xa vuprofeta bya Daniyele malunghana ni ku nyamisiwa ka tempele ya Yehovha eYerusalema hi Antiochus IV hi lembe-xidzana ra vumbirhi B.C.E. Kambe Yesu u tsundzuxile: “La hlayaka a a twisise.” Ku nyamisiwa ka tempele hi Antiochus IV, hambileswi a ku nyenyetsa hakunene, a ku vanganga ku onheteriwa—ka Yerusalema, tempele kumbe tiko ra Vayuda. Kutani, Yesu entiyisweni a a tsundzuxa vayingiseri va yena leswaku ku hetiseka ka leswi a ku nga hundzanga kambe a ka ha ri endleleni.
5. (a) Xana ku fananisa Tievhangeli ku hi pfuna njhani leswaku hi kota ku vona “xilo xa manyala” xa lembe-xidzana ro sungula? (b) Ha yini Cestius Gallus a hatlisise mavuthu ya Rhoma ma ya eYerusalema hi 66 C.E.?
5 Xana “xilo xa manyala” lexi a va fanele va tivonela eka xona a ku ri yini? I ntiyiso leswaku rungula ra Matewu ri ri: “Loko mi vona xilo xa manyala lexi onhetelaka . . . xi ri exivandleni lexo hlawuleka.” (Xiitaliki i xerhu.) Hambiswiritano, rungula leri yelanaka na rona eka Luka 21:20 ri ri: “Kutakuloko mi vona muti wa Yerusalema wu rhendzeriwile hi mavuthu ya valala, tivani leswaku ku hangalasiwa ka wona ku kusuhi.” (Xiitaliki i xerhu.) Hi 66 C.E., Vakreste lava tshamaka eYerusalema va swi vonile leswi Yesu a a swi vhumbhile. Ntlhandlamano wa swiendlakalo leswi katsaka hasahasa exikarhi ka vatirhela-mfumo va Vayuda ni Varhoma wu hundzule Yerusalema wu va xivandla xa vuxandzuki eka Rhoma. Hikwalaho, madzolonga ma tlhekekile hinkwako-nkwako eYudiya, Samariya, Galeliya, Dekapolisi na le Fenikiya, en’walungwini ku fikela eSiriya kasi edzongeni ku fikela aEgipta. Leswaku a vuyetela ku rhula hi mpimo wo karhi eka xiphemu xolexo xa Mfumo wa Rhoma, Cestius Gallus u tsutsumise mavuthu ya nyimpi ma huma eSiriya ma ya eYerusalema, lowu Vayuda a va wu vitana “[muti] lo’wo kwetsima.”—Nehemiya 11:1; Esaya 52:1.
6. Xana hi swi tivisa ku yini leswaku “xilo xa manyala” lexi nga vangaka ku onhaka a “xi ri exivandleni lexo hlawuleka”?
6 A swi tolovelekile eka mavuthu ya Varhoma ku famba ni mijeko kumbe tibeji leti a va ti teka ti kwetsima kambe leti Vayuda a va ti languta ti ri vugandzeri bya swifaniso. Lexi tsakisaka, rito ra Xiheveru leri hundzuluxeriweke va ku ‘xilo xa manyala’ ebukwini ya Daniyele ri tirhisiwe ngopfu-ngopfu eka swifaniso kumbe vugandzeri bya swifaniso.a (Deteronoma 29:17) Ku nga khathariseki ku aleriwa hi Vayuda, mavuthu ya Varhoma lama rhwaleke mijeko ya vona ya vugandzeri bya swifaniso ma nghene eYerusalema hi November hi 66 C.E. ivi ma sungula ku onha khumbi ra tempele en’walungwini. A swi ri erivaleni—“xilo xa manyala” lexi nga onhaka Yerusalema hilaha ku heleleke a a xi “[yime] exivandleni lexo hlawuleka”! Kambe xana munhu wihi na wihi a a ta baleka hi ndlela yihi?
Ku Baleka A Ku Ri Ka Xihatla!
7. I yini lexi vuthu ra Varhoma ri xi endleke hi xitshuketa?
7 Hi xitshuketa, naswona handle ka xivangelo lexi twalaka hi langutelo ra munhu, hi nkarhi lowu swi vonakaka onge Yerusalema ri nga tekiwa hi ku olova, mavuthu ya Rhoma ma tlherile. Vaxandzuki va Vayuda va hlongorise masocha ya Varhoma kukondza va fika eAntipateri, tikhilomitara ta kwalomu ka 50 ku suka eYerusalema. Kutani va tlhelela endzhaku. Loko va fika eYerusalema, va hlengeletane etempeleni leswaku va hlela kungu ra vona ra nyimpi leri a va ha ri na rona. Ku laviwe vantshwa leswaku va tiyisa makhokholo ni ku tirha enyimpini. Xana Vakreste a va ta tikatsa eka leswi? Hambiloko va swi papalata, xana a va ta tikuma va ri ekhombyeni loko mavuthu ya Varhoma ma vuya?
8. I goza rihi ra xihatla leri Vakreste va ri tekeke hi ku yingisa marito ya Yesu ya vuprofeta?
8 Vakreste eYerusalema ni le Yudiya hinkwaro va teke goza ra xitsundzuxo xa vuprofeta lebyi nyikeriweke hi Yesu Kreste hi ku hatlisa ivi va baleka endhawini ya khombo. Ku baleka a ku ri ka xihatla! Hi ku famba ka nkarhi va ye etindhawini ta le tintshaveni, van’wana kumbexana va tshame ePella, exifundzha-nkulu xa Periya. Lava yingiseke xitsundzuxo xa Yesu a va tlhelelanga endzhaku hi vuphukuphuku va ya ringeta ku ponisa swilo swa vona leswi vonakaka. (Ringanisa Luka 14:33.) Kunene vavasati lava tikeke ni vamanana lava mamisaka a swi va tikela swinene ku teka riendzo rero hi milenge ehansi ka swiyimo swo tano. Ku baleka ka vona a ku siveriwanga hi swipimelo swa siku ra Savata, naswona hambileswi vuxika a byi tshinele, a byi nga si fika. Lava yingiseke xitsundzuxo xa Yesu xo baleka hi ku hatlisa, va tikume hi nkarhinyana va ri ehandle ka Yerusalema ni le Yudiya va sirhelelekile. Vutomi bya vona a byi titshege hi swona.—Ringanisa Yakobo 3:17.
9. Xana mavuthu ya Rhoma ma hatle ma tlhela hi ku hatlisa hi ndlela yihi, naswona ku ve ni vuyelo byihi?
9 Ha rona lembe leri landzeleke, hi 67 C.E., Varhoma va pfuxete mintirho ya nyimpi yo lwisana ni Vayuda. Xo sungula, Galeliya wu hluriwile. Lembe leri landzeleke, Yudiya ri onhiwile. Hi 70 C.E., mavuthu ya Rhoma ma rhendzele Yerusalema hi woxe. (Luka 19:43) Ndlala yi ve yikulu swinene. Lava a va sele emutini va hlaselanile hi xivona. Vanhu vahi na vahi lava ringeteke ku baleka va dlayiwile. Leswi va swi voneke a swi ri “nhlomulo lowukulu” hi laha Yesu a vuleke ha kona.—Matewu 24:21, NW.
10. Loko hi hlaya hi ri karhi hi twisisa, i yini swin’wana leswi hi nga ta swi xiya?
10 Xana swoleswo swi swi hetisise hi laha ku heleleke leswi Yesu a swi vhumbheke? E-e, swo tala a swa ha ta humelela. Loko hi hlaya Matsalwa hi ri karhi hi twisisa, hi laha Yesu a tsundzuxeke ha kona, a hi nge tsandzeki ku xiya leswa ha taka. Hi ta tlhela hi anakanyisisa swinene hi ku tirha ka xona evuton’wini bya hina.
“Xilo Xa Manyala” Xa Manguva Lawa
11. Hi le ka tindzimana tihi timbirhi laha Daniyele a vulavulaka hi ‘xilo xa manyala,’ naswona i nkarhi wo tanihi kwihi lowu hlamuseriwaka kwalaho?
11 Xiya leswaku ku engetela eka leswi hi swi voneke eka Daniyele 9:27, nakambe eka Daniyele 11:31 na 12:11 ka ha vulavuriwa hi “manyala ya muonhi.” Eka swikombiso leswi swo hetelela a ku hlamuseriwi hi ku lovisiwa ka Yerusalema. Entiyisweni, leswi vuriwaka eka Daniyele 12:11 ku humelela tindzimana timbirhi ntsena endzhaku ka ku kombeteriwa ka “nkar[i] wa makumu.” (Daniyele 12:9) Ana se hi hanya enkarhini wolowo ku sukela hi 1914. Kutani hi fanele hi tshama hi xalamukile leswaku hi ta kota ku vona “xilo xa manyala lexi onhetelaka” xa manguva lawa, leswaku hi ta tiyiseka leswaku ha huma endhawini ya khombo.
12, 13. Ha yini swi fanerile ku hlamusela Ntwanano wa Matiko tanihi “xilo xa manyala” xa manguva lawa?
12 Xana “xilo xa manyala” xa manguva lawa i yini? Vumbhoni byi kombetela eka Ntwanano wa Matiko, lowu sunguleke ku tirha hi 1920, endzhakunyana ka loko misava yi nghene enkarhini wa yona wa makumu. Kambe xana wu nga va “xilo xa manyala lexi onhetelaka” hi ndlela yihi?
13 Tsundzuka, rito ra Xiheveru ra “xilo xa manyala” ri tirhisiwa ngopfu-ngopfu eBibeleni ku kombetela eka swifaniso kumbe ku gandzela swifaniso. Xana Ntwanano a wu endliwe xikwembu? Ina a wu endliwe xona! Vafundhisi va wu veke “exivandleni lexo hlawuleka,” naswona valandzeri va vona va ye emahlweni va tinyiketela hi ndlela leyi xi navelaka ha yona. Federal Council of the Churches of Christ ya le Amerika yi vule leswaku Ntwanano wu ta va “Mfumo wa Xikwembu wo fanekisela wa tipolitiki laha misaveni.” U.S. Senate yi amukele mapapila yo tala lama humaka eka mintlawa ya vukhongeri leyi yi khutazaka ku seketela Xitshembiso xa Ntwanano wa Matiko. Huvo leyi tolovelekeke ya Mabaptist, Macongregationalist na Mapresbyteria ya le Britain yi wu tlakusile yi wu vitana “xitirho xi ri xoxe lexi nga kona xo fikelela [ku rhula emisaveni].”—Vona Nhlavutelo 13:14, 15.
14, 15. Xana Ntwanano wa Matiko naswona endzhakunyana Nhlangano wa Matiko swi ve “exivandleni lexo hlawuleka” hi ndlela yihi?
14 Mfumo wa Vumesiya wa Xikwembu wu simekiwe ematilweni hi 1914, kambe matiko ma ye emahlweni ma lwela vuhosi bya wona vini. (Pisalema 2:1-6) Loko ku endliwe Ntwanano wa Matiko, matiko lama lweke eka nyimpi yo sungula ya misava, swin’we ni vafundhisi lava katekiseke masocha ya vona, ana se a va kombise leswaku va fularhele nawu wa Xikwembu. Kreste a va nga n’wi languti a ri Hosi. Xisweswo va nyike nhlengeletano ya vanhu xiphemu xa Mfumo wa Xikwembu; va veke Ntwanano wa Matiko “exivandleni lexo hlawuleka,” ndhawu leyi wu nga lavekiki eka yona.
15 Mutlhandlami wa Ntwanano, ku nga Nhlangano wa Matiko wu vumbiwe hi October 24, 1945. Endzhakunyana, vapapa va Rhoma va dzunise Nhlangano wa Matiko tanihi “ntshembo lowu heleleke wa ntwanano ni ku rhula” ni “nhlangano lowu tlakukeke wa ku rhula ni vululami.” Ina, Ntwanano wa Matiko, swin’we ni mutlhandlami wa wona, Nhlangano wa Matiko, hakunene swi ve swikwembu, “xilo xa manyala” emahlweni ka Xikwembu ni vanhu va xona.
Balekani Yini?
16. Xana namuntlha varhandzi va ku lulama va fanele va baleka va huma kwihi?
16 Hi ku ‘vona’ leswi, hi ku xiya leswi nhlengeletano ya misava hinkwayo yi nga swona na ndlela leyi yi endliwaka xikwembu ha yona, varhandzi va ku lulama va fanele va balekela eku hlayisekeni. Va baleka yini? Va baleka leswi swi nga Yerusalema wo fanekisela la nga tshembekangiki wa manguva lawa, ku nga Vujagana, ni ku huma eka Babilona Lonkulu hilaha ku heleleke, ku nga mafambiselo ya misava hinkwayo ya vukhongeri bya mavunwa.—Nhlavutelo 18:4.
17, 18. Xana “xilo xa manyala” xa manguva lawa xi ta vanga ku onhetela ka muxaka muni?
17 Nakambe, tsundzuka leswaku hi lembe-xidzana ro sungula loko mavuthu ya Rhoma lawa a ma ri ni misinya ya milawu ya vugandzeri bya swikwembu swa hava ma nghene emutini wo kwetsima wa Vayuda, a ma tele ku herisa Yerusalema ni mafambiselo ya wona ya vugandzeri. Esikwini ra hina, a ku nge herisiwi muti wun’we ntsena, kumbe Vujagana ntsena, kambe ku ta herisiwa mafambiselo hinkwawo ya misava ya vukhongeri bya mavunwa.—Nhlavutelo 18:5-8.
18 Eka Nhlavutelo 17:16, ku vhumbhiwe leswaku xivandzana xa ribungu xo fanekisela, lexi tikombeke xi ri Nhlangano wa Matiko, hi matimba xi ta hundzukela Babilona Lonkulu la fanaka ni muoswi xi n’wi herisa. Yi vulavula hi ririmi ro fanekisela yi ri: “Timhondzo ta khume leti u ti voneke, tona swin’we ni xivandzana, swi ta venga [w]ansati loyi wa muoswi, swi ta endla leswaku a swela ni ku sala a nga ambalanga nchumu, swi dya nyama ya yena, swi n’wi hisa hi ndzilo.” Leswi, leswi swi nga ta vula swona swa chavisa ku swi anakanyisisa. Swi ta vanga makumu ya vukhongeri bya mavunwa bya muxaka wihi na wihi eswiphen’wini hinkwaswo swa misava. Leswi hakunene swi ta kombisa leswaku nhlomulo lowukulu se wu sungurile.
19. I mianakanyo yihi leyi veke xiphemu xa Nhlangano wa Matiko ku sukela loko wu vumbiwile, naswona ha yini leswi swi ri swa nkoka?
19 Swi le rivaleni leswaku ku sukela loko Nhlangano wa Matiko wu sungurile hi 1945, mianakanyo yo ala vukona bya Xikwembu ni mianakanyo ya ku nga lavi vukhongeri yi andze ngopfu eka lava nga swirho swa wona. Eminkarhini yo hambana-hambana emisaveni hinkwayo, mianakanyo yo tano leyi hundzeletiweke yi tirhe swinene ku vangela leswaku timhaka ta vukhongeri ti siveriwa kumbe ku yirisiwa hi laha ku heleleke. Hambiswiritano, emalembeni ma nga ri mangani lama hundzeke ntshikilelo wa hulumendhe eka mintlawa ya vukhongeri wu herile etindhawini to tala. Eka vanhu van’wana swi nga ha vonaka onge a ka ha ri na khombo hambi rihi ehenhla ka vukhongeri.
20. Xana vukhongeri bya misava byi tiendlele ndhuma ya muxaka muni?
20 Vukhongeri bya Babilona Lonkulu byi ya emahlweni byi va mfumo wa matimba lowu hahlukeke emisaveni. Tinhloko-mhaka ta mahungu hakanyingi ti hlamusela mintlawa leyi lwaka ni mintlawa ya vapfukeri va mfumo hi ku yi vitana hi vukhongeri bya yona. Maphorisa ni masocha lama tirhanaka ni mpfilumpfilu va boheke ku nghena hi nsindziso etitempeleni leswaku va ya herisa madzolonga lama nga kona exikarhi ka mintlawa ya vukhongeri leyi phikizanaka. Tihuvo ta vukhongeri ti hakelele minhlunga-vuhosi ya tipolitiki. Ku vengana hikwalaho ka vukhongeri swi kavanyete matshalatshala ya Nhlangano wa Matiko yo hlayisa vuxaka exikarhi ka mintlawa ya tinxaka. Leswaku swirho leswi vumbaka Nhlangano wa Matiko swi ta fikelela pakani ya ku rhula ni nsirhelelo swi nga tsaka loko swo vona ku herisiwa ka nkucetelo wihi na wihi wa vukhongeri lowu nga xihinga eka swona.
21. (a) I mani a nga ta endla xiboho xa leswaku Babilona Lonkulu u ta lovisiwa rini? (b) I yini lexi nga xa xihatla ku xi endla sweswo swi nga si endleka?
21 Ku na mhaka yin’wana ya nkoka leyi na yona yi faneleke yi xiyiwa. Hambileswi timhondzo ta khume ta Nhlangano wa Matiko ti nga ta tirhiseriwa ku herisa Babilona Lonkulu, kahle-kahle ndzoviso wolowo wu ta va wu ri ku avanyisa ka Xikwembu. Ku avanyisa ku ta ta hi nkarhi lowu vekiweke wa Xikwembu. (Nhlavutelo 17:17) I yini lexi hi faneleke hi xi endla sweswi? “Humani mi n’wi siya”—humani eka Babilona Lonkulu—Bibele ya hlamula.—Nhlavutelo 18:4.
22, 23. Xana ku baleka koloko ku katsa yini?
22 Ku balekela evutumbelweni koloko a hi ku suka endhawini yo karhi hi xiviri, kukota leswi endliweke hi Vakreste va Vayuda loko va suka Yerusalema. I ku baleka u huma evukhongerini bya Vujagana, ina, u huma exiphen’wini xihi na xihi xa Babilona Lonkulu. Swi vula ku tihambanisa hi laha ku heleleke hayi ni tinhlengeletano ta vukhongeri bya mavunwa ntsena kambe ni mindhavuko ni malangutelo lawa ti ma tswalaka. I ku balekela evutumbelweni enhlengeletanweni ya Yehovha ya le tilweni.—Vaefesa 5:7-11.
23 Loko malandza lama totiweke ya Yehovha ma sungule ku vona xilo xa manyala xa manguva lawa, endzhaku ka Nyimpi yo Sungula ya Misava ku nga Ntwanano wa Matiko, xana Timbhoni ti angurise ku yini? Ana se a va tihambanisile ni vunakulobye bya vona ni tikereke ta Vujagana. Kambe hakatsongo-tsongo va xiye leswaku a va ha namarhele eka mikhuva ni maendlelo ya Vujagana, yo tanihi ku tirhisiwa ka xihambano ni ku tlangeriwa ka Khisimusi ni tiholideyi tin’wana ta vuhedeni. Loko va dyondze ntiyiso mayelana ni swilo leswi, va teke goza hi ku hatlisa. Va yingise ndzayo leyi nga eka Esaya 52:11: “Sukani! sukani! humani kona! mi nga khumbi ntšhumu wa le’ŝi yilaka; humani šikari ka wona. Tibasiseni, ṅwina lav̌a mi rwalaka timbita ta Yehova.”
24. Ngopfu-ngopfu ku sukela hi 1935, i vamani lava hlanganyeleke eku balekeni koloko?
24 Ngopfu-ngopfu ku sukela hi 1935 ku ya emahlweni, ntshungu lowu kulaka wa van’wana, vanhu lava amukeleke ntshembo wa ku hanya hi masiku emisaveni ya paradeyisi, va sungule ku teka goza leri fanaka. Na vona va ‘vone xilo xa manyala lexi yimeke endhawini leyo kwetsima,’ va tlhela va xiya leswi xi vulaka swona. Endzhaku ka ku endla xiboho xa vona xo baleka, va endle leswaku mavito ya vona ma susiwa etibukwini ta ku va swirho swa tinhlengeletano leti nga xiphemu xa Babilona Lonkulu.—2 Vakorinto 6:14-17.
25. I yini lexi lavekaka ku engetela eku dlayeni vuxaka byihi na byihi lebyi munhu a nga ha vaka na byona ni vukhongeri bya mavunwa?
25 Hambiswiritano, ku baleka eBabilona Lonkulu swi katsa swo tala ku tlula ku siya vukhongeri bya mavunwa ntsena. Ku katseka swo tala ku tlula ku hlanganyela minhlangano yi nga ri yingani eHolweni ya Mfumo kumbe ku ya ensin’wini kan’we kumbe kambirhi hi n’hweti u ya chumayela mahungu lamanene. Munhu a nga ha va a ri ehandle ka Babilona Lonkulu hi miri, kambe xana u humile hakunene? Xana u tihambanisile ni misava leyi leyi Babilona Lonkulu a nga xiphemu xa yona lexikulu? Xana wa ha namarhele eka swilo leswi kombisaka moya wa yona—moya wo sandza mimpimanyeto leyinene ya Xikwembu? Xana u languta ku tikhoma kahle hi tlhelo ra rimbewu ni ku tshembeka evukatini swi nga ri nchumu? Xana u teka swilo swa munhu hi xiyexe ni leswi vonakaka swi ri swa nkoka ku tlula swa moya? A nga fanelanga a pfumela ku hanya hi ku landza mafambiselo lawa ya swilo.—Matewu 6:24; 1 Petro 4:3, 4.
U Nga Pfumeleli Nchumu Xi Kavanyeta Ku Baleka Ka Wena!
26. I yini lexi nga ta hi pfuna ku nga ri ku sungula ku baleka ntsena kambe ku baleka ku fika emakumu hi ndlela leyi humelelaka?
26 Eku balekeleni ka hina evutumbelweni, i swa nkoka leswaku hi nga languti swilo leswi nga endzhaku hi ku swi navela. (Luka 9:62) Hi fanele hi tiyisa mianakanyo ni timbilu ta hina eka Mfumo wa Xikwembu ni ku lulama ka xona. Xana hi tiyimisele ku kombisa ripfumelo ra hina hi ku lava leswi ku sungula, hi ri ni ntshembo wa leswaku Yehovha u ta katekisa ndlela yoleyo yo lulama? (Matewu 6:31-33) Ripfumelo ra hina leri sekeriweke eMatsalweni ri fanele ri hi susumetele ku fikelela pakani yoleyo hi ri karhi hi yimele leswaku ku humelela swiendlakalo swa nkoka emisaveni.
27. Ha yini swi ri swa nkoka ku anakanyisisa swinene hi swivutiso leswi vutisiweke laha?
27 Ku avanyisa ka Xikwembu ku ta sungula hi ku herisiwa ka Babilona Lonkulu. Mfumo wolowo wa vukhongeri bya mavunwa lowu fanaka ni muoswi wu ta heriseriwa makumu. Nkarhi wolowo wu tshinele! Xana xiyimo xa hina xi ta va xihi ha un’we-un’we loko nkarhi wolowo wo hlawuleka wu fika? Naswona eku chaputeni ka nhlomulo lowukulu, loko mafambiselo layo biha ya Sathana hinkwawo ma herisiwa, xana u ta kumiwa eka tlhelo rihi? Loko hi teka goza leri faneleke sweswi, vuhlayiseki bya hina byi tiyisekisiwile. Yehovha wa hi byela: “Kambe l’a nḍi yingisaka o ta tiakela hi ku rula.” (Swivuriso 1:33) Hi ku ya emahlweni hi tirhela Yehovha hi ku tshembeka na hi ku tsaka enkarhini lowu wa makumu ya mafambiselo lawa, hi nga ha fanelekela ku tirhela Yehovha hilaha ku nga heriki.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Vona Insight on the Scriptures, leyi humesiweke hi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., Vholumo 1, matluka 634-5.
Wa Tsundzuka Xana?
◻ Xana “xilo xa manyala” xa manguva lawa i yini?
◻ Xana “xilo xa manyala . . . xi [le] xivandleni lexo hlawuleka” hi ndlela yihi?
◻ I yini lexi katsekaka eku balekeleni evutumbelweni sweswi?
◻ Ha yini goza ro tano ri ri ra xihatla?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]
Leswaku va pona, valandzeri va Yesu a a va fanele va baleka handle ko hlwela