Hambi Ku Ri Ni Miringo, Namarhela Ripfumelo Ra Wena!

“Yi tekeni yi ri mhaka ya ku tsakisa swinene, vamakwerhu, loko mi hlangana ni miringo ya tinxaka-xaka.”—YAKOBO 1:2.

1. Vanhu va Yehovha va n’wi tirhela hi ripfumelo na hi ‘ku tsaka ka mbilu’ hambi ku ri na yini?

VANHU va Yehovha va tirha tanihi Timbhoni ta yena leti nga ni ripfumelo eka yena na hi ‘ku tsaka ka mbilu.’ (Deteronoma 28:47; Esaya 43:10) Va endla tano hambileswi va rhendzeriweke hi miringo leyo tala. Ku nga khathariseki ku nonon’hweriwa loku va nga na kona, va kuma nchavelelo emaritweni lama nge: “Yi tekeni yi ri mhaka ya ku tsakisa swinene, vamakwerhu, loko mi hlangana ni miringo ya tinxaka-xaka, hikuva ma swi tiva leswaku loko ku pfumela ka n’wina ku tiya eku ringiweni, swi humesa ku tiyisela.”—Yakobo 1:2, 3.

2. I yini leswi tivekaka hi mutsari wa papila ra Yakobo?

² Marito wolawo ma tsariwe hi mudyondzisiwa Yakobo, makwavo wa Yesu Kreste hi manana, kwalomu ka 62 C.E. (Marka 6:3) Yakobo a a ri nkulu wa vandlha eYerusalema. Entiyisweni yena, Kefasi (Petro) na Yohane ‘a va vonaka va ri tinsika’—vaseketeri va vandlha lava tiyeke. (Vagalatiya 2:9) Loko mhaka ya ku yimba yi tisiwe eka “vaapostola ni vakulukumba” kwalomu ka 49 C.E., Yakobo u nyike xiringanyeto lexinene xa Matsalwa lexi amukeriweke hi huvo yoleyo leyi fumaka ya lembe-xidzana ro sungula.—Mintirho 15:6-29.

3. Hi swihi swin’wana swa swiphiqo leswi Vakreste va lembe-xidzana ro sungula a va langutane na swona, naswona hi nga pfuneka njhani hi xitalo epapileni ra Yakobo?

³ Tanihi murisi wa moya la khathalelaka, Yakobo ‘a a xi tiva xiyimo xa ntlhambi.’ (Swivuriso 27:23) A a swi xiya leswaku enkarhini wolowo Vakreste a va langutane ni miringo leyikulu. Ndlela leyi van’wana a va anakanya ha yona a yi lava ku lulamisiwa, hikuva a va tsakela lava fuweke. Eka van’wana, vugandzeri a ko va nchumu wo tisusa nandzu ntsena. Van’wana a va vavisa vanhu-kulobye hi ku ka va nga lawuli mavulavulelo ya vona. Moya wa misava a wu vanga swiphiqo, naswona vo tala a va nga ha swi koti ku lehisa mbilu naswona a va tshike ni ku khongela. Entiyisweni, Vakreste vo tala a va vabya emoyeni. Papila ra Yakobo ri vulavula hi timhaka teto hi ndlela leyi akaka, naswona ndzayo yakwe ya pfuna swinene namuntlha hilaha a yi pfuna hakona eka lembe-xidzana ro sungula C.E. Hi ta pfuneka swinene loko hi teka papila leri tanihi leri tsaleriweke hina hi ku kongoma.a

Loko Hi Langutana Ni Miringo

4. Hi fanele hi yi languta njhani miringo?

⁴ Yakobo u hi komba ndlela leyi hi faneleke hi languta miringo ha yona. (Yakobo 1:1-4) Handle ko boxa vuxaka bya yena ni N’wana wa Xikwembu, hi ku titsongahata u tivitana “nandza wa Xikwembu ni wa Hosi Yesu Kriste.” Yakobo u tsalela “tinyimba ta 12” ta Israyele wa moya leti eku sunguleni ti “hangalakeke hinkwako,” hikwalaho ka nxaniso. (Mintirho 8:1; 11:19; Vagalatiya 6:16; 1 Petro 1:1) Tanihi Vakreste, na hina ha xanisiwa naswona hi “hlangana ni miringo ya tinxaka-xaka.” Kambe loko hi tsundzuka leswaku miringo leyi tiyiseriwaka yi tiyisa ripfumelo ra hina, ‘hinkwaswo hi ta swi teka ku ri ntsako’ loko swi hi humelela. Loko hi tshama hi tshembekile eka Xikwembu loko hi ringiwa, swi ta endla leswaku hi kuma ntsako lowu khomelelaka nkarhi wo leha.

5. Miringo leyi hi welaka yi nga katsa yini, naswona ku humelela yini loko hi yi tiyiselela hi ndlela leyi humelelaka?

⁵ Miringo leyi hi welaka yi katsa maxangu lama tolovelekeke evan’hwini. Hi xikombiso, hi nga ha khomiwa hi vuvabyi. Sweswi Xikwembu a xi hanyisi hi masingita, kambe xa swi hlamula swikhongelo swa hina swo kombela matimba lama lavekaka leswaku hi langutana ni vuvabyi. (Pisalema 41:1-3) Nakambe hi xanisekela vululami loko hi xaniseriwa ku va Timbhoni ta Yehovha. (2 Timotiya 3:12; 1 Petro 3:14) Loko hi tiyisela miringo yo tano hi ndlela leyi humelelaka, swa tikomba leswaku hi ni ripfumelo leri tiyeke, leri vaka ‘mfanelo leyi ringiweke.’ Naswona loko ripfumelo ra hina ri hlula, “swi humesa ku tiyisela.” Ripfumelo leri tiyisiwaka hi miringo ri ta hi pfuna leswaku hi tiyiselela miringo enkarhini lowu taka.

6. Xana ‘ku tiyisela ku tirha ntirho lowu hetisekeke’ hi ndlela yihi, naswona hi nga teka magoza wahi lama kotekaka loko hi langutane ni ndzingo?

⁶ Yakobo u ri: “Kambe ku tiyisela ka n’wina ku fanele ku tirha ntirho lowu hetisekeke.” Loko hi pfumelela ndzingo wu hambeta handle ko ringeta ku wu herisa hi ku hatlisa hi ku tirhisa tindlela leti nga riki ta matsalwa, ku tiyisela ku ta tirha “ntirho” wo hi endla Vakreste lava hetisekeke, hi nga vi lava kayivelaka ripfumelo. Kavula, loko ndzingo wu tikomba wu vangiwa hi ku tsana ko karhi, hi fanele hi kombela mpfuno wa Yehovha leswaku hi wu hlula. Ku vuriwa yini loko ndzingo wa kona wu ri wo tikhoma loko biha hi tlhelo ra rimbewu? Hi fanele hi khongela malunghana ni xiphiqo xexo kutani hi endla swilo hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa hina. Hi nga ha boheka ku cinca ndhawu leyi hi tirhaka eka yona kumbe hi teka magoza man’wana leswaku hi tshama hi tshembekile eka Xikwembu.—Genesa 39:7-9; 1 Vakorinto 10:13.

Ku Lavisisa Vutlhari

7. Hi nga pfuniwa njhani leswaku hi langutana ni ndzingo?

⁷ Yakobo u hi kombisa leswi hi faneleke hi swi endla loko hi nga tivi ndlela leyi hi nga langutanaka ni ndzingo ha yona. (Yakobo 1:5-8) Yehovha a nge hi soli loko hi pfumala vutlhari kutani hi byi khongelela hi ripfumelo. U ta hi pfuna leswaku hi languta ndzingo hi ndlela leyi faneleke kutani hi wu tiyiselela. Hi nga tsundzuxiwa Matsalwa yo karhi hi vapfumeri-kulorhi kumbe loko hi ri karhi hi dyondza Bibele. Swilo leswi humelelaka hikwalaho ka nkongomiso wa Xikwembu swi nga ha hi pfuna ku vona leswi hi faneleke ku swi endla. Moya wa Xikwembu wu nga ha hi kongomisa. (Luka 11:13) Leswaku hi kuma mimpfuno yoleyo, swi le rivaleni leswaku hi fanele hi namarhela Xikwembu ni vanhu va xona.—Swivuriso 18:1.

8. Hikwalaho ka yini munhu la kanakanaka a nga ta ka a nga kumi nchumu eka Yehovha?

⁸ Yehovha u hi nyika vutlhari byo langutana ni miringo loko hi ‘hambeta hi kombela hi ripfumelo, hi nga kanakani nchumu.’ Munhu la kanakanaka “ú fana ni gandlati ra lwandle leri biwaka ri yisiwa hala ni hala hi mheho” hi xitshuketa. Loko ho va vanhu vo tano lava nga tiyangiki emoyeni, ‘hi nga tshuki hi anakanya leswaku hi ta kuma swo karhi eka Yehovha.’ Hi nga tshuki hi va ni “miehleketo mimbirhi” kumbe hi ‘tsekatseka’ eku khongeleni kumbe hi tindlela tin’wana. Ematshan’weni ya sweswo, a hi kombiseni ripfumelo eka Yehovha, Xihlovo xa vutlhari.—Swivuriso 3:5, 6.

Swisiwana Ni Lava Fuweke Swa Koteka Leswaku Va Tsaka

9. Ha yini hi ri ni xivangelo xo tsaka tanihi vagandzeri va Yehovha?

⁹ Hambiloko wun’wana wa miringo leyi hi langutaneke na yona ku ri vusweti, a hi tsundzukeni leswaku Vakreste lava fuweke ni lava nga swisiwana swa koteka leswaku va tsaka. (Yakobo 1:9-11) Emahlweni ko va va va valandzeri va Yesu, vo tala eka vatotiwa a va nga ri na swilo swo tala leswi vonakaka, naswona misava a yi va langutela hansi. (1 Vakorinto 1:26) Kambe a va tsaka loko va “tlakusiwa” va vekiwa exiyin’weni xo va vadyandzhaka va Mfumo. (Varhoma 8:16, 17) Hi hala tlhelo, van’wankumi lava khale a va xiximiwa va “tsongahatiwa” tanihi valandzeri va Kreste hikwalaho ka leswi misava yi va tsan’waka. (Yohane 7:47-52; 12:42, 43) Hambiswiritano, tanihi malandza ya Yehovha, hinkwerhu ka hina hi nga tsaka hikuva rifuwo ra misava ni ku va ni swikhundlha swa le henhla a swi vuli nchumu loko swi ringanisiwa ni rifuwo ra swa moya leri hi nga na rona. Naswona ha tsaka swonghasi leswi exikarhi ka hina ku nga riki na xivandla xa ku tikukumuxa hikwalaho ka xikhundlha!—Swivuriso 10:22; Mintirho 10:34, 35.

10. Xana Mukreste u fanele a ri languta njhani rifuwo ra swilo leswi vonakaka?

¹⁰ Yakobo u hi pfuna ku vona leswaku vutomi bya hina a byi titsheganga hi rifuwo ni ku humelela hi tlhelo ra swilo swa misava. Tanihi leswi vuxongi bya xiluva byi nga xi siveliki ku fa hi “ku hisa” ka dyambu, kutani rifuwo leri n’wankumi a nga na rona a ri nge swi koti ku lehisa vutomi bya yena. (Pisalema 49:6-9; Matewu 6:27) A nga ha fa loko a ri karhi a landzelela “swilo swa yena,” ku nga ha va swilo swa bindzu. Kutani nchumu wa nkoka i ku ‘fuwa eka Xikwembu’ ni ku endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi yisa swilaveko swa Mfumo emahlweni.—Luka 12:13-21; Matewu 6:33; 1 Timotiya 6:17-19.

Va Tsaka Lava Tiyiselaka Miringo

11. Hi kwihi ku langutela ka lava namarhelaka ripfumelo ra vona loko va langutane ni miringo?

¹¹ Hambi hi fuwile kumbe hi swisiwana, hi nga tsaka ntsena loko hi tiyiselela miringo leyi hi welaka. (Yakobo 1:12-15) Loko hi tiyisela miringo hi ripfumelo leri nga tsekatsekiki, hi nga vuriwa lava tsakeke, hikuva loko u endla leswi lulameke emahlweni ka Xikwembu u kuma ntsako. Loko va namarhela ripfumelo ra vona ku fikela eku feni, Vakreste lava tswariweke hi moya va kuma “harhi ya vutomi,” vutomi lebyi nga riki ni ku fa etilweni. (Nhlavutelo 2:10; 1 Vakorinto 15:50) Loko hi ri ni ntshembo wa ku hanya laha misaveni naswona hi hlayisa ripfumelo ra hina eka Xikwembu, hi nga rindzela vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi. (Luka 23:43; Varhoma 6:23) Yehovha u ni vunene swonghasi eka hinkwavo lava kombisaka ripfumelo eka yena!

12. Loko hi langutane ni maxangu, hikwalaho ka yini hi nga fanelanga hi ku: “Ndzi ringiwa hi Xikwembu”?

¹² Xana swa endleka leswaku Yehovha a hi ringa hi maxangu? E-e, a hi fanelanga hi ku: “Ndzi ringiwa hi Xikwembu.” Yehovha a nga hi ringi hi ku hi kucetela leswaku hi endla xidyoho, kambe u tiyimisele ku hi pfuna ni ku hi nyika matimba lama lavekaka leswaku hi tiyiselela miringo loko hi yima hi tiyile eripfumelweni. (Vafilipiya 4:13) Xikwembu xa kwetsima, kutani a xi hi veki eswiyin’weni leswi nga ta tsanisa ku lwisana ka hina ni vudyoho. Loko hi tipeta exiyin’weni lexi nga fanelangiki kutani hi endla xidyoho, a hi fanelanga hi sola xona, “hikuva Xikwembu xi nga ka xi nga ringiwi hi leswo biha; naswona, xona hi xoxe, a xi ringi munhu ni un’we.” Hambileswi Yehovha a nga ha wu pfumelelaka ndzingo leswaku a hi tshinya hi ndlela leyi nga ta pfuna, a nga hi ringi hi swilo swo biha. (Vaheveru 12:7-11) Sathana a nga ha hi ringa leswaku hi endla xidyoho, kambe Xikwembu xi nga hi ponisa eka munhu yoloye wo homboloka.—Matewu 6:13.

13. Ku nga humelela yini loko hi nga lwisani ni ku navela loko biha?

¹³ Hi fanele hi khongela hikuva ku nga ha va ni xiyimo lexi yisaka eku naveleni loko biha loku nga ha hi susumetelaka ku endla xidyoho. Yakobo u ri: “Munhu un’wana ni un’wana wa ringiwa loko a kokiwa ni ku phasiwa hi ku navela ka yena n’winyi.” Hi nga ka hi nga soli Xikwembu hi xidyoho lexi hi xi endleke loko hi tshike timbilu ta hina ti dzika eku naveleni loko biha. Loko hi nga bakanyeli ku navela loko biha etlhelo, ‘ka kolwa,’ ka kula etimbilwini ta hina, kutani “ku tswala xidyoho.” Loko xidyoho xi hetisekile, “xi tswala rifu.” Swi le rivaleni leswaku hi fanele hi hlayisa timbilu ta hina, hi lwisana ni mimboyamelo ya vudyoho. (Swivuriso 4:23) Kayini u tsundzuxiwile leswaku xidyoho a xi n’wi wonga, kambe a nga lwisananga na xona. (Genesa 4:4-8) Kutani, ku vuriwa yini loko se hi sungule ku landzela ndlela leyi nga riki ya Matsalwa? Entiyisweni hi fanele hi tsaka loko vakulu va Vukreste va ringeta ku hi lulamisa leswaku hi nga dyoheli Xikwembu.—Vagalatiya 6:1.

Xikwembu—Xihlovo Xa Swilo Leswinene

14. Ku nga vurisiwa ku yini leswaku tinyiko leti humaka eka Xikwembu ‘ti hetisekile’?

¹⁴ Hi fanele hi tsundzuka leswaku Yehovha i Xihlovo xa swilo leswinene, ku nga ri xa miringo. (Yakobo 1:16-18) Yakobo u vitana vapfumeri-kulobye “vamakwerhu lava rhandzekaka” naswona u kombisa leswaku Xikwembu i Munyiki wa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyo saseka ni minkateko hinkwayo leyi hetisekeke.” Tinyiko ta Yehovha ta swilo swa moya ni ta swilo leswi vonakaka ti ‘hetisekile,’ kumbe ti helerile, a ti kayiveli. Ti “ta hi le henhla,” evutshan’wini bya Xikwembu ematilweni. (1 Tihosi 8:39) Yehovha i “Muvumbi wa leswi voningaka”—dyambu, n’weti ni tinyeleti. U tlhela a hi nyika ku vonakala ka moya ni ntiyiso. (Pisalema 43:3; Yeremiya 31:35; 2 Vakorinto 4:6) Ku hambana ni dyambu leri endlaka leswaku mindzhuti yi cinca loko ri ri karhi ri famba naswona ri va emaninginingini ya rona loko ri ba ethavathaveni ntsena, nkarhi hinkwawo Xikwembu xi tshama xi ri emaninginingini loko swi ta emhakeni ya ku nyika swilo leswinene. Entiyisweni xi ta hi hlomisela ku langutana ni miringo loko hi ma tirhisa swinene malunghiselelo ya xona ya swa moya lawa xi ma nyikelaka hi ku tirhisa Rito ra xona ni hi ku tirhisa “nandza la tshembekaka, wo tlhariha.”—Matewu 24:45.

15. Hi yihi yin’wana ya tinyiko ta Yehovha letinene?

¹⁵ Xana hi yihi yin’wana ya tinyiko ta Xikwembu letinene? I ku tswariwa ka vana va moya hi ku tirhisa moya lowo kwetsima, leswi fambelanaka ni mahungu lamanene, kumbe “Rito ra ntiyiso.” Lava tswariwaka hi moya i ‘swirhangana swin’wana,’ lava hlawuriweke exikarhi ka vanhu leswaku va va ‘vafumi ni ku va vaprista’ etilweni. (Nhlavutelo 5:10; Vaefesa 1:13, 14) Kumbexana Yakobo a a anakanya hi swirhangana swa maxalana leswi nyikeriweke hi Nisan 16, ku nga siku leri Yesu a pfuxiweke ha rona eku feni, ni ra ku nyikeriwa ka swinkwa swimbirhi swa koroni hi siku ra Pentekosta, loko moya lowo kwetsima wu chuluriwa. (Levhitika 23:4-11, 15-17) Emhakeni yoleyo, Yesu a ta va xirhangana naswona vadyandzhaka-kulobye a va ta va ‘swirhangana swin’wana.’ Ku vuriwa yini hi loko hi ri ni ntshembo wa ku hanya laha misaveni? Loko hi tshama hi wu tsundzuka swi ta hi pfuna leswaku hi tshama hi ri karhi hi kombisa ripfumelo eka Munyiki wa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyo saseka,” loyi a endleke leswaku vutomi lebyi nga heriki byi kumeka ehansi ka vulawuri bya Mfumo.

Vana ‘Muendli Wa Rito’

16. Hikwalaho ka yini hi fanele hi ‘hatlisa ku twa kambe hi hlwela ku vulavula ni ku kariha’?

¹⁶ Ku nga khathariseki leswaku hi langutane ni miringo ya ripfumelo ra hina sweswi kumbe e-e, hi fanele hi “va vaendli va rito.” (Yakobo 1:19-25) Hi fanele hi “hatlis[a] ku twa” rito ra Xikwembu, hi va vaendli va rona lava yingisaka. (Yohane 8:47) Hi hala tlhelo, hi fanele hi “hlwela ku vulavula,” hi kambisisa marito ya hina hi vurhonwana. (Swivuriso 15:28; 16:23) Kumbexana Yakobo u hi khutaza leswaku a hi fanelanga hi hatlisela ku vula leswaku miringo leyi hi welaka yi huma eka Xikwembu. Nakambe hi tsundzuxiwa ku “hlwela ku kariha. Hikuva vukari bya munhu a byi yisi makungu layo lulama ya Xikwembu emahlweni.” Loko hi hlundzukisiwa hi leswi un’wana a swi vulaka, hi fanele hi ‘horisanyana moya,’ leswaku hi papalata ku hlamula hi ndlela leyi tlhavaka. (Vaefesa 4:26, 27) Moya wo hlundzuka lowu nga hi vangelaka swiphiqo kutani swi hundzuka ndzingo eka van’wana a wu nge swi humesi leswi ku va ni ripfumelo eka Xikwembu xa hina lexi lulameke swi lavaka swona eka hina. Handle ka sweswo, loko hi ri “ni ku anakanya lo’kukulu,” hi ta ‘hlwela ku kariha,’ naswona vamakwerhu va ta hi tshinelela hi ku olova.—Swivuriso 14:29.

17. Ku susa vubihi embilwini ni le mianakanyweni swi pfuna yini?

¹⁷ Entiyisweni hi fanele hi pfumala “thyaka hinkwaro”—nchumu wun’wana ni wun’wana lowu nyenyetsaka Xikwembu ni ku hlohlotela vukarhi. Ku tlula kwalaho, hi fanele hi ‘nchumu lowu nga fanelangiki, ku nga vubihi.’ Hinkwerhu hi fanele hi susa nchumu wihi na wihi lowu thyakisaka nyama kumbe moya evuton’wini bya hina. (2 Vakorinto 7:1; 1 Petro 1:14-16; 1 Yohane 1:9) Ku susa vubihi embilwini ni le mianakanyweni swi hi pfune ku ‘amukela ku byariwa ka rito ra ntiyiso hi ku rhula.’ (Mintirho 17:11, 12) Ku nga khathariseki leswaku hi ni nkarhi wo tanihi kwihi hi ri Vakreste, hi fanele hi hambeta hi pfumelela ntiyiso wa Matsalwa wu byariwa eka hina. Hikwalaho ka yini? Hikuva hikwalaho ka moya wa Xikwembu, rito leri byariweke ri humesa “munhu lontshwa” loyi a fikelelaka eku ponisiweni.—Vaefesa 4:20-24.

18. Loyi a ngo va mutwi wa rito ntsena u hambana njhani ni loyi a tlhelaka a va muendli wa rona?

¹⁸ Hi swi kombisa njhani leswaku rito i vukongomisi bya hina? Hi loko hi ku titsongahata hi “va vaendli va rito, [hi] nga vi vatwi ntsena.” (Luka 11:28) “Vaendli” va ni ripfumelo leri humesaka mintirho yo tanihi ku gingiriteka evutirhelini bya Vukreste ni ku va kona nkarhi na nkarhi eminhlanganweni ya vanhu va Xikwembu. (Varhoma 10:14, 15; Vaheveru 10:24, 25) Munhu loyi a ngo va mutwi wa rito ntsena “ú fana ni munhu loyi a langutaka nghohe ya yena ya ntumbuluko exivonini.” Wa tinyanga, a suka, kutani a rivala leswi nga ha lavekaka leswaku a lulamisa ndlela leyi a langutekaka ha yona. Tanihi “vaendli va rito,” hi dyondza ni ku tlhela hi wu yingisa kahle “Nawu [wa Xikwembu] lowu hetisekeke,” lowu katsaka ni swilo hinkwaswo leswi xi swi languteleke eka hina. Ntshunxeko lowu hi wu kumisaka sweswo wu hambana ni vuhlonga bya xidyoho ni rifu, hikuva wu yisa evuton’wini. Kutani a hi ‘tiyiseleni enawini lowu hetisekeke,’ hi hambeta hi wu kambisisa ni ku wu yingisa. Naswona ehleketa! Tanihi ‘vaendli va ntirho, ku nga ri vatwi lava rivalaka,’ hi ni ntsako lowu kumekaka hikwalaho ko amukeriwa hi Xikwembu.—Pisalema 19:7-11.

Ku Katseka Swo Tala Ku Tlula Ku Va Vagandzeri Vo Hetisisa Nawu

19, 20. (a) Hi ku ya hi Yakobo 1:26, 27, xana vugandzeri lebyi tengeke byi langutele leswaku hi endla yini? (b) Hi swihi swikombiso swin’wana swa vugandzeri lebyi tengeke?

¹⁹ Loko hi lava ku amukeriwa hi Xikwembu, hi fanele hi tsundzuka leswaku vugandzeri bya ntiyiso a ko va nchumu wo hetisisa nawu ntsena. (Yakobo 1:26, 27) Hi nga ha anakanya leswaku hi ‘vagandzeri va Yehovha lava amukelekaka,’ kambe ndlela leyi yena a langutaka un’wana ni un’wana wa hina ha yona hi yona yi tsemaka mhaka. (1 Vakorinto 4:4) Xihoxo xin’wana lexikulu ku nga ha va ku tsandzeka ku ‘lawula ririmi.’ Hi ta va hi tixisa loko hi anakanya leswaku Xikwembu xi amukela vugandzeri bya hina loko hi hleva van’wana, hi hemba kumbe hi tirhisa ririmi hi tindlela tin’wana to biha. (Levhitika 19:16; Vaefesa 4:25) Entiyisweni, a hi swi lavi leswaku ‘muxaka wa vukhongeri’ bya hina wu nga “pfuni nchumu” naswona wu nga amukeleki eka Xikwembu hi xivangelo xo karhi.

²⁰ Hambileswi Yakobo a nga boxiki xilaveko xin’wana ni xin’wana xa vugandzeri lebyi tengeke, lexi a xi vulaka hileswaku byi katsa ‘ku khathalela lava feriweke hi vatswari kun’we ni tinoni enhlomulweni wa tona.’ (Vagalatiya 2:10; 6:10; 1 Yohane 3:18) Vandlha ra Vukreste ri kombisa nkhathalelo lowukulu eku pfuneni ka tinoni. (Mintirho 6:1-6; 1 Timotiya 5:8-10) Tanihi leswi Xikwembu xi nga Musirheleri wa tinoni ni vana lava pfumalaka vatatana, a hi tirhisaneni na xona hi ku endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi va pfuna hi tlhelo ra moya ni hi swilo leswi vonakaka. (Deteronoma 10:17, 18) Nakambe vukhongeri lebyi tengeke byi katsa “ku papalata swilo leswi nyameke swa misava,” ku nga vandla ra vanhu lavo homboloka leri lawuriwaka hi Sathana. (Yohane 17:16; 1 Yohane 5:19) Kutani a hi tshameni hi hambanile ni hanyelo ra misava leyi nga chaviki Xikwembu leswaku hi dzunisa Yehovha ni ku gingiriteka entirhweni wakwe.—2 Timotiya 2:20-22.

21. Malunghana ni papila ra Yakobo, hi swihi swivutiso swin’wana leswi lavaka nyingiso wa hina?

²¹ Ndzayo ya Yakobo leyi hi yi kambisiseke ku fikela sweswi yi fanele yi hi pfuna ku tiyiselela miringo kutani hi namarhela ripfumelo ra hina. Yi fanele yi engetela ku tlangela ka hina Munyiki wa tinyiko letinene la nga ni rirhandzu. Nakambe marito ya Yakobo ma hi pfuna leswaku hi hanya hi vugandzeri lebyi tengeke. I yini swin’wana leswi a hi tsundzuxaka swona? Hi wahi magoza man’wana lawa hi nga ma tekaka leswaku hi kombisa leswaku hi ni ripfumelo ra ntiyiso eka Yehovha?

[Nhlamuselo ya le hansi]

A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini Xana?

◻ I yini leswi nga ta hi pfuna ku tiyiselela miringo?

◻ Ha yini Vakreste va tsaka hambiloko ku ri ni miringo?

◻ Xana hi nga va vaendli va rito hi ndlela yihi?

◻ Vugandzeri lebyi tengeke byi katsa yini?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Loko u langutane ni ndzingo, kombisa ripfumelo eka matimba ya Yehovha yo hlamula swikhongelo

[Swifaniso leswi nga eka tluka 10]

“Vaendli va rito” va twarisa Mfumo wa Xikwembu emisaveni hinkwayo