Hi Xihi Xilotlelo Xo Kota Ku Humelela?

MAJAHA mambirhi lama hisekaka ma landzele endlelo ro karhi ma endla muchini lowu nga tolovelekangiki leswaku ma ta endla nkambisiso wa nkoka. Hi xitshuketa, xihuhuri xi rhwale muchini lowu lowu nga tiyangiki ivi xi wu tlatlalata ehansi wu ku ndlenge! Hi ku hela matimba, majaha lawa ma sale ma tikhome milomu. Ntirho wa vona wa vurhon’wana, wa matimba a wu fayelelekile wu va nhulu ya mapulanga ni ntsompfu.

Eka Orville na Wilbur Wright, leswi humeleleke hi siku rolero hi October 1900 a swi nga ri xiphiqo xo sungula lexi va heteke matimba eka matshalatshala ya vona yo endla xihaha-mpfhuka. Ana se a va hete malembe ni mali yo tala va ri karhi va ringeta ku xi endla.

Kambe, eku heteleleni ku phikelela ka vona ku va vuyerisile. Hi December 17, 1903, le Kitty Hawk, eN’walungwini wa Carolina, eU.S.A., majaha lawa ya ka Wright ma swi kotile ku khangula xihaha-mpfhuka xa wona lexi a xi famba hi njhini leyi a yi tirhisa petirolo lexi haheke ku ringana 12 wa tisekoni—ku nga nkarhi lowu nga nyawuliki loko wu ringanisiwa ni lowu hahiwaka hi swihaha-mpfhuka swa manguva lawa, kambe sweswo swi tise ku hundzuka lokukulu emisaveni!

Ku humelela eka mintirho yo tala ku titshege swinene hi ku phikelela u lehisa mbilu. Ku nga ha va ku ri ku dyondza ririmi lerintshwa, ku dyondza ntirho, kumbe hambi ku ri ku sungula vunghana, swilo swo tala swa nkoka swi fikeleriwa ntsena hi matshalatshala lamakulu. Mutsari Charles Templeton, u ri: “Hakanyingi, ku humelela swi titshege hi nchumu wun’we ntsena: ku tirha hi matimba.” Mutsari wa maphepha-hungu Leonard Pitts, Lontsongo, u ri: “Hi vulavula hi vuswikoti, hi pfumela eka nkateko, kambe hakanyingi, hi honisa swilo swa nkoka swinene. Ku tirha hi matimba ni swihoxo swo tala. Ku tirha nkarhi wo leha.”

Leswi swi tiyisa leswi Bibele yi swi vuleke khale swinene yi ku: “Voko ra lava va gingiritekaka hi rona leri nga ta fuma.” (Swivuriso 12:24) Ku gingiriteka swi vula ku tiyisela eka matshalatshala ya hina. Leswi i swa nkoka loko hi lava ku heta ntirho lowu hi wu sunguleke. Xana ku tiyisela i yini? Xana hi nga tiyisela njhani loko hi lwela ku fikelela tipakani ta hina, naswona hi fanele hi tiyiselela yini? Swivutiso leswi swi ta hlamuriwa exihlokweni lexi landzelaka.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 3]

U.S. National Archives photo