Evhangeli Hi Ku Ya Hi Swidyondzi
“VANHU va ri ndzi mani xana?” (Luka 9:18) Yesu u vutise vadyondzisiwa vakwe leswi, kwalomu ka magidi mambirhi ya malembe lama hundzeke. Enkarhini wolowo a ku kanetaniwa hi xivutiso lexi. Namuntlha swi vonaka swi tlula enkarhini lowuya, ngopfu-ngopfu hi nkarhi wa Khisimusi lowu ku ehleketiwaka leswaku wu khumba Yesu. Vanhu vo tala va pfumela leswaku Yesu a rhumeriwe ku suka etilweni leswaku a ta ponisa vanhu. Xana hi leswi na wena u ehleketaka swona?
Swidyondzi swin’wana swi ringanyeta langutelo rin’wana. Marcus J. Borg, profesa wa vukhongeri ni ndhavuko, u ri: “Nhlamuselo ya Yesu tanihi loyi a dyondziseke leswaku a a ri N’wana wa Xikwembu loyi a a ta fela swidyoho swa misava, a hi ntiyiso hi tlhelo ra matimu.”
Swidyondzi swin’wana swi vula leswaku Yesu wa xiviri a a hambanile ni loyi hi hlayaka hi ta yena eBibeleni. Van’wana va pfumela leswaku Tievhangeli hinkwato ti tsariwe malembe-xikhume ya mune kumbe ku tlula endzhaku ka ku fa ka Yesu, ni leswaku hi nkarhi wolowo nhlamuselo ya ntiyiso hi Yesu se a a yi lungiwile. Swidyondzi swi vula leswaku xiphiqo a xi nga ri eka leswi vatsari va Evhangeli a va swi tsundzuka, kambe a xi ri eka ndlela leyi va hlamuselaka ha yona. Endzhaku ka rifu ra Yesu, vadyondzisiwa vakwe va sungule ku va ni langutelo leri hambaneke hi yena—va n’wi teka tanihi N’wana wa Xikwembu, Muponisi ni Mesiya. Van’wana va na xivindzi xo vula leswaku Yesu a ri ntlhari leyi pembelaka, mululamisi wa ntshamisano wa vanhu. Swidyondzi swi vula leswaku lowu hi wona ntiyiso wa evhangeli.
Langutelo Ra “Dyondzo Ya Le Henhla” Hi Yesu
Leswaku va lwela mavonelo ya vona ya “dyondzo ya le henhla,” vaxopaxopi va vonaka va tiyimisele ku nga amukeli xin’wana ni xin’wana lexi vonakaka xi ri hlori hi Yesu. Hi xikombiso, van’wana va vula leswaku ku velekiwa kakwe hi wanhwana a ku ri ku banga manyala ya leswaku Yesu a a nga velekeriwanga enawini. Van’wana va ala vuprofeta bya Yesu malunghana ni ku lovisiwa ka Yerusalema, va sindzisa leswaku byi nghenisiwe eka Tievhangeli endzhaku ka ku “hetiseka” ka byona. Van’wana va vula ni leswaku matshungulelo ya Yesu a ku ri ku tshungula ntsena hi ku va munhu a cinca maanakanyelo yakwe hi swiphiqo swa miri ni swa mianakanyo—a rivala hi mhaka. Xana u vona malangutelo yo tano ma twala kumbe, xana ma pfumala mongo?
Swidyondzi swin’wana swi vula ni leswaku vadyondzisiwa va Yesu va tisungulele ku pfuxiwa ka yena leswaku vandla ra vona ri nga fi. Swidyondzi swi vula leswaku, phela vadyondzisiwa va Yesu a va nga pfuni nchumu loko a nga ha ri kona, xisweswo va luke switori hi N’wini wa vona va swi tsala ematin’wini. Entiyisweni, a ku ri Vukreste, ku nga ri Kreste, lebyi nga pfuxiwa eku feni. Loko sweswo swi twala ku ri ku hambuka ka mianakanyo ya swidyondzi, xana ku nga vuriwa yini hi leswi swi nga vuriwa hi mufundhisi Barbara Thiering leswaku Yesu a nga dlayiwanga? U tshemba leswaku Yesu u pone ku hayekiwa kutani a hambeta a hanya ivi a teka kambirhi, a tlhela a va tata wa vana vanharhu.
Swihehlo leswi hinkwaswo swi ehlisa Yesu swi n’wi veka eka xiyimo xa le hansi lexi vunyingi bya swidyondzi swi nga ta n’wi amukela a ri eka xona: xa ku va ntlhari, Muyuda wa xiyimo xa le hansi, mululamisi wa ntshamisamo wa vanhu—va n’wi amukela a ri xin’wana ni xin’wana handle ka N’wana wa Xikwembu, loyi a a tele “ku nyiketa vutomi bya yena ku kutsula lavo tala.”—Matewu 20:28.
Kumbexana hi nkarhi lowu wa lembe se u hlaye swiphemu swo karhi swa Tievhangeli, ku fana ni xiphemu lexi vulavulaka hi ku velekiwa ka Yesu exitsengeleni. Kumbe u nga ha va u swi twe ekerekeni. Xana u amukele swiphemu swa Evhangeli swi ri swa nkoka ni leswi tshembekeke? Xisweswo xiya xiyimo lexi xi tsemaka nhlana. Eka nhlangano lowu vuriwaka Seminara ya Yesu, ntlawa wa swidyondzi wu hlangane kambirhi hi lembe ku sukela hi 1985 leswaku wu ta kambisisa ntiyiso wa marito ya Yesu. Xana Yesu hakunene u swi vurile leswi Bibele yi swi vulaka hi yena? Swirho swa seminara swi angule eka nhlamulo yin’wana ni yin’wana hi vuhlalu bya muvala lowu faneleke. Vuhlalu byo tshwuka byi vula leswaku mhaka a yi vuriwe hi Yesu hakunene; vuhlalu byo tshwukanyana byi vula leswaku swi nga endleka leswaku Yesu u swi vurile; vuhlalu byo kwalala byi kombisa ku kanakana; kutani vuhlalu bya ntima byi kombisa leswaku i mavunwa.
U nga ha karhateka hi ku tiva leswaku Seminara ya Yesu yi vule leswaku tiphesente ta 82 ta marito lawa ku vuriwaka leswaku Yesu u ma vurile swi nga endleka a nga ma vulanga. I ku tshaha kun’we ntsena eka Evhangeli ya Marka loku ku tekiwaka ku ri ntiyiso. Evhangeli ya Luka yona yi vuriwa leyi teleke hi vuxisi lerova “a swa ha pfuni nchumu ku lavisisa masungulo ya yona.” Evhangeli hinkwayo ya Yohane yi nyikiwe vuhlalu bya ntima leswi kombisaka leswaku i mavunwa, handle ka mintila minharhu ntsena leyi nga kuma vuhlalu byo kwalala lebyi kombisaka ku kanakana.
A Hi Dyondzo Ya Le Henhla Ntsena
Xana u pfumelelana na swidyondzi? Xana swi hi nyika xifaniso lexi heleleke xa Yesu tanihi laha xi kumekaka hakona eBibeleni? Swivutiso leswi i swa nkoka ku tlula mhaka ya ku kanetana ka swidyondzi. Enkarhini lowu wa lembe u nga ha tsundzuxiwa leswaku hi ku ya hi Bibele, Xikwembu xi rhumele Yesu “leswaku un’wana ni un’wana la pfumelaka ka yena, a nga lovi, kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki.”—Yohane 3:16.
Loko ku ri ku Yesu a a ri ntlhari ntsena leyi pembelaka, leyi hi nga tiviki swo tala ha yona, a swi nga ta pfuna nchumu ‘ku pfumela’ eka yena. Hi hala tlhelo, loko leswi Bibele yi swi vulaka hi Yesu swi ri ntiyiso, sweswo swi vula ku ponisiwa ka hina. Hikokwalaho hi lava ku tiva—xana Bibele yi tamele ntiyiso mayelana na Yesu?