Tivonele Eka Vahlekuri!

Namuntlha, ku vhumbha ku andzile ni bindzu ra ku tiva vumundzuku ra kula. The Daily Telegraph ya le London yi ri: “Tanihi leswi lembe ra 2000 ri tshinelaka, ku humelela swin’wana leswi nga tolovelekangiki kambe hayi leswi nga languteriwangiki hilaha ku heleleke. Magidi ya vanhu emisaveni hinkwayo ma anakanya swilo leswi nga tolovelekangiki ni leswi chavisaka hi vumundzuku.” Eka vahlaleri vo tala ku khumbeka swinene hi vumundzuku ko va ku phindhiwa ntsena ka ku hundzuka loku a ku languteriwile enkarhini lowu hundzeke loku nga hetisekangiki.

LOKO tigolonyi leti kokiwaka hi tihanci ti andza hi lembe-xidzana ra vu-19, wanuna un’wana u vhumbhe leswaku madoroba ya le Yuropa eku heteleleni ma ta tala hi vulongo bya tihanci. Kavula, ku vhumbha ka yena ku tikombe ku ri mavunwa. Xisweswo, loko yi kandziyisa ndlela leyi ku vhumbha ku tsandzekeke ha yona nkarhi na nkarhi, The Times ya le London yi te: “Vumundzuku ko va ndzhwalo wa vulongo bya tihanci.”

Van’wana va hlekula lava va vonaka khombo leri taka. Hi xikombiso, profesa un’wana wa mabindzu eyunivhesiti ya le United States u tlhontlhe lava va tsundzuxaka hi ku onhiwa ka mbango leswaku va beja va ta vona loko xiyimo xi ta nyanya. Hilaha swi vikiweke hakona hi magazini wa New Scientist, profesa u vula leswaku “nkoka wa vutomi bya hina wu ya wu antswa naswona wu ta ya emahlweni wu endlisa sweswo hilaha ku nga heriki.”

Hikwalaho ka mpfilumpfilu wa leswi vuriwaka ni ku himpfilitana ka swona, vo tala va pfumela leswaku xin’wana ni xin’wana entiyisweni xi ta sala xi nga hundzukanga. Hi ku hlekula mianakanyo yihi na yihi ya ku nghenelela ka Xikwembu etimhakeni ta vanhu, va kombisa langutelo leri fanaka ni leriya ra vahlekuri va lembe-xidzana ro sungula C.E.

Xana Swilo Hinkwaswo Swa Ha Fana?

Papila ra vumbirhi leri huhuteriweke ra muapostola wa Mukreste Petro, leri tsariweke kwalomu ka 64 C.E., ri tsundzuxile: “Emasikwini ya makumu ku ta va ni vahlekuri lava hlekulaka, va famba hi ku ya hi ku navela ka vona.”—2 Petro 3:3.

Vahlekuri va lava ku endla nchumu lowu va wu hlekulaka wu vonaka wu hlekisa. Munhu la pfumelelanaka ni ku hlekula a nga ha va a wela eka ntlhamu wa vutianakanyi hikuva muhlekuri hakanyingi u lava leswaku lava n’wi yingiselaka va tekelela langutelo ra yena. Kumbexana van’wana va vahlekuri lava Petro a vulavula ha vona a va fana, “va famba hi ku ya hi ku navela ka vona.” Loko a xalamukisa vahlayi va yena, muapostola u tirhise xivumbeko xo kandziyisa xa marito. U tsundzuxe hi ku fika ka “vahlekuri lava hlekulaka.”

Vahlekuri volavo va lembe-xidzana ro sungula va kanakane ntiyiso wa “vukona . . . lebyi tshembisiweke” bya Kreste, va ku: “Byi kwihi vukona byakwe lebyi tshembisiweke? Hikuva, ku sukela siku vatata wa hina va etleleke ha rona eku feni, swilo hinkwaswo swa ha tshame hilaha a swi ri hakona eku sunguleni ka ntumbuluko.” (2 Petro 3:4) Eka vona a swi vonaka hi ndlela yoleyo. Kambe, le ndzhaku hi lembe ra 33 C.E., Yesu u vhumbhe khombo leri a ri ta wela muti wa Yerusalema. U te: “U ta fikeriwa hi masiku lawa valala va wena va nga ta aka rihlampfu ra timhandzi to tontswa ri ku rhendzela naswona va ta ku rhendzelekela, va ku kayakayisa hi tlhelo rin’wana ni rin’wana, kutani va ta ku tlatlalata ehansi swin’we ni vana va wena lava u nga na vona, naswona a va nge siyi ribye ehenhla ka ribye rin’wana eka wena.” Wa nga vona ndlela leyi a va hoxise ha yona lava hlekuleke xitsundzuxo xolexo! Hi 70 C.E., mavuthu ya Varhoma ma rhendzele Yerusalema ivi ma lovisa muti, ku fa vaaki vo tala swinene. Ha yini vunyingi bya vaaki va muti a byi nga ri lunghekelanga khombo leri? Hikuva a va swi xiyanga leswaku Xikwembu xi va kamberile hi N’wana wa xona, Yesu.—Luka 19:43, 44.

Muapostola Petro u kombetela eka ku nghenelela ka Xikwembu xa Matimba Hinkwawo ka nkarhi lowu taka. Petro wa tsundzuxa a ku: “Siku ra Yehovha ri ta ta ku fana ni khamba.” (2 Petro 3:10) Hi nkarhi wolowo Xikwembu xi ta susa lava nga riki na vukwembu emisaveni hinkwayo ivi xi tsetselela lava avanyisiweke tanihi lava lulameke. Hilaha magazini lowu wu hlamuseleke hakona nkarhi na nkarhi, “vukona” bya Kreste Yesu byi sungule hi 1914. Kambe ku teka ka yena goza tanihi Mulovisi la vekiweke hi Xikwembu leswaku a susa vubihi ka ha ta. Xisweswo, xitsundzuxo xa muapostola xo tivonela eka vahlekuri xi tirha sweswi hi xihatla lexikulu.

Swi nga ha endleka ana se u rindze nkarhi wo leha u rindzela ku nghenelela ka Xikwembu etimhakeni ta vanhu. I yini lexi nga ta ku pfuna leswaku u ya emahlweni u rindzile hi ku lehisa mbilu handle ko va muhlaseriwa wa vahlekuri? Hi kombela u hlaya u ya emahlweni.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 4]

“U ta fikeriwa hi masiku lawa valala va wena va nga ta . . . ku rhendzelekela, va ku kayakayisa hi tlhelo rin’wana ni rin’wana, . . . naswona a va nge siyi ribye ehenhla ka ribye rin’wana eka wena.” Xexo a ku nga ri xitsundzuxo xo hlekuriwa. Mavuthu ya Varhoma ma herise Yerusalema, ku fa vanhu vo tala swinene.