Ku Tlangela “Tinyiko Leti Nga Vanhu”
“Mi xixima lava tirhaka hi matimba exikarhi ka n’wina . . . ni ku va nyika xichavo lexi tlulaka ngopfu lexi tolovelekeke hi rirhandzu hikwalaho ka ntirho wa vona.”—1 VATESALONIKA 5:12, 13.
1. Hi ku ya hi Mintirho 20:35, ku nyika ku ni matimba wahi? Kombisa.
“KU NYIKA swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.” (Mintirho 20:35) Xana wa swi tsundzuka leswaku u hetelele rini ku lemuka ntiyiso wa marito wolawo ya Yesu eka wena? Kumbexana a ku ri hikwalaho ka nyiko leyi u yi nyikeke un’wana loyi u n’wi rhandzaka swinene. U yi hlawule hi vukheta, hikuva a wu lava leswaku ku va nchumu lowu wu nga ta tsakeriwa hi loyi u n’wi rhandzaka. Ntsako lowu u wu voneke enghoheni ya loyi u n’wi rhandzaka—wu khumbe mbilu ya wena swinene! Loko munhu a nyika hi nsusumeto lowunene, u va a kombisa rirhandzu, naswona ku kombisa rirhandzu swi hi nyika ntsako.
2, 3. (a) Ha yini ku nga vuriwaka leswaku a ku na munhu loyi a tsakeke ku tlula Yehovha, naswona lunghiselelo ra “tinyiko leti nga vanhu” ri nga yi tsakisa njhani mbilu ya yena? (b) I yini lexi hi nga rhandziki ku xi endla hi nyiko leyi humaka eka Xikwembu?
2 Kutani ke, i mani loyi a nga vaka ni ntsako lowukulu ku tlula Yehovha, Munyiki wa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene”? (Yakobo 1:17; 1 Timotiya 1:11) Nyiko yin’wana ni yin’wana leyi a hananaka ha yona yi susumetiwa hi rirhandzu. (1 Yohane 4:8) Sweswo swi tano hakunene hi nyiko leyi Xikwembu xi yi nyikeke vandlha hi ku tirhisa Kreste—“tinyiko leti nga vanhu.” (Vaefesa 4:8) Lunghiselelo ra leswaku vakulu va khathalela ntlhambi i xikombiso xa rirhandzu lerikulu leri Xikwembu xi nga na rona eka vanhu va xona. Vavanuna lava va hlawuriwa hi vukheta—va fanele va va ni timfanelo leti andlariweke eMatsalweni. (1 Timotiya 3:1-7; Tito 1:5-9) Va swi tiva leswaku va fanele va ‘khoma ntlhambi hi rirhandzu,’ hikuva sweswo swi ta endla leswaku tinyimpfu ti va ni xivangelo xa ku tlangela varisi vo tano va rirhandzu. (Mintirho 20:29; Pisalema 100:3) Loko Yehovha a vona leswaku tinyimpfu ta yena ti ni timbilu leti teleke ku tlangela ko tano, mbilu ya yena yi fanele yi tsaka hakunene!—Swivuriso 27:11.
3 Entiyisweni a hi swi lavi ku sola nkoka wa nyiko leyi humaka eka Xikwembu; naswona a hi swi lavi ku va ni moya wa ku pfumala ku tlangela tinyiko ta xona. Xisweswo ku tlakuka swivutiso swimbirhi: Xana vakulu va fanele va wu teka njhani ntirho wa vona evandlheni? Naswona xana ntlhambi hinkwawo wu fanele wu swi kombisa njhani leswaku wa ti tlangela “tinyiko leti nga vanhu”?
‘Hi Vatirhi-kuloni’
4, 5. (a) Pawulo u ri fanisa na yini vandlha, naswona ha yini ku ri xifaniso lexi faneleke? (b) Xikombiso xa Pawulo xi kombisa yini malunghana ni ndlela leyi hi faneleke hi languta ni ku khoma van’wana ha yona?
4 Yehovha u nyike “tinyiko leti nga vanhu” matimba yo karhi evandlheni. Ina, vakulu a va lavi ku tirhisa matimba ya vona hi ndlela yo biha, kambe va swi tiva leswaku eka vanhu lava nga hetisekangiki swa olova ku tikuma u endla tano. Kutani ke, xana va fanele va tilanguta njhani exikarhi ka ntlhambi hinkwawo? Xiya xifaniso lexi tirhisiweke hi muapostola Pawulo. Endzhaku ko hlamusela xivangelo xa ku vekiwa ka “tinyiko leti nga vanhu,” Pawulo u tsarile a ku: “A hi kuleni hi rirhandzu eka swilo hinkwaswo eka loyi a nga nhloko, Kreste. Eka yena miri hinkwawo, hi ku hlanganisiwa swin’we hi vun’we ni ku endliwa leswaku wu tirhisana hi mahlangano hinkwawo lama nyikaka leswi lavekaka, hi ku ya hi matirhelo ya xirho xin’wana ni xin’wana hi mpimo lowu faneleke, wu endla leswaku miri wu kula wu akeka hi rirhandzu.” (Vaefesa 4:15, 16) Kutani Pawulo u teka vandlha, ku katsa ni vakulu ni swirho swin’wana, a ri fanisa ni miri wa munhu. Ha yini lexi xi ri xifaniso lexi faneleke?
5 Miri wa munhu wu vumbiwe hi swirho swo tala swo hambana-hambana, kambe wu ni nhloko yin’we. Hambiswiritano, a xi kona xirho xa miri—hambi wu ri nsiha wunene—lexi nga pfuniki nchumu. Xirho xin’wana ni xin’wana i xa nkoka naswona xi pfuna swo karhi eka rihanyo ni vuxongi bya miri hinkwawo. Hilaha ku fanaka, vandlha ri vumbiwe hi swirho swo tala swo hambana-hambana, kambe xirho xin’wana ni xin’wana—hambi i munhu lontsongo kumbe la kuleke, hambi a tiyile kumbe a tsanile—xi nga pfuna swo karhi eka rihanyo ra moya ni vuxongi bya vandlha. (1 Vakorinto 12:14-26) A ku fanelanga ku va na loyi a vonaka onge yena a nga pfuni nchumu. Hi tlhelo lerin’wana, a ku fanelanga ku va na loyi a titwaka a ri wa nkoka, hikuva hinkwerhu ka hina—varisi ni tinyimpfu—hi swirho swa miri, naswona ku ni nhloko yin’we ntsena, ku nga Kreste. Xisweswo, Pawulo u nyikela xifaniso lexinene xa rirhandzu, nkhathalelo ni xichavo leswi hi faneleke hi va na swona eka van’wana. Ku lemuka mhaka leyi swi pfuna vakulu leswaku va languta ntirho lowu va nga na wona evandlheni hi ndlela ya ku titsongahata ni hi moya lowunene.
6. Hambileswi Pawulo a a ri ni matimba tanihi muapostola, xana u wu kombise njhani moya wa ku titsongahata?
6 ‘Tinyiko leti ti nga vanhu’ a ti lweli ku lawula vutomi kumbe ripfumelo ra vagandzeri-kulobye. Pawulo, hambileswi a a ri ni matimba tanihi muapostola, u byele Vakorinto hi ku titsongahata a ku: “Ku nga ri swona leswaku hi valawuri va ripfumelo ra n’wina, kambe hi vatirhi-kuloni entsakweni wa n’wina, hikuva mi yimile hikwalaho ka ripfumelo ra n’wina.” (2 Vakorinto 1:24) Pawulo a a nga swi lavi ku lawula ripfumelo ni vutomi bya vamakwavo. Ina, a nga xi vonanga xilaveko xo endla tano, hikuva u kombise leswaku wa tiyiseka leswaku ana se i vavanuna ni vavasati lava tshembekaka lava va nga enhlengeletanweni ya Yehovha hileswi a va tiyimisele ku endla leswi lulameke. Hikwalaho, loko a vulavula hi yena n’wini na hi Timotiya loyi a a famba-famba na yena, hi nga vula leswaku Pawulo a a ku: ‘I vutihlamuleri bya hina ku tirhela Xikwembu swin’we na n’wina hi ntsako.’ (2 Vakorinto 1:1) Vona moya wa ku titsongahata swonghasi!
7. Vakulu lava titsongahataka va lemuka yini malunghana ni ntirho wa vona evandlheni, naswona i yini lexi va tiyisekaka ha xona hi vatirhi-kulobye?
7 “Tinyiko leti nga vanhu” namuntlha ti ni vutihlamuleri lebyi fanaka. I ‘vatirhi-kulorhi lava lwelaka leswaku hi kuma ntsako.’ Vakulu lava titsongahataka va swi lemuka leswaku a hi ntirho wa vona ku vekela van’wana xiboho xa leswaku va endla swo tanihi kwihi entirhweni wa Xikwembu. Va swi tiva leswaku, hambileswi va nga ha khutazaka van’wana leswaku va ndlandlamuxa kumbe ku antswisa vutirheli bya vona, ku tirhela Xikwembu swi fanele swi huma embilwini leyi swi rhandzaka. (Ringanisa 2 Vakorinto 9:7.) Va tiyiseka leswaku loko vatirhi-kulobye va tsakile, va ta endla leswi va nga swi kotaka. Xisweswo leswi va swi tsakelaka ku suka embilwini i ku pfuna vamakwavo leswaku va ‘tirhela Yehovha hi ku tsaka.’—Pisalema 100:2.
Ku Pfuna Hinkwavo Leswaku Va Tirha Va Tsakile
8. Hi tihi tindlela tin’wana leti vakulu va nga pfunaka vamakwavo ha tona leswaku va tirhela Yehovha va tsakile?
8 Vakulu, xana mi nga va pfuna njhani vamakwenu leswaku va tirha va tsakile? Mi nga va khutaza hi xikombiso xa n’wina. (1 Petro 5:3) Ku hiseka ni ntsako wa n’wina evutirhelini a swi vonake, kutani van’wana va nga susumeteleka ku tekelela xikombiso xa n’wina. Bumabumelani van’wana loko va tikarhata hi moya-xiviri hinkwawo. (Vaefesa 4:29) Xibumabumelo lexi humaka embilwini ni lexi pfumalaka vukanganyisi xi pfuna van’wana leswaku na vona va tivona va ri vanhu. Xi khutaza tinyimpfu leswaku ti tiyimisela ku endla leswi ti nga swi kotaka entirhweni lowu ti wu endlelaka Xikwembu. Papalatani ku ringanisa van’wana hi ndlela leyi nga amukelekiki. (Vagalatiya 6:4) Ku ringanisa van’wana hi ndlela yoleyo swi tala ku heta matimba ku ri ni ku khutaza van’wana leswaku va antswisa. Handle ka sweswo, tinyimpfu ta Yehovha a ti fani—ti ni swiyimo ni vuswikoti byo hambana. Ku fana na Pawulo, kombisani vamakwenu leswaku ma va tshemba. Rirhandzu “ri kholwa swilo hinkwaswo,” kutani hi endla kahle loko hi pfumela leswaku vamakwerhu va xi rhandza Xikwembu naswona va lwela ku xi tsakisa. (1 Vakorinto 13:7) Loko mi ‘xixima van’wana,’ mi kuma leswinene eka vona. (Varhoma 12:10) Tiyisekani leswaku loko tinyimpfu ti khutaziwa ni ku phyuphyisiwa, to tala ti ta tikarhata swinene eku tirheleni Xikwembu, naswona ntirho wolowo wu ta ti tsakisa.—Matewu 11:28-30.
9. Hi rihi langutelo leri nkulu un’wana ni un’wana a faneleke a va na rona eka vakulu van’wana leri nga ta n’wi pfuna ku tirha a tsakile?
9 Ku titeka u ri ‘mutirhi-kulobye’ hi ku titsongahata swi ta pfuna wena leswaku u tirha u tsakile naswona u tlangela tinyiko to hlawuleka ta vakulu-kuloni. Nkulu un’wana ni un’wana u ni vuswikoti byakwe lebyi a nga byi tirhisaka ku pfuna vandlha. (1 Petro 4:10) Un’wana a nga va a ri ni nyiko ya ku dyondzisa. Un’wana a nga va muhleri la humelelaka. Kasi un’wana a nga va la nghenekaka swinene hikwalaho ka xinghana ni ntwela-vusiwana lowu a nga na wona. Ntiyiso hileswaku, a nga kona nkulu loyi tinyiko ta yena hinkwato ti ringanaka kahle ni ta van’wana. Xana loko nkulu a ri ni nyiko yo karhi—hi xikombiso, nyiko ya ku dyondzisa—swi endla leswaku a va wa nkoka ku tlula van’wana? Nikatsongo! (1 Vakorinto 4:7) Hi tlhelo lerin’wana, a ku na xilaveko xa ku va ni mavondzo eka nyiko leyi un’wana a nga na yona, kumbe ku titwa u nga ri nchumu loko nkulu un’wana a bumabumeriwa hi van’wana hikwalaho ka vuswikoti byakwe. Tsundzuka, na wena u na tona tinyiko leti Yehovha a ti vonaka eka wena. Naswona a nga ku pfuna ku hlakulela tinyiko teto ni ku ti tirhisela ku pfuna vamakwenu.—Vafilipiya 4:13.
‘Yingisani Naswona Mi Titsongahata’
10. Ha yini swi fanerile leswaku hi tlangela “tinyiko leti nga vanhu”?
10 Loko hi kuma nyiko, swi fanerile ku yi tlangela. Vakolosa 3:15 yi ri: “Tikombeni mi ri ni ku nkhensa.” Kutani ke, ku vuriwa yini hi “tinyiko leti nga vanhu,” tinyiko ta risima leti Yehovha a hi nyikeke tona? Ina, loyi hi n’wi nkhensaka ngopfu i Yehovha, Munyiki wa Tinyiko la hananaka. Kambe ku vuriwa yini hi “tinyiko leti nga vanhu” hi toxe? Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha ti tlangela?
11. (a) Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha ti tlangela “tinyiko leti nga vanhu”? (b) Hi yihi nhlamuselo ya rito leri nge “yingisani” ni ya xiga lexi nge “mi titsongahata”?
11 Hi nga kombisa ku tlangela ka hina ka “tinyiko leti nga vanhu” hi ku hatlisa hi yingisa ndzayo ni swiboho swa tona leswi sekeriweke eBibeleni. Bibele ya hi tsundzuxa: “Yingisani lava rhangelaka exikarhi ka n’wina naswona mi titsongahata, hikuva va tshama va rindze mimoya-xiviri ya n’wina hikuva hi vona va nga ta hlamusela; leswaku va endla leswi hi ntsako ku nga ri hi ku n’unun’uta, hikuva leswi swi nga mi vavisa.” (Vaheveru 13:17) Xiya leswaku a hi fanelanga hi va ‘yingisa’ ntsena lava va rhangelaka, kambe hi fanele hi tlhela hi “titsongahata” eka vona. Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “mi titsongahata” hi ku kongoma ri vula leswaku “mi pfumelelana ni xiyimo.” R. C. H. Lenski, loyi a nga xidyondzi xa Bibele, loko a hlamusela rito leri nge “yingisani” ni xiga lexi nge “mi titsongahata,” u ri: “Munhu u va la yingisaka loko a endla leswi a byeriweke swona, a pfumela leswaku swi fanerile naswona swa vuyerisa; kasi munhu u pfumelelana ni xiyimo . . . loko a ri ni vonelo leri hambaneke.” Loko hi twisisa vukongomisi bya lava va rhangelaka kutani hi pfumelelana na byona, swi nga hi olovela ku va yingisa. Kambe ku vuriwa yini loko hi nga xi twisisi xivangelo xa xiboho xo karhi?
12. Ha yini hi fanele hi titsongahata kumbe ku pfumelelana ni xiyimo hambiloko hi nga xi twisisi kahle xivangelo xa xiboho xo karhi lexi tekiweke?
12 Laha hi kona laha hi nga fanelaka ku titsongahata kumbe ku pfumelelana ni xiyimo. Ha yini? Xivangelo xin’wana hileswaku hi fanele hi tiyiseka leswaku vavanuna lava va fanelekaka hi tlhelo ra moya va hi navelela leswinene. Phela, va swi tiva kahle leswaku va fanele va tihlamulela eka Yehovha hikwalaho ka tinyimpfu leti ti vekiweke emavokweni ya vona. (Yakobo 3:1) Ku tlula kwalaho, hi ta va hi endla kahle loko hi tsundzuka leswaku ku nga va ku ri ni timhaka tin’wana ta xihundla leti hi nga ti tiviki leti endleke leswaku va endla xiboho lexi faneleke.—Swivuriso 18:13.
13. I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi titsongahata loko swi ta eka swiboho swa vuavanyisi leswi endliweke hi vakulu?
13 Ku vuriwa yini hi ku titsongahata loko swi ta eka swiboho swa vuavanyisi? Ina, sweswo swi nga hi nonon’hwela, ngopfu-ngopfu loko ku endliwe xiboho xo susa munhu loyi hi n’wi rhandzaka—xaka kumbe munghana lonkulu. Laha na kona swi antswa ngopfu ku pfumelelana ni vuavanyisi bya “tinyiko leti nga vanhu.” Va swi kota kahle ku kambisisa mhaka ku tlula hina, naswona va nga va va tiva mhaka hi vuenti. Hakanyingi vamakwerhu lava swa va vavisa loko va boheka ku endla swiboho swo tano; ku ‘avanyisela Yehovha’ a hi mhaka ya matlangwana. (2 Tikronika 19:6) Va endla matshalatshala hinkwawo leswaku va kombisa musa, hikuva a va rivali leswaku Xikwembu xi “tshama xi tiyimisele ku rivalela.” (Pisalema 86:5, NW) Kambe va fanele va tlhela va hlayisa vandlha ri basile, naswona Bibele yi lerisa leswaku va susa vadyohi lava nga hundzukiki. (1 Vakorinto 5:11-13) Hakanyingi mudyohi u pfumelelana ni xiboho lexi tekiweke. A nga va a lava ku tshinyiwa hi ndlela yoleyo leswaku a tianakanya. Loko hina, varhandziwa va yena, hi pfumelelana ni xiboho lexi, hi ndlela yoleyo hi nga va hi endla leswaku a pfuneka eka ndzayo leyi a nyikiweke yona.—Vaheveru 12:11.
‘Va Nyikeni Xichavo Lexi Tlulaka Ngopfu Lexi Tolovelekeke’
14, 15. (a) Hi ku ya hi 1 Vatesalonika 5:12, 13, ha yini hi fanele hi anakanyela vakulu? (b) Ha yini ku nga vuriwaka leswaku vakulu va ‘tirha hi matimba exikarhi ka hina’?
14 Nakambe hi nga kombisa leswaku ha ti tlangela “tinyiko leti nga vanhu” hi ku ti anakanyela. Loko Pawulo a tsalela vandlha ra le Tesalonika, u tsundzuxe swirho swa rona a ku: “Mi xixima lava tirhaka hi matimba exikarhi ka n’wina, lava va mi ungamelaka eHosini, lava va mi tsundzuxaka; ni ku va nyika xichavo lexi tlulaka ngopfu lexi tolovelekeke hi rirhandzu hikwalaho ka ntirho wa vona.” (1 Vatesalonika 5:12, 13) ‘Ku tirha hi matimba’—xana sweswo a swi kombisi leswaku vakulu va tinyiketele hi mbilu hinkwayo ku pfuna hina? Anakanya hi ntirho wo tika lowu vamakwerhu lava va rhandzekaka va nga na wona.
15 Hakanyingi i vavanuna lava nga ni mindyangu, lava bohekaka ku ya tirha leswaku va wundla mindyangu ya vona. (1 Timotiya 5:8) Loko nkulu a ri ni vana, va lava nkarhi ni nyingiso wa tata wa vona. A nga fanela ku va pfuna ku endla ntirho wa xikolo, kun’we ni ku hlela nkarhi wa leswaku va kuma vuhungasi lebyinene. (Eklesiasta 3:1, 4) Xa nkoka ngopfu, u khathalela swilaveko swa moya swa ndyangu wakwe, a khoma dyondzo ya ndyangu ya Bibele nkarhi hinkwawo, a tirha na vona ensin’wini ni ku famba na vona eminhlanganweni ya Vukreste. (Deteronoma 6:4-7; Vaefesa 6:4) Hi nga rivali leswaku handle ka vutihlamuleri lebyi, lebyi byi nga emakatleni ya vo tala exikarhi ka hina, vakulu va ni vutihlamuleri byin’wana: ku lunghiselela tinkulumo ta minhlangano, ku endla maendzo ya vurisi, ku khathalela vuhlayiseki bya moya bya vandlha ni ku tamela timhaka ta vuavanyisi loko swi laveka. Van’wana va ni vutihlamuleri lebyi engetelekeke bya tinhlengeletano ta swifundzha, mintsombano ya muganga, ku aka Tiholo ta Mfumo, ni bya Tikomiti to Vulavurisana ni Swibedlhele. Ina, vamakwerhu lava va ‘tirha hi matimba’!
16. Hlamusela tindlela leti hi nga kombisaka ha tona leswaku ha va anakanyela vakulu.
16 Xana hi nga swi kombisa njhani leswaku ha va anakanyela? Xivuriso xa Bibele xi ri: “Rito le’ri humesiwaka hi nkari lowu fanekelaka ra nanḍiha ŝonghasi!” (Swivuriso 15:23; 25:11) Kutani marito ya ku tlangela ni xikhutazo lexi humaka embilwini swi nga va kombisa leswaku ku tikarhata ka vona a hi ku tekeli ehansi. Nakambe, hi fanele hi va anakanyela malunghana ni leswi hi swi languteleke eka vona. Hi tlhelo rin’wana, hi fanele hi titwa hi ntshunxekile ku ya eka vona loko hi lava mpfuno. Ku nga va ni minkarhi leyi ‘timbilu ta hina ti vavaka swinene’ kutani hi lava xikhutazo xa Matsalwa, vukongomisi kumbe ndzayo ya lava va ‘fanelekelaka ku dyondzisa’ Rito ra Xikwembu. (Pisalema 55:4; 1 Timotiya 3:2) Hi nkarhi lowu fanaka, hi fanele hi tsundzuka leswaku nkulu o va ni nkarhi wo karhi ntsena lowu a nga hi nyikaka wona, hikuva a nge honisi swilaveko swa ndyangu wakwe kumbe swa van’wana evandlheni. Loko hi ri ni “ntlhaveko wa xinakulobye” eka vamakwerhu volavo lava tirhaka hi matimba, a hi nge va koxi swilo leswi nga twaliki. (1 Petro 3:8) Ku ri na sweswo, a hi tlangeleni nkarhi ni nyingiso wihi ni wihi lowu va kotaka ku hi nyika wona.—Vafilipiya 4:5.
17, 18. I swilo swihi leswi vavasati vo tala lava vanuna va vona va nga vakulu va titsonaka swona, naswona hi nga swi kombisa njhani leswaku hi va tekela enhlokweni vamakwerhu va xisati lava va tshembekaka?
17 Ku vuriwa yini hi vasati va vakulu? Xana vona a hi fanelanga hi va anakanyela? Phela, va avelana vanuna va vona swin’we ni vandlha. Hakanyingi leswi swi lava leswaku va titsona swo karhi. Minkarhi yin’wana vakulu va fanele va heta madyambu hinkwawo va khathalela timhaka ta vandlha kasi a va ta swi tsakela ku dzumba ni mindyangu ya vona. Emavandlheni yo tala vavasati lava tshembekaka lava nga Vakreste va titsona nkarhi wo tano leswaku vanuna va vona va kota ku khathalela tinyimpfu ta Yehovha.—2 Vakorinto 12:15.
18 Xana hi nga swi kombisa njhani leswaku vamakwerhu lava va xisati lava tshembekaka, lava nga Vakreste, hi va tekela enhlokweni? Ina, hi nga swi kombisa hi ku ka hi nga sindzisi ku kuma nyingiso wa vanuna va vona swi nga fanelanga. Nakambe, hi nga rivali leswaku marito yo olova ya ku tlangela ya ni matimba. Swivuriso 16:24 yi ri: “Marito yo saseka i šihlenga ša v̌ulombe, ma ṭakisa moya, ma hanyisa marambu.” Xiya ntokoto lowu landzelaka. Endzhaku ka nhlangano wa Vukreste, mpatswa lowu tekaneke wu ye eka nkulu un’wana wu kombela ku vulavula na yena malunghana ni n’wana wa wona wa kondlo-a-ndzi-dyi. Loko nkulu loyi a ri karhi a vulavula ni mpatswa lowu, nsati wakwe a a rindzile, a nga heli mbilu. Endzhaku, mana wa n’wana loyi wa kondlo-a-ndzi-dyi u ye eka nsati wa nkulu kutani a ku: “Ndzi tsakela ku ku nkhensa hikwalaho ka nkarhi lowu nuna wa wena a wu tirhiseke ku pfuna ndyangu wa mina.” Marito wolawo yo olova, yo tsokombela ya ku tlangela ma yi khumbe swinene mbilu ya nsati loyi wa nkulu.
19. (a) Tanihi ntlawa, vakulu va hetisisa swiavelo swihi hi ku tshembeka? (b) Hinkwerhu ka hina hi fanele hi tiyimisela ku endla yini?
19 Lunghiselelo ra ku veka vakulu leswaku va khathalela tinyimpfu hi yin’wana ya ‘tinyiko letinene’ ta Yehovha. (Yakobo 1:17) Ina, vavanuna lava a va hetisekanga; ku fana na hina hinkwerhu, va swi endla swihoxo. (1 Tihosi 8:46) Kambe, tanihi ntlawa, vakulu va mavandlha emisaveni hinkwayo va swi hetisisa hi ku tshembeka swiavelo leswi Yehovha a lavaka leswaku va swi endla—ku nga ku ololoxa, ku aka, ku kondletela vun’we exikarhi ka ntlhambi ni ku wu sirhelela. Onge nkulu un’wana ni un’wana a nga tiyimisela ku hambeta a khathalela tinyimpfu ta Yehovha hi musa lowukulu, xisweswo a tikombisa a ri nyiko kumbe nkateko eka vamakwavo. Naswona hina hinkwerhu a hi tiyimiseleni ku kombisa ku tlangela ka hina ka “tinyiko leti nga vanhu” hi ku ti yingisa ni ku titsongahata eka tona ni hi ku ti anakanyela hikwalaho ka ku tikarhata ka tona. Ha tlangela swonghasi leswi Yehovha a hi nyikeke vavanuna lava hi rirhandzu, lava kahle-kahle va byelaka tinyimpfu va ku: ‘Vutihlamuleri bya hina i ku mi pfuna leswaku mi tirhela Xikwembu mi tsakile’!
Xana A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?
◻ Vandlha ri nga fanisiwa kahle ni miri hi ndlela yihi?
◻ Vakulu va nga va pfuna njhani vamakwavo leswaku va tirhela Yehovha va tsakile?
◻ Ha yini hi nga fanelanga hi yingisa ntsena kambe hi tlhela hi titsongahata eka lava rhangelaka?
◻ Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha va anakanyela vakulu?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]
Vakulu, bumabumelani van’wana loko va tikarhata hi moya-xiviri hinkwawo
[Xifaniso lexi nga eka tluka 17]
Hi xikombiso xa vona xa ku hiseka evutirhelini, vakulu va nga pfuna swirho swa ndyangu ni van’wana leswaku va tirha va tsakile
[Swifaniso leswi nga eka tluka 18]
Ha va tlangela vakulu va hina lava tirhaka hi matimba!