Ku Va Ni “Mianakanyo Leyi Hlutekeke” Tanihi Leswi Makumu Ma Tshinelaka
“Makumu ya swilo hinkwaswo ma tshinele. Hikokwalaho, vanani ni mianakanyo leyi hlutekeke.”—1 PETRO 4:7, NW.
1. Xana ku katseka yini eka ku va ni “mianakanyo leyi hlutekeke”?
MARITO ya muapostola Petro lama nga laha henhla ma fanele ma yi khumba swinene ndlela leyi Vakreste va hanyaka ha yona. Hambiswiritano, Petro a a nga byeli vahlayi va yena leswaku va fanele va tshika vutihlamuleri bya vona lebyi tolovelekeke ni swilaveko swa vutomi; naswona a a nga khutazi swona leswaku va wu chava swinene ndzoviso lowu taka. Ku ri na sweswo, u khutazile a ku: “Vanani ni mianakanyo leyi hlutekeke.” Ku va “ni mianakanyo leyi hlutekeke” swi katsa ku languta swilo hi ku twisisa, ku va ni vuxiyaxiya, vutlhari, ku ringanisela eku vulavuleni ka hina ni le ka swiendlo swa hina. Swi vula ku pfumelela Rito ra Xikwembu ri lawula mianakanyo ni swiendlo swa hina. (Varhoma 12:2) Tanihi leswi hi hanyaka “exikarhi ka rixaka lero homboloka, leri tiarisaka,” ku va ni mianakanyo leyi hlutekeke swa laveka leswaku hi papalata swiphiqo ni ku nonon’hweriwa.—Vafilipiya 2:15.
2. Xana ku lehisa ka Yehovha mbilu ku va pfuna njhani Vakreste namuntlha?
2 “Mianakanyo leyi hlutekeke” yi tlhela yi pfuna leswaku hi va ni langutelo lerinene, leri nga ra xiviri hi hina vini. (Tito 2:12, NW; Varhoma 12:3) Leswi i swa nkoka hi ku landza marito lama rhekhodiweke eka 2 Petro 3:9: “Hosi a yi hlweli ku endla leswi yi nga tshembisa swona, hilaha van’wana va twisisaka ‘ku hlwela’ hakona, kambe yi lehisa mbilu hikwalaho ka n’wina; a yi lavi leswaku ni un’we wa n’wina a lova, kambe yi lava leswaku hinkwavo va ta eku hundzukeni.” Xiya leswaku Yehovha u lehisa mbilu, ku nga ri hikwalaho ka lava nga riki vapfumeri ntsena, kambe na “hikwalaho ka n’wina”—swirho swa vandlha ra Vukreste. Hikwalaho ka yini? Hikuva “a [nga] lavi leswaku ni un’we wa n’wina a lova.” Kumbexana van’wana va ha fanele va endla mindzulamiso leswaku va ta faneriwa hi nyiko ya vutomi lebyi nga heriki. Kutani a hi languteni tindhawu tin’wana laha ku nga endliwaka mindzulamiso eka tona.
“Mianakanyo Leyi Hlutekeke” Eka Vuxaka Bya Hina Vini
3. Hi swihi swivutiso leswi vatswari va faneleke va tivutisa swona malunghana ni vana va vona?
3 Kaya ri fanele ri va ndhawu ya ku rhula. Kambe eka van’wana i “yindlu le’yi teleke hi . . . timholov̌o.” (Swivuriso 17:1) Ndyangu wa wena wu njhani? Xana kaya ra wena ri hava ‘ku karihelana ni timholovo ni nhlambha’? (Vaefesa 4:31) Ku vuriwa yini hi vana va wena? Xana va swi vona leswaku va rhandziwa ni ku tlangeriwa? (Ringanisa Luka 3:22.) Xana u tinyika nkarhi wo va dyondzisa ni ku va letela? Xana u ‘laya hi ku lulama’ ematshan’weni yo laya hi ku kariha ni ku hlundzuka? (2 Timotiya 3:16) Tanihi leswi vana va nga “nḍaka ya Yehova,” wa khumbeka swinene hi ndlela leyi va khomiwaka ha yona.—Pisalema 127:3.
4. (a) I yini leswi nga humelelaka loko wanuna o khoma nsati wakwe hi tihanyi? (b) Xana vavasati va nga ku kondletela njhani ku rhula ni Xikwembu endyangwini hinkwawo?
4 Ku vuriwa yini hi vanghana va hina va vukati? “Vavanuna na vona va fanele ku rhandza vasati va vona, hilaha va rhandzaka miri wa vona hakona. Loyi a rhandzaka nsati wa yena, wa tirhandza, hikuva a ku si tshama ku va ni munhu la vengaka nyama ya yena, kambe wa yi fihluta wa yi kufumeta, tanihi leswi Kriste na yena a endlelaka [vandlha, NW].” (Vaefesa 5:28, 29) Wanuna wa lunya, wo rhandza ku lerisa kumbe wo ka a nga anakanyeli a nga onhi ku rhula ka ndyangu wa yena ntsena, kambe u onha ni vuxaka bya yena ni Xikwembu. (1 Petro 3:7) Ku vuriwa yini hi vavasati? Na vona va fanele va ‘titsongahata eka vanuna va vona onge hi loko va titsongahatela Hosi.’ (Vaefesa 5:22) Ku anakanya hi ku tsakisa Xikwembu swi nga pfuna wansati leswaku a swi bakanyela etlhelo swihoxo swa nuna wa yena kutani a titsongahata eka yena handle ko n’wi karihela. Minkarhi yin’wana, wansati a nga ha titwa a boheka ku phofula langutelo ra yena. Swivuriso 31:26 yi vula leswi hi wansati wa migingiriko: “O ahlamisa nomu wa yena hi v̌utlhari, milawu ya v̌unene yi le ririmini ra yena.” Loko a khoma nuna wa yena hi musa, hi ndlela yo n’wi xixima, u hlayisa ku rhula ni Xikwembu, naswona u kondletela ku rhula ka ndyangu hinkwawo.—Swivuriso 14:1.
5. Hikwalaho ka yini vantshwa va fanele va landzela ndzayo ya Bibele malunghana ni ndlela leyi va khomaka vatswari va vona ha yona?
5 Vantshwa, xana mi va khoma njhani vatswari va n’wina? Xana mi tirhisa mavulavulelo yo hlekula, yo kombisa ku pfumala xichavo, lawa hakanyingi ma amukeriwaka hi misava? Kumbe, mi yingisa xileriso xa Bibele lexi nge: “Vana, yingisani vatswari va n’wina, hikuva hi swona leswi lulameke emahlweni ka Hosi. Matsalwa ma ri: ‘U va ni xichavo eka tata wa wena ni ka mana wa wena’ (hi wona nawu lowo rhanga lowu nga ni xitshembiso), ‘leswaku u kateka, ni leswaku u hanya masiku layo tala emisaveni leyi.’”—Vaefesa 6:1-3.
6. Xana hi nga ku lavisa ku yini ku rhula exikarhi ka vagandzeri-kulorhi?
6 Nakambe hi kombisa “mianakanyo leyi hlutekeke” loko hi ‘lava ku rhula ni ku ku landzela’ exikarhi ka vagandzeri-kulorhi. (1 Petro 3:11) Nkarhi na nkarhi timholovo ni ku nga twisisani swi va kona. (Yakobo 3:2) Loko rivengo ri tshikiwa ri kula, ku rhula ka vandlha hinkwaro ku va ekhombyeni. (Vagalatiya 5:15) Kutani ololoxani swiphiqo hi ku hatlisa; lavani tindlela ta ku rhula to swi tlhantlha.—Matewu 5:23-25; Vaefesa 4:26; Vakolosa 3:13, 14.
“Mianakanyo Leyi Hlutekeke” Ni Vutihlamuleri Bya Ndyangu
7. (a) Xana Pawulo u ku khutaze njhani ku va ni “mianakanyo leyi hlutekeke” eka timhaka ta ntolovelo? (b) Hi rihi langutelo leri vavanuna ni vavasati va Vukreste va faneleke va va na rona malunghana ni vutihlamuleri bya le kaya?
7 Muapostola Pawulo u tsundzuxe Vakreste leswaku va “hanya hi mianakanyo leyi hlutekeke.” (Tito 2:12, NW) Swa tsakisa leswi eka mongo lowu, Pawulo a khutazaka vavasati “ku rhandza vanuna va vona ni vana va vona, va kota ku tikhoma ni ku tenga, va va lava hlayisaka mindyangu ya vona hi fanelo.” (Tito 2:4, 5) Pawulo u tsale sweswo emalembeni ya 61-64 C.E., malembe ma nga ri mangani emahlweni ka ku hela ka mafambiselo ya swilo ya Xiyuda. Kambe, swilo leswi tolovelekeke swo tanihi ntirho wa le kaya, a swi tama swa ha ri swa nkoka. Hikwalaho nuna ni nsati havambirhi va fanele va hlayisa rihanyo lerinene, va va ni langutelo lerinene hi vutihlamuleri bya vona bya le kaya leswaku “Rito ra Xikwembu ri ta ka ri nga sandziwi hi munhu.” Nhloko yin’wana ya ndyangu yi kombele ku khomeriwa eka muendzi hikwalaho ka leswi kaya ra yona a ri languteka hi ndlela leyi khomisaka tingana. Yi hlamusele leswaku a ri nga ri exiyin’weni lexinene “hikwalaho ka leswi a a yi ri karhi yi phayona.” Swa bumabumeriwa loko hi tinyiketela hi ku tirhandzela hikwalaho ka Mfumo, kambe hi fanele hi tivonela leswaku hi nga honisi vuhlayiseki bya mindyangu ya hina.
8. Xana tinhloko ta mindyangu ti nga swi khathalela njhani swilaveko swa mindyangu ya tona hi ndlela leyi ringaniseriweke?
8 Bibele yi khutaza vatatana ku rhangisa swilaveko swa mindyangu ya vona emahlweni, yi vula leswaku loyi a tsandzekaka ku wundla va ndyangu wa yena “ú landzurile vupfumeri, kutani ú tlula ni vamatiko hi ku biha.” (1 Timotiya 5:8) Mimpimanyeto ya mahanyelo ya hambana emisaveni hinkwayo, kutani i swinene ku va ni langutelo leri ringaniseriweke hi swilo leswi vonakaka. Mutsari wa Swivuriso 30:8 u khongerile a ku: “U nga nḍi hi v̌usiwana, hambi ku ri rifuwo.” Hambiswiritano, vatswari a va fanelanga va honisa swilaveko swa vana va vona swa swilo leswi vonakaka. Hi xikombiso, xana swi ta va swi kombisa vutlhari loko munhu a tshika ndyangu wa yena hi vomu wu ri hava swilaveko swa xisekelo swa vutomi hikwalaho ko lava ku khathalela malunghelo ya swa le tilweni? Xana leswi a swi nge va karhati vana va yena? Hi hala tlhelo, Swivuriso 24:27 yi ri: “Sasa mitiro ya wena handle, u lungisa ni nsimu ya wena, u ta tiv̌a ni ku aka yindlu ya wena.” Ina, hambileswi ku khathalela swilo leswi vonakaka ku nga ni ndhawu ya kona, ‘leswaku munhu a aka yindlu ya yena’—hi tlhelo ra moya ni hi tlhelo ra mintlhaveko—i swa nkoka.
9. Ha yini ku ri vutlhari eka tinhloko ta mindyangu ku anakanya hi rifu kumbe mavabyi lawa ti nga vaka na wona?
9 Xana u ma endlile malunghiselelo yo khathalela ndyangu wa wena loko swo endla u fa swi nga languteriwanga? Swivuriso 13:22 yi ri: “Munhu lo’nene o siyela v̌atukulu e nḍaka.” Ku engetela eka ndzhaka ya vutivi bya Yehovha ni ku va ni vuxaka na yena, vatswari va fanele va tiyimisela ku kumela vana va vona swilo leswi vonakaka. Ematikweni man’wana tinhloko ta mindyangu letinene ti ringeta ku hlayisa mali, ti endla papila ra le nawini ra xiboho (will) ni ndzindza-khombo. Vanhu va Xikwembu na vona, “nkari ni khombo” swa va wela. (Eklesiasta 9:11) Mali i ‘xisirhelelo,’ naswona ku kunguhata hi vukheta swi nga pfuna ku papalata ku nonon’hweriwa. (Eklesiasta 7:12) Ematikweni lawa timhaka ta swa vutshunguri ti nga hakeleriwiki hi hulumendhe, van’wana va nga ha hlawula ku veka mali ya swilaveko swa rihanyo etlhelo kumbe va lunghiselela endlelo ro karhi malunghana ni ku hakelela swa rihanyo.a
10. Xana vatswari va Vakreste va nga va “hlayisela” njhani vana va vona?
10 Matsalwa nakambe ma ri: “Vana a hi vona lava fanelaka ku hlayisela vatswari exuma, kambe i vatswari lava fanelaka ku hlayisela vana.” (2 Vakorinto 12:14) Emisaveni swi tolovelekile leswaku vatswari va hlengeletela vana va vona mali ya dyondzo ni ya vukati, leswaku swi ta va nyika masungulo lamanene evuton’wini. Xana u tshama u anakanyisisa hi ta ku vekela n’wana wa wena malunghana ni xisekelo lexinene xa vumundzuku hi tlhelo ra moya? Hi xikombiso, a hi nge n’wana la kuleke u lava ku nghenela vutirheli bya nkarhi hinkwawo. Hambileswi malandza ya nkarhi hinkwawo ma nga fanelangiki ku koxa kumbe ku rindzela nseketelo eka vanhu van’wana, vatswari lava nga ni rirhandzu va nga ha hlawula ku ‘n’wi pfuna hi leswi a swi pfumalaka’ leswaku a kota ku tshama entirhweni wa nkarhi hinkwawo.—Varhoma 12:13; 1 Samuwele 2:18, 19; Vafilipiya 4:14-18.
11. Xana ku va ni langutelo lerinene hi mali swi kombisa ku pfumala ripfumelo? Hlamusela.
11 Ku va ni langutelo lerinene hi mali, a swi vuli swona leswaku munhu a nga tshembi leswaku mafambiselo ya Sathana ya swilo, yo homboloka, ma le kusuhi ni ku hela. Swi kombisa ‘vutlhari’ ni ku twisisa. (Swivuriso 2:7; 3:21) Yesu u tshame a vula leswaku “vanhu va misava leyi va tlharihile eku tirhisaneni ni va ka vona ku tlula vanhu va ku vonakala” eku tirhiseni ka vona mali. (Luka 16:8) Kutani, a swi hlamarisi leswi van’wana va bohekeke ku endla mindzulamiso eka matirhiselo ya nhundzu ya vona, leswaku va kota ku khathalela swilaveko swa mindyangu ya vona hi ndlela leyi antswaka.
“Mianakanyo Leyi Hlutekeke” Eka Ndlela Leyi Hi Langutaka Dyondzo Ha Yona
12. Xana Yesu u va dyondzise njhani vadyondzisiwa va yena leswaku va pfumelelana ni swiyimo leswintshwa?
12 ‘Xivono xa misava xa hundzuka,’ naswona ku hundzuka lokukulu ka ikhonomi ni nhluvuko wa thekinoloji swi tinyike matimba. (1 Vakorinto 7:31) Hambiswiritano, Yesu u dyondzise vadyondzisiwa va yena leswaku va pfumelelana ni swiyimo. Loko a va rhuma ku ya chumayela eka tsima ra vona ro sungula u va byele a ku: “Mi nga longi mali ya nsuku kumbe ya silivhere kumbe ya koporo eswikhwameni swa n’wina; mi nga fambi ni nkwama wa timbuva ta ndlela, hambi swi ri swiambalo swo ncinca, kumbe tintanghu, kumbe nhonga, hikuva mutirhi ú lulameriwe hi swakudya swa yena.” (Matewu 10:9, 10) Kambe eka xiendlakalo xin’wana endzhaku, Yesu u te: “Loyi a nga ni xinkwamana xa mali, a a xi teke, na wona nkwama a a wu teke.” (Luka 22:36) I yini lexi hundzukeke? I swiyimo. Vukhongeri se a a byi va venga swinene, naswona sweswi a va boheka ku tiwundla hi voxe.
13. Xana hi xihi xikongomelo-nkulu xa dyondzo, naswona vatswari va nga va pfunisa ku yini vana va vona emhakeni leyi?
13 Hilaha ku fanaka, namuntlha vatswari va nga ha boheka ku langutana ni mintiyiso ya namuntlha ya swa ikhonomi. Hi xikombiso, xana wa ma endla malunghiselelo ya leswaku vana va wena va kuma dyondzo leyi eneleke? Xikongomelo-nkulu xa dyondzo xi fanele xi ri xo hlomisela muntshwa leswaku a ta va mutirheli wa Yehovha la humelelaka. Naswona dyondzo leyi nga ya nkoka ku tlula hinkwato i dyondzo ya swa moya. (Esaya 54:13) Vatswari va fanele va tlhela va languta vuswikoti bya vana va vona byo tiwundla hi swa timali. Kutani nyika vana va wena nkongomiso, va pfune ku hlawula tidyondzo ta xikolo leti faneleke, kutani u burisana na vona va ta kota ku vona loko ku ri vutlhari ku nghenela dyondzo yihi na yihi yo engetela, kumbe e-e. Swiboho swo tano i vutihlamuleri bya ndyangu, naswona van’wana a va fanelanga va sola leswi endliweke. (Swivuriso 22:6) Ku vuriwa yini hi lava va hlawuleke ku dyondzisa vana va vona ekaya?b Hambileswi van’wana va endleke ntirho lowu bumabumeriwaka, van’wana va kume ntirho lowu wu tika swinene ku tlula hi laha a va anakanya hakona, naswona vana va vona a va yi kumanga dyondzo leyi ringaneleke. Kutani loko u anakanya hi ku dyondza u ri ekaya, tiyiseka hi tihakelo ta kona, u kambisisa swinene loko ku ri leswaku u na byona vuswikoti ni ku titshinya leswaku u kota ku fambisana ni leswi lavekaka.—Luka 14:28.
‘U Nga Lavi Swilo Leswikulu’
14, 15. (a) Xana Baruku u lahlekeriwe njhani hi ku ringanisela ka yena hi tlhelo ra moya? (b) Ha yini a ku ri vuhunguki eka yena ku ‘tilavela swilo leswikulu’?
14 Tanihi leswi makumu ya mafambiselo lawa ya swilo ma kalaka ma nga si fika, van’wana va nga ha tikarhatela leswi misava yi nga va nyikaka swona—mintirho-vutomi leyi nyikaka ndhuma, mintirho leyi holelaka swinene ni rifuwo. Tsundzuka matsalana wa Yeremiya, Baruku. U be nkalanga a ku: “Yo mina! hikuv̌a Yehova o nḍi engeterile ku v̌av̌iseka hi nhlomulo. Nḍi karateka hi ku konya, kambe a nḍi kumi ku wisa.” (Yeremiya 45:3) Baruku a a karhele. Ku tirha tanihi matsalana wa Yeremiya a ku ri ntirho wo nonon’hwa, lowu tshikilelaka. (Yeremiya 36:14-26) Naswona ntshikilelo lowu a wu vonaka onge a wu nga ta hela. Yerusalema a wu salele hi malembe ya 18 leswaku wu lovisiwa.
15 Yehovha u byele Baruku a ku: “Waŝivo, leŝi nḍi ŝi akeke nḍi ta ŝi mbunḍuša, ni leŝi nḍi ŝi byaleke, nḍi ta ŝi ṭuv̌ula; ŝi tano e misav̌eni hikwayo. Loko u ri wena šana u ta tilav̌ela ŝilo le’ŝikulu-ke? U nga ṭhuki u ŝi lav̌a!” Baruku a a nga ha ringaniseli. A a sungule ‘ku tilavela swilo leswikulu,’ ku nga ha va ku ri rifuwo, ndhuma kumbe nsirhelelo wa swilo leswi vonakaka. Tanihi leswi Yehovha a a ri karhi a ‘tsuvula, misava hinkwayo,’ xana a swi pfuna yini ku lava swilo sweswo? Hi loko Yehovha a nyika Baruku xitsundzuxo lexi ntlhontlhaka mianakanyo: “Hikuv̌a waŝiv̌o, nḍi ta tisela nyama hikwayo e makhombo . . . kambe nḍi ta ku nyika v̌utomi bya wena ši v̌a šuma ša wena, hikwako laha u nga ta ya kona.” Swilo leswi vonakaka a swi nga ta pona loko Yerusalema wu lovisiwa! Yehovha u tiyisekise leswaku a a ta ponisa “v̌utomi bya [y]ena ši v̌a šuma ša yena.”—Yeremiya 45:4, 5.
16. Hi yihi dyondzo leyi vanhu va Yehovha va nga yi dyondzaka namuntlha eka leswi humeleleke Baruku?
16 Baruku u amukele ku lulamisiwa hi Yehovha, naswona leswi a a tiyiseka hi xitshembiso xa Yehovha, Baruku u ponise vutomi bya yena. (Yeremiya 43:6, 7) Vona dyondzo ya matimba swonghasi eka vanhu va Yehovha namuntlha! Lowu a hi wona nkarhi wo ‘tilavela swilo leswikulu.’ Hikwalaho ka yini? Hikuva “misava ya hundza, ni ku navela ka yona.”—1 Yohane 2:17.
Ku Tirhisa Nkarhi Lowu Saleke Hi Ndlela Leyinene
17, 18. (a) Xana Yonasi u angule njhani loko vanhu va Ninivha va hundzukile? (b) Hi yihi dyondzo leyi Yehovha a yi dyondziseke Yonasi?
17 Kutani, xana hi nga wu tirhisa njhani nkarhi lowu saleke hi ndlela leyinene? Dyondza eka leswi humeleleke muprofeta Yonasi. “A suka a ya Niniva, . . . kutani a huwelela, a ku: Ka ha sele masiku ya mune wa makume, kutani Niniva wu ta mbunḍušiwa.” Leswi hlamariseke Yonasi, vanhu va Ninivha va ri amukerile rungula ra yena kutani va hundzuka! Yehovha u tshike ku lovisa muti wolowo. Xana Yonasi u endle yini? “Wee Yehova, nḍi tekele v̌utomi bya mina, hikuv̌a ka mina e ku hanya, ku tlula hi ku fa!”—Yonasi 3:3, 4; 4:3.
18 Kutani Yehovha u dyondzise Yonasi dyondzo ya nkoka. U “miris[e] nhlampfura, wu kulela henhla ka Yonas, leŝaku wu endlela nhloko ya yena e nḍuti . . . kutani Yonas a ṭaka ngopfu-ngopfu hikwalaho ka nhlampfura wolowo.” Hambiswiritano, ntsako wa Yonasi wu lo va wa nkarhinyana, tanihi leswi ximilana xexo xi omeke hi ku hatlisa. Yonasi u sungule “ku hlunama” leswi a a nga ha sirhelelekanga. Yehovha u kandziyise yinhla ya Yena hi ku vula a ku, “Wena, u ṭeṭelela nhlampfura lowu . . . u ri nḍi nga ṭhuki nḍi ṭeṭelela Niniva, muti wolowo lo’wukulu, lo’wu nga ni v̌anhu la’v̌a hunḍaka v̌a 120 000, la’v̌a nga tiv̌iki ku hlawula v̌oko ra šinene ra v̌ona e ka le’ra šimaṭi, kambe wu ni ŝifuwo le’ŝo tala!”—Yonasi 4:6, 7, 9-11.
19. I mianakanyo yihi ya vutianakanyi leyi hi faneleke hi yi papalata?
19 Vona ndlela ya vutianakanyi leyi Yonasi a veke na yona! A a karhatekela ximilana, kambe vanhu va Ninivha a a nga va tweli vusiwana nikatsongo—vanhu lava loko hi vulavula hi tlhelo ra moya, ‘a va nga tivi ku hambanisa voko ra vona lera xinene eka lera ximatsi.’ Hilaha ku fanaka na hina hi nga ha navela swinene leswaku misava leyi yo homboloka yi herisiwa, naswona swi fanelerile! (2 Vatesalonika 1:8) Hambiswiritano, loko ha ha rindzile, hi ni vutihlamuleri byo pfuna vanhu va timbilu letinene, lava loko hi vulavula hi tlhelo ra moya, va nga ‘ri tiviki voko ra vona ra xinene ni lera ximatsi.’ (Matewu 9:36; Varhoma 10:13-15) Xana u nga wu tirhisa nkarhi lowu saleke leswaku u pfuna van’wana hilaha u nga kotaka hakona leswaku va kuma vutivi bya Yehovha bya risima? Xana hi wihi ntirho lowu nga ringanisiwaka ni ntsako wo pfuna munhu un’wana leswaku a kuma vutomi?
Yana eMahlweni U Hanya Hi “Mianakanyo Leyi Hlutekeke”
20, 21. (a) Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga kombisaka “mianakanyo leyi hlutekeke” ha tona enkarhini lowu taka? (b) Hi yihi mikateko leyi nga ta kumeka hi ku va ni “mianakanyo leyi hlutekeke”?
20 Tanihi leswi mafambiselo ya Sathana ma yaka ma tshinela eku lovisiweni ka wona, hi fanele hi rindzela ku langutana ni mintlhontlho leyintshwa. Timotiya wa Vumbirhi 3:13 ya vhumbha: “Vanhu lavo biha ni vakanganyisi va ta ya emahlweni va nyanya ku biha.” Kambe mi nga “karhali kumbe ku hela mbilu.” (Vaheveru 12:3) Titshege hi Yehovha leswaku u kuma matimba. (Vafilipiya 4:13) Dyondza ku va wo olova, leswaku u pfumelelana ni swiyimo leswi leswi yaka swi nyanya ku biha, ematshan’weni yo namarhela eka swilo swa nkarhi lowu hundzeke. (Eklesiasta 7:10) Tirhisa vutlhari lebyi pfunaka, u fambisana ni nkongomiso lowu nyikeriwaka hi “nandza la tshembekaka, wo tlhariha.”—Matewu 24:45-47.
21 Leswaku nkarhi lowu saleke wu tanihi kwihi a hi swi tivi. Kambe, hi nga vula hi ku tiyiseka leswaku “makumu ya swilo hinkwaswo ma tshinele.” Ku fikela loko makumu wolawo ma fika, a hi hanyeni hi “mianakanyo leyi hlutekeke” eka ndlela leyi hi tirhisanaka ni van’wana ha yona, ndlela leyi hi khathalelaka mindyangu ya hina ha yona, ni le ka vutihlamuleri bya hina lebyi tolovelekeke. Hi ku endla tano, hinkwerhu hi nga tiyiseka leswaku eku heteleleni hi ta kumiwa hi “nga ri na xivati kumbe xisandzu, naswona [h]i ri ni ku rhula”!—2 Petro 3:14.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Hi xikombiso, eUnited States vo tala va ni ndzindza-khombo wa swa rihanyo, hambileswi swi vonakaka swi durha. Mindyangu ya Timbhoni tin’wana yi kume leswaku madokodela man’wana ma swi tsakela ku tirhisa swikhomela-ndhawu leswi nga hava ngati loko mindyangu leyi yi ri ni ndzindza-khombo. Madokodela yo tala ma yi amukela mali yo karhi leyi pfumeleriwaka hi milawu ya timhaka ta ndzindza-khombo kumbe tihakelo ta hulumendhe ta swa vutshunguri.
b Loko munhu a lava dyondzo ya le kaya i xiboho xa munhu hi xiyexe. Vona xihloko lexi nge “Dyondzo Ya Le Kaya—Xana Yi Ku Fanerile?,” lexi humelelaka enkandziyisweni wa Xalamuka! wa April 8, 1993 (hi Xinghezi).
Tinhla Ta Mpfuxeto
◻ Xana hi nga yi kombisa njhani “mianakanyo leyi hlutekeke” eka vuxaka bya hina ni van’wana?
◻ Hi nga ku kombisa njhani ku ringanisela loko hi khathalela vutihlamuleri bya mindyangu ya hina?
◻ Hikwalaho ka yini vatswari va fanele va tikarhatela dyondzo ya misava ya vana va vona?
◻ Hi tihi tidyondzo leti hi ti kumaka eka Baruka na Yonasi?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 18]
Loko nuna ni nsati va khomana hi ndlela yo biha, va onha vuxaka bya vona na Yehovha
[Xifaniso lexi nga eka tluka 20]
Vatswari va fanele va tikarhatela dyondzo ya vana va vona