Xana U Nga Va Ni Ku Rhula eMisaveni Leyi, Leyi Nga Ni Maxangu?

XANA u na kona ku rhula? Nhlamulo ya vo tala i Doo! Va hanya etindhawini leti nga ni tinyimpi, minkitsikitsi ya tipolitiki, madzolonga ya ku vengana ka tinxaka kumbe vutherorisi. Hambiloko wena u nga langutananga ni maxangu wolawo, u nga ha kuma leswaku vugevenga, ku xanisiwa ni ku nga twanani ni van’wamabindzu-kuloni kumbe vaakelani swi endla leswaku u nga dyi byi rhelela. Ni le mindyangwini ku tala ku va ni timholovo ematshan’weni yo va ni ku rhula.

Vanhu vo tala va navela leswaku ku va ni ku rhula. Ku rhula koloko va nga ku lava eka vukhongeri, va ya eswikolweni swo dyondza ku anakanyisisa kumbe va endla vutiolori bya yoga. Van’wana va anakanya leswaku va ta kuma ku rhula eka swilo swa ntumbuluko, hi ku teka maendzo va ya beriwa hi moya, va endzela etintshaveni ni le tindhawini leti nga mananga kumbe eswihlobyeni leswi humesaka mati yo hisa hi ntumbuluko. Hambiloko vanhu volavo va vonaka va ri na kona ku rhula swi nga si ya kwihi va ta swi xiya leswaku a hi ka xiviri naswona i ka xinkarhana.

Loko swi ri tano, xana u nga ku kuma kwihi ku rhula ka xiviri? Muvumbi wa hina Yehovha Xikwembu hi yena loyi a nga hi nyikaka ku rhula. Ha yini hi vula tano? Hikuva i “Xikwembu lexi nyikaka ku rhula.” (Varhoma 15:33) Hi nkarhi wa ku fuma ka Mfumo wa xona lowu nga ta ta ku nga ri khale, “ku rhula ku ta andza.” (Pisalema 72:7; Matewu 6:9, 10) Ku rhula loku ku tlula ku rhula loku tisiwaka hi ku twanana ka vanhu. Ku twanana koloko ku endla leswaku ku va ni ku rhula ka xinkarhana exikarhi ka mintlawa yimbirhi leyi lwaka. Kambe ku rhula loku nga ta tisiwa hi Xikwembu ku ta herisa swilo hinkwaswo leswi vangaka nyimpi ni ku xaniseka. Kahle-kahle ku hava loyi a nga ta dyondza nyimpi. (Pisalema 46:8, 9) Eku heteleleni vanhu hinkwavo va ta va ni ku rhula!

Hambileswi timhaka leti hi tshembisiwaka tona ti nga tinene, kambe van’wana swi nga ha endleka va lava ku rhula sweswi ku nga ri enkarhini lowu taka. Xana yi kona ndlela yo kuma ku rhula loku nga ku pfunaka leswaku u kota ku langutana ni swiyimo swo tika? Lexi tsakisaka, Bibele yi hi komba ndlela yo kuma ku rhula koloko. Kambisisa swiletelo leswi kumekaka eka ndzima ya vumune ya papila leri muapostola Pawulo a ri tsaleleke Vafilipiya. Hi kombela u hlaya Vafilipiya 4:4-13 eBibeleni ya wena.

“Ku Rhula Ka Xikwembu”

Eka ndzimana ya vunkombo ha hlaya: “Ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo ku ta rindza timbilu ta n’wina ni matimba ya n’wina ya mianakanyo ha Kreste Yesu.” Ku rhula loku a ku ti hikwalaho ko anakanyisisa kumbe ku antswisa vumunhu bya hina. Ematshan’weni ya sweswo, ku huma eka Xikwembu. Ku rhula loku ku na matimba swinene lerova ku “[tlula] miehleketo hinkwayo.” Ku rhula loku ku ta hi chavelela loko hi ri ni mivilelo, loko hi tsandzeka ku twisisa nchumu wo karhi hi leswi vutivi bya hina byi ringaniseriweke ni loko hi tsandzeka ku endla swiboho leswinene. Hi nga ha vona onge swiphiqo swa hina a swi nge heli, kambe ku rhula ka Xikwembu ku hi nyika ntshembo lowu sekeriweke eBibeleni wa leswaku siku rin’wana swiphiqo swa hina hinkwaswo swi ta hela.

Xana swi nga koteka? Eka vanhu swi nga vonaka swi nga koteki; kambe “swilo hinkwaswo swa koteka eka Xikwembu.” (Marka 10:27) Loko hi ri na ripfumelo hi tlhela hi tshemba Xikwembu swi ta hi pfuna leswaku hi nga vileli ngopfu. Ehleketa hi n’wana lontsongo loyi a lahlekeke evhengeleni lerikulu. Lexi a xi tivaka hi leswaku loko a kuma mana wakwe swilo hinkwaswo swi ta tshamiseka. Ku fana ni n’wana loyi a kumeke mana wakwe, hi tshemba leswaku hi ndlela yo fanekisela hi ta titwa hi sirhelelekile emavokweni ya Xikwembu. Xi ta hi pfuna leswaku hi tshika ku vilela hinkwako.

Vagandzeri vo tala va Yehovha va vone ndlela leyi ku rhula ka Xikwembu ku va pfuneke ha yona leswaku va kota ku tiyisela swiyimo swo tika. Hi xikombiso, anakanya hi Nadine loyi a onhakeriweke hi khwiri. U ri: “A swi ndzi tikela ku vulavula hi ndlela leyi a ndzi titwa ha yona naswona a ndzi ringeta ku endla onge mhaka leyi a yi ndzi vavi. Kambe mbilu ya mina a yi vava. Nkarhi hinkwawo a ndzi khongela eka Yehovha hi mbilu hinkwayo ndzi n’wi kombela leswaku a ndzi pfuna. Ndzi vone ndlela leyi xikhongelo xi ndzi pfuneke ha yona leswaku ndzi va ni ku rhula, ngopfu-ngopfu loko ndzi tshikilelekile ni ku anakanya leswaku ‘a ndzi nge he swi koti ku tiyisela.’ Ndzi titwe ndzi sirhelelekile.”

Xisirhelelo Xa Mbilu Ni Mianakanyo Ya Wena

A hi tlheleleni eka Vafilipiya 4:7. Yi vula leswaku ku rhula ka Xikwembu ku ta rindza timbilu ta hina ni matimba ya hina yo anakanya. Hilaha murindzi a wu rindzaka hakona muako wo karhi, ku rhula ka Xikwembu ku rindza timbilu ta hina, leswaku moya wa ku rhandza mali, ku vilela swi nga fanelanga ni swilo swin’wana leswi nga fambisaniki ni ku rhandza ka Xikwembu swi nga tshuki swi hi kavanyeta. Xiya xikombiso lexi landzelaka.

Vanhu vo tala emisaveni leyi hombolokeke va ehleketa leswaku loko va lava ku va vanhu lava tsakeke ni lava sirhelelekeke va fanele va va ni rifuwo ro tala. Hi ku landza xikhutazo xa vativi va timali, va nga ha vekisa mali ya vona eka mabindzu. Loko va endla tano, xana va va ni ku rhula? A hi minkarhi hinkwayo. Siku na siku va nga ha karhateka hi ku kambela mintswalo ya mali ya vona va nga swi tivi leswaku va nga yi xavisa, va xava yin’wana kumbe va nga endli nchumu hi yona. Loko mabindzu ma wa va nga ha sungula ku vilela. Bibele a yi swi soli ku vekisa mali kambe yi hi nyika xitsundzuxo lexi pfunaka loko yi ku: “La rhandzaka silivhere ntsena a nge enerisiwi hi silivhere, hambi ku ri la rhandzaka rifuwo a nge enerisiwi hi vuyelo. Leswi na swona i vuhava. Bya nandziha vurhongo bya loyi a tirhelaka un’wana, ku nga khathariseki leswaku u dya leswitsongo kumbe swo tala; kambe swo tala swa loyi a fuweke a swi n’wi pfumeleli leswaku a etlela.”—Eklesiasta 5:10, 12.

Loko Vafilipiya 4:7 yi gimeta yi vula leswaku ku rhula ka Xikwembu ku ta rindza timbilu ta hina ni matimba ya hina yo anakanya “ha Kreste Yesu.” Xana hi kwihi ku yelana loku nga kona exikarhi ka Kreste Yesu ni ku rhula ka Xikwembu? Yesu u ni ntirho wa nkoka eku hetisekeni ka xikongomelo xa Xikwembu. Yesu u nyikele hi vutomi byakwe leswaku hi ta ntshunxiwa eka xidyoho ni rifu. (Yohane 3:16) Nakambe i Hosi leyi hlawuriweke ya Mfumo wa Xikwembu. Loko hi tiva ntirho wa Yesu swi nga endla leswaku hi va ni ku rhula. Njhani?

Loko hi hundzuka eka swidyoho swa hina swi huma embilwini naswona hi kombela ku rivaleriwa exisekelweni xa xitlhavelo xa Yesu, Xikwembu xi ta hi rivalela naswona sweswo swi ta endla leswaku hi va ni ku rhula. (Mintirho 3:19) Loko hi swi xiya leswaku a hi nge tiphini hi vutomi hilaha ku heleleke ku kondza ku fika Mfumo wa Kreste, a hi papalateni ku hanya onge a hi na ntshembo wa vumundzuku. (1 Timotiya 6:19) I ntiyiso leswaku a hi nge papalati swiphiqo hi ku helela kambe hi nga kuma nchavelelo eka ntshembo wa vutomi byo antswa lebyi nga kwala nyongeni.

Ndlela Yo Kuma Ku Rhula Ka Xikwembu

U nga ku kumisa ku yini ku rhula ka Xikwembu? Hi kuma swiringanyeto swin’wana eka Vafilipiya 4:4, 5, leyi nge: “Nkarhi hinkwawo tsakani eHosini. Nakambe ndzi ri, Tsakani! Ku anakanyela ka n’wina a ku tiviwe hi vanhu hinkwavo. Hosi yi le kusuhi.” Loko Pawulo a tsala marito lawa a a pfaleriwe ekhotsweni eRhoma a nga dyanga xa munhu. (Vafilipiya 1:13) Ematshan’weni yo titshandza hi leswi a khomiweke hi ndlela yo biha, u khutaze vapfumeri-kulobye leswaku nkarhi hinkwawo va tsaka eHosini. Ntsako lowu a a ri na wona a wu titshege hileswi a a ri na vuxaka lebyinene na Xikwembu ku nga khathariseki swiyimo leswi a langutaneke na swona. Na hina hi fanele hi dyondza ku tirhela Xikwembu hi tsakile ku nga khathariseki swiyimo leswi hi langutanaka na swona. Loko hi ya hi n’wi tiva kahle Yehovha ni loko hi endla ku rhandza kakwe hi xitalo, hi ta ya hi swi tsakela ku n’wi tirhela. Kutani sweswo swi ta hi tisela ntsako ni ku rhula.

Ku engetela kwalaho, hi khutaziwa leswaku hi anakanyela van’wana. Loko hi tikarhatela ku va hi va lava anakanyelaka, a hi nge languteli leswaku hi endla swilo hi ndlela leyi hetisekeke. Ha swi tiva leswaku a hi hetisekanga naswona a hi nge endli swilo leswi hetisekeke. Kutani a hi fanelanga hi karhateka hi ku lava ku va lava hetisekeke kumbe ku va lava antswaka ku tlula vanhu van’wana. Nakambe a hi nge languteli leswaku vanhu van’wana va va lava hetisekeke. Kutani a hi nge hlundzuki loko vanhu van’wana va hi dyohela. Nhlamuselo yin’wana ya rito ro sungula ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “ku anakanyela” ri vula ku “titsongahata.” Loko hi pfumelela leswaku swilo swi endliwa hi ndlela ya van’wana, hi va hi papalata timholovo leti nga pfuniki nchumu leti tlhelaka ti endla leswaku hi nga hanyisani kahle ni vanhu van’wana ni ku hi endla hi nga vi na ku rhula ku ringana nkarhi wo leha.

Marito man’wana lama kumekaka eka Vafilipiya 4:5 lama nge: “Hosi yi le kusuhi,” ma nga ha vonaka ma nga ngheni kahle emhakeni leyi. Xikwembu ku nga ri khale xi ta siva mafambiselo lawa ya khale ya swilo hi mafambiselo lamantshwa ehansi ka Mfumo wa xona. Kambe ni sweswi xi nga va ekusuhi ni lava tshinelaka eka xona. (Mintirho 17:27; Yakobo 4:8) Ku tiva leswaku Xikwembu xi le kusuhi na hina swi ta hi endla hi tsaka, hi anakanyela van’wana naswona hi nga vileli hi swiphiqo swa namuntlha kumbe swa mundzuku hilaha ndzimana ya vutsevu yi kombisaka hakona.

Loko hi kambisisa ndzimana ya vutsevu ni ya vunkombo, ha swi xiya leswaku ku rhula ka Xikwembu ku tisiwa hi ku va munhu a khongela. Van’wana va languta xikhongelo tanihi ndlela yo anakanyisisa ntsena, va ehleketa leswaku xikhongelo xin’wana ni xin’wana xi nga endla leswaku va va ni ku rhula. Hambiswiritano, Bibele yi vulavula hi xikhongelo lexi eka xona u vulavulaka na Yehovha tanihi munhu wa xiviri swi huma embilwini, ku fana ni n’wana loyi a phofulelaka mutswari wakwe loyi a nga ni rirhandzu timhaka leti n’wi tsakisaka ni leti n’wi karhataka. Swa hi chavelela ku tiva leswaku hi nga byela Xikwembu swilo “hinkwaswo” leswi nga etimbilwini ta hina. Xin’wana ni xin’wana lexi nga emianakanyweni ya hina kumbe swilo leswi swi nga ha hi tikelaka ku byela munhu un’wana hi nga swi phofulela Tata wa hina loyi a nga etilweni.

Eka ndzimana ya vunhungu hi khutaziwa leswaku hi anakanyisisa hi swilo leswinene. Hambiswiritano, a swi ringananga ku anakanya hi swilo leswinene ntsena. Hilaha ndzimana ya vukaye yi vulaka hakona, hi fanele hi tlhela hi tirhisa leswi hi swi dyondzeke eBibeleni. Loko hi endla tano hi ta va ni ripfalo leri baseke. Xivuriso xin’wana xi tiyisile loko xi ku: “Ripfalo lerinene ri endla leswaku u etlela bya n’wantenyani”!

Hakunene u nga va na ku rhula. Ku rhula loku ku huma eka Yehovha Xikwembu, loyi a ku nyikaka vanhu lava tshinelaka eka yena ni lava yingisaka milawu yakwe. Loko u kambisisa Rito rakwe, ku nga Bibele, u ta tolovelana ni milawu yakwe. A swi olovi ku hanya hi switsundzuxo swakwe. Kambe swa vuyerisa ku tikarhatela ku endla tano hikuva “Xikwembu xa ku rhula xi ta va na [wena].”—Vafilipiya 4:9.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 10]

“Ku rhula ka Xikwembu . . . ku ta rindza timbilu ta n’wina.”—VAFILIPIYA 4:7

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 12]

Swa hi chavelela ku tiva leswaku hi nga phofulela Xikwembu swilo “hinkwaswo” leswi nga etimbilwini ta hina