Wanuna La Nga Xikombiso Eku Amukeleni Ka Ndzayo
“TINGWENYA Ta Le Zambia Ti Dya Vanhu Vo Ringana 30 Hi N’hweti.” Ku vike phepha-hungu ra le Afrika emalembeni lama hundzeke. Hi ku ya hi mutivi wa swihari loyi a phaseke swikokovi leswi a ya endla nkambisiso ha swona, “i vanhu va 12 lava nga kotaka ku phasa ngwenya yi ri yin’we.” Ngwenya yi fanele yi ri xikokovi xo chavisa swinene, hikwalaho ka ncila wa yona wa matimba ni meno ya yona lamakulu!
Swi lo dla erivaleni, leswaku Muvumbi u tirhise ngwenya tanihi “Levhiyathani . . . hosi ya swivandzana hinkwaswo leswikulu” leswaku a dyondzisa Yobo nandza wakwe dyondzo ya risima. (Yobo 41:1, 34) Leswi swi humelele kwalomu ka malembe ya 3 500 lama nga hundza etikweni ra Uzha, kumbexana en’walungwini wa Arabiya. Loko Xikwembu xi ri karhi xi hlamusela xivumbiwa lexi, xi byele Yobo xi ku: “A nga kona la nga ni xivindzi lerova a nga yi pfuxa. I mani la nga vaka ni xivindzi lerova a nga yima a tiyile emahlweni ka mina?” (Yobo 41:10) Hakunene a xi vurisile! Loko hi chava ngwenya, swi fanele swi hi chavisa swinene ku vulavula swo biha hi Loyi a yi vumbeke! Yobo u kombise ku tlangela dyondzo leyi hi ku pfumela xihoxo xakwe.—Yobo 42:1-6.
Loko ku vulavuriwa hi Yobo, hi nga tsundzuka xikombiso xakwe xa ripfumelo loko a tiyisela ndzingo. (Yakobo 5:11) Entiyisweni, Yehovha a a n’wi tsakela Yobo niloko ripfumelo rakwe ri nga si ringiwa. Ku ya hi Xikwembu, enkarhini wolowo “a ku [nga ri] na munhu la fanaka na yena emisaveni, munhu la pfumalaka xisandzu, wo lulama, la chavaka Xikwembu naswona a kendlukaka eka leswo biha.” (Yobo 1:8) Leswi swi fanele ku hi susumetela ku dyondza swo tala hi vutomi bya Yobo, tanihi leswi ku endla tano swi nga ta hi pfuna ku kuma ndlela leyi na hina hi nga tsakisaka Xikwembu ha yona.
A A Rhangisa Vuxaka Bya Yena Ni Xikwembu
Yobo a a ri xigwili. A a ri ni tinyimpfu ta 7 000, tikamela ta 3 000, timbhongolo ta matswele ta 500 ni tihomu ta 1 000 ni malandza yo tala, hi nga ha hlayi nsuku. (Yobo 1:3) Hambiswiritano, Yobo a a veke ntshembo wakwe eka Yehovha, ku nga ri eka rifuwo rakwe. U te: “Loko ndzi veke nsuku leswaku wu va ntshembo wa mina, kumbe ndzi byele nsuku ndzi ku, ‘U ntshembo wa mina!’ Loko ndzi tshame ndzi tsaka hikwalaho ka leswi swilo swa mina a swi tele, ni hikwalaho ka leswi voko ra mina a ri kume swilo swo tala . . . , xexo na xona a ku ta va ku ri xidyoho lexi lavaka nyingiso wa vululami, hikuva a ndzi ta va ndzi landzule Xikwembu xa ntiyiso lexi nga le henhla.” (Yobo 31:24-28) Ku fana na Yobo, hi fanele hi languta vuxaka lebyikulu na Yehovha Xikwembu byi ri bya risima swinene ku tlula swilo swa nyama.
A A Hanyisana Kahle Ni Vanhu-kulobye
Xana Yobo a a hanyisana njhani ni malandza yakwe? Malandza ma kume leswaku Yobo a a nga ri yena wa ku nusa ndluwa a siya hove naswona a a tshineleleka, hilaha swi kombisiweke hakona hi marito ya yena lama nge: “Loko ndzi tolovele ku ala ku avanyisiwa hi hlonga ra mina ra xinuna kumbe hi hlonga ra mina ra xisati loko va ri ni mhaka na mina enawini, xana ndzi nga endla yini loko Xikwembu xi ndzi pfukela? Loko xi lava nhlamuselo, xana ndzi ta xi hlamula ndzi ku yini?” (Yobo 31:13, 14) Yobo a a vone ntikelo wa tintswalo ta Yehovha kutani a hanyisana ni mahlonga yakwe hi tintswalo. Mawaku xikombiso lexinene swonghasi, ngopfu-ngopfu eka lava va langutelaka vandlha ra Vukreste! Na vona va fanele va kombisa vululami, va nga yi hi nghohe naswona va fanele va tshineleleka.
Yobo u tlhele a tsakela ni lava a va nga ri swirho swa ndyangu wa yena. Loko a phofula ndlela leyi a a titwa ha yona hi vanhu van’wana, u te: “Loko swi vula leswaku a ndzi tolovele ku kavanyeta swisiwana entsakweni wa swona, ni mahlo ya noni a ndzi ta ma endla ma nga ha voni, . . . loko ndzi ndziwite voko ra mina eka loyi a nga riki na tatana, loko ndzi vona xilaveko xa leswaku ndzi pfuniwa enyangweni, xiphanga xa katla ra mina a xi we ekatleni ra mina, ni voko ra mina a ri tshoveke erhambyini ra rona.” (Yobo 31:16-22) Onge na hina hi nga anakanyela lava nga swisiwana, lava hi va tivaka evandlheni.
Yobo a a ri ni malwandla eka vahlapfa hikuva a a tsakela vanhu-kulobye handle ka vutianakanyi. Kutani, swa twala leswi a nga te: “A nga kona muluveri la nga tshamaka vusiku hinkwabyo ehandle; ndzi tshama ndzi pfulele mufambi tinyangwa ta mina.” (Yobo 31:32) Mawaku xikombiso lexinene swonghasi eka malandza ya Xikwembu namuntlha! Loko lava ha ku tsakelaka ntiyiso wa Bibele va ta eHolweni ya Mfumo, loko hi va amukela hi malwandla swi nga ha hluvukisa vumoya bya vona. I ntiyiso leswaku valanguteri lava famba-fambaka ni Vakreste van’wana, na vona va lava leswaku hi va amukela hi malwandla.—1 Petro 4:9; 3 Yohane 5-8.
Nakambe Yobo a a ri ni langutelo lerinene hi valala va yena. A a nga tsakisiwi hi khombo leri ri nga ha welaka lava a va n’wi venga. (Yobo 31:29, 30) Ematshan’weni ya sweswo, a a navela ku va endlela leswinene vanhu vo tano, hilaha swi vonakaka hakona loko a tiyimisela ku khongelela vachaveleri vakwe vanharhu va mavunwa.—Yobo 16:2; 42:8, 9; ringanisa Matewu 5:43-48.
A Nga Tinyamisanga Hi Rimbewu
Yobo a a tshembekile eka nkatakwe, a nga yi pfumelelanga mbilu ya yena leswaku yi sungula ku navela wansati un’wana. Yobo u te: “Ndzi endle ntwanano ni mahlo ya mina. Xana ndzi nga n’wi langutisisa ku yini nhwana? Loko mbilu ya mina yi yengiwe hi wansati, naswona ndzi tshama ndzi tumbelerile endleleni yo nghena ya nakulorhi, nsati wa mina a a silele nuna un’wana, naswona vavanuna van’wana a va nkhinsame ehenhla ka yena. Hikuva sweswo ku ta va ku ri ku tikhoma ko biha, naswona xexo ku ta va ku ri xidyoho lexi lavaka nyingiso wa vululami.”—Yobo 31:1, 9-11.
Yobo a nga ku pfumelelanga ku navela loko biha ku thyakisa mbilu ya yena. Ematshan’weni ya sweswo, u hanye hi vululami. A swi hlamarisi leswi Yehovha Xikwembu a tsakeleke wanuna loyi wo tshembeka, loyi a lwisaneke ni ku yengiwa hi leswo biha!—Matewu 5:27-30.
A A Khathalela Vumoya Bya Ndyangu
Minkarhi yin’wana, vana va majaha va Yobo a va hlela minkhuvo, laha a ku hlangana vana vakwe hinkwavo, va majaha ni vanhwanyana. Loko masiku lawa ya minkhuvo ma hundzile, Yobo a a tivutisa loko vana vakwe va dyohele Yehovha hi ndlela yo karhi. Hikwalaho ka sweswo, Yobo u teke goza, hikuva rungula ra Matsalwa ri ri: “Loko masiku ya nkhuvo ma rhendzeleke ma helela, Yobo a a va vitana a va hlawulekisa; a a pfuka nimpundzu swinene a humesa switlhavelo swo hisiwa hi ku ya hi nhlayo ya vona hinkwavo; hikuva, Yobo u te, ‘kumbexana vana va mina va majaha va dyohile kutani va rhukana Xikwembu etimbilwini ta vona.’” (Yobo 1:4, 5) Mawaku ndlela leyi swirho swa ndyangu wa Yobo swi faneleke swi tsake ha yona hikwalaho ka leswi a a lava leswaku swi va ni xichavo lexikulu eka Yehovha ni ku famba etindleleni ta Yena!
Namuntlha, tinhloko ta mindyangu ta Vakreste ti fanele ti dyondzisa mindyangu ya tona Rito ra Xikwembu, ku nga Bibele. (1 Timotiya 5:8) Naswona swa fanela ku khongelela swirho swa ndyangu.—Varhoma 12:12.
U Tiyisele Miringo A Tshembekile
Vahlayi vo tala va Bibele va yi tiva miringo leyi weleke Yobo. Sathana Diyavulosi u sindzise leswaku loko Yobo o langutana ni miringo u ta rhukana Xikwembu. Yehovha u amukele ntlhontlho wakwe, hiloko Sathana a namba a hlasela Yobo hi ndzingo. U lahlekeriwe hi ntlhambi wa yena hinkwawo. Ku tlula sweswo, u feriwe hi vana vakwe hinkwavo. Endzhakunyana ka sweswo, Sathana u hlasele Yobo hi marhumba lama nga ni khombo ku sukela enhlokweni ku ya eminkondzweni.—Yobo, tindzima 1, 2.
Vuyelo byi ve byihi? Loko nsati wakwe a n’wi sindzisa ku rhukana Xikwembu, Yobo u te: “U vulavula kukota un’wana wa vavasati vo hunguka. Xana hi fanele hi amukela leswi nga swinene ntsena eka Xikwembu xa ntiyiso, hi nga amukeli ni leswo biha?” Rungula ra Bibele ra engetela ri ku: “Eka hinkwaswo leswi, Yobo a nga dyohanga hi nomu wakwe.” (Yobo 2:10) Ina, Yobo u tiyisele hi ku tshembeka naswona u kombise leswaku Diyavulosi i muhembi. Onge na hina hi nga tiyisela miringo hi ndlela leyi fanaka, hi kombisa leswaku ntirho wa hina eka Xikwembu hi wu endla hi ku susumetiwa hi ku rhandza Yehovha hi mbilu yo basa.—Matewu 22:36-38.
U Amukele Ndzayo Hi Ku Titsongahata
Hambileswi Yobo a a veke xikombiso hi tindlela to tala, a a nga ri munhu wo hetiseka. U vule hi byakwe a ku: “I mani la nga humesaka munhu la baseke eka munhu la nga basangiki? A nga kona.” (Yobo 14:4; Varhoma 5:12) Kutani loko Xikwembu xi vule leswaku Yobo a a ri ni ku tenga a xi tiyisile, tanihi leswi a hanya hi ku pfumelelana ni leswi Xikwembu a xi swi langutela eka malandza ya xona lama nga vanhu, lama nga hetisekangiki ni lama nga ni vudyoho. Kunene swa khutaza!
Yobo u tiyisele ndzingo wakwe, kambe wu paluxe xihoxo. Loko va twe hi ta makhombo hinkwawo lama n’wi weleke, vanhu vanharhu lava a va vitaniwa vachaveleri va n’wi endzerile. (Yobo 2:11-13) Va n’wi hehle hi leswaku Yehovha a a xanisa Yobo hikwalaho ka swidyoho swakwe leswikulu. Entiyisweni, Yobo u twe ku vava hi swihehlo leswi swa mavunwa, kutani u lave ku tisirhelela hi matimba. Kambe u hluleke ku ringanisela hi ku ringeta ku tivona a lulamile. Mbuyangwana, Yobo u vule nileswaku a a lulamile ku tlula ni Xikwembu!—Yobo 35:2, 3.
Hikwalaho ka leswi Xikwembu a xi rhandza Yobo, xi tirhise mufana leswaku xi komba Yobo xihoxo xakwe. Rungula ri ri: “Ku hlundzuka ka Elihu . . . ku pfurha. Ku hlundzuka kakwe ku pfurhela Yobo hikwalaho ko vula leswaku moya-xiviri wakwe wu lulamile ematshan’weni ya Xikwembu.” Tanihi laha Elihu a hlamuseleke hakona: “Yobo u te, ‘Kunene ndzi lulamile, kambe Xikwembu xi soholote vuavanyisi bya mina.’” (Yobo 32:2; 34:5) Hambiswiritano, Elihu a nga hlanganyelanga na vona “vachaveleri” lavanharhu lava hi xihoxo va vuleke leswaku Xikwembu a xi xupula Yobo hikwalaho ka swidyoho swakwe. Ematshan’weni ya sweswo, Elihu u tiyisekise vutshembeki bya Yobo, kutani a n’wi tsundzuxa a ku: “Nandzu wu le mahlweni ka yena [Yehovha], xisweswo u fanele u [n’wi] rindza hi mahlongati.” I ntiyiso, Yobo a a fanele a yimele Yehovha, a nga tsutsumelanga ku tisirhelela. Elihu u tiyisekise Yobo a ku: “Vululami ni ku tshembeka ko tala [Xikwembu a xi nge] ku languteli ehansi.”—Yobo 35:14; 37:23.
Miehleketo ya Yobo a yi lava ku lulamisiwa. Kutani ke, Yehovha u n’wi nyike dyondzo hi ku pimanisa vutsongo bya munhu ni vukulu bya Xikwembu. Yehovha u n’wi kombe misava, lwandle, tinyeleti ta le matilweni, swiharhi ni swihlamariso swin’wana swo tala swa ntumbuluko. Eku heteleleni, Xikwembu xi vulavule hi Levhiyathani—ku nga ngwenya. Hi ku titsongahata Yobo u amukele ku lulamisiwa, laha a hi siyeleke xikombiso xin’wana.
Hambiloko hi endla kahle entirhweni wa Yehovha, hi ta swi endla swihoxo. Loko xihoxo xi ri xikulu, Yehovha a nga hi laya hi tindlela to karhi. (Swivuriso 3:11, 12) Swi nga ha endleka hi tsundzuka tsalwa ro karhi leri endlaka leswaku ripfalo ra hina ri sungula ku tirha. Kumbexana Xihondzo xo Rindza kumbe nkandziyiso wun’wana wa Sosayiti ya Watch Tower swi nga ha vula swin’wana leswi endlaka leswaku hi lemuka xihoxo xa hina. Swi nga ha endleka Mukreste-kulorhi hi musa a hi byela loko hi hlulekile ku tirhisa nsinya wa nawu wa Bibele. Xana hi ta angurisa ku yini loko hi nyikiwa ndzayo hi ndlela yoleyo? Yobo u kombise moya wa ku tisola, a ku: “Hikokwalaho ndzi tlhentlhela endzhaku, ndza hundzuka entshurini ni le nkumeni.”—Yobo 42:6.
Yehovha U N’wi Hakerile
Yehovha u hakele Yobo, hi ku tlhela a engetela nandza wakwe malembe man’wana ya ku hanya ya 140. Hi nkarhi wolowo, u kume swo tlula leswi n’wi lahlekeleke. Hambiloko Yobo a hetelele a file, a swi kanakanisi leswaku u ta pfuxiwa emisaveni leyintshwa ya Xikwembu.—Yobo 42:12-17; Ezekiyele 14:14; Yohane 5:28, 29; 2 Petro 3:13.
Na hina hi nga tiyiseka leswaku hi ta kuma tintswalo ni mikateko ya Xikwembu loko hi xi tirhela hi ku tshembeka hi tlhela hi amukela ndzayo ya xona hinkwayo leyi sekeriweke eBibeleni. Hikwalaho, hi ta va ni ntshembo lowu tiyeke wa ku hanya emafambiselweni lamantshwa ya swilo ya Xikwembu. Ku tlula kwalaho, hi ta xixima Xikwembu. Ku tikhoma ka hina hi ku tshembeka ku ta hakeriwa naswona ku ta va vumbhoni bya leswaku vanhu va xona va xi tirhela, ku nga ri hi vutianakanyi, kambe hileswi va xi rhandzaka hi mbilu hinkwayo. Kunene hi ni lunghelo lerikulu ra ku tsakisa mbilu ya Yehovha, hilaha Yobo wo tshembeka a endleke hakona, loko a amukela ndzayo hi ku titsongahata!—Swivuriso 27:11.
[Swifaniso leswi nga eka tluka 26]
Yobo u kombise nkhathalelo wa rirhandzu eka lava feriweke hi vatswari, tinoni na van’wana
[Swifaniso leswi nga eka tluka 28]
Yobo u hakeriwe hi ndlela leyi fuweke hikwalaho ko amukela ndzayo hi ku titsongahata