Mhaka Leyi Ha Yona Hi Lavaka Ripfumelo Ni Vutlhari
Tinhla-nkulu Leti Humaka ePapileni Ra Yakobo
MALANDZA ya Yehova ma lava ku tiyisela loko ya ri ehansi ka ndzingo. Va fanele va papalata ku tikhoma loko biha loku nga va vangelaka ku nga amukeriwi hi Xikwembu. Tinhla to tano ti kandziyisiwa epapileni ra Yakobo, naswona ku endla swin’wana leswi nga swinene hi tona swi tisa ripfumelo leri tiyeke ni vutlhari bya le tilweni.
Mutsari wa papila leri a nga titivisi tanihi un’wana wa vaapostola vambirhi va Yesu lava vuriwaka Yakobo kambe tanihi ‘nandza wa Xikwembu na Kriste.’ Hi ku fanana, Yuda makwavo wa Yesu hi manana i “nandza wa Yesu Kriste ni makwavo wa Yakobo.” (Yakobo 1:1; Yuda 1; Matewu 10:2, 3) Hikwalaho, Yakobo makwavo wa Yesu hi manana entiyisweni u tsala papila leri nga ni vito ra yena.—Marka 6:3.
Papila leri a ri vuli nchumu hi ku lovisiwa ka Yerusalema hi 70 C.E., naswona n’wamatimu Josephus u komba leswaku Yakobo u dlayiwile hi ku hatlisa endzhaku ka rifu ra Festo mufumi wa Rhoma kwalomu ka 62 C.E. Kutani, kumbexana papila ri tsariwe emahlweni ka 62 C.E. A ri kongomisiwe eka “tinyimba ta 12” ta Israyele wa moya, hikuva a ri kongomisiwe eka lava va khomeke “ku pfumela eka Hosi ya hina Yesu Kriste.”—Yakobo 1:1; 2:1; Vagalatiya 6:16.
Yakobo u tirhisa swikombiso leswi nga hi pfunaka ku tsundzuka xitsundzuxo xa yena. Hi xikombiso, u kombisa leswaku munhu loyi a kombelaka Xikwembu leswaku xi n’wi nyika vutlhari u fanele a nga kanakani, “hikuva loyi a kanakanaka, u fana ni gandlati ra lwandle leri biwaka ri yisiwa hala ni hala hi mheho.” (1:5-8) Ririmi ra hina ri fanele ku lawuleka hikuva ri nga kongomisa ndlela ya hina ku fana ni xihundzulo lexi kongomisaka byatso. (3:1, 4) Naswona loko hi ta yimelana ni mindzingo, hi fanele hi kombisa ku leha mbilu ni ku tiyisela hi laha murimi a yimelaka ntshovelo ha kona.—5:7, 8.
Ripfumelo, Miringo Ni Mintirho
Xo sungula Yakobo u kombisa leswaku hi nga tsaka tanihi Vakriste ku nga khathariseki miringo ya hina. (1:1-18) Yin’wana ya miringo leyi, yo tanihi vuvabyi, yi humelela vanhu hinkwavo, kambe Vakriste nakambe va xaniseka hi ku va malandza ya Xikwembu na Kriste. Yehova u ta hi nyika vutlhari lebyi lavekaka ku tiyisela loko hi hambeta hi kombela hi ripfumelo. A nga hi ringi hi leswo biha, naswona hi fanele ku titshega hi yena ku hi nyika leswinene.
Ku kuma mpfuno wa Xikwembu, hi fanele hi seketela vugandzeri bya yena hi mintirho leyi kombisaka ripfumelo ra hina. (1:19–2:26) Leswi swi lava leswaku hi va “vaendli va rito,” ku nga ri vatwi ntsena. Hi fanele hi lawula ririmi, hi hlayisa swisiwana ni tinoni, ni ku tshama hi nga ri na xivati xa misava. Loko hi rhandza lava fuweke kutani hi venga swisiwana, hi ta thyakisa “nawu wa hosi” wa rirhandzu. Nakambe hi lava ku tsundzuka leswaku ripfumelo ri kombisiwa hi mintirho, tanihi swikombiso swa Abrahama na Rahava leswi kombisiwaka kahle. Entiyisweni, “ripfumelo leri nga hava mintirho ri file.”
Vutlhari Bya Le Tilweni Na Xikhongelo
Vadyondzisi va fanele va va ni ripfumelo ni vutlhari byo kombisa mintirho ya vona. (3:1-18) Va ni vutihlamuleri lebyi tikaka swinene tanihi vakongomisi. Tanihi vona, hi fanele hi lawula ririmi—swin’wana leswi vutlhari bya le tilweni byi hi pfunaka ku swi endla.
Vutlhari nakambe byi hi pfumelela ku xiya leswaku ku navela mintsako ya misava swi ta onha xinakulobye xa hina ni Xikwembu. (4:1–5:12) Loko hi lwele tipakani ta vutianakanyi kumbe loko hi avanyise vamakwerhu va hina, hi fanele hi hundzuka. Vona ndlela leyi swi nga swa nkoka ha yona ku papalata xinakulobye ni misava leyi, hikuva leswi i vuoswi bya moya! Hi nga tshuki hi honisa ku rhandza ka Xikwembu hi ku kunguhatela swilo leswi vonekaka, naswona onge hi nga tirindza eka moya wo hela mbilu ni ku tshamela ku solana.
Un’wana ni un’wana loyi a vabyaka emoyeni u fanele ku lava mpfuno eka vakulu va bandlha. (5:13-20) Loko swidyoho swi endliwile, xikhongelo ni xitsundzuxo xa vona xa vutlhari swi ta pfuna ku vuyetela ku hanya ka moya ka mudyohi loyi a tisolaka. Entiyisweni, “un’wana ni un’wana la vuyiselaka mudyohi loyi a lahlekile, u ta ponisa moya wa [mudyohi] eku feni.”
[Bokisi leri nga eka tluka 23]
Vaendli va Rito: Hi fanele ku va “vaendli va rito, ku nga ri vatwi ntsena.” (Yakobo 1:22-25) Mutwi ntsena “u fana ni munhu loyi a langutaka nghohe ya yena ya ntumbuluko exivonini. Endzhaku ka xinkarhana a famba kutani a hatla a rivala leswi a tivoneke a ri swona.” Kambe ‘muendli wa rito’ hi vukheta u languta nawu lowu hetisekeke kumbe lowu heleleke wa Xikwembu lowu katsaka hinkwaswo leswi lavekaka eka Mukriste. U “tshama eka rona,” a hambeta a landzela nawu wolowo hi xikongomelo xo endla mindzulamiso leswaku a ta fambisana na rona hi laha ku heleleke. (Psalma 119:16) Xana “muendli wa rito” u hambana ni munhu loyi a tivonaka exivonini kutani a hatla a rivala leswi a swi voneke hi ndlela yihi? Phela, muendli u tirhisa rito ra Yehova kutani a tsakela tintswalo ta Yena!—Psalma 19:7-11.