Xana U Susumeteleka Ku Endla Hilaha Yesu A Endleke Hakona?
“A vona ntshungu lowukulu, kambe a wu twela vusiwana, hikuva a wu fana ni tinyimpfu leti nga riki na murisi. Hiloko a sungula ku wu dyondzisa.”—MARKA 6:34.
1. Ha yini swi fanerile leswaku vanhu va kombisa timfanelo letinene?
EMATIN’WINI hinkwawo, vanhu vo tala va kombise timfanelo letinene. Wa xi twisisa xivangelo xa kona. Yehovha Xikwembu u ni rirhandzu, musa, malwandla ni timfanelo tin’wana leti hi ti xiximaka, leti a ti kombisaka. Vanhu va vumbiwe hi xifaniso xa Xikwembu. Kutani swa twisiseka leswaku ha yini vo tala va kombisa rirhandzu, musa, ntwela-vusiwana ni timfanelo tin’wana ta Xikwembu, hambi ku ri ripfalo. (Genesa 1:26; Varhoma 2:14, 15) Hambiswiritano, kumbexana wa swi xiya leswaku van’wana swi va olovela ku tlula van’wanyana ku kombisa timfanelo leti.
2. Hi yihi mintirho yin’wana leyinene leyi vanhu va nga yi endlaka, kumbexana hi ku anakanya leswaku va tekelela Kreste?
2 Kumbexana u tiva vavanuna ni vavasati lava talaka ku endzela vavabyi kumbe ku va pfuna, va kombisa ntwela-vusiwana eka lava lamaleke kumbe va nyika swisiwana swilo swo karhi. Nakambe anakanya hi vanhu lava ntwela-vusiwana wa vona wu va susumetelaka ku tinyiketela ku tirha etindhawini ta vanhu va nhlokonho kumbe ta vana lava feriweke hi vatswari, lava pfunetaka eswibedlhele kumbe etindhawini to kondletela rihanyo, kumbe vanhu lava tinyiketeleke ku pfuna lava pfumalaka makaya kumbe vabaleki. Kumbexana van’wana va vona va anakanya leswaku va tekelela Yesu, loyi a vekeleke Vakreste xikombiso. Eka Tievhangeli, hi hlaya leswaku Kreste u hanyise vavabyi ni ku wundla lava nga ni ndlala. (Marka 1:34; 8:1-9; Luka 4:40) Rirhandzu, musa ni ntwela-vusiwana wa Yesu, swi kombisa “mianakanyo ya Kreste,” loyi na yena a a tekelela Tata wakwe wa le tilweni.—1 Vakorinto 2:16.
3. Leswaku hi va ni langutelo leri faneleke hi mintirho leyinene ya Yesu, i yini leswi hi faneleke hi swi kambisisa?
3 Kambe, xana u swi lemukile leswaku vo tala lava namuntlha va khumbiwaka hi rirhandzu ni ntwela-vusiwana wa Yesu va honisa mhaka ya nkoka malunghana ni mianakanyo ya Kreste? Leswi hi nga swi kumisisa kahle loko hi kambisisa Marka ndzima 6 hi vukheta. Kwalaho hi hlaya leswaku vanhu va tise vavabyi eka Yesu leswaku va hanyisiwa. Emongweni wa mhaka leyi, hi tlhela hi dyondza leswaku kan’we-kan’we loko Yesu a vona leswaku magidi lama teke eka yena ma ni ndlala, u ma wundlile hi singita. (Marka 6:35-44, 54-56) Ku hanyisa vavabyi ni ku wundla lava nga ni ndlala a swi ri swikombiso swo hlawuleka swa ntwela-vusiwana, kambe xana teto hi tona tindlela letikulu leti Yesu a pfuneke van’wana ha tona? Naswona, xana hi nga xi tekelela njhani xikombiso xakwe lexi hetisekeke xa rirhandzu, musa ni ntwela-vusiwana, tanihi leswi na yena a tekeleleke Yehovha?
U Susumeteleke Ku Angula Eka Swilaveko Swa Moya
4. Xana xiendlakalo lexi nga eka Marka 6:30-34 xi humelele ehansi ka swiyimo swa njhani?
4 Yesu a a twela vanhu lava nga na yena vusiwana hikwalaho ka swilaveko swa vona swa moya. Swilaveko sweswo a swi ri swona swa nkoka swinene ku tlula swa nyama. Xiya mhaka leyi kumekaka eka Marka 6:30-34. Xiendlakalo lexi tsariweke kwalaho xi humelele etimbuweni ta Lwandle ra Galeliya, loko Paseka ya 32 C.E. yi tshinele. Vaapostola a va tsakile swinene, naswona a swi fanerile. Leswi a va ha ku heta pfhumba ro leha, va ye eka Yesu, handle ko kanakana va hisekela ku n’wi byela mintokoto ya vona. Hambiswiritano, ku te ntshungu wa vanhu. Ntshungu wa kona a wu nga kulanga ro vuya la, lerova Yesu ni vaapostola vakwe va nga koti ni ku dya kumbe ku wisa. Yesu u byele vaapostola a ku: “Tanani, mi ri swenu hi ya enhoveni, mi wisanyana.” (Marka 6:31) Hiloko va khandziya byatso, kumbexana ekusuhi ni le Kapernawume, va tluta va tsemakanya Lwandle ra Galeliya, va ya endhawini leyi holeke. Kambe ntshungu wu tsutsume hi le ribuweni wu ya fika byatso byi nga si fika. Xana Yesu a a ta endla yini? Xana u khunguvanyekile hileswi a kavanyetiweke? Nikatsongo!
5. Yesu a a titwisa ku yini hi mintshungu leyi teke eka yena, naswona u angurise ku yini?
5 Mbilu ya Yesu yi khumbekile hi ku vona ntshungu lowu wa magidi, ku katsa ni vavabyi, lowu a wu n’wi rindzele hi mahlo-ngati. (Matewu 14:14; Marka 6:44) Loko a kombisa lexi susumeteleke Yesu leswaku a va ni ntwela-vusiwana, ni ndlela leyi A anguleke ha yona, Marka u tsarile a ku: “A vona ntshungu lowukulu, kambe a wu twela vusiwana, hikuva a wu fana ni tinyimpfu leti nga riki na murisi. Hiloko a sungula ku wu dyondzisa swilo swo tala.” (Marka 6:34) Yesu a nga vonanga ntshungu wa vanhu ntsena. U vone vanhu lava nga ni swilaveko swa moya. A va fana ni tinyimpfu leti a ti yingayinga, ti nga ri na murisi wo ti byisa ti ya emadyelweni ya rihlaza kumbe wo ti sirhelela. Yesu a a swi tiva leswaku varhangeri va vukhongeri lava nga khathaliki, lava a va fanele va ri varisi lava khathalelaka, kahle-kahle a va tsan’wa vanhu ntsena ni ku honisa swilaveko swa vona swa moya. (Ezekiyele 34:2-4; Yohane 7:47-49) Yesu a a va khoma hi ndlela leyi hambaneke, a va endlela leswinene ngopfu. U sungule ku va dyondzisa hi Mfumo wa Xikwembu.
6, 7. (a) Tievhangeli ti nyikela ntlhandlamano wihi wa swilo swa nkoka, malunghana ni ndlela leyi Yesu a anguleke ha yona eka swilaveko swa vanhu? (b) Yesu a a susumetiwa hi yini eku chumayeleni ni le ku dyondziseni ka yena?
6 Xiya ntlhandlamano wa swilo leswi a swi tikomba swi ri swa nkoka eka rungula rin’wana leri fanaka. Rona ri tsariwe hi Luka, loyi a a ri dokodela, naswona a a khumbeka swinene hi vuhlayiseki bya van’wana emirini. “Mintshungu yi [landzela Yesu]. Kutani a yi amukela hi musa, a sungula ku vulavula na yona hi mfumo wa Xikwembu, naswona a horisa lava a va lava ku hanyisiwa.” (Luka 9:11; Vakolosa 4:14) Xana rungula ra Luka leri huhuteriweke ri boxe yini ku sungula emhakeni leyi, leswi marungula man’wana lama vulavulaka hi masingita ma nga swi boxiki? Ri boxe mhaka ya leswaku Yesu u dyondzise vanhu.
7 Leswi kahle-kahle swi pfumelelana ni mhaka leyi kandziyisiweke eka Marka 6:34. Ndzimana yoleyo yi yi kombisa kahle ndlela leyi Yesu a susumetiweke swinene ha yona leswaku a kombisa ntwela-vusiwana. U dyondzise vanhu, hikwalaho ka swilaveko swa vona swa moya. Eku sunguleni ka vutirheli bya yena, Yesu u te: “Ni le ka miti yin’wana ndzi fanele ku vula mahungu lamanene ya mfumo wa Xikwembu, hikuva hi swona leswi ndzi rhumeriweke swona.” (Luka 4:43) Hambiswiritano, hi ta va hi hoxisile loko hi anakanya leswaku Yesu u twarise rungula ra Mfumo leswaku a hetisisa nawu ntsena, onge hi loko a lo tikoka kunene a ya endla ntirho lowu a a nyikiwe wona wa ku chumayela. Doo, ntwela-vusiwana lowu a a ri na wona eka vanhu hi wona lowu n’wi susumeteleke ngopfu leswaku a va byela mahungu lamanene. Xikongomelo xa ntirho lowunene lowu Yesu a wu endleke—eka lava vabyaka, lava nga ni madimona, swisiwana kumbe lava nga ni ndlala—a ku ri ku va pfuna leswaku va tiva, va amukela ni ku rhandza ntiyiso malunghana ni Mfumo wa Xikwembu. Ntiyiso wolowo a wu ri wa nkoka swinene hikwalaho ka leswi Mfumo wolowo a wu ta lwela vuhosi bya Yehovha ni ku katekisa vanhu hilaha ku nga heriki.
8. Yesu a a titwisa ku yini hi ku chumayela ni ku dyondzisa kakwe?
8 Ku chumayela ka Yesu hi ku gingiriteka malunghana ni Mfumo a ku ri xona xivangelo-nkulu xa ku ta ka yena emisaveni. Eku heleni ka vutirheli byakwe bya laha misaveni, Yesu u byele Pilato a ku: “Leswi ndzi velekeriweke swona, ni leswi ndzi teleke swona emisaveni i ku ta nyikela vumbhoni malunghana ni ntiyiso. Un’wana ni un’wana loyi a nga etlhelweni ra ntiyiso u yingisa rito ra mina.” (Yohane 18:37) Eka swihloko swimbirhi leswi hundzeke, hi xiye leswaku Yesu a a ri ni mintlhaveko—a a khathala, a a ngheneka, a a anakanyela van’wana, a a va tshemba, naswona ku tlula hinkwaswo, a a ri ni rirhandzu. Hi fanele hi tlangela timfanelo teto ta vumunhu byakwe loko hakunene hi lava ku twisisa mianakanyo ya Kreste. Nakambe i swa nkoka ku xiya leswaku mianakanyo ya Kreste yi katsa ku rhangisa ka yena ntirho wa ku chumayela ni ku dyondzisa.
U Khutaze Van’wana Leswaku Va Nyikela Vumbhoni
9. I vamani lava a va fanele va rhangisa ntirho wo chumayela ni wa ku dyondzisa?
9 Ku rhangisa ku chumayela ni ku dyondzisa—tanihi xikombiso xa rirhandzu ni ntwela-vusiwana—a swi nga fanelanga swi endliwa hi Yesu ntsena. U khutaze valandzeri vakwe leswaku va tekelela xikombiso xakwe xa minsusumeto, ku rhangisa swilo swa nkoka emahlweni ni ku tekelela swiendlo swa yena. Hi xikombiso, endzhaku ka loko Yesu a hlawule vaapostola vakwe va 12, xana a va fanele va endla yini? Marka 3:14, 15 yi ri: “A sungula ntlawa wa vanhu va 12, lava a tlheleke a va vitana ‘vaapostola,’ leswaku va famba na yena, ni leswaku a va rhuma va ya chumayela ni ku va ni matimba yo hlongola madimona.” Xana wa swi vona leswi vaapostola a va fanele va swi rhangisa emahlweni?
10, 11. (a) Loko a rhuma vaapostola, Yesu u va byele ku ya endla yini? (b) Xikongomelo xa ku rhuma vaapostola a xi ri xihi?
10 Hi ku famba ka nkarhi, Yesu u nyike lava va 12 matimba ya ku hanyisa van’wana ni ku hlongola madimona. (Matewu 10:1; Luka 9:1) Kutani u va rhume ku ya eka “tinyimpfu ta yindlu ya Israyele leti lahlekeke.” Va ya endla yini? Yesu u te: “Loko mi ri karhi mi famba, chumayelani, mi ku, ‘Mfumo wa matilo wu tshinele.’ Hanyisani vanhu lava vabyaka, pfuxani vanhu lava feke, basisani va nhlokonho, hlongolani madimona.” (Matewu 10:5-8; Luka 9:2) Kahle-kahle va endle yini? “Hiloko va huma kutani [1] va chumayela hi xikongomelo xa leswaku vanhu va hundzuka; [2] va hlongola madimona yo tala ni ku tota vanhu vo tala lava vabyaka hi mafurha va va hanyisa.”—Marka 6:12, 13.
11 Tanihi leswi ku chumayela ku nga boxiwiki ku sungula etimhakeni tin’wana, xana ku xiya ntlhandlamano lowu nga laha henhla i ku dzika ku tlula mpimo emhakeni ya ku rhangisa swilo swa nkoka kumbe eka minsusumeto leyi kombisiweke? (Luka 10:1-9) Entiyisweni a hi fanelanga hi honisa leswaku minkarhi yin’wana ku vulavuriwa hi mhaka ya ku dyondzisa ku nga si vulavuriwa hi mhaka ya ku hanyisa. Xiya mongo wa mhaka leyi. Emahlweninyana ka ku va Yesu a rhuma vaapostola va 12, a a khumbiwe hi xiyimo xa mintshungu. Ha hlaya: “Yesu a teka pfhumba ra ku famba hi miti ni swimitana hinkwaswo, a dyondzisa emasinagogeni ya vona ni ku chumayela mahungu lamanene ya mfumo ni ku horisa swifo swa mixaka hinkwayo ni vulema bya mixaka hinkwayo. Loko a vona mintshungu a yi twela vusiwana, hikuva a yi vavisiwile ni ku tsalangana ku fana ni tinyimpfu leti nga riki na murisi. Kutani a ku eka vadyondzisiwa vakwe: ‘Ina, ntshovelo i wukulu, kambe vatirhi a hi vangani. Hikokwalaho, kombelani N’wini wa ntshovelo leswaku a rhumela vatirhi entshovelweni wakwe.’”—Matewu 9:35-38.
12. Masingita ya Yesu ni ya vaapostola a ma hetisisa xikongomelo xihi xin’wana?
12 Vaapostola va kote ku tswonga yin’wana ya mianakanyo ya Kreste hi ku va na yena. A va swi xiya leswaku rirhandzu ni ntwela-vusiwana wa ntiyiso lowu a va ri na wona eka vanhu a swi katsa ku chumayela ni ku dyondzisa hi ta Mfumo—leswi a swi fanele swi va swona swo rhanga emintirhweni ya vona leyinene. Ku pfumelelana ni sweswo, swiendlo leswinene, swo tanihi ku hanyisa vavabyi, a swi pfunanga vanhu lava lavaka mpfuno ntsena. Hilaha u nga swi vonaka hakona, vanhu van’wana va nga ha kokiwa hi ku hanyisiwa ni swakudya leswi lunghiseleriweke hi singita. (Matewu 4:24, 25; 8:16; 9:32, 33; 14:35, 36; Yohane 6:26) Hambiswiritano, niloko masingita wolawo ya pfune vanhu enyameni, kahle-kahle ma susumetele vahlaleri ku xiya leswaku Yesu a a ri N’wana wa Xikwembu tlhelo “muprofeta” loyi Muxe a a profete ha yena.—Yohane 6:14; Deteronoma 18:15.
13. Vuprofeta lebyi nga eka Deteronoma 18:18 byi kandziyise ntirho wihi wa “muprofeta” loyi a a ta ta?
13 Ha yini a swi ri swa nkoka leswaku Yesu a va “muprofeta”? Xana hi wihi ntirho lowukulu lowu a a ta endla wona hi ku ya hi vuprofeta? Xana “muprofeta” a a fanele a tiviwa ngopfu hi ku hanyisa hi singita kumbe hi ku wundla lava nga ni ndlala, a va kombisa ntwela-vusiwana? Deteronoma 18:18 yi profetile: “Ndzi ta va yimisela muprofeta a huma exikarhi ka vamakwavo, ku fana na wena [Muxe]; hakunene ndzi ta veka marito ya mina enon’wini wakwe, kunene u ta va byela hinkwaswo leswi ndzi nga ta n’wi lerisa swona.” Kutani, hambiloko vaapostola va dyondze ku va ni ntwela-vusiwana va tlhela va wu kombisa, a va ta gimeta hileswaku mianakanyo ya Kreste yi fanele yi kombisiwa ni hi ntirho wa vona wa ku chumayela ni ku dyondzisa. Wolowo a wu ta va ntirho lowukulu lowu va nga wu endlelaka vanhu. Hikwalaho, vavabyi ni swisiwana a va ta kuma mpfuno lowu nga heriki, ku nga ri lowu hikeriweke evuton’wini bya vanhu lebyi komeke kumbe wa swakudyanyana ntsena.—Yohane 6:26-30.
Hlakulela Mianakanyo Ya Kreste Namuntlha
14. Ku va ni mianakanyo ya Kreste ku katseka njhani eku chumayeleni ka hina?
14 A hi fanelanga hi ehleketa leswaku mianakanyo ya Kreste a yi tirha eka lembe-xidzana ro sungula ntsena—eka Yesu ni le ka vadyondzisiwa vo sungula lava muapostola Pawulo a tsaleke ha vona a ku: “Mianakanyo ya Kreste hi na yona.” (1 Vakorinto 2:16) Naswona swi nga hi olovela ku vula leswaku hi ni ndzhwalo wa ku chumayela mahungu lamanene ni ku endla vadyondzisiwa. (Matewu 24:14; 28:19, 20) Kambe i swa nkoka ku kambisisa leswaku i yini lexi hi susumetelaka ku endla ntirho wo tano. A hi fanelanga hi wu endlela ku tisusa nandzu ntsena. Ku rhandza Xikwembu hi xona xivangelo-nkulu xa ku hlanganyela ka hina evutirhelini, naswona entiyisweni, ku fana na Yesu, swi katsa ku susumetiwa hi ntwela-vusiwana leswaku u chumayela ni ku dyondzisa.—Matewu 22:37-39.
15. Ha yini ntwela-vusiwana wu ri xiphemu lexi faneleke xa vutirheli bya hina?
15 Hambiswiritano, a swi olovi minkarhi hinkwayo ku va ni ntwela-vusiwana eka lava nga ni vupfumeri lebyi hambaneke, ngopfu-ngopfu loko va nga tsakeli, va hi hlongola kumbe va hi kaneta. Kambe loko hi heleriwa hi rirhandzu ni ntwela-vusiwana eka vanhu vo tano, hi nga heleriwa hi nsusumeto wa risima wa ku hlanganyela evutirhelini bya Vukreste. Kutani ke, xana hi nga wu hlakulela njhani ntwela-vusiwana? Hi nga ringeta ku languta vanhu hilaha Yesu a va languteke hakona, tanihi lava “vavisiw[eke] ni ku tsalangana ku fana ni tinyimpfu leti nga riki na murisi.” (Matewu 9:36) Xana vo tala a va tano namuntlha? Va honisiwile ni ku hundzuriwa mabofu ya moya hi varisi va vukhongeri bya mavunwa. Hikwalaho, a va byi tivi vukongomisi lebyinene lebyi kumekaka eBibeleni hambi ku ri swiyimo swa Paradeyisi leswi Mfumo wa Xikwembu wu nga ta swi tisa emisaveni ku nga ri khale. Siku na siku va cinisiwa gija hi swiphiqo swa misava—ku katsa ni vusweti, timholovo ta ndyangu, vuvabyi ni rifu—va nga ri na ntshembo wa Mfumo. Hina hi na swona leswi va swi lavaka: mahungu lamanene lama ponisaka vutomi ya Mfumo wa Xikwembu lowu sweswi wu simekiweke etilweni!
16. Ha yini hi lava ku vulavula ni van’wana hi mahungu lamanene?
16 Loko u anakanyisisa hi ndlela yoleyo hi swilaveko swa moya swa vanhu lava u hlanganaka na vona, xana mbilu ya wena a yi ku susumeteli ku lava ku endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka, u va byela hi ta xikongomelo xa Xikwembu xa rirhandzu? Ina, ntirho wa hina wu fambisana ni ntwela-vusiwana. Loko hi twela vanhu hilaha Yesu a va tweleke hakona, sweswo swi ta kombisiwa hi mavulavulelo ya hina, ndlela leyi nghohe ya hina yi langutekaka ha yona ni madyondziselo ya hina. Sweswo hinkwaswo swi ta endla leswaku rungula ra hina ri kokela vanhu lava nga ni “mboyamelo lowunene eka vutomi lebyi nga heriki.”—Mintirho 13:48.
17. (a) Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga kombisaka rirhandzu ni ntwela-vusiwana wa hina ha tona eka van’wana? (b) Ha yini swi nga fanelanga ku hlawula xin’wana u siya xin’wana emhakeni ya ku endla mintirho leyinene kumbe ku hlanganyela evutirhelini bya le rivaleni?
17 Kunene, rirhandzu ni ntwela-vusiwana wa hina swi fanele swi tikomba evuton’wini bya hina hinkwabyo. Leswi swi katsa leswaku hi va ni musa eka lava pfumalaka, lava vabyaka ni swisiwana—hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi va phula emaxangwini ya vona. Swi katsa ku endla matshalatshala hi marito ni swiendlo, swo chavelela lava feriweke hi varhandziwa va vona. (Luka 7:11-15; Yohane 11:33-35) Kambe mintirho ya hina leyinene a yi fanelanga yi kombisiwa hi rirhandzu, musa, ni ntwela-vusiwana ntsena, hilaha vaphalari van’wana va endlaka hakona. Xa nkoka ngopfu i ku endla matshalatshala yo kombisa timfanelo teto hi ku hlanganyela entirhweni wa Vukreste wa ku chumayela ni ku dyondzisa. Tsundzuka leswi Yesu a swi vuleke hi varhangeri va vukhongeri bya Vayuda: “Mi nyikela vukhume bya musuzwane ni bya aneta ni bya kumini, kambe mi honise timhaka ta ntikelo lowukulu ta Nawu, ku nga vululami, tintswalo ni vutshembeki. A swi boha ku endla swilo leswi, kambe ku nga ri ku honisa leswin’wana.” (Matewu 23:23) Eka Yesu a ku nga ri mhaka ya ku hlawula hove u siya ndluwa—ku pfuna vanhu hi swilo swa nyama kumbe ku va dyondzisa timhaka ta moya leti nyikaka vutomi. Yesu u swi endle haswimbirhi. Hambiswiritano, swi le rivaleni leswaku ntirho wakwe wa ku dyondzisa hi wona a wu rhanga emahlweni, hikuva vuyelo bya wona lebyinene a byi ta pfuna vanhu hi masiku.—Yohane 20:16.
18. Ku kambisisa mianakanyo ya Kreste swi fanele swi hi susumetela ku endla yini?
18 Swa hi tsakisa hakunene leswi Yehovha a hi hlavuteleke mianakanyo ya Kreste! Tievhangeli ti nga hi pfuna ku yi tiva ku antswa miehleketo, mintlhaveko, timfanelo, mintirho ni swilo leswi a swi ri swa nkoka eka munhu lonkulu eka hinkwavo lava tshameke va hanya. Swi le ka hina ku hlaya, ku anakanyisisa ni ku tirhisa leswi Bibele yi swi hlavutelaka ha Yesu. Tsundzuka, loko hi ta endla ku fana na Yesu hakunene, hi fanele hi rhanga hi dyondza ku ehleketa, ku titwa ni ku kambisisa timhaka ku fana na yena, hi endla tano hilaha vuswikoti bya hina byi hi pfumelelaka hakona, tanihi vanhu lava nga hetisekangiki. Kutani a hi lweleni ku hlakulela ni ku kombisa mianakanyo ya Kreste. Eka hina ni van’wana, leyi hi yona ntsena ndlela leyi antswaka ya vutomi, ya ku hanyisana ni van’wana ni ya ku va ni vuxaka lebyikulu ni loyi a n’wi tekeleleke hi ku helela, Yehovha, Xikwembu xa hina xa rirhandzu.—2 Vakorinto 1:3; Vaheveru 1:3.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini Ke?
• Bibele yi hi nyika vuxokoxoko byihi malunghana ni ndlela leyi Yesu a a tolovele ku angula ha yona eka vanhu lava pfumalaka?
• Yesu u kandziyise yini loko a kongomisa valandzeri vakwe?
• Hi nga yi kombisa njhani “mianakanyo ya Kreste” eka swiendlo swa hina?
[Xifaniso lexi tataka tluka hinkwaro lexi nga eka tluka 23]
[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]
Hi swihi swilo leswinene ngopfu leswi Vakreste va nga swi endlelaka van’wana?