Ku Ponisiwa—Leswi Swi Vulaka Swona Hakunene

‘U PONISIWILE?’ Hakanyingi, lava vutisaka xivutiso lexi va titwa va ponisiwile hikuva va ‘amukele Yesu tanihi Muponisi wa vona.’ Kambe van’wana va ri ku ni tindlela to tala to ponisiwa ni leswaku ntsendze loko ‘Yesu a ri embilwini ya wena,’ a swi na mhaka leswaku u pfumela yini kumbe leswaku u nghena kereke yihi.

Bibele yi vula leswaku i ku rhandza ka Xikwembu leswaku “vanhu hinkwavo va ponisiwa.” (1 Timotiya 2:3, 4) Xisweswo ku ponisiwa ka kumeka eka hinkwavo lava nga ta ku amukela. Kambe xana swi vula yini ku ponisiwa? Xana i nchumu wo karhi lowu humelelaka eka wena loko u endle matshalatshala matsongo kumbe u nga tikarhatanga nikatsongo?

Rito “ku ponisiwa” ri vula “ku kutsuriwa ekhombyeni kumbe endzovisweni.” Xisweswo i ntiyiso leswaku ku ponisiwa a hi ku va ni xiyimo xo rhula xa mianakanyo ntsena. Swi vula ku ponisiwa eku lovisiweni ka mafambiselo ya swilo yo biha lama nga kona sweswi naswona eku heteleleni u ponisiwa eka rifu! Kambe i vamani lava Xikwembu xi nga ta va ponisa? Leswaku hi hlamula, a hi kambisiseni leswi Yesu Kreste a swi dyondziseke emhakeni leyi. Vuyelo bya nkambisiso wa hina byi nga ha ku hlamarisa.

Ku Ponisiwa—Xana Ku Kumeka eVukhongerini Hinkwabyo?

Eka khamba rin’wana, Yesu u vulavurisane ni wansati wa Musamariya. Hambileswi a a nga ri Muyuda, a a pfumela kahle leswaku Mesiya u ta ta, “loyi a vuriwaka Kriste.” (Yohane 4:25) Xana ku pfumela ko tano a ku ringanile leswaku a ta ponisiwa? E-e, hikuva Yesu hi xivindzi u byele wansati a ku: “N’wina mi gandzela lexi mi nga xi tiviki.” Yesu a a swi tiva leswaku loko wansati loyi a ta ponisiwa, a a fanele a lunghisa ndlela ya yena yo gandzela. Hikwalaho, Yesu u te: “Kambe nkarhi wa ta, ni sweswi wu tile, lowu vagandzeri va xiviri va nga ta gandzela Tatana hi moya ni ntiyiso, hikuva Tatana ú lava vagandzeri lavo tano.”—Yohane 4:22, 23.

Nkarhi wun’wana laha Yesu a paluxeke langutelo ra yena malunghana ni ku ponisiwa, a ku ri ni Vafarisi, mpambukwa lowu dumeke swinene wa vukhongeri bya Vayuda. Vafarisi a va simeke fambiselo ro karhi ra vugandzeri naswona a va anakanya leswaku ra amukeriwa hi Xikwembu. Kambe yingisa marito ya Yesu lama yaka eka Vafarisi: “N’wina vakanganyisi! Esaya a a tiyisile loko a profeta hi n’wina: ‘Vanhu lava va ndzi xixima hi milomo ya vona, kambe timbilu ta vona ti le kule na mina. Va ndzi gandzela swa hava; tidyondzo ta vona i milawu leyi dyondzisiwaka hi vanhu.’”—Matewu 15:7-9, New International Version.

Ku vuriwa yini hi mintlawa yo tala ya vukhongeri leyi tivulaka leyi pfumelaka eka Kreste? Xana Yesu a a ta yi amukela hinkwayo tanihi tindlela leti fanelekaka to kuma ku ponisiwa? A swi lavi hi vhumba emhakeni leyi, hikuva Yesu u swi veke erivaleni a ku: “A hi hinkwavo lava nge ka mina: ‘Hosi, Hosi’ lava nga ta nghena eMfun’weni wa matilo, kambe ku ta nghena la endlaka ku rhandza ka Tata wa mina la nge matilweni. Hi siku rolero lavo tala va ta ku ka mina: ‘Hosi, Hosi, xana a hi vulavulanga hi vito ra wena ke? Xana a hi hlongolanga mademona hi vito ra wena ke? Xana a hi endlanga mahlori layo tala hi vito ra wena ke?’ Enkarhini wolowo ndzi ta va byela erivaleni, ndzi ku: A ndzi mi tivanga, ni siku ni rin’we; sukani eka mina, n’wina lava endlaka leswo homboloka!”—Matewu 7:21-23.

Vutivi Lebyi Kongomeke Bya Yesu I Bya Nkoka Leswaku U Ponisiwa

Marito lawa ya Yesu ma ni tinhlamuselo leti twalaka. Ma kombisa leswaku vanhu vo tala lava tinyiketeleke va tsandzeka ku ‘endla ku rhandza ka Tatana.’ Kutani, xana munhu a nga kuma ku ponisiwa ka ntiyiso hi ndlela yihi? Timotiya wo Sungula 2:3, 4 ya hlamula: “[Xikwembu] lexi navelaka leswaku vanhu hinkwavo va ponisiwa, va [va ni vutivi lebyi kongomeke bya, NW] ntiyiso.”—Ringanisa Vakolosa 1:9, 10.

Vutivi byo tano i bya nkoka eku kumeni ka ku ponisiwa. Loko mulanguteri wa khotso wa Murhoma a vutise muapostola Pawulo ni munghana wa yena, Silasi, a ku: “Xana ndzi fanele ndzi endla yini leswaku ndzi ponisiwa?” va hlamurile va ku: “Pfumela eka Hosi Yesu, kutani u ta ponisiwa, wena ni va ndyangu wa wena.” (Mintirho 16:30, 31) Xana leswi swi vula leswaku leswi mulanguteri wa khotso ni ndyangu wakwe a va fanele va swi endla a ku ri ku va ni ku titwa ko karhi etimbilwini ta vona? E-e, hikuva a va nga ta “pfumela eka Hosi Yesu” loko va nga ri na ku twisisa ko karhi ka leswaku Yesu i mani, leswaku u endle yini ni leswaku u dyondzise yini.

Hi xikombiso, Yesu u dyondzise hi ku simekiwa ka hulumendhe ya le tilweni—“Mfumo wa Xikwembu.” (Luka 4:43) U tlhele a veka misinya ya milawu ya ku tikhoma ni mahanyelo ya Vukreste. (Matewu, tindzima 5-7) U hlamusele xiyimo lexi vadyondzisiwa va yena va faneleke va va na xona loko ku tiwa etimhakeni ta tipolitiki. (Yohane 15:19) U simeke nongonoko wo dyondzisa wa misava hinkwayo ivi a lerisa valandzeri va yena ku hlanganyela eka wona. (Matewu 24:14; Mintirho 1:8) Ina, ku ‘pfumela eka Yesu’ a swi vula ku twisisa swilo swo tala! Kutani, a swi hlamarisi leswi Pawulo na Silasi “va . . . byel[eke mulanguteri wa khotso] rito ra Hosi, a ri ni va le kaya ka yena hinkwavo” vapfumeri lava lavantshwa va nga si khuvuriwa.—Mintirho 16:32, 33.

Vutivi Lebyi Kongomeke Bya Xikwembu I Bya Nkoka Na Byona

Xiphemu xa nkoka xo pfumela eka Yesu hakunene xi katsa ku gandzela Xikwembu lexi Yesu hi yexe a xi gandzelaka. Yesu u khongerile: “Kambe vutomi lebyi nga heriki, hi leswaku va ku tiva, wena ntsena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.”—Yohane 17:3.

Hi nkarhi wa vutirheli bya yena bya laha misaveni, N’wana wa Xikwembu minkarhi hinkwayo a a yisa nyingiso eka Tata wa yena hayi eka yena n’wini. A nga vulanga leswaku yena i Xikwembu xa Matimba hinkwawo. (Yohane 12:49, 50) Hi minkarhi yo hlayanyana Yesu u endle xiyimo xa yena elunghiselelweni ra Xikwembu xi va erivaleni, hi ku vula leswaku a a ri ntsongo eka Tata wa yena. (Luka 22:41, 42; Yohane 5:19) Phela, Yesu u te: “Tatana i nkulukumba ku tlula mina.” (Yohane 14:28) Xana kereke ya wena yi ku dyondzisile vuxaka bya ntiyiso lebyi nga kona exikarhi ka Xikwembu na Kreste? Kumbe u dyondzisiwe leswaku Yesu hi yexe i Xikwembu xa Matimba Hinkwawo? Ku ponisiwa ka wena ku titshege hi ku va ni ku twisisa loku lulameke.

EXikhongelweni xa Hosi, Yesu u khutaze vadyondzisiwa va yena ku khongela va ku: “Vito ra wena a ri hlawuleke.” (Matewu 6:9) Vuhundzuluxeri byo tala bya Bibele byi sive vito ra Xikwembu, byi ku i “Hosi.” Kambe eka tikopi ta khale ta “Testamente ya Khale,” vito ra Xikwembu ri humelela minkarhi leyi tlulaka tsevu wa magidi! Xisweswo Pisalema 83:18 yi hlayekisa xi leswi: “V̌a ta tiv̌a leŝaku wena loyi v̌ito ra yena a nga Yehova, u tlakukile henhla ka misav̌a hikwayo.” (Xiitaliki i xerhu.) Xana u dyondzisiwile ku tirhisa vito ra Xikwembu, ku nga Yehovha? Loko swi nga ri tano, swi nga ha endleka u nga poni, hikuva “un’wana ni un’wana loyi a nga ta huwelela eka [Yehovha], ú ta ponisiwa”!—Mintirho 2:21; ringanisa Yuwele 2:32.

Hi Moya Ni Ntiyiso

Yesu Kreste u tlhele a yisa nyingiso eRitweni ra Xikwembu, ku nga Bibele. Loko a hlamusela langutelo ra Xikwembu hi timhaka to karhi, hakanyingi a a ku: “Ku tsariwile.” (Matewu 4:4, 7, 10; 11:10; 21:13) Hi vusiku bya le mahlweni ka ku fa kakwe, Yesu u khongelele vadyondzisiwa va yena a ku: “Va hlawulekise entiyisweni; rito ra wena i ntiyiso.”—Yohane 17:17.

Xisweswo, ku twisisa tidyondzo ta Rito ra Xikwembu, ku nga Bibele, i xilaveko xin’wana xa ku ponisiwa. (2 Timotiya 3:16) I Bibele ntsena leyi hlamulaka swivutiso swo tanihi leswi nge: Xikongomelo xa vutomi i yini? Ha yini Xikwembu xi pfumelele vubihi leswaku byi ya emahlweni nkarhi wo leha? Ku humelela yini hi munhu loko a fa? Xana Xikwembu xa va xanisa hakunene vanhu endzilweni wa tihele? Hi xihi xikongomelo xa Xikwembu hi misava?a Munhu a nge swi koti ku gandzela Xikwembu hi ndlela leyi faneleke, loko a nga ri na vutivi lebyi lulameke etimhakeni leti, hikuva Yesu u te: “Vagandzeri va xiviri va . . . ta gandzela Tatana hi moya ni ntiyiso.”—Yohane 4:23.

Ripfumelo Ri Endla Munhu A Teka Goza

Ku ponisiwa a swi katsi ku kuma rungula ntsena. Embilwini leyinene, vutivi lebyi kongomeke bya Xikwembu byi aka ripfumelo. (Varhoma 10:10, 17; Vaheveru 11:6) Ripfumelo rolero ri susumetela munhu leswaku a teka goza. Hi xikombiso, Bibele ya tsundzuxa: “Loko swi ri tano, hundzukani, mi tlhelela eka Xikwembu, leswaku swidyoho swa n’wina swi rivaleriwa, ni leswaku minkarhi yo phyuphya leyi humaka eHosini yi sungula.”—Mintirho 3:19.

Ina, ku ponisiwa ku tlhela ku katsa ku pfumelelana ni mimpimanyeto ya Xikwembu ya ku tikhoma ni mahanyelo. Hikwalaho ka ku hundzuriwa hi matimba ya Rito ra Xikwembu, mikhuva ya khale ya ku hemba ni ku xisa, yi siviwa hi ku tshembeka ni ku vulavula ntiyiso. (Tito 2:10) Mikhuva yo biha, yo tanihi vusodoma, vuoswi ni vumbhisa ya tshikiwa ivi yi siviwa hi ku tikhoma loku tengeke. (1 Vakorinto 6:9-11) Loku a hi ku tshika ka xinkarhana loku sekeriweke emintlhavekweni kambe i ku hundzuka loku heleleke loku endliwaka hi ku dyondza hi vukheta ni ku tirhisa Rito ra Xikwembu.—Vaefesa 4:22-24.

Hi ku famba ka nkarhi, rirhandzu ni ku tlangela Xikwembu swi susumetela munhu la tshembekaka ku tinyiketela hilaha ku heleleke eka Xikwembu ni ku ku kombisa hi nkhuvulo wa mati. (Matewu 28:19, 20; Varhoma 12:1) Vakreste lava khuvuriweke va ponisiwile emahlweni ka Xikwembu. (1 Petro 3:21) Hi nkarhi wa ku lovisiwa loku ka ha taka ka misava leyi yo homboloka, Xikwembu xi ta va ponisa hilaha ku heleleke hi ku va sirhelela eka nhlomulo wolowo.—Nhlavutelo 7:9, 14.

Leswi Ku Ponisiwa Ku Nga Vulaka Swona Eka Wena

Eka nhlamuselo leyi yo koma, swi le rivaleni leswaku ku kuma ku ponisiwa a swi katsi ‘ku va na Hosi Yesu embilwini ya wena’ ntsena. Swi vula ku nghenisa vutivi lebyi kongomeke bya Yehovha Xikwembu na Yesu Kreste ni ku endla mindzulamiso leyi faneleke evuton’wini bya munhu. Ku endla leswi swi nga ha vonaka swi nonon’hwa, kambe Timbhoni ta Yehovha ta swi tsakela ku ku pfuna eka matshalatshala lawa. Hi dyondzo ya le kaya ya Bibele ya mahala, va nga ku pfuna ku sungula ku famba endleleni leyi yisaka eku ponisiweni ka xiviri.b

Hikwalaho ka leswi siku leri taka ra ku avanyisa ra Xikwembu ri tshineleke, ku endla tano i swa xihatla swinene ku tlula rini na rini! Sweswi i nkarhi wo yingisa marito ya muprofeta lama nge: “V̌ukari bya ku pfura ka Yehova byi nga si ta e ka ṅwina hi siku ra v̌ukari bya Yehova. Lav̌ani Yehova, ṅwina, v̌atiṭongahati hikwav̌o v̌a tiko, la’v̌a endlaka hi ku lerisa ka yena, lav̌ani ku lulama, mi lav̌a ku tiṭongahata; kumbe mi ta tifihla e sikwini ra v̌ukari bya Yehova.”—Sofoniya 2:2, 3.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Bokisi leri nga eka tluka 6]

Ku Ponisiwa Ku Kumiwa Hi . . .

◻ Ku nghenisa vutivi lebyi kongomeke bya Xikwembu na Yesu.—Yohane 17:3.

◻ Ku kombisa ripfumelo.—Varhoma 10:17; Vaheveru 11:6.

◻ Ku hundzuka hakunene.—Mintirho 3:19; Vaefesa 4:22-24.

◻ Ku tinyiketela ni ku khuvuriwa.—Matewu 16:24; 28:19, 20.

◻ Ku ya emahlweni u chumayela erivaleni.—Matewu 24:14; Varhoma 10:10.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Ku dyondza Bibele, ku tirhisa leswi u swi dyondzeke, ku tinyiketela ni ku khuvuriwa i magoza lama yisaka eku ponisiweni