Twisisa U Tlhela U Xixima Ntirho Wo Hlawuleka Lowu Yesu A Wu Endlaka Eka Xikongomelo Xa Xikwembu
“Hi mina ndlela ni ntiyiso ni vutomi. A nga kona loyi a taka eka Tatana handle ko ta ha mina.”—YOH. 14:6.
1, 2. Ha yini hi fanele hi tsakela ku kambisisa ntirho wo hlawuleka lowu Yesu a wu endlaka eka xikongomelo xa Xikwembu?
EMATIN’WINI ya vanhu, vo tala va tikarhatele ku va vanhu lava hambaneke ni van’wana, kambe a hi vangani lava nga swi kota. Hambi ku ri vanhu va nga ri vangani, swi nga fanela loko va vula leswaku va hlawulekile hi tindlela ta nkoka. Kambe Yesu Kreste, N’wana wa Xikwembu u hlawuleke hi tindlela to tala.
2 Ha yini ntirho wo hlawuleka lowu Yesu a wu endlaka wu fanele wu hi tsakisa? Hikuva vuxaka bya hina na Yehovha Tata wa hina wa le tilweni bya khumbeka! Yesu u te: “Hi mina ndlela ni ntiyiso ni vutomi. A nga kona loyi a taka eka Tatana handle ko ta ha mina.” (Yoh. 14:6; 17:3) A hi kambisiseni tin’wana ta tindlela leti Yesu a hlawulekeke ha tona. Sweswo swi ta hi pfuna leswaku hi ya hi wu tlangela swinene ntirho lowu a wu endlaka eka xikongomelo xa Xikwembu.
“N’wana . . . La Tswariweke A Ri Swakwe”
3, 4. (a) Ha yini hi nga vulaka leswaku ntirho wa Yesu tanihi N’wana la tswariweke a ri swakwe wu hlawulekile? (b) Ntirho wa Yesu eku tumbuluxeni a wu hlawulekile hi ndlela yihi?
3 Yesu a ngo va “n’wana wa Xikwembu” swi helela kwalaho. Sathana u vitane Yesu hi ndlela yoleyo loko a n’wi ringa. (Mat. 4:3, 6) Swi fanerile leswi Yesu a vitaniwaka “N’wana wa Xikwembu la tswariweke a ri swakwe.” (Yoh. 3:16, 18) Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke va ku “la tswariweke a ri swakwe” ri hlamuseriwe tanihi “nchumu lowu ku nga riki na wun’wana lowu fanaka na wona,” “munhu la ngo va swakwe, a nga riki na xaka,” kumbe “wo hlawuleka.” Yehovha u ni vana va moya va madzana ya timiliyoni. Swi tisa ku yini leswaku Yesu a va “munhu la ngo va swakwe, a nga riki na xaka”?
4 Yesu u hlawulekile eka swivumbiwa leswin’wana hikuva hi yena ntsena la vumbiweke hi Tata wakwe hi yexe. Hi yena N’wana wa mativula. Entiyisweni, i “mativula ya ntumbuluko hinkwawo.” (Kol. 1:15) Hi yena “masungulo ya ntumbuluko wa Xikwembu.” (Nhlav. 3:14) Ntirho lowu N’wana la tswariweke a ri swakwe a nga na wona eku tumbuluxeni na wona wu hlawulekile. A hi yena Muvumbi, kumbe Musunguri wa ntumbuluko. Kambe Yehovha u tirhise yena leswaku a tumbuluxa swilo leswin’wana hinkwaswo. (Hlaya Yohane 1:3.) Muapostola Pawulo u tsarile: “Kahle-kahle eka hina ku ni Xikwembu xin’we, ku nga Tatana, loyi swilo hinkwaswo swi humaka eka yena, naswona hina hi va yena; nakambe ku ni Hosi yin’we, ku nga Yesu Kreste, loyi swilo hinkwaswo swi veke kona ha yena, naswona na hina hi ve kona ha yena.”—1 Kor. 8:6.
5. Matsalwa ma ti hlamusela njhani tindlela tin’wana leti Yesu a hlawulekeke ha tona?
5 Kambe, Yesu u hlawuleke hi tindlela tin’wana to tala. Matsalwa ma n’wi vitana hi swithopo swo tala leswi kandziyisaka ntirho wa yena wo hlawuleka eka xikongomelo xa Xikwembu. Sweswi a hi kambisiseni swithopo swin’wana swa ntlhanu leswi Yesu a vitaniwaka ha swona eMatsalweni ya Vukreste ya Xigriki.a
“Rito”
6. Ha yini swi fanela leswi Yesu a vitaniwaka “Rito”?
6 Hlaya Yohane 1:14. Ha yini Yesu a vitaniwa “Rito” kumbe Logos? Xithopo lexi xi kombisa ntirho lowu a nga sungula ku wu endla endzhaku ka loko swivumbiwa leswin’wana swo tlhariha swi vumbiwile. Yehovha u tirhise N’wana wakwe ku hundzisela rungula ni swileriso swakwe eka vana lavan’wana va moya, naswona u tlhele a tirhisa N’wana yoloye leswaku a hundzisela rungula ra Yena eka vanhu emisaveni. Mhaka ya leswaku Yesu i Rito kumbe Muvulavuleri wa Xikwembu yi tiyisekisiwa hi leswi Kreste a nga swi byela vayingiseri vakwe va Vayuda, a ku: “Leswi ndzi swi dyondzisaka a hi swa mina, kambe i swa loyi a ndzi rhumeke. Loko munhu a navela ku endla ku rhandza ka Yena, u ta tiva hi ku ya hi dyondzo ya kona loko yi huma eka Xikwembu kumbe loko ndzi vulavula hi ku tisungulela.” (Yoh. 7:16, 17) Yesu u hambeta a vitaniwa hi xithopo lexi nge “Rito ra Xikwembu” hambi loko se a ri eku vangameni ka le tilweni.—Nhlav. 19:11, 13, 16.
7. Hi nga ku tekelela njhani ku titsongahata loku Yesu a ku kombiseke tanihi “Rito”?
7 Ehleketa hileswi xithopo lexi xi vulaka swona. Hambileswi Yesu a nga xivumbiwa lexi tlhariheke ku tlula swivumbiwa swa Yehovha hinkwaswo, a nga titsheganga hi vutlhari bya yena n’wini. U vulavula leswi Tata wakwe a n’wi leriseke swona. Minkarhi hinkwayo u yisa ku dzuneka eka Yehovha ku nga ri eka yena n’wini. (Yoh. 12:50) Hakunene lexi hi xona xikombiso lexi hi faneleke hi xi tekelela! Na hina hi nyikiwe lunghelo ra risima ro ‘vula mahungu lamanene ya swilo leswinene.’ (Rhom. 10:15) Ku twisisa xikombiso lexinene xa Yesu xa ku titsongahata swi fanele swi hi susumetela leswaku hi papalata ku vulavula leswi humaka eka hina vini. Loko swi ta emhakeni yo vula rungula leri nga eMatsalweni leri ponisaka vutomi, a hi lavi ku ‘hundzela halahaya ka swilo leswi tsariweke.’—1 Kor. 4:6.
“Amen”
8, 9. (a) Rito leri nge “amen” ri vula yini naswona ha yini Yesu a vuriwa “Amen”? (b) Yesu u wu hetisise njhani ntirho wa yena wa ku va “Amen”?
8 Hlaya Nhlavutelo 3:14. Ha yini Yesu a vuriwa “Amen”? Rito leri nge “amen” ri huma eka rito ra Xiheveru leri vulaka leswaku “a swi ve tano” kumbe “hakunene.” Rito ra Xiheveru leri rito leri ri humaka eka rona ri vula ku “va la tshembekaka.” Rito rero ra tirhisiwa loko ku hlamuseriwa ku tshembeka ka Yehovha. (Det. 7:9; Esa. 49:7) Kutani, Yesu u hlawuleke hi ndlela yihi loko a vitaniwa “Amen”? Xiya ndlela leyi 2 Vakorinto 1:19, 20 yi hlamulaka ha yona: “N’wana wa Xikwembu, Kreste Yesu, loyi hi chumayeleke ha yena exikarhi ka n’wina . . . , a a nga ri Ina a tlhela a va E-e, kambe eka yena Ina a a ri Ina. Hikuva ku nga khathariseki leswaku switshembiso swa Xikwembu swi tarise ku yini, swi ve Ina ha yena. Hikokwalaho ha yena ku vuriwa leswaku ‘Amen’ eka Xikwembu leswaku xi vangamisiwa ha hina.”
9 Yesu i “Amen” eka switshembiso hinkwaswo swa Xikwembu. Vutomi byakwe byo pfumala xidyoho lebyi a byi hanyeke loko a ha ri laha misaveni ku katsa ni rifu rakwe ra gandzelo, swi tiyisekise switshembiso hinkwaswo swa Yehovha Xikwembu swi tlhela swi endla leswaku swi koteka ku swi hetisisisa. Nakambe leswi Yesu a tshameke a tshembekile u kombise leswaku marito lama kumekaka ebukwini ya Yobo lama vuriweke hi Sathana a ma ri mavunwa, laha a nga vula leswaku loko malandza ya Xikwembu ma ri evuswetini, ma xaniseka niloko ma ringiwa ma ta xi fularhela. (Yobo 1:6-12; 2:2-7) Eka swivumbiwa hinkwaswo swa Xikwembu, N’wana wa mativula hi yena loyi a ta swi veka erivaleni leswaku xihehlo xexo i mavunwa. Ku tlula kwalaho, Yesu u swi veke erivaleni leswaku u seketela Tata wakwe emhakeni ya mfanelo ya Yehovha yo fuma vuako hinkwabyo.
10. Hi nga n’wi tekelela njhani Yesu eka ntirho wa yena wo hlawuleka wa ku va “Amen”?
10 Hi nga n’wi tekelela njhani Yesu eka ntirho wa yena wo hlawuleka wa ku va “Amen”? Hi ku va lava tshembekaka eka Yehovha ni hi ku seketela vuhosi byakwe bya vuako hinkwabyo. Loko hi endla tano, hi ta va hi endla leswi vuriweke eka Swivuriso 27:11, leyi nge: “N’wananga, tlhariha u tsakisa mbilu yanga, leswaku ndzi ta angula loyi a ndzi tlhontlhaka.”
“Muhlanganisi Wa Ntwanano Lowuntshwa”
11, 12. Ntirho wa Yesu wa ku va Muhlanganisi wu hlawuleke hi ndlela yihi?
11 Hlaya 1 Timotiya 2:5, 6. Yesu i “muhlanganisi un’we exikarhi ka Xikwembu ni vanhu.” I “muhlanganisi wa ntwanano lowuntshwa.” (Hev. 9:15; 12:24) Kambe Muxe na yena a a vuriwa muhlanganisi, ku nga muhlanganisi wa ntwanano wa Nawu. (Gal. 3:19) Kutani, xana ntirho wa Yesu wa ku va Muhlanganisi wu hlawuleke hi ndlela yihi?
12 Rito ra ririmi ro sungula leri hundzuluxeriweke ri va “muhlanganisi” i rito leri fambisanaka ni nawu. Ri vulavula hi Yesu tanihi Muhlanganisi (kumbe gqweta) wa ntwanano lowuntshwa lowu endleke leswaku ku tswariwa tiko lerintshwa, leri nga “Israyele wa Xikwembu.” (Gal. 6:16) Tiko leri ri vumbiwa hi Vakreste lava totiweke hi moya lava vumbaka “vaprista va vuhosi” bya le tilweni. (1 Pet. 2:9; Eks. 19:6) Ntwanano wa Nawu lowu Muxe a ri muhlanganisi eka wona, a wu swi kotanga ku humesa tiko ro fana ni rero.
13. Ntirho wa Yesu wa ku va Muhlanganisi wu katsa yini?
13 Ntirho wa Yesu wa ku va Muhlanganisi wu katsa yini? Yehovha u tirhise leswi ngati ya Yesu yi vulaka swona eka lava va nghenaka eka ntwanano lowuntshwa. Hi ndlela yoleyo, Yehovha u va vula lava lulameke hi ku ya hi nawu. (Rhom. 3:24; Hev. 9:15) Kutani Xikwembu xi va teka va ri lava faneriwaka hi ku nghena eka ntwanano lowuntshwa va ri ni ntshembo wa ku va tihosi tlhelo vaprista va le tilweni! Tanihi Muhlanganisi wa vona, Yesu u va pfuna leswaku va tshama va ri lava amukelekaka emahlweni ka Xikwembu.—Hev. 2:16.
14. Ha yini Vakreste hinkwavo va fanele va tlangela ntirho wa Yesu wa ku va Muhlanganisi, ku nga khathariseki ntshembo lowu va nga na wona?
14 Ku vuriwa yini hi lava nga riki xiphemu xa ntwanano lowuntshwa, lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni hilaha ku nga heriki, ku nga ri etilweni? Hambileswi va nga riki swirho swa ntwanano lowuntshwa va vuyeriwa eka wona. Va rivaleriwa swidyoho swa vona naswona va vuriwa lava lulameke tanihi vanghana va Xikwembu. (Yak. 2:23; 1 Yoh. 2:1, 2) Ku nga khathariseki leswaku hi ni ntshembo wo ya hanya etilweni kumbe laha misaveni, un’wana ni un’wana wa hina u fanele a wu tlangela swinene ntirho wa Yesu wa ku va Muhlanganisi eka ntwanano lowuntshwa.
“Muprista Lonkulu”
15. Ntirho wa Yesu wa ku va Muprista Lonkulu wu hambana njhani ni wa vavanuna lava nga tshama va va vaprista lavakulu?
15 Ku ni vanhu vo tala lava nga tshama va va vaprista lavakulu enkarhini lowu nga hundza, kambe ntirho wa Yesu wa ku va Muprista Lonkulu wu hlawulekile hakunene. Hi ndlela yihi? Pawulo wa hlamusela: “A swi laveki leswaku a nyikela switlhavelo siku ni siku, hilaha vaprista volavo lavakulu va endlaka hakona, ku sungula hi swa swidyoho swakwe kutani ku landzela swa vanhu: (hikuva leswi u swi endle kan’we swi helela kwalaho loko a tinyikela;) hikuva Nawu wu veka vanhu lava tsaneke va va vaprista lavakulu, kambe rito ra xihlambanyo lexi tiyisiweke leri teke endzhaku ka Nawu ri veka N’wana, la endliwaka a hetiseka hilaha ku nga heriki.”—Hev. 7:27, 28.b
16. Ha yini gandzelo ra Yesu ri hlawulekile hakunene?
16 Yesu a a ri munhu la hetisekeke, a a fana na Adamu loko a nga si dyoha. (1 Kor. 15:45) Hikwalaho, Yesu hi yena ntsena munhu loyi a a ta kota ku nyikela gandzelo leri hetisekeke, leri heleleke—gandzelo leri a swi nga ha ta boha leswaku ri tlhela ri endliwa. Ehansi ka Nawu wa Muxe, a ku endliwa magandzelo siku ni siku. Kambe, magandzelo wolawo hinkwawo ni mintirho ya vaprista a swi ri xikombiso xa leswi nga ta hetisisiwa hi Yesu. (Hev. 8:5; 10:1) Leswi Yesu a kotaka ku endla swilo swo tala ku tlula leswi vaprista lavan’wana lavakulu a va kota ku swi endla ni leswi a nga ta endla ntirho wolowo hilaha ku nga heriki, ntirho wakwe wa ku va Muprista Lonkulu wu hlawulekile.
17. Ha yini hi fanele hi wu tlangela swinene ntirho wa Yesu wa ku va Muprista wa hina Lonkulu, naswona hi nga swi endla njhani sweswo?
17 Ha wu lava mpfuno wa Yesu tanihi Muprista Lonkulu leswaku a hi pfuna hi va lava amukelekaka eka Xikwembu. Hakunene hi ni Muprista Lonkulu la hlamarisaka! Pawulo u tsarile: “Muprista lonkulu loyi hi nga na yena, a hi yena loyi a nga tsandzekaka ku hi tshandzisa eku tsaneni ka hina, kambe hi loyi a ringiweke hi tindlela hinkwato ku fana na hina, kambe yena a nga vanga na xidyoho.” (Hev. 4:15) Ku wu tlangela ka hina hi timbilu hinkwato ntirho lowu Yesu a wu endlaka swi fanele swi hi susumetela ku va hi ‘nga ha tihanyeli, kambe hi hanyela loyi a nga hi fela.’—2 Kor. 5:14, 15; Luka 9:23.
“Mbewu” Leyi Tshembisiweke
18. Hi byihi vuprofeta lebyi nga vuriwa endzhaku ka loko Adamu a dyohile, naswona hi swihi swin’wana leswi vuriweke malunghana ni vuprofeta lebyi?
18 Le ndzhaku aEdeni, loko swi xiyiwa leswaku vanhu va lahlekeriwe hi swilo hinkwaswo, ku nga vuxaka bya vona ni Xikwembu, vutomi lebyi nga heriki, ntsako ni Paradeyisi, Yehovha Xikwembu u profete hi ta Mukutsuri. Mukutsuri yoloye a a vuriwa “mbewu.” (Gen. 3:15) Vuprofeta byo tala bya le Bibeleni byi vulavule hi Mbewu leyi a yi nga tiviwi ku ringana malembe yo tala. A a yi fanele yi va ntukulu wa Abrahama, Isaka na Yakobe. Nakambe a yi fanele yi huma erixakeni ra Hosi Davhida.—Gen. 21:12; 22:16-18; 28:14; 2 Sam. 7:12-16.
19, 20. (a) I mani Mbewu leyi tshembisiweke? (b) Ha yini ku nga vuriwaka leswaku mbewu leyi tshembisiweke a hi Yesu ntsena?
19 A ku ri mani Mbewu leyi leyi tshembisiweke? Nhlamulo ya xivutiso lexi yi kumeka eka Vagalatiya 3:16. (Yi hlaye.) Hambiswiritano, endzhakunyana eka ndzima leyi fanaka muapostola Pawulo u ye emahlweni a byela Vakreste lava totiweke a ku: “Ku tlula kwalaho, loko mi ri va ka Kreste, kunene mi mbewu ya Abrahama, vadyandzhaka malunghana ni xitshembiso.” (Gal. 3:29) Ha yini Kreste a vuriwa Mbewu leyi tshembisiweke, kasi ni van’wana va katseka?
20 Ku ni vanhu va timiliyoni lava tivulaka vatukulu va Abrahama, van’wana va pfanga no tiendla vaprofeta. Vukhongeri byin’wana byi kandziyisa leswaku vaprofeta va byona i vatukulu va Abrahama. Kambe xana vanhu volavo hinkwavo hi vona Mbewu leyi tshembisiweke? A hi vona. Muapostola Pawulo u huhuteriwe ku tsala leswaku a hi vatukulu hinkwavo va Abrahama lava nga vulaka leswaku vona i Mbewu leyi tshembisiweke. Vatukulu va vana lavan’wana va Abrahama a va tirhisiwanga ku katekisa vanhu. Mbewu leyi a yi ta tirhisiwa ku katekisa vanhu a yi ta huma eka Isaka ntsena. (Hev. 11:18) I munhu un’we ntsena, ku nga Yesu Kreste loyi a humeke enxaxamelweni wa rixaka ra Abrahama leri ku profetiweke ha rona eBibeleni, loyi a nga lonkulu eka mbewu yoleyo leyi tshembisiweke.c Hinkwavo lava veke xiphemu xa mbewu ya Abrahama va kume lunghelo rolero hikuva i “va ka Kreste.” Ina, ntirho wa Yesu wo hetisisa vuprofeta lebyi wu hlawulekile hakunene.
21. I yini leswi ku tsakisaka eka ndlela leyi Yesu a wu hetisiseke ha yona ntirho wakwe wo hlawuleka eka xikongomelo xa Yehovha?
21 I yini leswi hi swi dyondzeke loko hi kambisisa katsongo ntirho wo hlawuleka wa Yesu eka xikongomelo xa Yehovha? Ku sukela loko Xikwembu xi sungule ku tumbuluxa swilo evuakweni ku ya emahlweni, N’wana wa xona la tswariweke a ri swakwe a a endla ntirho wo hlawuleka. Hambiswiritano, N’wana loyi wo hlawuleka wa Xikwembu loyi a veke Yesu minkarhi hinkwayo u tirhe hi ku titsongahata hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Tata wakwe, a a nga lavi ku tivangamisa. (Yoh. 5:41; 8:50) Xolexo i xikombiso lexi hlamarisaka eka hina namuntlha! Onge pakani ya hina ku nga va ku ‘endla hinkwaswo leswaku hi vangamisa Xikwembu’ ku fana na Yesu.—1 Kor. 10:31.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Swin’wana swa swithopo sweswo swi humelela swi ri ni xihlawulekisa-riviti xa Xigriki, leswi kombaka leswaku xithopo xa kona “xi hlawulekile,” hilaha mulavisisi un’wana a vuleke hakona.
b Hi ku ya hi mukambisisi un’wana wa Bibele, rito leri hundzuluxeriweke ri va “kan’we swi helela kwalaho” ri hlamusela dyondzo ya nkoka ya le Bibeleni leyi “ringanyetaka ku tiyiseka, ku hlawuleka kumbe rifu rin’we ra Kreste.”
c Hambileswi Vayuda va le ka lembe-xidzana ro sungula C.E. a va ehleketa leswaku va ta va vanhu lava tsakeriwaka hi Xikwembu hi leswi a va ri vatukulu va Abrahama va ntumbuluko, a va langutele leswaku i munhu un’we loyi a a ta va Mesiya kumbe Kreste.—Yoh. 1:25; 7:41, 42; 8:39-41.
Xana Wa Ha Tsundzuka?
• I yini leswi u swi dyondzeke malunghana ni ntirho wo hlawuleka wa Yesu eka swithopo swa yena? (Vona bokisi.)
• U nga xi tekelela njhani xikombiso xa N’wana wa Yehovha wo hlawuleka?
[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 15]
Swithopo Swin’wana Leswi Kombisaka Ntirho Wo Hlawuleka Wa Yesu Eka Xikongomelo Xa Xikwembu
◼ N’wana La Tswariweke A Ri Swakwe. (Yoh. 1:3) Yesu hi yena ntsena loyi a tumbuluxiweke hi Tata wakwe hi byakwe.
◼ Rito. (Yoh. 1:14) Yehovha u tirhise N’wana wakwe leswaku a va Muvulavuleri wakwe leswaku a hundzisa rungula ni nkongomiso wakwe eka swivumbiwa leswin’wana.
◼ Amen. (Nhlav. 3:14) Vutomi bya Yesu byo pfumala xidyoho loko a ha ri laha misaveni ku katsa ni rifu rakwe ra gandzelo swi tiyisekise leswaku switshembiso swa Yehovha Xikwembu swi ta hetiseka naswona swi endle leswaku switshembiso sweswo swi kota ku hetiseka.
◼ Muhlanganisi Wa Ntwanano Lowuntshwa. (1 Tim. 2:5, 6) Leswi Yesu a nga Muhlanganisi la nga enawini, u endle leswaku ku va ni tiko lerintshwa ku nga “Israyele wa Xikwembu,” leri vumbiwaka hi Vakreste lava nga ta va “vaprista va vuhosi” bya le tilweni.—Gal. 6:16; 1 Pet. 2:9.
◼ Muprista Lonkulu. (Hev. 7:27, 28) Yesu hi yena ntsena munhu loyi a a ta swi kota ku nyikela gandzelo leri hetisekeke, leri a swi nga ta lava ri tlhela ri endliwa. A nga hi basisa exidyohweni a tlhela a hi ntshunxa eka vuyelo bya xona lebyi dlayaka.
◼ Mbewu Leyi Tshembisiweke. (Gen. 3:15) Yesu Kreste hi yena ntsena la nga xiphemu lexikulu xa mbewu yoleyo leyi ku profetiweke ha yona. Lavan’wana hinkwavo lava endzhakunyana va kumeke lunghelo ra ku va xiphemu xa mbewu ya Abrahama i “va ka Kreste.”—Gal. 3:29.